Τρίτη μεταβατική περίοδος (αρχαία Αίγυπτος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 39:
 
=== Εικοστή πρώτη Δυναστεία ===
{{Main|Εικοστή πρώτη δυναστεία φαραώΦαραώ}}
 
Η περίοδος της [[Εικοστή πρώτη δυναστεία Φαραώ|21ης Δυναστείας]] χαρακτηρίζεται από τον κατακερματισμό της βασιλείας. Ακόμα και στις μέρες του [[Ραμσής ΙΑ΄|Ραμσή ΙΑ΄]], η [[Εικοστή δυναστεία Φαραώ|Εικοστή Δυναστεία]] έχανε τον έλεγχο της εξουσίας στις [[Θήβαι Αιγύπτου|Θήβες]], των οποίων οι ιερείς γίνονταν όλο και πιο ισχυροί. Μετά το θάνατό του, ο διάδοχός του [[Σμένδις Α΄]] βασίλεψε από την [[Τάνις|Τάνιδα]], αλλά ήταν κατά κύριο λόγο ενεργός μόνο στην Κάτω Αίγυπτο, την οποία και έλεγχε. Παράλληλα, ο εκάστοτε [[Αρχιερείς του Άμμωνα στις Θήβες|Αρχιερέας του Άμμωνα στις Θήβες]] ήταν ο ουσιαστικός ηγεμόνας της Μέσης και της Άνω Αιγύπτου<ref>Kenneth A. Kitchen, The Third Intermediate Period in Egypt (1100–650 BC), 3rd edition, 1986, Warminster: Aris & Phillips Ltd, p.531</ref>. Όμως, ο διαχωρισμός αυτός ήταν λιγότερο σημαντικός απ’ ό, τι φαίνεται, καθώς και οι ιερείς και οι φαραώ προέρχονταν από την ίδια οικογένεια.
 
=== Εικοστή δεύτερη και Εικοστή τρίτη Δυναστεία ===
{{Main|Εικοστή δεύτερη δυναστεία φαραώΦαραώ|Εικοστή τρίτη δυναστεία φαραώΦαραώ}}
 
Η χώρα ενώθηκε ξανά από την [[Εικοστή δεύτερη δυναστεία φαραώΦαραώ|Εικοστή δεύτερη Δυναστεία]] που ίδρυσε ο [[Σωσένκ Α΄]] το 945 π.Χ. (ή το 943). Αυτό έφερε σταθερότητα στη χώρα για πάνω από έναν αιώνα, αλλά μετά τη βασιλεία του [[Οζορκών Β΄]] η χώρα είχε ουσιαστικά χωριστεί σε δύο κράτη, με τον [[Σωσένκ Γ΄]] της Εικοστής δεύτερης Δυναστείας να ελέγχει την Κάτω Αίγυπτο μέχρι το 818 π.Χ., και τον [[Τακελότ Β΄]] και το γιο αυτού Οζορκών (που θα γινόταν ο [[Οζορκών Γ΄]]) να ελέγχει τη Μέση και Άνω Αίγυπτο. Οι Θήβες ενεπλάκησαν σε εμφύλιο πόλεμο, με την αντιπαράθεση των δυνάμεων του [[Πετοβάτης|Πετουβάτη Α΄]], που είχε αυτοανακηρυχθεί φαραώ, εναντίον εκείνων της υπάρχουσας γραμμής διαδοχής του θρόνου των Τακελότ Β΄και Οζορκών Β΄. Οι δύο φράξιες ήταν σε διαρκή σύγκρουση η οποία δεν λύθηκε παρά μόνο το 39ο χρόνο της βασιλίας του Σωσένκ Γ΄ όταν ο Οζορκών Β΄ νίκησε ολοκληρωτικά τους εχθρούς του. Ίδρυσε την Λιβυκή [[Εικοστή Τρίτη δυναστεία φαραώ|Εικοστή τρίτη Δυναστεία]] της Άνω Αιγύπτου των Οζορκών Γ΄, [[Τακελότ Γ΄]] και [[Ρουντιμέν]], αλλά το βασίλειο αυτό κατέρρευσε γρήγορα μετά το θάνατο του τελευταίου, με την άνοδο τοπικών πόλεων-κρατών υπό βασιλέων όπως ο Peftjaubast της [[Ηρακλεόπολις η μεγάλη|Ηρακλεοπόλεως]], ο Νιμλότ της [[Ερμούπολις η μεγάλη|Ερμουπόλεως]] και ο Ινί των Θηβών.
 
