Ελληνική Επανάσταση του 1821: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 372:
Η συμμετοχή των γυναικών στη Ελληνική Επανάσταση παρέμεινε άγνωστη επί πολλά χρόνια καθώς οι ιστορικοί που ασχολήθηκαν με την περίοδο αυτή της ελληνικής ιστορίας παραγνώρισαν ή αγνόησαν εντελώς τη συμβολή των γυναικών ενώ προτίμησαν να επικεντρωθούν κυρίως στην εικόνα και τη μυθολογία του Έλληνα ήρωα οπλαρχηγού.<ref name=":7">(2006) [https://kethi.gr/2008-12-18-09-38-32/ «Η Συμμετοχή των Γυναικών στα Κέντρα Λήψης Πολιτικών Αποφάσεων στην Ελλάδα»]. Έρευνα - Μελέτη του Κ.Ε.Θ.Ι.. Σελ. 31-39. Ανακτήθηκε 2019-03-26.</ref> Για παράδειγμα ο [[Νικόλαος Δραγούμης]] αναφερόμενος στην [[Γ΄ Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας|Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας]] δεν κάνει λόγο καθόλου για τη [[Μαντώ Μαυρογένους]] ενώ ο [[Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος|Παπαρρηγόπουλος]] δεν αναφέρεται σε καμία γυναίκα της Επανάστασης.<ref name=":9">{{Cite journal|url=http://www.lsparnas.gr/page_flip/box5D_004-1/resources/PDF_File.pdf|title=Η Συμβολή της Γυναίκας στην Ελληνική Επανάσταση|last=Νικολάου-Σμοκοβίτη|first=Λίτσα|date=1987|journal=Παρνασσός|accessdate=2019-03-26|doi=|issue=1|volume=ΚΘ´|pages=39-51}}</ref> Μόνο ο [[Χριστόφορος Περραιβός|Περραιβός]] κάνει λόγο για εκείνες.<ref name=":9" /> Οι σημαντικότερες πηγές πληροφοριών για τις γυναίκες που έδρασαν την εποχή εκείνη είναι τα δημοτικά τραγούδια και οι αναφορές των διάφορων ξένων περιηγητών ενώ σημαντική για την ανακάλυψη του έργου των γυναικών αυτών ήταν και η συμβολή της φεμινίστριας εκπαιδευτικού [[Σωτηρία Αλιμπέρτη|Σωτηρίας Αλιμπέρτη]] και της φεμινίστριας δημοσιογράφου [[Καλλιρρόη Παρρέν|Καλλιρρόης Παρρέν]] και των συνεργατριών της που συγκέντρωσαν πολλές διάσπαρτες πληροφορίες και τις δημοσίευσαν στην «[[Εφημερίς των Κυριών|Εφημερίδα των Κυριών]]».<ref name=":7" />
 
Οι γυναίκες συμμετείχαν ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση, όχι μόνο υποστηρίζοντας ηθικά και υλικά τους αγωνιστές άντρες των οικογενειών τους, αλλά συμμετέχοντας και οι ίδιες συχνά στις μάχες, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Αν και οι γυναίκες που ζούσαν στις ορεινές περιοχές της Ελλάδας γνώριζαν να χειρίζονται όπλα, ήταν ιδιαίτερα στη [[Μάνη]], το [[Σούλι Θεσπρωτίας|Σούλι]] και το [[Μεσολόγγι]] που πήραν τα όπλα και σμμετείχαν στον ένοπλο αγώνα.<ref name=":0">{{Cite book|title=Women and War: A Historical Encyclopedia from Antiquity to the Present|first=Bernard A.|last=Cook|publisher=ABC-CLIO|isbn=9781851097708|year=|date=2006|location=|publication-place=|page=|pages=255-56|url=https://books.google.gr/books?id=lyZYS_GxglIC&pg=PA255&lpg=PA255&dq=participation+of+women+in+the+Filiki+Etaireia&source=bl&ots=jkmO0CpD4s&sig=ACfU3U3fwA9MpfmPCEYn8OYOu3IElmbkdw&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwjJoMel_pzhAhWYgM4BHc5-A2YQ6AEwAHoECAsQAQ#v=onepage&q=participation%20of%20women%20in%20the%20Filiki%20Etaireia&f=false}}</ref> Στο Σούλι τα κατορθώματα της [[Μόσχω Τζαβέλα|Μόσχως Τζαβέλα,]] της [[Δέσπω Μπότση|Δέσπως Μπότση]], της [[Ελένη Μπότσαρη|Ελένης Μπότσαρη]], της [[Χρυσούλα Μπότσαρη|Χρυσούλας Μπότσαρη]], της [[Χάιδω Γιαννάκη Σέχου|Χάιδως Γιαννάκη Σέχου]], αλλά και εκείνα που πραγματοποίησαν οι κόρες τους και οι εγγονές τους, αποτέλεσαν αντικείμενο πολλών δημοτικών τραγουδιών και έγιναν πηγή έμπνευσης για όλες τις επαναστατημένες γυναίκες κατά την διάρκεια του ελληνικού αγώνα για την ανεξαρτησία.