Εκστρατεία του Καυκάσου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
HADJHelene (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ αλλαγή Γιερεβάν σε Γερεβάν
Γραμμή 135:
===1914===
[[File:Ofensiva Bergman.png|thumb|350px|Μάχες του 1914]]
Την 1η Νοεμβρίου 1914, με την [[Επίθεση του Μπέργκμαν]], οι Ρώσοι πέρασαν πρώτοι τα σύνορα. Σχεδίαζαν να καταλάβουν το [[Ντογιουμπεηαζίτ]] και το [[Κιοπρούκιοϊ]].<ref name="Pollard"/> Η επίσημη ρωσική κήρυξη πολέμου στην [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]] ήρθε στις 2 Νοεμβρίου 1914. Η δύναμη η οποία διατέθηκε για την επίτευξη του στόχου αυτού ήταν 25 τάγματα πεζικού, 37 μονάδες ιππικού και 120 πυροβόλα όπλα (όπλα πυροβολικού). Αναπτύχθηκε σε δύο πτέρυγες. Στη δεξιά πτέρυγα, το Α’ Ρωσικό Σώμα (Ι Ρωσικό Σώμα ή 1ο Ρωσικό Σώμα) διέσχισε τα σύνορα και μετακινήθηκε από το [[Σαρίκαμις]] προς την κατεύθυνση του [[Κιοπρούκιοϊ]],<ref>“[http://tvxs.gr/news/biblio/imerologio-enos-stratioti-1918-1922 Η ιστορία ενός στρατιώτη (1918-1922)]”, 16/10/2014, απόσπασμα από το βιβλίο του Χρήστου Καραγιάννη, “Η ιστορία ενός στρατιώτη (1918-1922). Μια συγκλονιστική μαρτυρία για τις ελληνικές εκστρατείες”, επιμέλεια - σχολιασμός: Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, εκδόσεις: “Κέδρος“, Αθήνα 2013, στην ιστοσελίδα tvxs.gr</ref><ref>“[http://archive.apan.gr/gr/data/Archived-Item/1528 Γέφυρα του Τσομπάν κοντά στο Πασινλέρ]”, από την ιστοσελίδα: archive.apan.gr</ref> όπου και έφτασε στις 4 Νοεμβρίου. Από την αριστερή πλευρά, το Δ’ Ρωσικό Σώμα (IV Ρωσικό Σώμα ή 4ο Ρωσικό Σώμα) μεταφέρθηκε από το [[ΓιερεβάνΓερεβάν]] προς τις πεδιάδες του [[Πασινλέρ]] (Pasinler Plains). Ο διοικητής της [[Τρίτη στρατιά (Οθωμανική Αυτοκρατορία)|3ης Οθωμανικής Στρατιάς]], ο [[Χασάν Ιζέτ Πασάς]] (Hasan Izzet Pasha) ήταν κατά μιας επιθετικής ενέργειας μέσα στις σκληρές συνθήκες του χειμώνα. Το σχέδιο του ήταν να παραμείνει σε άμυνα και να ξεκινήσει μια αντεπίθεση σε σωστότερο χρόνο. Παρακάμφθηκε, όμως, από τον Υπουργό Πολέμου Ενβέρ Πασά. Έτσι στις 7 Νοεμβρίου, η [[Τρίτη στρατιά (Οθωμανική Αυτοκρατορία)|3η Οθωμανική Στρατιά]] άρχισε την επίθεσή της, με τη συμμετοχή του ΙΑ’ Οθωμανικού Σώματος (XI Οθωμανικό Σώμα ή 11ο Οθωμανικό Σώμα) και μονάδες ιππικού. Η οθωμανική δύναμη αυτή υποστηριζόταν από ένα κουρδικό σύνταγμα. Το οθωμανικό ιππικό απέτυχε να εκτελέσει την κύκλωση των ρωσικών δυνάμεων ενώ και το κουρδικό σύνταγμα αποδείχθηκε αναξιόπιστο. Οι Ρώσοι κέρδισαν έδαφος μετά την απόσυρση των 18ης και 30ης Οθωμανικών Μεραρχιών. Παρόλα αυτά οι οθωμανικές δυνάμεις κατάφεραν να διατηρήσουν τις θέσεις τους στο [[Κιοπρούκιοϊ]]. Έως