Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο ''' Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος''', επίσης γνωστός ως ο '''Μεγάλος Πόλεμος''' (αγγλ. ''Great War'', γαλλ. ''Grande Guerre''), όπως λεγόταν πριν το ξέσπασμα του Δεύτερου Πολέμου, ήταν μια γενικευμένη σύγκρουση των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων που διήρκεσε από τον Ιούλιο του [[1914]] ως τις [[11 Νοεμβρίου]] [[1918]]. Στην ουσία αν και ήταν μία μεγάλη ενδοευρωπαϊκή διένεξη με τα κύρια μέτωπα στη [[Ευρώπη|Γηραιά Ήπειρο]], η επέκτασή της ωστόσο και στηστην περιφέρεια, με ενεργό συμμετοχή αποικιακών στρατευμάτων με την εμπλοκή ακόμα και αμερικανικών προσέδωσαν τελικά την έννοια του παγκόσμιου.

Οι Ενωμένες Δυνάμεις, καλούμενες και Δυνάμεις της [[Αντάντ]] (κυρίως οι [[Μεγάλη Βρετανία]], [[Γαλλία]], από το [[1915]] η [[Ιταλία]] και ως τις αρχές του [[1918]] η [[Ρωσία]] και, από το 1917, οι [[ΗΠΑ]]) νίκησαν τις [[Κεντρικές Δυνάμεις]] καλούμενες και [[Τριπλή Συμμαχία]], ([[Γερμανική Αυτοκρατορία|Γερμανία]], [[Αυστροουγγαρία]], [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]] και [[Βουλγαρία]]) και οδήγησαν αφενός στην κατάρρευση τεσσάρων αυτοκρατοριών και σε ριζικές αλλαγές στον χάρτη της Ευρώπης, εκ του κατακερματισμού αυτών, αφετέρου στη μεγάλη [[Ρωσική Επανάσταση]] και σε τελική φάση τηντη δημιουργία της [[Κοινωνία των Εθνών|Κοινωνίας των Εθνών]].

Με την κήρυξη του πολέμου, το γερμανικό επιτελείο έθεσε σε εφαρμογή το [[Σχέδιο Σλίφεν|Σχέδιο Σλίφφεν]], που προέβλεπε την ραγδαία προέλαση, παραβιάζοντας την ουδετερότητα του [[Βέλγιο|Βελγίου]], παρακάμπτοντας τις γαλλικές οχυρώσεις, προς τηντη Βόρεια Γαλλία, με απώτερο σκοπό την περικύκλωση του [[Παρίσι|Παρισιού]] από την δεξιά πτέρυγα του γερμανικού στρατού. Το γαλλικό σχέδιο («Plan XVII») προέβλεπε προώθηση στην [[Αλσατία]]-Λωρραίνη, αλλά λόγω της ταχείας γερμανικής προέλασης, δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί πλήρως. Ως αποτέλεσμα της επίθεσης στο Βέλγιο, και της πιθανότητας της γερμανικής εγκατάστασης στις ακτές της [[Μάγχη]]ς, η Μεγάλη Βρετανία βρήκε αφορμή να κηρύξει τον πόλεμο στη Γερμανία στις 4 Αυγούστου, και έστειλε το μικρό αλλά καλοεκπαιδευμένο Βρετανικό Εκστρατευτικό Σώμα (''British Expeditionary Force'', BEF) στην Γαλλία.

Ο βουλγαρικός στρατός κατοχής αποχώρησε το 1918. Το έτος 1918, η κατάσταση με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι οι Ελληνες στρατιωτικοί και πολιτικοί αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ανατολικής Μακεδονίας, αλλά και της Δυτικής Θράκης λίγο αργότερα, μετά από τηντη [[Β΄ Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)]] ήταν τραγική. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός [[Ελευθέριος Βενιζέλος]] υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της κατάστασης, επισκεπτόμενος άμεσα τις Σέρρες, όπου αντιπροσωπεία των κατοίκων, παρουσίασε αναλυτικά τα δεινά της βουλγαρικής κατοχικής διοίκησης. Μια από τις πρώτες μέριμνες της ελληνικής διοίκησης ήταν ο επισιτισμός της περιοχής. Ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, όπως ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν και ο Αναστάσιος Αδοσίδης, στάλθηκαν επί τόπου προς συντονισμό της ανθρωπιστικής αποστολής για τον ελληνικό πληθυσμό που μαστιζόταν από φτώχεια και επικίνδυνες συνθήκες διαβίωσης. Από κοινού δραστηριοποιούνταν και ανθρωπιστικές αποστολές συμμαχικών δυνάμεων καθώς και ο [[Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός]] με επικεφαλής την [[Πηνελόπη Δέλτα]] και την Ελλη Αδοσίδου. Συσσίτια, πρόχειρα νοσοκομεία και διανομή ιατροφαρμακευτικού εξοπλισμού υπήρξαν οι πρώτες ενέργειες για την αντιμετώπιση της κρίσης.<ref>[http://www.kathimerini.gr/438308/article/epikairothta/ellada/h-voylgarikh-eisvolh-sthn-anat-makedonia Η βουλγαρική εισβολή στην Ανατ. Μακεδονία -του Ιακωβου Μιχαηλιδη, εφημερίδα Καθημερινή 25.09.2011]</ref><ref>Τετράδια Βουλγαρικῆς Κατοχῆς, Ἀνατολική Μακεδονία 1916-1918, ἐπιμέλεια Ν. Ρουδομέτωφ, τ. 2ος, Ἱστορικό Λογοτεχνικό Ἀρχεῖο Καβάλας, Καβάλα 2008.</ref><ref>Β.Σ. Κάρτσιου, Ἡ Γενοκτονία τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κατά τή 2η Βουλαρική Κατοχή (1916-18), ἐκδ. Ἐρωδιός, Θεσσαλονίκη 2010.</ref>

Η ενεργός συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο, στο πλευρό των συμμάχων έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα τη θριαμβευτική νίκη κατά των Γερμανοβουλγάρων στα υψώματα του [[Μάχη του Σκρα|Σκρα]] στις 30 Μαΐου 1918 και τη συμμετοχή των Ελληνικών δυνάμεων στηστην τελική επίθεση και διάσπαση του μετώπου, το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.

Με τη συμπλήρωση, το 2008, 90 χρόνων από τη λήξη του πολέμου το 1918, ηγέτες της ενωμένης σήμερα Ευρώπης, καθώς και απεσταλμένοι απ' όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων ο [[Νικολά Σαρκοζί]], ο πρίγκιπας [[Κάρολος, Πρίγκιπας της Ουαλίας|Κάρολος της Αγγλίας]], ο Πρόεδρος του γερμανικού Κοινοβουλίου Πέτερ Μίλερ και ο γενικός Κυβερνήτης της Αυστραλίας Κουέντιν Μπράις συγκεντρώθηκαν στις [[11 Νοεμβρίου]] στηστην πόλη Βερντέν της βόρειας Γαλλίας και σε ειδική τελετή απέτισαν φόρο τιμής στα εκατομμύρια θύματα του πολέμου, τηρώντας σιγή δύο λεπτών, ακριβώς στις 11.00΄ ώρα Γκρήνουϊτς, τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ η ανακωχή και τερμάτισε ο Μεγάλος Πόλεμος.