Ιανός Λάσκαρις: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκες από τη βιογραφία του, με βαση το βιβλίο του ιστορικού Κων.Σάθα
Γραμμή 1:
{{πηγές|17|04|2015}}{{πληροφορίες προσώπου}}Ο '''Ιανός Λάσκαρις''' ([[1445]] - [[1535|1534]]), οήταν επονομαζόμενοςδιπλωμάτης και ένας από τους συγχρόνουςσημαντικότερους τουΒυζαντινούς καιλογίους Ρυνδακηνόςτης λόγω[[Αναγέννηση|Αναγέννησης]]. Πρέσβης της καταγωγήςΓαλλίας τωνστη προγόνωνΒενετία, τουπροστάτης απότων τηελληνικών Ρύνδακογραμμάτων και κληρονόμος της αποστολής του [[ΠροποντίδαΒησσαρίων ο Τραπεζούντιος|ΠροποντίδαςΒησσαριωνα του Τραπεζούντιου]], ήταννα διπλωμάτηςκινήσει καιτους έναςδυτικούς απόσε τουςΣταυροφορία σημαντικότερουςγια Βυζαντινούς λογίουςανακατάληψη της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]]Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς.
==Η ζωή του==
Γεννήθηκε στην [[Κωνσταντινούπολη]] το 1445. καιΟ παρέμεινεπατέρας εκείτου μέχριλεγόταν καιΘεόδωρος τακι πρώταένας αδερφός του, μεγαλύτερος κατά 11 χρόνια, μετάήταν ο λόγιος [[Κωνσταντίνος Λάσκαρις (λόγιος)|Κωνσταντίνος Λάσκαρης]]<ref name=":0">{{Cite book|title=Neoellēnikē philologia : viographia tōn en tois grammasi dialampsantōn Hellen̄ōn, apo tēs katalyseōs tēs Vyzantinēs Autokratorias mechri tēs Hellēnikēs ethnegersias (1453-1821)|first=Kōnstantinos N.|last=Sathas|publisher=En Athēnais : I. Chiōtellē|date=1960|url=http://archive.org/details/neoellnikphilol01sathgoog}}</ref>. Λεγόταν από τους συγχρόνους του και Ρυνδακηνός λόγω της καταγωγής των προγόνων του από τη Ρύνδακο της [[Προποντίδα|Προποντίδας]]. Μετά την Άλωση. Αργότεραη οικογένεια κατέφυγε αρχικά στην Πελοπόννησο, και αφού πρώτα πέρασε από την [[Κρήτη]], στάλθηκεήρθε στη [[Βενετία]], μεόπου τέθηκε υπό την εντολήπροστασία του [[Βησσαρίων|Βησσαρίωνα]] στητου [[Βενετία]]Τραπεζούντιου. Με έξοδα του τελευταίουΒησσαρίωνα ο Λάσκαρις σπούδασε στο πανεπιστήμιο της [[Πάδοβα|Πάντοβα]] όπου δίδασκε ο [[Δημήτριος Χαλκοκονδύλης]], ο οποίος έγινε δάσκαλος και προστάτης του. Στην Πάντοβα έμεινε μέχρι το 1472 οπότε έφυγε για τη [[Φλωρεντία]], πιθανότατατα μαζί με το Χαλκοκονδύλη. Στην πρωτεύουσα της [[Τοσκάνη|Τοσκάνης]] δίδαξε την ελληνική [[φιλοσοφία]] και [[λογοτεχνία]] και ένας από τους σημαντικότερους μαθητές του ήταν ο [[Μάρκος Μουσούρος]], ο οποίος είχε πάει εκεί γύρω στο 1486.
 