τις 12 Νοεμβρίου, το Θ’ Οθωμανικό Σώμα ( IX Οθωμανικό Σώμα ή 9ο Οθωμανικό Σώμα) με επικεφαλής τον [[Αχμέτ Φεβζί Πασάς|Αχμέτ Φεβζί Πασά]] (Ahmet Fevzi Big Pasha) θα ενισχύσει το ΙΑ’ Οθωμανικό Σώμα (XI Οθωμανικό Σώμα ή 11ο Οθωμανικό Σώμα) στην αριστερή πλευρά του. Η [[Τρίτη στρατιά (Οθωμανική Αυτοκρατορία)|3η Οθωμανική Στρατιά]] άρχισε να απωθεί τους Ρώσους προς τα πίσω με την υποστήριξη του ιππικού. Το 3ο Σύνταγμα Πεζικού κατάφερε να εισβάλει στο [[Κιοπρούκιοϊ]] μετά την [[Επίθεση των Αζάπ]] (Azap Offensive, [[Αζάπ]], Azap, ή Asappes ή Asappi) μεταξύ 17-20 Νοεμβρίου. Μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου, το μέτωπο είχε σταθεροποιηθεί με τους Ρώσους να παραμένουν προσκολλημένοι σε έναν εξέχοντα άξονα κατά μήκους 25 χιλιομέτρων στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μεταξύ του Ερζερούμ και του Σαρίκαμις. Η ρωσική επιτυχία οφειλόταν και στο επώμισμα της επίθεσης, προς τα νότια, στους Αρμένιους εθελοντές που υπήρξαν αποτελεσματικοί και κατέλαβαν το [[Καρακιοσέ]] ή [[Άγκρι]] (Karaköse ή Ağrı) και [[Ντογιουμπεηαζίτ]],<ref name="Erikson54">{{cite book |last=Erickson |first=Edward J. |year=2001 |title=[[Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War]] |location=Westport |publisher=[[Greenwood Publishing Group|Greenwood]] |isbn=0-313-31516-7 |page=54 }}</ref> το οποίο γειτνίαζε στα βόρεια με την επαρχία του Βαν. Οι οθωμανικές απώλειες ήταν μεγάλες: 9.000 άνδρες σκοτώθηκαν, 3.000 αιχμαλωτίσθηκαν ενώ υπήρξαν και 2.800 λιποτάκτες.
 
Κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου ο τσάρος [[Νικόλαος Β΄ της Ρωσίας]] επισκέφθηκε διάφορες περιοχές στο μέτωπο της Εκστρατείας του Καυκάσου. Ο καθηγούμενος της [[Αρμενική Αποστολική Εκκλησία|Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας]], μαζί με τον πρόεδρο του [[Αρμενικό Εθνικό Συμβούλιο (1917—1918)|Αρμενικού Εθνικού Συμβουλίου της Τυφλίδας]], [[Αλεξάντερ Χατισιάν]] (Alexander Khatisian) τον υποδέχτηκαν:
Γραμμή 219:
===1918===
[[File:Ofensiva turca de 1918 en el Caucaso.png|thumb|right|350px|Μάχες του 1918]]
Την 1η Ιανουαρίου 1918, το ενωτικό Ιτιχάντ (Ittihad, Unionist), κινήθηκε για να κερδίσει τη φιλία των Μπολσεβίκων. Τώρα που ο ρωσικός στρατός είχε αποχωρήσει, τεράστιες εκτάσεις στα νότια εδάφη της Ρωσίας ήταν ουσιαστικά αφύλακτες. Μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, οι μεραρχίες του Ναζαρμπεκιάν κατέλαβαν τα σημαντικότερα σημεία ελέγχου, από το [[ΓιερεβάνΓερεβάν]] προς το [[Βαν (Τουρκία)|Βαν]] και το [[Ερτζινκάν]]. Ο [[Βεχίπ Πασάς]] αντιμετώπιζε πλέον τις [[Αρμενικό Εθνικό Κογκρέσο (1917)|Αρμενικές εθνικές ένοπλες δυνάμεις]].
