Βικιπαίδεια

AIDS: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Αναίρεση έκδοσης 7434536 από τον 176.58.172.5 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
σεχ
Ετικέτες: IP σχολείου μεγάλη αφαίρεση Οπτική επεξεργασία
Γραμμή 1:
== μου το κολλησε ο θειος μου ==
{{Πληροφορίες ασθένειας
| Όνομα = AIDS
| εικόνα = Red Ribbon.svg
| λεζάντα = Η κόκκινη κορδέλα, σύμβολο αλληλεγγύης με τους φορείς και αυτούς που νοσούν από AIDS
| Width = 100
| DiseasesDB = 5938
| ICD10 = {{ICD10|B|20 || b|20}} – {{ICD10|B|24 || b|20}}
| ICD9 = {{ICD9|042}}-{{ICD9|044}}
| ICDO =
| OMIM = 609423
| MedlinePlus = 000594
| eMedicineSubj = emerg
| eMedicineTopic = 253
| MeshID = D000163
}}
 
To '''σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας''' ({{lang-en|'''acquired immune deficiency syndrome'''}}, συντομογρ. '''AIDS''') είναι [[νόσος]] του ανθρώπινου [[ανοσοποιητικό σύστημα|ανοσοποιητικού συστήματος]] που προκαλείται από τον [[HIV|'''ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας''']] (Human immunodeficiency virus, '''HIV''').<ref name="pmid11396444">{{Cite journal|author=Sepkowitz KA|title=AIDS—the first 20 years|journal=N. Engl. J. Med.|volume=344|issue=23| pages=1764–72|year=2001|month=June|pmid=11396444|doi=10.1056/NEJM200106073442306}}</ref> Η νόσος παρεμβαίνει στο ανοσοποιητικό σύστημα και παρεμποδίζει τη λειτουργία του, κάνοντας τα άτομα με AIDS περισσότερο πιθανά να αποκτήσουν [[Λοίμωξη|λοιμώξεις]], όπως ευκαιριακές λοιμώξεις και [[νεοπλασία|όγκους]] που συνήθως δεν προσβάλουν τα άτομα με λειτουργικά ανοσοποιητικά συστήματα. Αυτή η ευπάθεια χειροτερεύει με την εξέλιξη της νόσου.
 
ΟgfΟ HIV μεταδίδεται μέσω τριών κυρίων οδών: ▼
Ο HIV μεταδίδεται πρωταρχικά με τη σεξουαλική επαφή, όπως με το [[πρωκτικό σεξ|πρωκτικό]], κολπικό ή [[στοματικό σεξ]], τη [[μετάγγιση αίματος]], τις μολυσμένες [[Σύριγγα (ιατρική)|υποδερμικές βελόνες]], και από τη μητέρα στο παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τον θηλασμό.<ref name=TransmissionM2007>{{cite book|last=Markowitz|first=edited by William N. Rom ; associate editor, Steven B.|title=Environmental and occupational medicine|year=2007|publisher=Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-0-7817-6299-1|page=745|url=http://books.google.ca/books?id=H4Sv9XY296oC&pg=PA745|edition=4th}}</ref> Ορισμένα σωματικά υγρά όπως το σάλιο, τα δάκρυα, τα ούρα και ο ιδρώτας δεν μεταδίδουν τον HIV εκτός εάν περιέχουν μικροποσότητες αίματος.<ref name=CDCtransmission>{{cite web|publisher=Centers for Disease Control and Prevention|year=2003|url=http://www.cdc.gov/HIV/pubs/facts/transmission.htm|title=HIV and Its Transmission|accessdate=May 23, 2006|archiveurl=http://web.archive.org/web/20050204141148/http://www.cdc.gov/HIV/pubs/facts/transmission.htm|archivedate=February 4, 2005}}</ref> Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί επίσης από επαφή ενός [[βλεννογόνος|βλεννογόνου]] (δηλ. μιας βλεννώδους μεμβράνης που επικαλύπτει κάποιες κοιλότητες του σώματος, όπως ο βλεννογόνος του στόματος ή του εντέρου) με ένα σωματικό υγρό που περιέχει τον ιό, όπως αίμα, σπέρμα, κολπικά υγρά, προσπερματικά υγρά ή γάλα θηλασμού ενός μολυσμένου ατόμου.
 
Η προφύλαξη από την HIV λοίμωξη, πρωταρχικά μέσω του [[ασφαλές σεξ|ασφαλούς σεξ]] και των προγραμμάτων ανταλλαγής συρίγγων και βελονών, αποτελεί στρατηγική κλειδί για τον έλεγχο της νόσου. Δεν υπάρχει θεραπεία ίασης ή προληπτικό [[εμβόλιο]]. Παρόλα αυτά η [[αντιρετροϊκή θεραπεία]] μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου και να οδηγήσει σε ένα [[προσδόκιμο ζωής]] κοντά στο φυσιολογικό. Παρότι η θεραπεία αυτή μειώνει τον κίνδυνο θανάτου και επιπλοκών από τη νόσο, τα φάρμακα αυτά είναι υψηλού κόστους και σχετίζονται με παρενέργειες οφειλόμενες αποκλειστικά σε αυτά (οι οποίες πολλές φορές συνδυάζονται με τις παρενέργειες που προκαλεί η χρόνια HIV λοίμωξη).
 
Ο ιός και η νόσος αναφέρονται συχνά μαζί ως HIV/AIDS. Η νόσος είναι τεράστιο πρόβλημα υγείας σε πολλά μέρη του κόσμου, και θεωρείται [[πανδημία]], δηλαδή μία έκρηξη της ασθένειας που επηρεάζει μια ευρεία περιοχή και εξαπλώνεται ενεργά.<ref name=Kallings>{{Cite journal|journal= J Intern Med |year=2008|volume=263|issue=3|pages=218–43 |title= The first postmodern pandemic: 25 years of HIV/AIDS |author= Kallings LO|doi=10.1111/j.1365-2796.2007.01910.x|pmid=18205765|url=http://www.blackwell-synergy.com/doi/full/10.1111/j.1365-2796.2007.01910.x}}(subscription required)</ref> Το 2010 περίπου 34 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν HIV λοίμωξη παγκοσμίως.<ref name=UN2011Ten>UNAIDS 2011 pg. 1–10</ref> Από αυτούς περίπου 16,8 εκατομμύρια είναι γυναίκες και 3,4 εκατομμύρια είναι κάτω από 15 ετών.<ref name=UN2011Ten/> Το αποτέλεσμα είναι περίπου 1,8 εκατομμύρια θάνατοι από AIDS το 2010, χαμηλότερα σε σχέση με τα 3,1 εκατομμύρια θανάτους του 2001.<ref name=UN2011Ten/> Από το 1981, που το AIDS αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά, έως το 2009 προκάλεσε σχεδόν 30 εκατομμύρια θανάτους.<ref name=TotalDeath2010>{{cite web|title=Global Report Fact Sheet|url=http://www.unaids.org/documents/20101123_FS_Global_em_en.pdf|work=UNAIDS|year=2010}}{{dead link|date=June 2015}}</ref>
 
Η [[γενετική]] έρευνα δείχνει ότι ο HIV προήλθε από την Κεντροδυτική Αφρική κατά τη διάρκεια των αρχών του 20ού αιώνα.<ref name=Orgin2011>{{cite journal|last=Sharp|first=PM|coauthors=Hahn, BH|title=Origins of HIV and the AIDS Pandemic|journal=Cold Spring Harbor perspectives in medicine|date=2011 Sep|volume=1|issue=1|pages=a006841|pmid=22229120|doi=10.1101/cshperspect.a006841|pmc=3234451}}</ref> Το AIDS αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών το 1981 και η αιτία του, ο HIV, αναγνωρίστηκε στις αρχές τις δεκαετίας του 1980.<ref>{{Cite journal|author=Gallo RC|title=A reflection on HIV/AIDS research after 25 years|journal= Retrovirology|volume=3|page=72|year=2006|pmid=17054781|doi=10.1186/1742-4690-3-72|url=http://www.retrovirology.com/content/3//72|pmc=1629027}}</ref>
 