Στη Φλωρεντία ο Λάσκαρις κλήθηκε να διευθύνει την περίφημη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη από τον άρχοντα της πόλης [[Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής|Λαυρέντιο τον Μεγαλοπρεπή]]. Για τον λόγο αυτό στάλθηκε από τον Λαυρέντιοίδιο, τονπερί Μεγαλοπρεπήτο 1483/1486, που παρά τις οικονομικές δυσκολίες δαπανούσε πολλά χρήματα για την αγορά χειρογράφων και την αμοιβή αντιγραφέων, στον ελλαδικό χώρο και στην Κωνσταντινούπολη για την αναζήτηση ελληνικών [[Χειρόγραφο|χειρογράφων]]. Άδεια για έρευνα έλαβε από τον ίδιο το σουλτάνο [[Βαγιαζήτ Β΄|Βαγιαζήτ Β']]. Συγχρόνως, με την αποστολή του Λάσκαρι στην Πόλη, ο Λαυρέντιος επιδίωκε να διερευνήσει την πολιτική κατάσταση και τη δυνατότητα ανανέωσης παλαιού σχεδίου για [[σταυροφορία]]. Ο Ιανός Λάσκαρις στα ταξίδια του "συνεννοήθηκε μετά πολλών πατριωτών πος αποτίναξη του (τουρκικού )ζυγού"<ref name=":0" /> .Το Μάρτιο του 1489 βρέθηκε στη Ρόδο, όπου συνάντησε το Ζιζιμ, εκτοπισμένο αδελφό του σουλτάνου, επιζήτησε τη συμμαχία του κι επιστρέφοντας στη Ρώμη "εξόρκισε τον [[Πάπας Ιννοκέντιος Η΄|πάπα Ιννοκέντιο Η']] να κινήση τον κατά της Τορκίας πόλεμον"<ref name=":0" />, ακολουθώντας έτσι την αποστολή του [[Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος|Βησσαρίωνα του Τραπεζούντιου]]. Το 1491 και το 1492, στο τελευταίο ταξίδι αναζήτησης, επισκέφθηκε μεταξύ άλλων τη [[Θεσσαλονίκη]], το [[Άγιο Όρος]], την [[Κρήτη]] και την Κωνσταντινούπολη και αγόρασε γύρω στα διακόσια πολύτιμα χειρόγραφα με τα οποία εμπλουτίστηκε σημαντικά η Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη.
 
Μετά το θάνατο του Λαυρέντιου οστις Λάσκαρις,8 αφούΑπριλίου παρέμεινε1492 για(δεν λίγοτον διάστημαπρόλαβε στηεπιστρέφοντας από το ταξίδι) και την κατάληψη της [[Φλωρεντία|Φλωρεντίας]] από τους Γάλλους το 1494, ύστεραο απόΛάσκαρις πρόσκλησηζήτησε τουκαι μίλησε στο βασιλιά [[Κάρολος Η' της Γαλλίας|Καρόλου τουΚαρόλο Η' της Γαλλίας]] "επί μακρόν για την απελευθέρωση της Ελλάδας"<ref name=":0" />. Ύστερα από πρόσκληση του βασιλιά , πήγε στο [[Παρίσι]] το 14961495. Εκεί εργάστηκε ως σύμβουλος του Γάλλου βασιλιά και συνεργάστηκε με Γάλλους [[Αναγεννησιακός ουμανισμός|ουμανιστές]] μεταξύ των οποίων ήταν και ο Guilliaume BideBude. Με την άνοδο στο θρόνο της [[Γαλλία|Γαλλίας]] του [[Λουδοβίκος ΙΒ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκου ΙΒ΄]] ο Ιανός Λάσκαρις ανέλαβε διπλωματικές αποστολές στο [[Μιλάνο]] και στη [[Βενετία]] (1500-1509), στις οποίες συχνά μιλούσε στους βασιλείς (π.χ. στον Αρχιδούκα της Αυστρίας Φίλιππο τον Ωραίο και το βασιλιά της Αραγωνίας [[Φερδινάνδος Α΄ της Αραγωνίας|Φερδινάνδο Α']] <ref name=":0" />) για συμμαχία κι εκστρατεία ανακατάληψης των ελληνικών εδαφών. Το 1503 διορίστηκε πρέσβης της Γαλλίας στη Βενετία, μια πολύ λεπτή και δύσκολη αποστολή<ref name=":0" />. Κατά την παραμονή του στη Βενετία έγινε μέλος της ''Νέας Ακαδημίας'' η «Αλδείου Ακαδημίας» του φιλέλληνα [[Άλδος Μανούτιος|Άλδου Μανούτιου]] και σχετίστηκε με πολλούς Βυζαντινούς λόγιους ανάμεσαόπως στουςο οποίους[[Μάρκος ήτανΜουσούρος]] καικι ο Μάρκος[[Αρσένιος ΜούσουροςΑποστόλης]].
 