 
Τον Φεβρουάριο του 1918 ο [[Τόφμας Ναζαρμπεκιάν]] ήταν ο διοικητής στο μέτωπο του Καυκάσου και ο [[Αντρανίκ Οζανιάν]] ανέλαβε τη διοίκηση των δυνάμεων στο εσωτερικό της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]]. Στην περιοχή του Καυκάσου οι δυνάμεις των [[Αρμένιοι|Αρμενίων]], στην πραγματικότητα, δεν ήταν παρά κάτι περισσότερο, από μερικές χιλιάδες εθελοντές και καμιά διακοσαριά αξιωματικοί. Η επίθεση της [[Τρίτη στρατιά (Οθωμανική Αυτοκρατορία)|3ης Οθωμανικής Στρατιάς]] άρχισε στις 5 Φεβρουαρίου 1918, όταν οι οθωμανικές δυνάμεις μετακινήθηκαν ανατολικά της γραμμής μεταξύ [[Tιριμπολού]] (Tirebolu) και [[Μπιτλίς]]. Τα χαμένα εδάφη είχαν ανακαταληφθεί από τους Αρμένιους. Το [[Κελκίτ]] (Kelkit) κατελήφθηκε στις 7 Φεβρουαρίου του 1918, το [[Ερτζινκάν]] στις 13 Φεβρουαρίου του 1918, το [[Μπεημπούρτ]] (Bayburt) στις 19 Φεβρουαρίου 1918, το [[Τερτζάν]] στις 22 Φεβρουαρίου 1918. Το σημαντικό λιμάνι της [[Μαύρη Θάλασσα|Μαύρης Θάλασσας]], η [[Τραπεζούντα]], στις 24 Φεβρουαρίου του 1918. Οι ενισχύσεις, δια θαλάσσης, άρχισαν να αποβιβάζονται στην Τραπεζούντα. Οι Αρμένιοι πολέμησαν για να κρατήσουν την πόλη του Ερζερούμ, αλλά συνελήφθησαν από το Α’ Οθωμανικό Σώμα του Καυκάσου στις 12 Μαρτίου του 1918. Το [[Μαντζικέρτ]], το [[Χινίς]] το [[Ολτού]] το [[Κιοπρούκιοϊ]] και το [[Τορτούμ]] ακολούθησαν κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο εβδομάδων.