== Γενική περιγραφή ==
Ο ιός [[HIV]] προσκολλάται στο δέκτη [[CD4]] που βρίσκεται στα [[Τ-λεμφοκύτταρα]] καθώς και στα [[μακροφάγα]]. Το [[RNA]] του ιού αυτού μπαίνει στο [[κύτταρο]] του ξενιστή όπου και αντιγράφεται με τη βοήθεια της [[αντίστροφη μεταγραφάση|αντίστροφης μεταγραφάσης]] σε [[DNA]]. Αυτό πλέον το DNA του ιού ενσωματώνεται με το DNA των [[χρωμόσωμα|χρωμοσωμάτων]] του ξενιστή. Από εκεί και πέρα μπορεί πλέον ο ιός να ελέγξει τη παραγωγή νέων σωματίων HIV που εξέρχονται από το αρχικά προσβαλλόμενο κύτταρο του ξενιστή. Εναλλακτικά το ενσωματωμένο DNA μπορεί ακόμα να μείνει αδρανές και να μην εντοπιστεί από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο HIV αποφεύγει σταθερά την [[ανοσοαπόκριση]] παραμένοντας στα [[κενοτόπιο|κενοτόπια]] μέσα στα μακροφάγα. Επίσης ο HIV μπορεί να δεχθεί υψηλά ποσοστά [[αντιγονική ποικιλότητα|αντιγονικής ποικιλότητας]] επειδή σφάλματα κατά την αντιγραφή του RNA του ιού σε DNA προκαλούν μεγάλες αλλαγές στη φύση των [[περιβάλλουσες πρωτεΐνες|περιβαλλουσών πρωτεϊνών]] του ιού. Αν και ένα μικρό ποσοστό φορέων του HIV (περίπου 1 στους 500) δεν αναπτύσσουν AIDS,<ref>National Institute of Allergy and Infectious Diseases, http://www.niaid.nih.gov/volunteer/hivlongterm/Pages/default.aspx, accessed July 5, 2011</ref> όλοι οι φορείς του HIV μπορούν να μεταδώσουν τον ιό. Ο μέσος χρόνος από της προσβολής από τον ιό και της εμφάνισης του AIDS είναι περίπου 10 χρόνια.
 
Τελικά το προσβληθέν άτομο υποκύπτει σε διάφορες λοιμώξεις, επειδή ακριβώς η σταδιακή μείωση του αριθμού των CD4 Τ-λεμφοκυττάρων έχει ως αποτέλεσμα την αστοχία του ανοσοποιητικού συστήματος. Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί [[εμβόλιο]] κυρίως επειδή ο ιός παρουσιάζει μεγάλη ικανότητα να [[μετάλλαξη|μεταλλάσσεται]] ραγδαία και συνεπώς μεγάλη ικανότητα αποφυγής του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι έρευνες δημιουργίας ενός τέτοιου εμβολίου συνεχίζονται από πλήθος επιστημονικών εργαστηρίων. Μέχρι τελευταία (2005) έχει χρησιμοποιηθεί η [[αζινοθυμιδίνη]] (ΑΖΤ) που ως [[αντιρετροϊκή αγωγή|αντιρετροϊκό φάρμακο]] εμποδίζει την αντιγραφή του ιού και επομένως τον πολλαπλασιασμό του, πλην όμως παρουσιάζει πολλές παρενέργειες. Παράλληλα έχει χρησιμοποιηθεί και η [[ακτινοθεραπεία]] που επίσης δημιουργεί πολλές παρενέργειες.
 
== Σημεία και συμπτώματα ==
Υπάρχουν 3 κύρια στάδια της HIV λοίμωξης: η οξεία λοίμωξη, η κλινική λανθάνουσα περίοδος και το AIDS.<ref name=M121>Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 121.</ref><ref name=AIDS2010GOV>{{cite web|title=Stages of HIV|url=http://aids.gov/hiv-aids-basics/diagnosed-with-hiv-aids/hiv-in-your-body/stages-of-hiv/|work=U.S. Department of Health & Human Services|accessdate=13 June 2012|date=Dec 2010}}</ref>
 
=== Οξεία λοίμωξη ===
[[File:Symptoms of acute HIV infection-el.svg|thumb|alt=A diagram of a human torso labelled with the most common symptoms of an acute HIV infection|275px|Κύρια συμπτώματα της οξείας HIV λοίμωξης.]]
Η αρχική περίοδος μετά τη μόλυνση με HIV ονομάζεται οξεία HIV λοίμωξη ή πρώιμη HIV λοίμωξη ή οξύ ρετροϊκό σύνδρομο.<ref name=M121/><ref name=WHOCase2007/> Πολλά άτομα αναπτύσσουν ένα σύνδρομο παρόμοιο με [[γρίπη]] ή με [[λοιμώδης μονοπυρήνωση|λοιμώδη μονοπυρήνωση]] 2-4 εβδομάδες μετά την έκθεσή τους στον ιό, ενώ άλλα άτομα δεν έχουν κάποια αξιοσημείωτα συμπτώματα.<ref>{{cite book|title=Diseases and disorders.|year=2008|publisher=Marshall Cavendish|location=Tarrytown, NY|isbn=978-0-7614-7771-6|page=25|url=http://books.google.ca/books?id=-HRJOElZch8C&pg=PA25}}</ref><ref name=M118/> Πάντως στο 40-90% των περιπτώσεων παρουσιάζονται συμπτώματα που συνηθέστατα περιλαμβάνουν: [[πυρετός|πυρετό]], διογκωμένους και ευαίσθητους (με πόνο) [[λεμφαδένες]], φλεγμονή στο λαιμό ([[φαρυγγίτιδα]], [[οισοφαγίτιδα]]), [[εξάνθημα]] στο δέρμα, [[πονοκέφαλος|πονοκέφαλο]] και [[έλκος|έλκη]] (πληγές) στο στόμα και τα γεννητικά όργανα.<ref name=WHOCase2007/><ref name=M118/> Δεν σημαίνει βέβαια ότι όποιος παρουσιάσει συμπτώματα θα παρουσιάσει όλα αυτά μαζί. Μπορεί να έχει μόνο ένα από αυτά ή κάποια από αυτά.
 
Το [[εξάνθημα]] εμφανίζεται στο 20-50% των περιπτώσεων και κλασσικά είναι κηλιδοβλατιδώδες (με [[κηλίδα (δερματολογία)|κηλίδες]] και [[βλατίδα|βλατίδες]], που είναι βλάβες του δέρματος συνήθως κόκκινης απόχρωσης) και παρουσιάζεται στον κορμό.<ref name=Deut2010/> Μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν επίσης [[ευκαιριακή λοίμωξη|ευκαιριακές λοιμώξεις]] σε αυτό το στάδιο.<ref name=WHOCase2007/>
 
Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν: [[ναυτία]], [[εμετός|εμετό]], [[διάρροια]] και νευρολογικά προβλήματα όπως [[περιφερική νευροπάθεια]] και [[σύνδρομο Guillain-Barre]] (σπάνια νόσος με παράλυση περιφερικών νεύρων από λανθασμένη επίθεση του ανοσοποιητικού στο νευρικό σύστημα).<ref name=M118/> H διάρκεια των συμπτωμάτων ποικίλλει, αλλά συνήθως είναι 1 με 2 εβδομάδες.<ref name=M118/>
 
Λόγω της μη [[ειδικό σύμπτωμα|ειδικής φύσεως]] αυτών των συμπτωμάτων, συχνά δεν αναγνωρίζονται ως σημάδια μιας HIV λοίμωξης. Ακόμη κι αν το άτομο πάει στο γιατρό του ή σε νοσοκομείο, συχνά θα του γίνει η λάθος διάγνωση ότι πρόκειται για κάποια από τις κοινές λοιμώξεις που παρουσιάζουν ίδια συμπτώματα. Έτσι συνιστάται να εξετάζεται και η HIV λοίμωξη σαν ενδεχόμενο σε όσους παρουσιάζουν ανεξήγητο πυρετό και έχουν παράγοντες κινδύνου για HIV λοίμωξη.<ref name=M118>Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 118.</ref>
 
