Κυβέλη (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4:
 
==Ανατολία==
Η Κυβέλη φαίνεται πως έλκει την καταγωγή της από προϊστορική θηλυκή θεότητα της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]] όπως υποδεικνύουν τα [[ανασκαφή (αρχαιολογία|ανασκ]]ανασκαφικά<ref>{{Cite news|url=http://www.lifo.gr/now/culture/113631|title=Άγαλμα της Θεάς Κυβέλης βρέθηκε στα Κοτύωρα του Πόντου|newspaper=LiFO|access-date=2016-10-07}}</ref>[[ανασκαφή (αρχαιολογία|αφικά]] δεδομένα στο [[Τσαταλογιούκ]], από την 6η ήδη χιλιετία π.Χ.. Στη φρυγική τέχνη του 8ου αι. π.Χ. τα λατρευτικά σύμβολα της φρυγικής θεάς μητέρας περιλαμβάνουν λέοντες, κυνηγετικά πτηνά και μικρό αγγείο σπονδών ή άλλες προσφορές<ref>Elizabeth Simpson, "Phrygian Furniture from Gordion", in Georgina Herrmann (ed.), ''The Furniture of Ancient Western Asia'', Mainz 1996, σσ. 198–201.</ref>
 
Η επιγραφή ''μάταρ κουμπιλέγια'' (''matar kubileya'') σε φρυγικό ιερό, από το πρώτο μισό του 6ου αιώνα π.Χ., διαβάζεται συνήθως ως "μητέρα του όρους", ανάγνωση που υποστηρίζεται από αρχαίες κλασικές πηγές<ref>Roller 1999, σσ. 67–68. This displaces the root meaning of "Cybele" as "she of the hair": see [[C.H.E. Haspels]], ''The Highlands of Phrygia'', 1971, I 293 no 13, noted in Walter Burkert, ''Greek Religion'', 1985, III.3.4, notes 17 and 18.</ref> και είναι συνακόλουθη με τη σύνδεση της θεάς με άλλες εποπτεύουσες θεές, γνωστές ως μητέρες και συνδεδεμένες με όρη της Ανατολίας και άλλες περιοχές:<ref>Motz, 1997. σ. 115.</ref> μια θεά «γεννημένη από πέτρα»<ref>Johnstone, in Lane, 1996, p. 109.</ref>. Είναι η μόνη γνωστή θεότητα της αρχαίας Φρυγίας<ref>Roller, 1999, p. 53.</ref> και ήταν πιθανώς η ανώτατη θεότητα του αρχαίου φρυγικού κράτους. Το όνομά της και η ανάπτυξη θρησκευτικών πρακτικών που συνδέονταν μαζί της, επηρεάστηκαν από τη θεοποιημένη [[Σουμέριοι|Σουμέρια]] θεότητα [[Κουμπάμπα]].<ref>. Η Κουμπάμπα ήταν βασίλισσα της τρίτης δυναστείας του [[Κις (Σουμερία)|Κις]]. Λατρευόταν στο [[Καρχεμίς]] και το όνομά της ελληνοποιήθηκε ως ''Κυβήβη''. Motz 1997, σσ. 105–106 το εκλαμβάνει ως πιθανή πηγή του ''Κουμπιλυα'' (βλ. Roller 1999, σσ. 67–8, όπου το κουμπιλέγια= όρος).</ref>.
 
== Ο μύθος της ==
Η Κυβέλη αγαπούσε πάρα πολύ έναν όμορφο άντρα, τον Άττη, ο οποίος σκοτώθηκε από θανάσιμο χτύπημα κάπρου στο κυνήγι. Μία άλλη εκδοχή λέει ότι ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] άθελά του, την ώρα του ύπνου του, έχυσε στη γη το σπέρμα του, και έτσι γεννήθηκε ένα φοβερό "τέρας" που είχε τόσο αντρικά όσο και γυναικεία γεννητικά όργανα. Τότε, φοβισμένοι οι θεοί από τη δύναμη της Άγδιστης, δηλ. της Κυβέλης με το φρυγικό της όνομα, όταν την πέτυχαν κοιμισμένη, της αφαίρεσαν το αντρικό όργανο. Από αυτό φύτρωσε μια αμυγδαλιά, και η κόρη του Σαγγάριου ποταμού, γεύτηκε τον καρπό της και έμεινε έγκυος στον Άττη. Όταν λοιπόν ο Άττης έγινε παλικάρι, θα παντρευόταν τη φρυγική Πεσσινούντα, κόρη του βασιλιά. Η Άγδιστις, που ήθελε δικό της τον νέο, παρουσιάστηκε στον γάμο και τόπου προκάλεσε μανία. Ο Άττης αυτοευνουχίστηκε και πέθανε. Η Άγδιστις μετάνοιωσε για την πράξη της και παρακάλεσε τον Δία να ξαναφέρει στη ζωή τον νέο. Παρ' όλο που ο θεός δεν ήθελε, υποσχέθηκε στην Άγδιστη ότι το σώμα του Άττη δε θα σαπίσει και δε θα λιώσει ποτέ.
 
==Ελλάδα==