Αερόσακος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 5:
== Ιστορικό ==
=== Μπροστινοί (οδηγού
[[Αρχείο:Interior of 1975 Buick Electra.jpg|thumb|300px|right|Σπάνιο Buick Electra του [[1975]], με 2 εμπρόσθιους αερόσακους (οδηγού και συνοδηγού).]]
Γραμμή 28:
[[Αρχείο:Renault twingo interior.jpg|310px|thumb|left|Το ταμπλό ενός [[Renault Twingo]] του [[1999]]. Μολονότι αυτοκίνητο πόλης της κατηγορίας Α, είχαν πλέον καθιερωθεί οι 2 μπροστινοί αερόσακοι.]]
Αντιθέτως, στην [[Ευρώπη]] το είδος ήταν σχεδόν άγνωστο ως τότε, με εξαίρεση ελάχιστα πολυτελή μοντέλα που δεν απευθύνονταν στο ευρύ κοινό. Σε προσιτό μοντέλο, για πρώτη φορά εμφανίστηκε προαιρετικά αερόσακος οδηγού στο μικρομεσαίο [[Volkswagen Golf]] μέσα στο [[1992]], ενώ το [[1993]] άρχισε να προσφέρει και έξτρα αερόσακο συνοδηγού. Το [[1993]] λανσαρίστηκε το Golf Cabrio τρίτης γενιάς, με στάνταρ 2 αερόσακους οδηγού
Έως το [[1993]] / [[1994]], είχαν πλέον εισαχθεί στους κυριότερους Ευρωπαίους κατασκευαστές: τον [[Όμιλος Volkswagen|όμιλο Volkswagen]], τον [[Όμιλος Fiat|όμιλο της Fiat]], τη [[Γερμανία|γερμανική]] [[Ford]], τον [[Groupe PSA|όμιλο PSA Peugeot Citroën]] και τις [[Opel]] και [[Renault]], ως στάνταρ ή έξτρα, ανάλογα με το μοντέλο και την έκδοση. Μέχρι τα τέλη της [[Δεκαετία 1990|δεκαετίας του 1990]], όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά μοντέλα, ακόμα και τα αυτοκίνητα πόλης, είχαν στάνταρ και τους 2 αερόσακους, συνήθως σε όλες τις εκδόσεις και όλα τα κράτη, ενώ τα περισσότερα προσέφεραν πλέον ακόμα και πλευρικούς αερόσακους.
Το [[Citroën C4]] πρώτης γενιάς, που λανσαρίστηκε το [[2004]], ήταν το πρώτο αυτοκίνητο με «ακλόνητο» αερόσακο οδηγού, καθώς είχε ενσωματωθεί σε ένα ξεχωριστό σταθερό εσωτερικό «κουτί» που δεν στρίβει μαζί με το τιμόνι. Ο σκοπός της πατέντας αυτής είναι ο αερόσακος οδηγού να είναι πάντα στραμμένος προς τον οδηγό υπό την ίδια γωνία. Η ίδια πατέντα εμφανίστηκε και στο [[Citroën C5
=== Πλευρικοί αερόσακοι ===
Γραμμή 52:
[[Αρχείο:Curtainairbags.JPG|thumb|300px|right|Πλευρικοί αερόσακοι κουρτίνας (side curtain airbags) με πλευρικούς αερόσακους πλευρών (side torso airbags) σε ένα [[Citroën C4]].]]
Τον Μάιο του [[1998]], η Toyota άρχισε να προσφέρει τον πρώτο '''πλευρικό αερόσακο τύπου κουρτίνας''' (side curtain airbag), ο οποίος «ξεδιπλώνεται και κατεβαίνει» από την οροφή, στο Progrés.
Οι '''πλευρικοί αερόσακοι κουρτίνας με αισθητήρα ανατροπής''' (roll-sensing side curtain airbags) εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στα μέσα του [[2002]], στα SUV [[Volvo XC90]] πρώτης γενιάς, [[Ford Expedition]] δεύτερης γενιάς και [[Lincoln Navigator]] δεύτερης γενιάς. Μάλιστα στο XC90 είχαν, από την εισαγωγή του, την ικανότητα να προστατεύουν και τις 3 σειρές καθισμάτων, ενώ στα δίδυμα μεταξύ τους Ford Expedition και Lincoln Navigator επεκτάθηκαν στην τρίτη σειρά καθισμάτων με την εισαγωγή της τρίτης γενιάς τους, το [[2006]].