=== Κλινική λανθάνουσα περίοδος ===
Μετά από τα αρχικά συμπτώματα της οξείας φάσης η HIV λοίμωξη μπαίνει σε ένα στάδιο που ονομάζεται κλινική λανθάνουσα περίοδος ή ασυμπτωματική HIV λοίμωξη ή χρόνια HIV λοίμωξη.<ref name=AIDS2010GOV/> Χωρίς αντιρετροϊκή αγωγή το δεύτερο αυτό στάδιο διαρκεί κατά μέσο όρο 8 χρόνια,<ref>{{cite book|last=Elliott|first=Tom|title=Lecture Notes: Medical Microbiology and Infection|year=2012|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-37226-5|page=273|url=http://books.google.ca/books?id=M4q3AyDQIUYC&pg=PA273}}</ref> όμως μπορεί να κυμανθεί από 3 χρόνια<ref>{{cite book|last=Evian|first=Clive|title=Primary HIV/AIDS care: a practical guide for primary health care personnel in a clinical and supportive setting|year=2006|publisher=Jacana|location=Houghton [South Africa]|isbn=978-1-77009-198-6|page=29|url=http://books.google.ca/books?id=WauaC7M0yGcC&pg=PA29|edition=Updated 4th}}</ref> έως και περισσότερα από 20.<ref>{{cite book|first=J. W. A. J. Reeders; P. C. Goodman (ed.). With contributions by J. Bedford|title=Radiology of AIDS|year=2001|publisher=Springer|location=Berlin [u.a.]|isbn=978-3-540-66510-6|page=19|url=http://books.google.ca/books?id=xmFBtyPGOQIC&pg=PA19}}</ref> Ενώ τυπικά σε αυτή τη φάση δεν υπάρχουν συμπτώματα ή υπάρχουν ελάχιστα, κατά το τέλος αυτής της περιόδου πολλά άτομα αναπτύσσουν [[πυρετός|πυρετό]], [[απώλεια βάρους]], γαστρεντερικά συμπτώματα και [[μυαλγία|πόνο στους μύες]].<ref name=AIDS2010GOV/>
 
Ένα ποσοστό 50-70% των ατόμων αναπτύσσουν επίσης επίμονη γενικευμένη [[λεμφαδενοπάθεια]] με διογκωμένους αλλά χωρίς πόνο λεμφαδένες που εμφανίζονται σε δύο διαφορετικές περιοχές του σώματος και για περισσότερο από 3-6 μήνες, χωρίς να μπορεί να βρεθεί κάποια άλλη αιτία για την παρουσία τους.<ref name=M121/>
 
Ένα μικρό ποσοστό (περίπου 5%) ατόμων που έχουν μολυνθεί με τον HIV-1 διατηρούν υψηλά επίπεδα CD4 χωρίς αντιρετροϊκή θεραπεία για περισσότερα από 5 χρόνια.<ref name=M118/><ref name=LT2010/> Παρόλα αυτά οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ανιχνεύσιμο [[ιικό φορτίο]] και τελικά θα αναπτύξουν AIDS χωρίς την [[αντιρετροϊκή αγωγή]].<ref name=LT2010/> Αυτά τα άτομα κατατάσσονται στην κατηγορία που ονομάζεται [[HIV ελεγκτές]] (HIV controllers) ή [[μακροχρόνια μη-εξελισσόμενοι]] (long term nonprogressors – LTNP).<ref name=LT2010/> Άνθρωποι που χωρίς αντιρετροϊκή θεραπεία διατηρούν υψηλά επίπεδα CD4 και ταυτόχρονα χαμηλό ή μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, είναι γνωστοί ως εξέχοντες ελεγκτές (elite controllers) ή εξέχοντες καταστολείς (elite suppressors).<ref name=LT2010>{{cite journal|last=Blankson|first=JN|title=Control of HIV-1 replication in elite suppressors|journal=Discovery medicine|date=2010 Mar|volume=9|issue=46|pages=261–6|pmid=20350494}}</ref>
 
== AIDS ==
[[File:Symptoms of AIDS-el.svg|thumb|275px|alt=A diagram of a human torso labelled with the most common symptoms of AIDS|Κύρια συμπτώματα του AIDS.]]
Ορίζεται ότι κάποιος έχει αναπτύξει AIDS είτε όταν τα CD4 κύτταρά του είναι σε αριθμό λιγότερα από 200/μL (μικρολίτρο) αίματος, είτε όταν εκδηλωθεί η παρουσία συγκεκριμένων νόσων που συσχετίζονται με την προχωρημένη HIV λοίμωξη.<ref name=M118/> Περίπου οι μισοί από τους ανθρώπους που έχουν μολυνθεί με HIV θα αναπτύξουν AIDS σε 10 χρόνια αν δεν λάβουν θεραπεία.<ref name=M118/> Οι πιο κοινές αρχικές καταστάσεις που σημαίνουν συναγερμό για την εμφάνιση AIDS είναι η [[πνευμονία από πνευμονοκύστη]] (PCP) σε ποσοστό 40%, το [[σύνδρομο απίσχνασης από HIV|σύνδρομο απίσχνασης (αδυνατίσματος) από HIV]] και η [[οισοφαγική καντιντίαση]] ([[μυκητίαση]] από το μύκητα [[candida]]).<ref name=M118/> Άλλες κοινές εκδηλώσεις AIDS περιλαμβάνουν τις υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αναπνευστικού<ref name=M118/> (όπως η [[πνευμονία]]).
Οι ευκαιριακές λοιμώξεις στις οποίες περιλαμβάνονται οι παραπάνω καταστάσεις μπορεί να προκαλούνται από [[βακτηρίδιο|βακτηρίδια]], [[ιός|ιούς]], [[μύκητας|μύκητες]] και [[παράσιτο|παράσιτα]], που σε φυσιολογικές συνθήκες ελέγχονται από ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα.<ref name=Holmes>{{Cite journal|author=Holmes CB, Losina E, Walensky RP, Yazdanpanah Y, Freedberg KA|title= Review of human immunodeficiency virus type 1-related opportunistic infections in sub-Saharan Africa|journal=Clin. Infect. Dis.|year=2003|pages=656–662|volume=36|issue=5| pmid=12594648|doi=10.1086/367655}}</ref> Ποιες ακριβώς λοιμώξεις θα εμφανιστούν εξαρτάται εν μέρει από το ποιοι από αυτούς τους μικροοργανισμούς είναι περισσότερο κοινοί και διαδεδομένοι στο περιβάλλον του ατόμου.<ref name=M118/> Οι λοιμώξεις αυτές μπορούν να επηρεάσουν σχεδόν όλα τα [[βιολογικό σύστημα|συστήματα του οργανισμού]].<ref name=Complications2011>{{cite journal|last=Chu|first=C|coauthors=Selwyn, PA|title=Complications of HIV infection: a systems-based approach|journal=American family physician|date=2011-02-15|volume=83|issue=4|pages=395–406|pmid=21322514}}</ref>
 
Τα άτομα με AIDS διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν διάφορους καρκίνους που προκαλούνται από ιούς. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται το [[σάρκωμα Kaposi]], το [[λέμφωμα Burkitt]], το [[πρωτοπαθές λέμφωμα εγκεφάλου]] και ο [[καρκίνος του τραχήλου της μήτρας]].<ref name=Deut2010/> Το σάρκωμα Kaposi είναι ο πιο κοινός καρκίνος και εμφανίζεται στο 10-20% των ανθρώπων με HIV λοίμωξη.<ref name=M169>Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 169.</ref> Ο δεύτερος πιο κοινός καρκίνος είναι το [[λέμφωμα]] και ευθύνεται σχεδόν για το 16% των θανάτων στα άτομα που αναπτύσσουν AIDS ενώ αποτελεί το πρώτο εμφανιζόμενο σημείο AIDS στο 3-4% των περιπτώσεων αυτών.<ref name=M169/> Και οι δύο αυτοί καρκίνοι συσχετίζονται με τον [[Ερπητοϊός|ανθρώπινο ερπητοϊό 8]].<ref name=M169/>
Ο [[καρκίνος του τραχήλου της μήτρας]] παρουσιάζεται συχνότερα στις γυναίκες με AIDS λόγω της σχέσης του με τον [[HPV|ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων]] (HPV) που ανάλογα με τον υπότυπο προκαλεί [[κονδυλώματα]], [[μυρμηκίες]] κλπ. Όταν μια γυναίκα έχει μολυνθεί κάποια στιγμή στη ζωή της με τον υπότυπο του HPV που προκαλεί κονδυλώματα στον τράχηλο της μήτρας, αυτά μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο αν δεν θεραπευτούν, αλλά μετά από πολλά χρόνια. Αν όμως συνυπάρχει στη γυναίκα HIV λοίμωξη για την οποία δεν λαμβάνεται θεραπεία, η εξέλιξη αυτή επιταχύνεται και αν αναπτυχθεί AIDS είναι πολύ πιθανή.
 
