Σηστέρτιος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νέα σελίδα: Ο '''σηστέρτιος''', λατιν. sestertius είναι ένα αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα. Κατά τη διάρκεια της Δημοκρατία... |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
Ο '''σηστέρτιος''', λατιν. sestertius είναι ένα αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα. Κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας ήταν ένα μικρό, αργυρό νόμισμα, που κοβόταν μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις. Κατά την Αυτοκρατορική περίοδο ήταν ένα μεγάλο, ορειχάλκινο νόμισμα.
Το αργυρό ρωμαϊκό νόμισμα, το δηνάριο, ήταν 10 ορειχάλκινα ασσάρια. Ο σηστέρτιος ήταν ενδιάμεσα, και γι' αυτό χρήσιμος στο εμπόριο: ήταν 2½ ασσάρια. Το όνομα ''σηστέρτιος'' σημαίνει "δύο και ήμισυ" ασσάρια, από τις λέξεις ''semis'' (ήμισυ) και ''tertius'' (τρίτος), εννοώντας ότι ο σηστέρτιος ήταν δύο ασσάρια και το ''ήμισυ του τρίτου''. Στα αγγλικά αποδίδεται ως sesterce και μία συντομογραφία της εποχής μας είναι ΙΙS (δύο και Semis) ή ΗS.
[[File:ArSestertiusDioscuri.jpg|thumb|right|
==Ιστορία==
Εισήχθη π. το 211 πΧ ως ένα μικρό αργυρό νόμισμα, το 1/4 του δηναρίου. Το δηνάριο υποτίθεται, ότι περιείχε 10 γρ. αργύρου, άρα ο σηστέρτιος θα έπρεπε να είχε 2,5 γρ., όμως τα νομίσματα ήταν συνήθως μικρότερης περιεκτικότητας: το δηνάριο είχε 4,5 γρ. αργύρου. Μετά από τη σταδιακή μείωση του μεγέθους των ορειχάλκινων νομισμάτων, η αξία του δηνάριου αποκαταστάθηκα στα 16 ασσάρια, έτσι ο σηστέρτιος, το 1/4 του δηναρίου, έγινε ισοδύναμος με 4 ασσάρια. Κοβόταν σποραδικά και ως το 44 πΧ πολύ πιο σπάνια από ότι το δηνάριο.
Περί το 23 πΧ ο Αύγουστος έκανε την νομισματική μεταρρύθμισή του. Σηστέρτιος ονομάστηκε ένα μεγάλο, ορειχάλκινο νόμισμα, ίσο με τέσσερα ασσάρια, που έγιναν χάλκινα. Το δηνάριο ήταν το 1/25 του χρυσού νομίσματος και ο σηστέρτιος το 1/100 του χρυσού νομίσματος. Παραγόταν ως το μεγάλο ορειχάλκινο νόμισμα ως το τέλος του 3ου αι. μΧ. Οι πιο πολλοί σηστέρτιοι κόπηκαν στη Ρώμη· από το έτος 64 (επί Νέρωνα) ως τη βασιλεία τού Βεσπασιανού (69-79) την παραγωγή συμπλήρωσε το
[[File:Hadrian Sestertius.jpg|thumb|left|
Οι ορειχάλκινοι σηστέρτιοι ζύγιζαν τυπικά 25-28 γρ., είχαν διάμετρο 32-34 χλστ. και πάχος 4 χλστ. H διαφορά μεταξύ ορείχαλκου (χαλκού με ψευδάργυρο, βρισκόταν στη φύση) και μπρούντζου (χαλκού με κασσίτερο, έφτιαχναν κράμα) ήταν σημαντική για τους Ρωμαίους, καθώς ο ορείχαλκος είχε χρυσαφιά, γυαλιστερή όψη, ιδίως στα νεόκοπα κέρματα. Μάλιστα η λατινική λέξη aurichalcum ακουγόταν όπως το aureus (χρυσός), βλέπε π.χ. στο έργο ''Φυσική Ιστορία'' του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, βιβλ. 34.4.
Γραμμή 27:
[[File:Sestertius dupondius as.jpg|thumb|center|200px|Σηστέρτιος του Αδριανού, δουπόνδιος του Αντωνίου Πίου και ασσάριο του Μάρκου Αυρηλίου. Ο δουπόνδιος ξεχωρίζει με το ακτινωτό στέμμα από το αασσάριο.]]