Τα τελευταία χρόνια, έχουν διαδοθεί κυρίως στα οχήματα που είναι πιο επιρρεπή σε ανατροπές, δηλαδή SUV, pick-up και MPV (πολυμορφικά ενός όγκου). Αναπτύσσονται, όταν ανιχνεύεται ενδεχόμενη ανατροπή. Το σήμα για ανατροπή προέρχεται από έναν αισθητήρα ανατροπής (angular rate sensor), ενώ επιπλέον ένας αισθητήρας [[επιτάχυνση]]ς επιβεβαιώνει την ορθότητα του πρώτου. Το σύστημα αναγνωρίζει επερχόμενη ανατροπή του οχήματος πριν αυτό ανατραπεί και έτσι είναι σε θέση να κάνει μια γρήγορη και αξιόπιστη πυροδότηση των πλαϊνών αερόσακων. Συχνά υπάρχει ένας διακόπτης, με τον οποίο ο οδηγός μπορεί να απενεργοποιήσει τη δυνατότητα για όταν επιθυμεί να οδηγήσει το όχημα εκτός δρόμου.
Γραμμή 74:
=== Αερόσακοι πίσω από τα προσκέφαλα ===
To μικροσκοπικό [[αυτοκίνητο]] πόλης (microcar) [[Toyota iQ]]
=== Αερόσακος μεταξύ των πίσω καθισμάτων ===
[[Αρχείο:Gurtairbag.jpg|thumb|right|200px|Αερόσακος σε ζώνη ασφαλείας.]]
To υπερπολυτελές [[Toyota Crown|Toyota Crown Majesta]] και συγκεκριμένα η 5η γενιά του μοντέλου, που παρουσιάστηκε στις 26 Μαρτίου [[2009]], ήταν το πρώτο μοντέλο που φέρει κεντρικό πλευρικό αερόσακο μεταξύ των πίσω καθισμάτων. Ο αερόσακος αυτός βρίσκεται σε μια μεγάλη κεντρική κονσόλα ανάμεσα στα δύο πίσω καθίσματα και σε πλευρική πρόσκρουση ανοίγει μεταξύ των δύο πίσω επιβατών.
=== Αερόσακοι στις ζώνες ασφαλείας ===
Η 5η γενιά του αμερικανικού μεσαίου SUV [[Ford Explorer]], που λανσαρίστηκε στα τέλη του [[2010]] (σεζόν / model year [[2011]]), ήταν το πρώτο στην ιστορία μοντέλο που φέρει αερόσακους και στις [[Ζώνη ασφαλείας|ζώνες ασφαλείας]]. Τοποθετούνται στο εσωτερικό των ζωνών στα πίσω καθίσματα και φουσκώνουν με κρύο αέρα, ώστε να προλαμβάνουν τυχόν εγκαύματα. Όπως είχε ανακοινώσει από τότε η [[Ford Motor Company|Ford]], μολονότι αρχικά ήταν προαιρετική επιλογή μόνο στο Explorer,<ref>[http://rumors.automobilemag.com/6574402/news/2011-ford-explorer-will-offer-inflatable-seatbelts-to-rear-seat-passengers/index.html 2011 Ford Explorer Will Offer Inflatable Seatbelts to Rear Seat Passengers]</ref> μεταγενέστερα άρχισαν να διαδίδονται και σε άλλα μοντέλα του ομίλου: από την σεζόν του [[2013]] στο Ford Flex ως έξτρα και στο Lincoln MKT ως στάνταρ.
Το [[2013]], οι αερόσακοι
=== Αερόσακος πεζών ===
Γραμμή 129:
Μολονότι την σεζόν του [[1998]] η νομοθεσία τροποποιήθηκε και επετράπη κάποια μείωση της ταχύτητας που ανοίγουν, ενώ από το [[2007]] απαιτεί υποχρεωτικά και προσαρμοζόμενους αερόσακους (adaptive airbags) ανάλογα με το [[βάρος]] του επιβάτη και την [[ταχύτητα]] πρόσκρουσης, τυπικά εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να ισχύει παράλληλα και ο κανόνας για τους μη δεμένους επιβάτες.
Αυτό σημαίνει ότι οι αερόσακοι για όσα μοντέλα πωλούνται στην αγορά των ΗΠΑ, είναι υποχρεωτικό να σχεδιάζονται με τέτοιες προδιαγραφές ώστε να προλαμβάνεται η πρόκληση σοβαρού τραυματισμού ακόμα και όταν οι επιβάτες δεν φορούν ζώνες ασφαλείας, γεγονός που σαφώς
Εν κατακλείδι, τα συστήματα συγκράτησης των Ευρωπαϊκών προδιαγραφών ECE, τα οποία ισχύουν και στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, παρέχουν την επιθυμητή προστασία μόνο για τους δεμένους επιβάτες, ενώ η προστασία από τα συστήματα συγκράτησης των ΗΠΑ (νομοθεσία FMVSS) είναι η πλέον αποτελεσματική μόνο για τους μη δεμένους επιβάτες, αλλά πάντως όχι η βέλτιστη δυνατή.