Ο HPV είναι κατεξοχήν σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός και υπάρχει στο 95% των σεξουαλικά ενεργών ανθρώπων, αφού μεταδίδεται πολύ εύκολα, ακόμη και με την τριβή των γεννητικών οργάνων ή της περιοχής του [[πρωκτός|πρωκτού]]. Ο υπότυπος του HPV που προκαλεί τα κονδυλώματα προσβάλλει πολλές φορές και την περιοχή του πρωκτού και έτσι αυτά μπορεί να εμφανιστούν και σε άντρες ή γυναίκες που έχουν πρωκτικές σεξουαλικές επαφές. Σε αυτές της περιπτώσεις ισχύει η ίδια εξέλιξη: αν δεν θεραπευτούν αποτελεσματικά μπορεί μελλοντικά να προκαλέσουν καρκίνο του πρωκτού, αλλά σε συνύπαρξη HIV λοίμωξης αυτό είναι πολύ πιο πιθανό αν δεν λαμβάνεται θεραπεία όπως επίσης και αν αναπτυχθεί AIDS. Μπορεί να γίνει πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού εάν διαγνωσθούν έγκαιρα οι προκαρκικωματώδεις αλλοιώσεις HGAIN με την [[πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας]] και γίνει η θεραπεία των πριν εξελιχθούν σε κακοήθεια<ref>{{Cite news|url=http://proctology.gr/el/scientific_articles/hiv/|title=ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΡΩΚΤΟΥ ΣΕ ΟΡΟΘΕΤΙΚΟΥΣ|last=ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗΣ|first=ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ|date=ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016|work=|publication-place=6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Παχέος Εντέρου και Πρωκτού 31 Μαρτίου - 2 Απριλίου 2016|access-date=|via=}}</ref>.
 
Το ίδιο σενάριο βέβαια ισχύει και για τους άλλους όγκους που περιγράφηκαν παραπάνω και συσχετίζονται αιτιολογικά με ιούς. Σε ασθενείς με [[συλλοίμωξη]] HIV και ιών [[ηπατίτιδα|ηπατίτιδας B ή C]] (HBV, HCV) που παραμένουν στον οργανισμό και προκαλούν χρόνια ηπατίτιδα B ή C, η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος είναι 20 και παραπάνω φορές μεγαλύτερη από ότι αν ένα άτομο έχει μόνο χρόνια ηπατίτιδα B ή C χωρίς την παρουσία HIV λοίμωξης.
 
Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι το πόσο πιθανή θα είναι μια επικίνδυνη εξέλιξη σε καρκίνο των παραπάνω λοιμώξεων από καρκινογόνους ιούς με τη συνύπαρξη του HIV, εξαρτάται πολύ από τους εξής παράγοντες :
 
# Από το αν οι λοιμώξεις αυτές λαμβάνουν αποτελεσματική θεραπεία από τη στιγμή της διάγνωσής τους, ή αν έχουν διαγνωστεί αργά και έχουν μείνει χωρίς θεραπεία για καιρό (πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος)
# Από το αν η HIV λοίμωξη διαγιγνώσκεται και θεραπεύεται από νωρίς και αποτελεσματικά με αντιρετροϊκή αγωγή και διατηρείται μη ανιχνεύσιμο το ιικό φορτίο του HIV και φυσιολογικά τα επίπεδα των CD4
# Από το αν έχει αναπτυχθεί AIDS (μεγαλύτερος κίνδυνος)
# Από το αν γίνεται κατάχρηση άλλων επικίνδυνων ή καρκινογόνων ουσιών, όπως ο [[κάπνισμα|καπνός του τσιγάρου]] ή της [[μαριχουάνα]]ς ή η χρήση ναρκωτικών ουσιών που εξασθενούν το ανοσοποιητικό ([[ηρωίνη]], [[κοκαΐνη]] κλπ) ή και χρόνια κακή διατροφή και γενικότερα ανθυγιεινός τρόπος ζωής.
 
Στα συμπτώματα του AIDS μπορεί τέλος να περιλαμβάνονται παρατεταμένος [[πυρετός]] (για πάνω από ένα μήνα), πολλοί [[εφίδρωση|ιδρώτες]] (ιδιαίτερα τη νύχτα), πρησμένοι λεμφαδένες, [[ρίγη]], [[αδυναμία]] και [[απώλεια βάρους]].<ref>{{cite web|title=AIDS|url=http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000594.htm|work=MedlinePlus|publisher=A.D.A.M.|accessdate=14 June 2012}}</ref> Η [[διάρροια]] είναι επίσης κοινό σύμπτωμα του AIDS, είναι παρατεταμένη (για περισσότερο από ένα μήνα) και εμφανίζεται περίπου στο 90% των ατόμων με AIDS.<ref>{{cite journal |author=Sestak K |title=Chronic diarrhea and AIDS: insights into studies with non-human primates |journal=Curr. HIV Res. |volume=3 |issue=3 |pages=199–205 |year=2005 |month=July |pmid=16022653 |doi= 10.2174/1570162054368084|url=}}</ref>
 
== Μετάδοση ==
=== Τρόποι μετάδοσης ===
▲Ο HIV μεταδίδεται μέσω τριών κυρίων οδών:
* τη [[σεξουαλική επαφή]] (π.χ. χωρίς [[Προφυλακτικό|προφύλαξη]]).
* την έκθεση σε μολυσμένασεfgμολυσμένα [[σωματικά υγρά]], ιστούς, σύριγγες και μετάγγιση
* από τη μητέρα στο παιδί (γνωστή ως κάθετη μετάδοση) κατά τη διάρκεια της [[εγκυμοσύνη]]ς, του [[τοκετός|τοκετού]] και του [[θηλασμός|θηλασμού]].<ref name="TransmissionM2007">{{cite book|title=Environmental and occupational medicine|first=edited by William N. Rom ; associate editor, Steven B.|last=Markowitz|publisher=Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-0-7817-6299-1|year=2007|edition=4th|location=Philadelphia|page=745|url=http://books.google.ca/books?id=H4Sv9XY296oC&pg=PA745}}</ref> Είναι δυνατή επίσης η μόλυνση με περισσότερα του ενός στελέχη του HIV, κάτι που είναι γνωστό ως [[HIV υπερλοίμωξη]].<ref>{{cite journal|last=van der Kuyl|first=AC|coauthors=Cornelissen, M|title=Identifying HIV-1 dual infections|journal=Retrovirology|date=2007-09-24|volume=4|page=67|pmid=17892568|doi=10.1186/1742-4690-4-67|pmc=2045676}}</ref>
 
<!--
Γραμμή 195 ⟶ 123 :
 
=== Το τεστ για HIV ===
Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται με HIV αναπτύσσουν αντισώματα (κάνουν [[ορομετατροπή]]) μέσα σε 3 έως 12 εβδομάδες από τη στιγμή που θα μπει ο ιός στο αίμα.<ref name="M118">Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 118.</ref>
 