==Μονάδα μέτρησης==
Χρησιμοποιήθηκε ως μονάδα μέτρησης και συμβολιζόταν στις επιγραφές με το μονόγραμμα ΗS. Μεγάλες τιμές καταγραφόταν ως χιλιάδες σηστέρτιοι (sestertium milia)· το ''χιλιάδες'' παραλειπόταν και εννοείτο. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρει για τον Μ. Λ. Κράσσο, τον νικητή του Σπάρτακου, πως "οι ιδιοκτησίες του άξιζαν 200 χιλιάδες σηστέρτιους".
Ένα ψωμί κόστιζε ήμισυ σηστέρτιου και ένα σεξτάριο (0,5 λίτρα) οίνου 0,5-1 σηστέρτιο. Ένας μόδιος (6,67 κιλά) σίτου το 79 μΧ στην Πομπηία κόστιζε 7 σηστέρτιους, σίκαλης 3, ένας κουβάς 2, μία τουνίκα 15, ένας όνος 500 σηστέρτιους.
Ο Τάκιτος στα χρονικά του Ι.17.4-5 αναφέρει, ότι οι στρατιώτες του Ρήνου, που εξεγέρθηκαν ενάντια στον Τιβέριο πληρωνόταν 10 ασσάρια την ημέρα και έπρεπε να πληρώσουν την ενδυμασία τους από αυτά. Ζήτησαν 16 ασσάρια (ένα δηνάριο) την ημέρα και το έλαβαν.
Καταγραφές από την Πομπηία δείχνουν έναν σκλάβο να πωλήθηκε για 6,25 σηστέρτιους. Μία πινακίδα από το Λονδίνιο περί το έτος 100 μΧ καταγράφει την πώληση μίας Γαλάτισσας κόρης ως σκλάβας, της Φορτουνάτας για 600 δηνάρια (2400 σηστέρτιους) σε κάποιον Βέγετο. Είναι δύσκολο να κάνουμε συγκρίσεις με τις σύγχρονες σε εμάς αξίες, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του 1ου αι. ένας λεγεωνάριος πληρωνόταν 900 σηστέρτιους ετησίως (2,5 ημερησίως), ποσό που αυξήθηκε σε 1200 επί Δομιτιανού (81-96) ή 3,3 σηστέρτιους την ημέρα. Το ήμισυ αυτών το δαπανούσαν για έξοδα διαβίωσης, αν ζούσε για να πληρωθεί, με 1,65 σηστέρτιους ημερησίως.
==Νομισματική αξία==
Οι σηστέρτιοι εκτιμώνται πολύ από τους νομισματολόγους, καθώς το μεγάλο μέγεθός τους έδινε στους χαράκτες (caelatores)μία μεγάλη περιοχή για λεπτομερή πορτραίτα. Ο πιο διάσημος σηστέρτιος κόπηκε επί Νέρωνα το 64-68 μΧ και σχεδιάστηκε από έναν από τους πιο άξιους χαράκτες της ιστορίας. Το ρεαλιστικό πορτραίτο του Νέρωνα και το κομψό σχέδιο της άλλης όψης έκαναν μεγάλη εντύπωση και επηρέασαν τους καλλιτέχνες της Αναγέννησης. Οι κοπές του Αδριανού καταγράφουν τα ταξίδια του στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τη δείχνουν στην ακμή της. Περιλαμβάνουν την πρώτη εμφάνιση της προσωποποιημένης Βρετανίας. Ο βασιλιάς της Κάρολος Β΄ αναπαρήγαγε την εικόνα, που έμεινε στα αγγλικά νομίσματα.
Ως αποτέλεσμα της μείωσης της παραγωγής τους και της απόσυρσής τους τον 4ο αι., οι σηστέρτιοι είναι σε μικρότερη ποσότητα από ότι τα άλλα νομίσματα της αυτοκρατορίας. Νομίσματα με πλήρη την εικόνα και λεπτομέρειες πωλούνται ακριβά στις δημοπρασίες.
==Πηγές==
* Kennedy, Benjamin Hall (1930). The Revised Latin Primer. London: Longmans. p. 214.
* "Roman Economy – Prices & Cost in Ancient Rome". 13 January 2007. Archived from the original on 13 January 2007.
* Sear, David R. (1981). Roman Coins and their Values. London: Seaby. pp. 10–12. ISBN 0-900652-57-8.
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Sestertius}}
{{Authority control}}
| |||