Το 1513 έγινε πάπας ο [[Πάπας Λέων Ι΄|Λέων Ι΄]], ο γιος του Λαυρέντιου, καιΤζοβάνι οπου μικρός είχε γνωρίσει τον φίλο του πατέρα του. Ο Λάσκαρις πήγε στην [[Ρώμη]] για να ζητήσει τη βοήθειά του για την αναζωογόνηση των ελληνικών σπουδών και τελικά κατάφερε να ιδρύσει, με τη βοήθεια του [[Μάρκος Μουσούρος|Μάρκου Μουσούρου]], το [[Ελληνικό Γυμνάσιο Ρώμης|Ελληνικό Γυμνάσιο]], το 1514 στον λόφο του Κυρηναλίου. Πρώτος διδάσκων ονομάστηκε ο Ζαχαρίας Καλλιέργης σε συνεργασία με τον οποίον ο Λάσκαρις ίδρυσε το 1517 το [[Ιστορία της ελληνικής τυπογραφίας|τυπογραφείο του Γυμνασίου]], που εξέδωσε σπουδαία έργα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Και στον νέο πάπα έθεσε το θέμα ανακατάληψης ελληνικών εδαφών κι εκείνος τον έστειλε στην πατρίδα του την Κωνσταντινούπολη, "ίνα σπουδάση εκ νέου την κατάσταση του τόπου"<ref name=":0" />.
 
ΤονΤο επόμενο1517 χρόνοο επέστρεψεπάπας στοτον Παρίσιέστειλε καισε προσπάθησενέα ναδιπλωματική πείσειαποστολή στο Παρίσι και τον καινούργιο βασιλιά, τον [[Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας|Φραγκίσκο Α΄]]. Ο τελευταίος, "θελχθείς εκ της συμπεριφοράς και των γνώσεών του, παντιοοτρόπως προσεπάθησε να τον κρατήσει παρ'αυτώ"<ref name=":0" />. Ο Λάσκαρης όμως είχε έρθει γι' άλλο σκοπό. Προσπάθησε να πείσει να ιδρύσει ελληνικό κολλέγιο (το οποίο ιδρύθηκε τελικά το 1530 από τον Guilliaume BideBude). ΕπίσηςΉδη από το 1518 επιφορτίσθηκε με την κατάρτιση βασιλικής βιβλιοθήκης στο [[Φονταινεμπλώ]], τη διοίκηση της οποίας όσο έλειπε ανέλανε ο μαθητής του Guilliaume Bude. Πάντως επέστρεψε στην Ιταλία κι έκανε προσπάθειες για την ίδρυση σχολής ελληνικών σπουδών στο Μιλάνο και στη Φλωρεντία. Το 1525,Φλεβαρη καιτου αφού1525 είχεο εκλεγείνέος πάπας ο [[Πάπας Κλήμης Ζ΄|Κλήμης Ζ΄]], (που και αυτόςεπίσης ανήκε στην οικογένεια των [[Μέδικοι|Μεδίκων]], ο Λάσκαρις γύρισε στην Ρώμη. Ο νέος πάπας) του ανέθεσε την αποστολή να συμφιλιώσει το βασιλιά της Γαλλίας [[Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας|Φραγκίσκο Α΄]] και τον αυτοκράτορα της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] [[Κάρολος Κουίντος|Κάρολο Ε΄]], ύστερα από τοντην ατυχή για τη Γαλλία πόλεμομάχη της Παβία και την αιχμαλωσία του Γάλλου βασιλιά. Και πάλι ο Λάσκαρης, 80ετης γέρος πλέον, με έναν πύρινο λόγο που μας παραθέτει ο Κων.Σάθας, ζήτησε από τον αυτοκράτορα Κάρολο να μη ξεχάσει την υποχρέωση των Δυτικών να ελευθερώσουν τη γενέτειρα του πολιτισμού τους, "αναγνωρίζοντάς τη ως μητέρα τους". Δυστυχώς δεν εισακούστηκε.
 