Η διάγνωση της πρώιμης HIV λοίμωξης πριν συμβεί η ορομετατροπή γίνεται με τη μέτρηση του HIV RNA (γονιδίωμα ή γενετικό υλικό του HIV ή ιικό φορτίο του HIV) με τη [[Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης|μέθοδο PCR]] (Polymerase Chain Reaction) ή του [[αντιγόνο p24|αντιγόνου p24]] (πρωτεϊκό συστατικό της επιφάνειας του σωματιδίου του HIV, βλ. διάγραμμα).<ref name=M118/> Θετικά αποτελέσματα που λαμβάνονται είτε με μέτρηση αντισωμάτων είτε με ΡCR, επιβεβαιώνονται είτε με δεύτερη εξέταση για διαφορετικό αντίσωμα είτε με δεύτερη PCR.<ref name=WHOCase2007/>
Γραμμή 255 ⟶ 183 :
 
== Αντιμετώπιση ==
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο ή θεραπεία που να προσφέρει πλήρη ίαση από τον HIV. Η αγωγή αποτελείται από την υψηλής δραστικότητας [[αντιρετροϊκή θεραπεία]] [[HAART]] (Highly Active Antiretroviral Therapy) η οποία επιβραδύνει (αλλά δεν σταματά) την εξέλιξη της νόσου<ref name=LE2011>{{cite journal|last=May|first=MT|coauthors=Ingle, SM|title=Life expectancy of HIV-positive adults: a review|journal=Sexual health|date=2011 Dec|volume=8|issue=4|pages=526–33|pmid=22127039|doi=10.1071/SH11046}}</ref> και την οποία το 2010 λάμβαναν περισσότεροι από 6,6 εκατομμύρια άνθρωποι σε χώρες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα.<ref name="UN2011Ten">UNAIDS 2011 pg. 1–10</ref> Η αγωγή περιλαμβάνει επίσης προληπτική αλλά και ενεργό θεραπεία κατά των ευκαιριακών λοιμώξεων.
 
=== Αντιική θεραπεία===
Γραμμή 279 ⟶ 207 :
Η αποτελεσματικότητα της αγωγής εξαρτάται κατά μεγάλο μέρος στη συμμόρφωση.<ref name=Deut2010/> Οι λόγοι μη-συμμόρφωσης περιλαμβάνουν την φτωχή πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα,<ref>{{cite journal|last=Orrell|first=C|title=Antiretroviral adherence in a resource-poor setting|journal=Current HIV/AIDS reports|date=2005 Nov|volume=2|issue=4|pages=171–6|pmid=16343374|doi=10.1007/s11904-005-0012-8}}</ref> την ανεπαρκή κοινωνική υποστήριξη, την [[ψυχική νόσος|ψυχική νόσο]] και την κατάχρηση ναρκωτικών.<ref>{{cite journal|last=Malta|first=M|coauthors=Strathdee, SA; Magnanini, MM; Bastos, FI|title=Adherence to antiretroviral therapy for human immunodeficiency virus/acquired immune deficiency syndrome among drug users: a systematic review|journal=Addiction (Abingdon, England)|date=2008 Aug|volume=103|issue=8|pages=1242–57|pmid=18855813|doi=10.1111/j.1360-0443.2008.02269.x}}</ref> Επίσης η πολυπλοκότητα των θεραπευτικών σχημάτων (λόγω του αριθμού χαπιών και της συχνότητας των δόσεων), αλλά και οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε σκόπιμη μη-συμμόρφωση.<ref>{{cite journal|last=Nachega|first=JB|coauthors=Marconi, VC; van Zyl, GU; Gardner, EM; Preiser, W; Hong, SY; Mills, EJ; Gross, R|title=HIV treatment adherence, drug resistance, virologic failure: evolving concepts|journal=Infectious disorders drug targets|date=2011 Apr|volume=11|issue=2|pages=167–74|pmid=21406048}}</ref> Παρ' όλα αυτά η συμμόρφωση είναι το ίδιο καλή (ή κακή) στις χώρες χαμηλού εισοδήματος και σε αυτές υψηλού εισοδήματος.<ref>{{cite journal|last=Nachega|first=JB|coauthors=Mills, EJ; Schechter, M|title=Antiretroviral therapy adherence and retention in care in middle-income and low-income countries: current status of knowledge and research priorities|journal=Current opinion in HIV and AIDS|date=2010 Jan|volume=5|issue=1|pages=70–7|pmid=20046150|doi=10.1097/COH.0b013e328333ad61}}</ref>
 
Ιδιαίτερες ανεπιθύμητες ενέργειες ([[παρενέργεια|παρενέργειες]]) σχετίζονται κάθε φορά με τον φαρμακευτικό παράγοντα που λαμβάνεται.<ref name=Montessori2004/> Μερικές σχετικά κοινές για τα διάφορα φάρμακα περιλαμβάνουν: [[σύνδρομο λιποδυστροφίας]], [[δυσλιπιδαιμία]] και [[σακχαρώδης διαβήτης|σακχαρώδη διαβήτη]], ειδικά με τους αναστολείς πρωτεάσης.<ref name="M121">Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 121.</ref> Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν διάρροια<ref name=Montessori2004>{{cite journal| author=Montessori, V., Press, N., Harris, M., Akagi, L., Montaner, J. S. |title=Adverse effects of antiretroviral therapy for HIV infection | journal=CMAJ |year=2004 | pages=229–238 |volume=170 | issue=2 | pmid=14734438 | pmc=315530}}</ref><ref name="Burgoyne2008">{{Cite journal|author=Burgoyne RW, Tan DH|title=Prolongation and quality of life for HIV-infected adults treated with highly active antiretroviral therapy (HAART): a balancing act |journal=J. Antimicrob. Chemother. |volume=61 |issue=3 |pages=469–73|year=2008 |month=March |pmid=18174196|doi=10.1093/jac/dkm499 |url=http://jac.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=18174196}}</ref> και αυξημένο κίνδυνο [[καρδιαγγειακή νόσος|καρδιαγγειακής νόσου]],<ref>{{cite journal|last=Barbaro|first=G|coauthors=Barbarini, G|title=Human immunodeficiency virus & cardiovascular risk|journal=The Indian journal of medical research|date=2011 Dec|volume=134|issue=6|pages=898–903|pmid=22310821|doi=10.4103/0971-5916.92634|pmc=3284097}}</ref> αλλά και άλλων σοβαρών καταστάσεων όπως [[εγκεφαλικό επεισόδιο|εγκεφαλικών επεισοδίων]], εξελισσόμενης - μη αναστρέψιμης ηπατικής νόσου ([[ίνωση]]-[[κίρρωση]]-[[καρκίνος ήπατος]]), τελικής [[νεφρική νόσος|νεφρικής νόσου]], άλλων καρκίνων μη οφειλόμενων σε AIDS, [[οστεοπενία]]ς-[[οστεοπόρωση]]ς και καταγμάτων κλπ. Ο αυξημένος κίνδυνος για όλες αυτές τις σοβαρές καταστάσεις οφείλεται στη συνεργική δράση των φαρμάκων αλλά και της ίδιας της μακροχρόνιας HIV λοίμωξης και των βλαβών που προκαλεί στο ανοσοποιητικό σύστημα σε χρόνια βάση.
 