<ref>{{Cite web|url=https://www.eleftherostypos.gr/istories/387326-oi-agones-ton-gynaikon-stin-epanastasi-toy-1821-o-simantikos-toys-rolos/|title=Οι αγώνες των γυναικών στην επανάσταση του 1821 και ο σημαντικός τους ρόλος|ημερομηνία=2019-03-25|website=Ελεύθερος Τύπος|language=el|accessdate=2019-03-26}}</ref> Στη Μάνη από τους 1.500 αμυνώμενους στη μάχη του 1826 ενάντια στις Τουρικικές και Αιγυπτιακές δυνάμεις, οι 1.000 ήταν γυναίκες.<ref name=":0" /> Άλλες γυναίκες επίσης, λιγότερο γνωστές, όπως η [[Οικογένεια Βισβίζη|Δόμνα Βισβίζη]] από τον [[Αίνος Θράκης|Αίνο]], η [[Κωνσταντίνα Ζαχαριά]] από τον [[Μωριάς|Μωριά]], η [[Σταυριάνα Σάββαινα]] και η [[Πανώρια Βοζίκη|Πανωραία Βοζίκη]]<ref name=":4">{{Cite web|url=http://gym-ag-myron.ira.sch.gr/kethi/gymvar2c.htm|title=ΚΡΗΤΙΚΕΣ|website=gym-ag-myron.ira.sch.gr|accessdate=2019-03-26}}</ref> από τη Μάνη ήταν μερικές από εκείνες που πολέμησαν ενεργά στο πεδίο της μάχης συχνά χρησιμοποιώντας αυτοσχέδια όπλα ή ρίχνοντας πέτρες και βράχια στον εχθρό.<ref name=":3" /> Όμως και στις μη ορεινές περιοχές οι γυναίκες επέδειξαν έντονη αγωνιστικότητα και συνέβαλλαν έμπρακτα στον αγώνα όπως διαφαίνεται και από τα παραδείγματα των νησιώτισσων [[Μαντώ Μαυρογένους]], η [[Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα]] και η [[Άννα Λαούπη-Τριτζοπούλου]]<ref name=":5" />. Ειδικά η Μπουμπουλίνα, εκτός από την συμμετοχή της ως επαναστατική ηγέτιδα, υποστήριξε τον αγώνα και οικονομικά.<ref name=":0" /> Στην [[Κρήτη]] η [[Χαρίκλεια Δασκαλάκη]] διακρίθηκε στη μάχη της [[Μονή Αρκαδίου|Μονής Αρκαδίου]]<ref name=":4" /> ενώ οι Λακκιώτισσες [[Κατερίνα Σταματάκη]] και η σημαιοφόρος της [[Ειρήνη Δρακουλέ]] έδωσαν τη δική τους μάχη<ref>{{Cite web|url=https://antexoume.wordpress.com/2015/03/22/%ce%bf-%cf%81%ce%bf%ce%bb%ce%bf%cf%83-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b3%cf%85%ce%bd%ce%b1%ce%b9%ce%ba%ce%b1%cf%83-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%bd%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84-2/|title=“Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” (μέρος 2ο)|ημερομηνία=2015-03-22|website=Αντέχουμε...|language=el-po|accessdate=2019-03-26}}</ref>.
 
Εκτός από τις γυναίκες τα ονόματα των οποίων γνωρίζουμε, υπήρξαν και χιλιάδες άλλες ανώνυμες που συμμετείχαν με διάφορους τρόπους στην Επανάσταση. Ως άμαχος πληθυσμός ήρθαν αντιμέτωπες με την πείνα, την αιχμαλωσία, την σκλαβιά, τον βιασμό και τον θάνατο<ref name=":3" />. Ο Μακρυγιάννης μεταφέρει τη μαρτυρία μίας γυναίκας από το χωριό Μεγάλο Σπήλαιο: «''Όταν ήρθαν οι Τούρκοι εμείς είμαστε μέσα στο Βάλτο, στο νερό, τόσες ψυχές να γλιτώσωμεν˙ κι’ ήρθαν οι Τούρκοι και μας πιάσανε κι’ ήταν το σώμα μας καταματωμένο από τις αβδέλλες – μας φάγαν και τα παιδιά πεταμένα μέσα – γιομάτο το νερό, σαν μπακακάκια πλέγαν˙ κι’ άλλα ζωντανά κι άλλα τελείωναν. Και μ’ έπιασαν οι Τούρκοι και με κοιμήθηκαν τριάντα οκτώ και με αφάνισαν κι’ εμένα και τις άλλες. Διατί τα τραβήξαμε αυτά; Δι’ αυτήνη την Πατρίδα. Και τώρα δικαιοσύνη δεν βρίσκομεν από κανέναν˙ όλο δόλο και απάτη''».<ref>{{Cite web|url=https://argolikivivliothiki.gr/tag/%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B5%CF%82/|title=Η Μωραΐτισσα γυναίκα στον αγώνα του 21|last=|first=|ημερομηνία=2009-12-01|website=ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ|publisher=|language=el|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-03-26}}</ref>