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στη Ρώμη όπου πέθανε σε ηλικία ενενήντα χρονών τοστις 1535.7 ΣτονΔεκεμβρίου τάφο του, στην παλαιοχριστιανική βασιλική Sant' Agata dei Goti, γράφτηκε επίγραμμα που είχε συνθέσει ο1534. ίδιος:
 
Σύμφωνα με τον Κων.Σάθα όμως τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του πέρασε στη Βενετία, και πάλι ως πρέσβης της Γαλλίας. Το 1534 όμως τον κάλεσε επανειλημμένα στη Ρώμη ο [[Πάπας Παύλος Γ΄|πάπας Παύλος Γ']]. Για τον ενενηντάχρονο πρέσβη, που ήδη έπασχε από [[Ουρική αρθρίτιδα|ποδάγρα]] (ουρική αρθρίτιδα), το ταξίδι ήταν πολύ επίπονο και πέθανε εξαντλημένος λίγο αφού έφτασε στη Ρώμη στις αρχές του 1535.
 
Απέκτησε τουλάχιστον ένα γιο, τον Άγγελο, χωρίς να μας είναι γνωστο τό όνομα της συζύγου του ή άλλα παιδιά.
 
Στον τάφο του, στην παλαιοχριστιανική βασιλική Sant' Agata dei Goti στο κέντρο της [[Ρώμη|Ρώμης]], γράφτηκε επίγραμμα που είχε συνθέσει ο ίδιος:
 
:ΛΑΣΚΑΡΙΣ ΑΛΛΟΔΑΠΗ ΓΑΙΗ ΕΝΙΚΑΤΘΕΤΟ ΓΑΙΗΝ, ΟΥΤΙ ΛΙΗΝ ΞΕΙΝΗΝ, Ω ΞΕΝΕ, ΜΕΜΦΟΜΕΝΟΣ. ΕΥΡΕΤΟ ΜΕΙΛΙΧΙΗΝ. ΑΛΛ' ΑΧΘΕΤΑΙ ΕΙΠΕΡ ΑΧΑΙΟΙΣ. ΟΥΔ' ΕΤΙ ΧΟΥΝ ΧΕΥΕΙ ΠΑΤΡΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΝ.
Γραμμή 17 ⟶ 23 :
Δηλαδή: ''Ο Λάσκαρις σε ξένη γη κατέθεσε τη γη του (το σώμα του), Και δεν την κατηγόρησε πως είναι πολύ ξένη, ω ξένε. Την βρήκε γλυκιά. Αλλά στεναχωριέται για τους Έλληνες. Γιατί η πατρίδα δεν τους σκεπάζει πλέον με ελεύθερο χώμα.''<ref>John P.A. Ioannidis (MD, DSc), Η φυγή των Ελλήνων επιστημόνων. Μια μετα-ανάλυση. Αρχεία Ελλην. Ιατρικής, 33 (3), 2016, σ. 305.</ref>
 
Ενώ ο Guilliaume BideBude είπε για τον Λάσκαρι:
 
''Αυτός υπήρξε ο Ιανός Λάσκαρις, προέχων κατά το γένος και την ευγένεια κατά το χρόνο εκείνο και του οποίου η μνήμη σε όλους τους Έλλληνες ήταν ότι επρόκειτο για σοφότατο άνδρα.''