Εντούτοις οι παρενέργειες είναι λιγότερες σε μερικές από τις νεότερες θεραπείες που συνιστώνται.<ref name=Deut2010/> Το κόστος μερικών, κυρίως νεώτερων, φαρμάκων μπορεί να αποτελεί ένα ζήτημα, καθώς μερικά από αυτά είναι ακριβά,<ref>{{cite journal|last=Orsi|first=F|coauthors=d'almeida, C|title=Soaring antiretroviral prices, TRIPS and TRIPS flexibilities: a burning issue for antiretroviral treatment scale-up in developing countries|journal=Current opinion in HIV and AIDS|date=2010 May|volume=5|issue=3|pages=237–41|pmid=20539080|doi=10.1097/COH.0b013e32833860ba}}</ref> παρ' όλα αυτά φαίνεται το 2010 ότι το 47% αυτών που τα χρειάζονταν τα έπαιρναν στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα.<ref name=UN2011Ten/> Μερικά φάρμακα μπορεί να σχετίζονται με [[εκ γενετής ανωμαλία|ανωμαλίες κατά τη γέννηση]] γι’ αυτό και δεν είναι κατάλληλα για οροθετικές γυναίκες που σχεδιάζουν να αποκτήσουν παιδιά.<ref name=Deut2010/>
Γραμμή 315 ⟶ 243 :
Οι πρωταρχικές αιτίες θανάτου από HIV/AIDS είναι οι ευκαιριακές λοιμώξεις και ο καρκίνος, όντας συχνά και οι δύο αποτέλεσμα της προοδευτικής ανεπάρκειας του ανοσοποιητικού συστήματος.<ref name=InfectionBook2008>{{cite book|last=Smith|first=[edited by] Blaine T.|title=Concepts in immunology and immunotherapeutics|year=2008|publisher=American Society of Health-System Pharmacists|location=Bethesda, Md.|isbn=978-1-58528-127-5|page=143|url=http://books.google.ca/books?id=G46DrdlxNJAC&pg=PA143|edition=4th}}</ref><ref name=Cancer2005>{{cite journal|last=Cheung|first=MC|coauthors=Pantanowitz, L; Dezube, BJ|title=AIDS-related malignancies: emerging challenges in the era of highly active antiretroviral therapy|journal=The oncologist|date=2005 Jun–Jul|volume=10|issue=6|pages=412–26|pmid=15967835|doi=10.1634/theoncologist.10-6-412}}</ref> Ο κίνδυνος για καρκίνο φαίνεται να αυξάνει από τη στιγμή που ο αριθμός των CD4 πέσει κάτω από τα 500/μ.<ref name=Deut2010/> Ο βαθμός της εξέλιξης της νόσου κλινικά διαφέρει από άτομο σε άτομο και έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζεται από έναν αριθμό παραγόντων όπως η ευπάθεια του ατόμου και η λειτουργία του ανοσοποιητικού του συστήματος,<ref name=Tang>{{Cite journal | author=Tang J, Kaslow RA | title=The impact of host genetics on HIV infection and disease progression in the era of highly active antiretroviral therapy | journal=AIDS | year=2003 | pages=S51–S60 | volume=17 | issue=Suppl 4 | pmid=15080180 | doi=10.1097/00002030-200317004-00006}}</ref> η πρόσβασή του σε ιατρική φροντίδα και οι συλλοιμώξεις,<ref name=Morgan2 /><ref name=Lawn>{{cite journal | author=Lawn SD | title=AIDS in Africa: the impact of co-infections on the pathogenesis of HIV-1 infection | journal=J. Infect. Dis. | year=2004 | pages=1–12 |volume=48 | issue=1| pmid=14667787 | doi=10.1016/j.jinf.2003.09.001}}</ref> καθώς επίσης και το συγκεκριμένο στέλεχος (γένος) του ιού που εμπλέκεται στη λοίμωξη.<ref name=Campbell>{{cite journal | author=Campbell GR |title=The glutamine-rich region of the HIV-1 Tat protein is involved in T-cell apoptosis | journal=J. Biol. Chem. | year=2004 | pages=48197–48204 | volume=279 | issue=46 | pmid=15331610 |doi=10.1074/jbc.M406195200 | author-separator=, | author2=Pasquier E | author3=Watkins J | display-authors=3 | last4=Bourgarel-Rey | first4=V | last5=Peyrot | first5=V | last6=Esquieu | first6=D | last7=Barbier | first7=P | last8=De Mareuil | first8=J | last9=Braguer | first9=D}}</ref><ref name=Campbell2>{{cite journal | author=Campbell GR, Watkins JD, Esquieu D, Pasquier E, Loret EP, Spector SA | title=The C terminus of HIV-1 Tat modulates the extent of CD178-mediated apoptosis of T cells | journal=J. Biol. Chem. | year=2005 | pages=38376–39382 | volume=280 | issue=46 |pmid=16155003 | doi=10.1074/jbc.M506630200}}</ref>
 
Η συλλοίμωξη με [[φυματίωση]] είναι μια από τις κύριες αιτίες νόσου και θανάτου στα άτομα με HIV/AIDS, συμβαίνει στα 2/3 όλων των HIV οροθετικών ατόμων και οδηγεί στο 25% των θανάτων που σχετίζονται με το HIV/AIDS.<ref>{{cite web|title=Tuberculosis|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs104/en/|work=Fact sheet 104|publisher=World Health Organization|date=March 2012|accessdate=August 29, 2012}}</ref> Επίσης ο ίδιος ο HIV είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την νόσηση με φυματίωση.<ref name=WHO2011>{{cite web|title=Global tuberculosis control 2011|author=World Health Organization|url=http://www.who.int/tb/publications/global_report/2011/gtbr11_executive_summary.pdf|year=2011|ISBN=978 92 4 156438 0|accessdate=August 29, 2012}}{{dead link|date=June 2015}}</ref> Η [[ηπατίτιδα C]] είναι άλλη μία πολύ κοινή συλλοίμωξη και αποτελεί επίσης περίπτωση όπου η μία νόσος επιταχύνει την εξέλιξη της άλλης.<ref>{{cite book|last=Pennsylvania|first=Editors, Raphael Rubin, M.D., Professor of Pathology, David S. Strayer, M.D., Ph.D., Professor of Pathology, Department of Pathology and Cell Biology, Jefferson Medical College of Thomas Jefferson University Philadelphia, Pennsylvania ; Founder and Consulting Editor, Emanuel Rubin, M.D., Gonzalo Aponte Distinguished Professor of Pathology, Chairman Emeritus of the Department of Pathology and Cell Biology, Jefferson Medical College of Thomas Jefferson University, Philadelphia,|title=Rubin's pathology : clinicopathologic foundations of medicine|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-1-60547-968-2|page=154|url=http://books.google.ca/books?id=wb2TzY9AgJ0C&pg=PA154|edition=Sixth|year=2011}}</ref> Οι δύο πιο κοινοί καρκίνοι που σχετίζονται με το HIV/AIDS είναι το [[σάρκωμα Kaposi]] και το σχετιζόμενο με AIDS [[λέμφωμα μη Hodgkin|μη Hodgkin λέμφωμα]].<ref name=Cancer2005/> Το προσδόκιμο επιβίωσης έχει πέσει στις χώρες που πλήττονται χειρότερα από το HIV/AIDS. Για παράδειγμα το 2006 εκτιμάται πως στη [[Μποτσουάνα]] είχε πέσει από τα 65 χρόνια, όπου ήταν πριν την έκρηξη του AIDS, στα 35 χρόνια ζωής.<ref name="Kallings">{{Cite journal|journal=J Intern Med|year=2008|volume=263|issue=3|pages=218–43|title=The first postmodern pandemic: 25 years of HIV/AIDS|author=Kallings LO|doi=10.1111/j.1365-2796.2007.01910.x|pmid=18205765|url=http://www.blackwell-synergy.com/doi/full/10.1111/j.1365-2796.2007.01910.x}}(subscription required)</ref>
 