Γραμμή 163:
* Κάλυμμα
== Αερόσακος (Airbag) ==
Ο αερόσακος κατασκευάζεται από λεπτό ύφασμα πολυμερούς υλικού και συγκεκριμένα από πολυαμίδη. Η χωρητικότητα του αερόσακου του οδηγού είναι 35 - 60 λίτρα, ενώ του συνοδηγού είναι 60 - 100 λίτρα, και βρίσκεται διπλωμένος κάτω από το κάλυμμα του τιμονιού (για τον οδηγό) και μέσα στο [[Ταμπλό αυτοκινήτου|ταμπλό]] για το συνοδηγό. Κατά τη σύγκρουση γεμίζει με αέριο, [[άζωτο]] ή [[αργό]], και φουσκώνει. Μετά το αρχικό άνοιγμα, αρχίζει να ξεφουσκώνει λόγω διαφυγής του αερίου στην ατμόσφαιρα μέσω οπών που φέρει ο αερόσακος στο πίσω μέρος του, για να μην υπάρχει κίνδυνος συμπίεσης των επιβαινόντων από αυτόν. Όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί να είναι αποθηκευμένος ο αερόσακος στο κάλυμμα του, μια λιπαντική ουσία (σκόνη ταλκ) διατηρεί αυτόν εύκαμπτο (είναι το αέριο που φαίνεται στις δοκιμές πρόσκρουσης / crash tests).
== Γεννήτρια αερίων (''Gas generator'') ==
Βρίσκεται και αυτή μέσα στο κάλυμμα του αερόσακου, πάντα συνδεδεμένη με αυτόν. Εντός της γεννήτριας βρίσκεται σε ξηρή μορφή το προωθητικό υλικό (ταμπλέτες) με βάση την [[νιτρική αμμωνία]] (ΝaN3), ένας πυροκροτητής ο οποίος ενεργοποιείται από την Κ.Η.Μ.Ε. και αναφλέγει τα ξηρά στοιχεία, παράγοντας το αέριο πλήρωσης των αερόσακων και τέλος ένα μεταλλικό φίλτρο το οποίο συγκρατεί την εκτόξευση των ταμπλετών κατά την γρήγορη καύση τους.
Γραμμή 183:
Επίσης, το σύστημα μπορεί να αντιληφθεί την ύπαρξη μικρού παιδιού, οπότε δεν δίνει σήμα πλήρωσης του συγκεκριμένου αερόσακου, ιδίως στο κάθισμα του συνοδηγού. Στα περισσότερα σύγχρονα αυτοκίνητα, υπάρχει και ένας διακόπτης με τον οποίο ο οδηγός μπορεί να απενεργοποιήσει τον αερόσακο συνοδηγού όταν δεν επιθυμεί άσκοπο άνοιγμά του, όπως π.χ. όταν κάθεται μικρό παιδί ή δεν κάθεται κανείς στη θέση αυτή.
== Κάλυμμα αερόσακου (Airbag cover) ==
[[Αρχείο:612interior.jpg|thumb|300px|left|Το ταμπλό μιας [[Ferrari 612 Scaglietti]] του 2006. Φαίνεται το κάλυμμα του τιμονιού, που καλύπτει τον αερόσακο οδηγού και το εμφανές ορθογώνιο καπάκι στο πάνω μέρος του ταμπλό μπροστά από τον συνοδηγό, που καλύπτει τον αερόσακο συνοδηγού.]]
Γραμμή 257:
Πάντως στις πλευρικές συγκρούσεις, οι υπολογισμοί και οι κινήσεις (αποφάσεις, εντολές, κ.τ.λ. πρέπει να γίνουν ακόμα πιο γρήγορα απ’ ότι γίνονται στις μετωπικές συγκρούσεις, καθώς η περιοχή σύνθλιψης είναι πολύ πιο μικρή από τα πλαϊνά απ' ό,τι είναι από μετωπικά (λόγω του ότι στις μετωπικές συγκρούσεις, ένα μέρος της [[Κινητική ενέργεια|κινητικής ενέργειας]] απορροφάται και μετατρέπεται σε παραμόρφωση του εμπρόσθιου τμήματος του αμαξώματος, του κινητήρα και άλλων εξαρτημάτων).
Συνήθως οι αερόσακοι τύπου κουρτίνας (curtain type) μένουν
=== Ανατροπές ===
Γραμμή 264:
Ακόμα και αν η ηλεκτρική τροφοδοσία του συστήματος διακοπεί, υπάρχει ένας [[πυκνωτής]] ο οποίος αποθηκεύει για 1 δευτερόλεπτο [[ηλεκτρική ενέργεια]], ικανή να ενεργοποιήσει τους αερόσακους.
== Βιβλιογραφία ==
* Παπαθανάσης, Ηλίας: «Αερόσακοι: Πόσο επικίνδυνοι είναι;», ''Περισκόπιο της Επιστήμης'', τεύχος 210 (Οκτώβριος 1997), σσ. 12-18.
Γραμμή 271:
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{βικιλεξικό}}▼
{{Commonscat}}
▲{{βικιλεξικό}}
* [http://www.autoliv.com.au/airbag.html Airbag Information and Airbag Deployment video in slow motion]
* [http://www.chemistry.wustl.edu/~edudev/LabTutorials/Airbags/airbags.html Chemistry behind airbags]
| |||