=== Εικοστή τέταρτη Δυανστεία ===
{{main|Εικοστή τέταρτη δυναστεία φαραώΦαραώ}}
Το [[Νούβιοι|Νουβικό]] βασίλειο στα νότια εκμεταλλεύτηκε πλήρως αυτή τη διάσπαση και την επακόλουθη πολιτική αστάθεια. Πριν από την εκστρατεία κατά το 20ο έτος της βασιλείας του [[Πιανκί|Πιύ]] στην Αίγυπτο, ο προηγούμενος Νούβιος ηγεμόνας, ο KashtaΚαστά, είχε ήδη επεκτείνει το βασίλειό του μέχρι τις Θήβες, όταν ανάγκασε την Σενπενουπέτ, που υπηρετούσε ως [[ΘείαΙερή Λάτριςθεραπαινίδα του Άμμωνα]] και ήταν επίσης και κόρη του Τακελότ Γ΄, να υιοθετήσει τη δικιά του κόρη ως τη διάδοχό της. Τότε, 20 χρόνια αργότερα γύρω στο 732 π.Χ. ο διάδοχός του Τακελότ Γ΄ Πιύ, προέλασε βόρεια και νίκησε όλες τις δυνάμεις πολλών ντόπιων Αιγυπτίων ηγεμόνων, του Peftjaubast, του Οζορκών Δ΄ στην Τάνιδα, του Ιουπούτ Β΄ της Λεοντοπόλεως, και του [[Τεφνάχτ]] στη Σάις.
 
=== Εικοστή πέμπτη Δυναστεία ===
 
{{Main|Εικοστή πέμπτη δυναστεία φαραώΦαραώ }}
Ο Πιύ ίδρυσε την [[Εικοστή πέμπτη δυναστεία φαραώΦαραώ|25η Δυναστεία]] και διόρισε τους ηττημένους ηγεμόνες ως επαρχιακούς του κυβερνήτες. Τον διαδέχτηκε πρώτα ο αδελφός του [[Σαμπακά]], και μετά οι δύο γιοί του [[Σεμπιτκού]] και [[Τιρχάκα|Ταχάρκα]]. Η επανενωμένη αυτοκρατορία της Κοιλάδας του Νείλου της 25ης Δυναστείας ήταν τόσο μεγάλη όσο είχε να είναι από την εποχή του Νέου Βασιλείου. Οι φαραώ της δυναστείας αυτής, μεταξύ των οποίων και ο Ταρχάκα, έχτισαν ή αναστήλωσαν ναούς και μνημεία σε όλη την κοιλάδα, συμπεριλαμβανομένων των Μέμφιδα, Καρνάκ, Κάουα και ΤζεμπλέλΓκέμπελ Μπαρκάλ<ref>{{cite book|last=Bonnet|first=Charles|title=The Nubian Pharaohs|year=2006|publisher=The American University in Cairo Press|location=New York|isbn=978-977-416-010-3|pages=142–154}}</ref><ref>{{cite book|last=Diop|first=Cheikh Anta|title=The African Origin of Civilization|year=1974|publisher=Lawrence Hill Books|location=Chicago, Illinois|isbn=1-55652-072-7|pages=219–221}}</ref>. Η 25η Δυναστεία έληξε με τους ηγεμόνες της να αποσύρονται στην πνευματική τους πατρίδα [[ΝαπάταΝάπατα]]. Ήταν εκεί (στο Ελ Κούρου και του Νούρι) που θάφθηκαν οι φαραώ της 25ης Δυναστείας μέσα στις πρώτες [[Νουβικές πυραμίδες|πυραμίδες]] που είχαν να κατασκευαστούν στην Κοιλάδα του Νείλου εδώ και εκατοντάδες ετών<ref name="Emberling 2011 10">{{cite book|last=Emberling|first=Geoff|title=Nubia: Ancient Kingdoms of Africa|year=2011|publisher=Institute for the Study of the Ancient World|location=New York, NY|isbn=978-0-615-48102-9|pages=10}}</ref><ref>{{cite book|last=Mokhtar|first=G.|title=General History of Africa|year=1990|publisher=University of California Press|location=California, USA|isbn=0-520-06697-9|pages=161–163}}</ref><ref>{{cite book|last=Emberling|first=Geoff|title=Nubia: Ancient Kingdoms of Africa|year=2011|publisher=Institute for the Study of the Ancient World|location=New York|isbn=978-0-615-48102-9|pages=9–11}}</ref><ref>{{cite book|last=Silverman|first=David|title=Ancient Egypt|year=1997|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-521270-3|pages=36–37}}</ref>. Η Δυναστεία της ΝαπάταΝάπατα οδήγησε στο [[Βασίλειο του Κους]], το οποίο ευημέρησε στην ΝαπάταΝάπατα και τη [[Μερόη]] μέχρι τουλάχιστον το 2ο αιώνα μετά Χριστόν<ref name="Emberling 2011 10"/>.
 
[[File:NubianPharoahs.jpg|thumb|220px|left|25η Δυναστεία.]]