Ακόμη πάντως και με την αντιρετροϊκή αγωγή, μακροχρόνια τα άτομα με ΗΙV μπορεί να αντιμετωπίσουν [[Σύμπλεγμα AIDS-άνοιας|νευρογνωσιακές διαταραχές]],<ref name="Woods2009">{{cite pmid|19462243 }}</ref> [[περιφερική νευροπάθεια]],<ref name="Nicholas2007">{{Cite journal|author=Nicholas PK |title=Symptom management and self-care for peripheral neuropathy in HIV/AIDS |journal=AIDS Care | volume=19 |issue=2|pages=179–89 |year=2007 |month=February |pmid=17364396 |doi=10.1080/09540120600971083|url=|author-separator=,|author2=Kemppainen JK|author3=Canaval GE |display-authors=3|last4=Corless|first4=I. B.|last5=Sefcik|first5=E. F.|last6=Nokes|first6=K. M.|last7=Bain|first7=C. A.|last8=Kirksey|first8=K. M.|last9=Sanzero Eller|first9=L.}}</ref> [[οστεοπόρωση]],<ref name="Brown2006">{{cite pmid|17086056}}</ref> [[καρκίνος|καρκίνους]],<ref name="Boshoff2002">{{Cite journal| author=Boshoff C, Weiss R |title=AIDS-related malignancies | journal=Nat. Rev. Cancer | year=2002 | pages=373–382 | volume=2 | issue=5 |pmid=12044013 | doi=10.1038/nrc797 }}</ref><ref name="Yarchoan2005">{{Cite journal| author=Yarchoan R, Tosato G, Little RF | title=Therapy insight: AIDS-related malignancies – the influence of antiviral therapy on pathogenesis and management | journal=Nat. Clin. Pract. Oncol. | year=2005 | pages=406–415 | volume=2 |issue=8 | pmid=16130937 | doi=10.1038/ncponc0253 }}</ref> [[ηπατοπάθεια]], [[νεφροπάθεια]]<ref name="Post2009">{{cite pmid|19106702}}</ref> και [[καρδιαγγειακή νόσος|καρδιαγγειακή νόσο]]<ref name="Burgoyne2008" /> και μάλιστα νωρίτερα και με χειρότερη πρόγνωση σε σχέση με τα αντίστοιχα νοσήματα του υπόλοιπου πληθυσμού. Τα νεώτερα δεδομένα δείχνουν ότι αυτές οι σοβαρές συν-νοσηρότητες οφείλονται στη μακροχρόνια HIV λοίμωξη αλλά ενισχύονται και από τις παρενέργειες της αντιρετροϊκής αγωγής.
Γραμμή 321 ⟶ 249 :
== Επιδημιολογία ==
[[File:AIDS and HIV prevalence 2008.svg|thumb|Εκτιμώμενος [[επιπολασμός]] (ποσοστό φορέων) του HIV στους νέους ενήλικες (ηλικίας 15–49 ετών) ανά χώρα παγκοσμίως το 2011.<ref>[http://www.unaids.org/en/dataanalysis/datatools/aidsinfo/ AIDSinfo | UNAIDS<!-- Bot generated title -->]</ref>]]
Το HIV/AIDS είναι πλέον μια παγκόσμια [[πανδημία]].<ref name=Cohen2008>{{cite journal|last=Cohen|first=MS|coauthors=Hellmann, N; Levy, JA; DeCock, K; Lange, J|title=The spread, treatment, and prevention of HIV-1: evolution of a global pandemic|journal=The Journal of Clinical Investigation|date=2008 Apr|volume=118|issue=4|pages=1244-54|pmid=18382737|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276790/|accessdate=17 September 2012|doi=10.1172/JCI34706|pmc=2276790}}</ref> Το 2011 περίπου 34 έως 36 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν φορείς του ιού παγκοσμίως.<ref name=UN2012Eight>UNAIDS 2012 σελ. 8</ref> Από αυτούς, περίπου 16,8 εκατομμύρια ήταν γυναίκες και 3,4 εκατομμύρια κάτω των 15 ετών,<ref name=UN2011Ten/> ενώ στις ηλικίες 15-49 οι φορείς αποτελούν το 0,8% του παγκόσμιου πληθυσμού. Από ασθένειες σχετιζόμενες με το AIDS πέθαναν το 2011 περίπου 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι, αριθμός μειωμένος κατά 25% σε σχέση με το 2005 οπότε πέθαναν 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι<ref name=UN2011Ten/> ωστόσο ισοδύναμος με τα θύματα ενός πολέμου μεγάλης κλίμακας. Από το 1981, που θεωρείται ότι ξεκίνησε η επιδημία, έχουν πεθάνει συνολικά περίπου 30 εκατομμύρια άνθρωποι.<ref name="TotalDeath2010">{{cite web|url=http://www.unaids.org/documents/20101123_FS_Global_em_en.pdf|title=Global Report Fact Sheet|year=2010|work=UNAIDS}}{{dead link|date=June 2015}}</ref>
 
Η [[Υποσαχάρια Αφρική]] είναι η περιοχή που έχει πληγεί περισσότερο. Το 2011, περίπου 69% του παγκόσμιου συνόλου των φορέων (23,5 εκατομμύρια, από τους οποίους 3,1 εκατομμύρια παιδιά) ζούσαν στην περιοχή αυτή, όπου σημειώθηκε και το 70% των θανάτων και το 72% των νέων μολύνσεων παγκοσμίως.<ref name=autogenerated1>UNAIDS 2012 σελ. 8, 13-14</ref> Αυτό σημαίνει ότι έχει μολυνθεί περίπου το 5% του πληθυσμού και το AIDS πιστεύεται πως ευθύνεται για το 10% του συνόλου των θανάτων παιδιών.<ref name=M117>Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 117.</ref> Εδώ επίσης, σε αντίθεση με άλλες περιοχές, οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των οροθετικών και μάλιστα το 60%.<ref name=UN2011Twenty>UNAIDS 2011 σελ. 20</ref> Η [[Νότια Αφρική]] είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό φορέων του HIV στον κόσμο, με 5,6 εκατομμύρια.<ref name=UN2011Twofour>UNAIDS 2011 σελ. 24</ref> Το [[προσδόκιμο ζωής]] έχει πέσει δραματικά στις χώρες που έχουν πληγεί χειρότερα από το HIV/AIDS. Για παράδειγμα το 2006 εκτιμάται πως στη [[Μποτσουάνα]] είχε πέσει από τα 65 χρόνια, όπου ήταν πριν την έκρηξη του AIDS, στα 35 χρόνια ζωής.<ref name=Kallings />
Γραμμή 343 ⟶ 271 :
== Ιστορία ==
=== Ανακάλυψη ===
Το AIDS παρατηρήθηκε κλινικά για πρώτη φορά το 1981 στις Ηνωμένες Πολιτείες.<ref name="M169">Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 169.</ref> Οι αρχικές περιπτώσεις ήταν ένα σύνολο από χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και ομοφυλόφιλους άνδρες που δεν είχαν κάποια γνωστή βλάβη ανοσοποιητικού και παρουσίαζαν συμπτώματα [[πνευμονία από πνευμονοκύστη|πνευμονίας από πνευμονοκύστη]] (PCP), μιας σπάνιας ευκαιριακής λοίμωξης που ήταν γνωστό ότι παρουσιαζόταν σε ανθρώπους με πολύ εκτεθειμένο ανοσοποιητικό σύστημα.<ref name=MMWR2>{{Cite journal| author=Gottlieb MS| title=Pneumocystis pneumonia—Los Angeles. 1981| journal=Am J Public Health| volume=96| issue=6| pages=980–1; discussion 982–3| year=2006| pmid=16714472| url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/june_5.htm| accessdate=March 31, 2009| pmc=1470612| archiveurl= http://web.archive.org/web/20090422042240/http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/june_5.htm| archivedate=April 22, 2009 | deadurl= no| doi=10.2105/AJPH.96.6.980}}</ref> Σύντομα ένας επιπρόσθετος αριθμός ομοφυλόφιλων ανδρών ανέπτυξε έναν παλαιότερα σπάνιο καρκίνο του δέρματος, το [[σάρκωμα Kaposi]] (KS).<ref name="pmid7287964">{{cite journal|author=Friedman-Kien AE|title=Disseminated Kaposi's sarcoma syndrome in young homosexual men|journal=J. Am. Acad. Dermatol.|volume=5|issue=4|pages=468–71|year=1981|month=October|pmid=7287964|doi=10.1016/S0190-9622(81)80010-2|url=}}</ref><ref name="pmid6116083">{{cite journal|author=Hymes KB|title=Kaposi's sarcoma in homosexual men-a report of eight cases|journal=Lancet|volume=2|issue=8247|pages=598–600|year=1981|month=September|pmid=6116083|doi=10.1016/S0140-6736(81)92740-9|url=|author-separator=,|author2=Cheung T|author3=Greene JB|display-authors=3|last4=Prose|first4=NS|last5=Marcus|first5=A|last6=Ballard|first6=H|last7=William|first7=DC|last8=Laubenstein|first8=LJ}}</ref> Πολλές ακόμη περιπτώσεις PCP και KS εμφανίστηκαν, θέτοντας σε συναγερμό τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), τα οποία δημιούργησαν μια ομάδα κρούσης προκειμένου να παρακολουθηθεί και να τεθεί υπό έλεγχο η επιδημία.<ref name="Basavapathruni_2007">{{cite journal | title=Reverse transcription of the HIV-1 pandemic | last1=Basavapathruni |first1=A | last2=Anderson | first2=KS | journal=The FASEB Journal | year=2007 | month=December | volume=21 | issue=14 |pages=3795–3808 | doi=10.1096/fj.07-8697rev | pmid=17639073}}</ref>
 