Γραμμή 274:
Στις 27 Απριλίου του 1920, η κυβέρνηση της [[Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν|Λαϊκής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν]] έλαβε ειδοποίηση ότι ο σοβιετικός στρατός ήταν έτοιμος να διασχίσει τα βόρεια σύνορα και να εισβάλει στη χώρα. Στα δυτικά, υπήρχε πόλεμος στο [[Καραμπάχ]] με την Αρμενία, στα ανατολικά, οι ντόποιο [[Αζέροι]] κομμουνιστές είχαν επαναστατήσει εναντίον της κυβέρνησης και στα βόρεια ο ρωσικός Κόκκινος Στρατός κινείται προς το νότο, αφού νίκησε της Λευκές ρωσικές δυνάμεις του Ντενίκιν. Η [[Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν]] παραδόθηκε επισήμως στους Σοβιετικούς, αλλά πολλοί στρατηγοί και Αζέροι πολιτοφυλακές εξακολούθησαν να αντιστέκονται στην προέλαση των σοβιετικών δυνάμεων και χρειάστηκε κάποιο μικρό διάστημα για τους Σοβιετικούς να σταθεροποιήσουν την νέο-ανακηρυχθείσα [[Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν]] (Azerbaijan Soviet Socialist Republic, 1920–1922 και 1936–1991). Στις 4 Δεκεμβρίου του 1920, η κυβέρνηση της [[Πρώτη Δημοκρατία της Αρμενίας|Πρώτης Δημοκρατίας της Αρμενίας]] παραδόθηκε οριστικά. Στις 5 Δεκεμβρίου του 1920 η Αρμενική Επαναστατική Επιτροπή (Revkom), που αποτελείτο κυρίως από Αρμένιους από το ορεινό Καραμπάχ εισήλθε στην πόλη αυτή. Στις 6 Δεκεμβρίου η επίφοβη μυστική αστυνομία του [[Φέλιξ Ντζερζίνσκι]], η [[Τσεκά]] εισήλθε στο [[Ερεβάν]], αποτελειώνοντας τις προηγούμενες πολιτικές διοικήσεις στην Αρμενία.<ref name="Hewsen-237">{{cite book |first=Robert H. |last=Hewsen |title=Armenia: A Historical Atlas |location=Chicago |publisher=University of Chicago Press |year=2001 |page=237 |isbn=0-226-33228-4 }}</ref> Το Δεκέμβριο του 1920, ανακηρύχθηκε και η [[Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αρμενίας]] (Armenian Soviet Socialist Republic, 1920–1922 και 1936–1991), υπό την ηγεσία του [[Αλεξάντερ Μιασνικιάν]] (Alexander Miasnikian, 1886–1925). Στις 25 Φεβρουαρίου του 1921, γίνεται η [[Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στη Γεωργία]] (Red Army invasion of Georgia).
 
Στις 23 Οκτωβρίου 1921, το τέλος των εχθροπραξιών ήρθε με τη [[Συνθήκη του Καρς]] (Treaty of Kars). Ήταν μια διάδοχη συνθήκη, μετά την προηγούμενη [[Συνθήκη της Μόσχας (1921)|Συνθήκη της Μόσχας]] (Treaty of Moscow) τον Μάρτιο του 1921,<ref name="kars=text" /> και επικυρώθηκε στο [[ΓιερεβάνΓερεβάν]], στις 11 Σεπτεμβρίου του 1922.<ref name="english" />
 
Η [[Σοβιετική Ένωση]] υπέγραψε τη Συνθήκη του Καρς, η οποία ήταν πλέον συνθήκη, μεταξύ της [[Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας|Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας]], η οποία είχε διακηρύξει την [[Τουρκία]] ως Δημοκρατία το 1923, καθώς και των εκπροσώπων της [[Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία|Ρωσικής ΣΟΣΔ]], της [[Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αρμενίας|ΣΣΔ της Αρμενίας]], της [[Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν|ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν]] και της [[Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γεωργίας|ΣΣΔ της Γεωργίας]] (όλα αυτά τα κράτη αποτελούσαν πλέον μέλη της Σοβιετικής Ένωσης, μετά τη [[Συνθήκη Δημιουργίας Σοβιετικής Ένωσης]] (Treaty on the Creation of the USSR, 1922).<ref name="kars=text">{{cite web |url=http://www.amsi.ge/istoria/sab/yarsi.html |title=Text of the Treaty of Kars |work= |archivedate=April 24, 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070424044332/http://www.amsi.ge/istoria/sab/yarsi.html |deadurl=no |language=ru}}</ref><ref name="english">{{cite web |url=http://groong.usc.edu/treaties/kars.html |title=English translation of the Treaty of Kars |work= |archivedate=January 27, 2001 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20010127101800/http://groong.usc.edu/treaties/kars.html |deadurl=no }}</ref>