Αρχικά το CDC δεν είχε κάποια επίσημη ονομασία για την ασθένεια και συχνά αναφερόταν σε αυτήν εν είδει των (επιμέρους) ασθενειών που συνδέονταν με τη νόσο, πχ. ως «[[λεμφαδενοπάθεια]]», μια ασθένεια η οποία έδωσε στον ιό το αρχικό όνομά του, όταν αυτός ανακαλύφθηκε.<ref name=MMWR1982a>{{Cite journal | author=Centers for Disease Control (CDC) | title=Persistent, generalized lymphadenopathy among homosexual males |url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00001096.htm | journal=MMWR Morb Mortal Wkly Rep. | year=1982 | pages=249–251 | volume=31| issue=19 | pmid=6808340 | accessdate =August 31, 2011}}</ref><ref name=Barre>{{Cite journal| author=Barré-Sinoussi F | title=Isolation of a T-lymphotropic retrovirus from a patient at risk for acquired immune deficiency syndrome (AIDS) | journal=Science | year=1983 | pages=868–871 | volume=220 | issue=4599 | pmid=6189183 | doi=10.1126/science.6189183 | bibcode=1983Sci...220..868B| author-separator=,| author2=Chermann JC| author3=Rey F| display-authors=3| last4=Nugeyre| first4=M.| last5=Chamaret| first5=S| last6=Gruest| first6=J| last7=Dauguet| first7=C| last8=Axler-Blin| first8=C| last9=Vezinet-Brun| first9=F
Γραμμή 358 ⟶ 286 :
 
=== Προέλευση ===
Και οι δύο υπότυποι του ιού, οι HIV-1 και HIV-2, πιστεύεται ότι προέρχονται από μη-ανθρώπινα [[πρωτεύοντα]] θηλαστικά της [[Κεντροδυτική Αφρική|Κεντροδυτικής Αφρικής]] και ότι μεταφέρθηκαν στους ανθρώπους (διαδικασία γνωστή ως [[ζωονοσία]]) στις αρχές του 20ού αιώνα.<ref name="Orgin2011">{{cite journal|last=Sharp|first=PM|coauthors=Hahn, BH|title=Origins of HIV and the AIDS Pandemic|journal=Cold Spring Harbor perspectives in medicine|date=2011 Sep|volume=1|issue=1|pages=a006841|pmid=22229120|doi=10.1101/cshperspect.a006841|pmc=3234451}}</ref> Ο HIV-1 φαίνεται να έχει πρωτοεμφανιστεί στο νότιο [[Καμερούν]] μέσω εξέλιξης του [[Ιός της Ανοσοανεπάρκειας του Πιθήκου|Ιού της Ανοσοανεπάρκειας του Πιθήκου]] (Simian Immunodeficiency Virus) και συγκεκριμένα του SIV(cpz), του υποτύπου που μολύνει τους άγριους [[χιμπατζής|χιμπατζήδες]]. O HIV-1 κατάγεται από την ενδημία του SIVcpz στο υποείδος χιμπατζήδων που ονομάζεται ''Pan troglodytes troglodytes''.<ref name="pmid9989410">{{cite journal |author=Gao F |title=Origin of HIV-1 in the chimpanzee Pan troglodytes troglodytes |journal=Nature |volume=397 |issue=6718|pages=436–41 |year=1999 |month=February |pmid=9989410 |doi=10.1038/17130 |url=|bibcode = 1999Natur.397..436G |author-separator=, |author2=Bailes E |author3=Robertson DL |display-authors=3 |last4=Chen |first4=Yalu |last5=Rodenburg |first5=Cynthia M. |last6=Michael |first6=Scott F. |last7=Cummins |first7=Larry B. |last8=Arthur |first8=Larry O. |last9=Peeters |first9=Martine }}</ref><ref name=Keele>{{cite journal | author=Keele, B. F., van Heuverswyn, F., Li, Y. Y., Bailes, E., Takehisa, J., Santiago, M. L., Bibollet-Ruche, F., Chen, Y., Wain, L. V., Liegois, F., Loul, S., Mpoudi Ngole, E., Bienvenue, Y., Delaporte, E., Brookfield, J. F. Y., Sharp, P. M., Shaw, G. M., Peeters, M., and Hahn, B. H. | title=Chimpanzee Reservoirs of Pandemic and Nonpandemic HIV-1 | journal=Science | date=28 July 2006| volume=313 | issue=5786 | pages=523–6 | doi = 10.1126/science.1126531 | pmc=2442710 | pmid=16728595|bibcode = 2006Sci...313..523K }}</ref> Αντίστοιχα ο στενότερος συγγενής του HIV-2 είναι ο SIV(smm) δηλαδή ο υπότυπος του SIV που μολύνει το είδος πιθήκου [[Cercosebus alys alys]] ("Sooty mangabey") που είναι πίθηκος του Παλαιού Κόσμου που ζει στη [[Δυτική Αφρική]] (από τη Νότια [[Σενεγάλη]] έως τη Δυτική [[Ακτή Ελεφαντοστού]]).<ref name="Reeves" />
 
Οι [[Πλατύρρινοι|πίθηκοι του Νέου Κόσμου]] (δηλαδή της Αμερικανικής ηπείρου) όπως ο [[πίθηκος-κουκουβάγια]] (είδος που δραστηριοποιείται τη νύχτα) είναι ανθεκτικοί στη λοίμωξη από HIV-1, πιθανώς λόγω συγχώνευσης δύο γονιδίων ανθεκτικών στον ιό.<ref name=Goodier>{{cite journal | author=Goodier, J., and Kazazian, H. | title=Retrotransposons Revisited: The Restraint and Rehabilitation of Parasites | journal=Cell | year=2008 | pages=23–35 | volume=135 | issue=1 | doi = 10.1016/j.cell.2008.09.022 | pmid=18854152}}(subscription required)</ref> Ο HIV-1 εικάζεται ότι έχει υπερπηδήσει το (γενετικό) φραγμό μεταδιδόμενος μεταξύ διαφορετικών ειδών σε τουλάχιστον 3 διαφορετικές περιπτώσεις, κάτι που οδήγησε στην εμφάνιση των 3 διαφορετικών γονιδιακών ομάδων του ιού: Μ, Ν και Ο.<ref name=Sharp2001>{{cite journal |last1=Sharp |first1=P. M. |last2=Bailes |first2=E. |last3=Chaudhuri |first3=R. R. |last4=Rodenburg |first4=C. M. |last5=Santiago |first5=M. O. |last6=Hahn |first6=B. H. |title=The origins of acquired immune deficiency syndrome viruses: where and when? |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences |volume=356 |pages=867–76 |year=2001 |doi=10.1098/rstb.2001.0863 |pmid=11405934 |pmc=1088480|url=http://www.aidsorigins.com/pdfs/rs/sharp.pdf |issue=1410|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071025023136/http://www.aidsorigins.com/pdfs/rs/sharp.pdf|archivedate=2007-10-25}}</ref>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/AIDS"