Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Δεσπότης του Μυστρά: Διορθωση εκφραστικών λαθών κ προσθήκη συνδέσμου |
→Θρύλοι για την οικογενειακή του κατάσταση: Συμπλήρωση για τη μαρτυρία του Σφραντζή για το θανατο του |
||
Γραμμή 63:
== Ο θάνατος του Κωνσταντίνου ==
[[Αρχείο:Constantine Palaiologos.jpg|thumb|250px|Κωνσταντίνος ΙΑ΄ ο Παλαιολόγος: μεταγενέστερες προσπάθειες απεικόνισης του τελευταίου Ρωμαίου Αυτοκράτορα θεωρούνται από υπερβολικές έως φανταστικές<ref>Νίκολ (2009), σελ.108</ref>.]]
Οι σύγχρονες πηγές των γεγονότων της Άλωσης διαφέρουν ως προς την μαρτυρία τους σχετικά με την τύχη του Αυτοκράτορα. Μερικές δεν κάνουν καμία αναφορά στο θάνατό του, άλλες καταγράφουν απλώς ότι σκοτώθηκε μαχόμενος. Λίγες υποστηρίζουν ότι διέφυγε. Ο στενός του φίλος και συνεργάτης [[Γεώργιος Σφραντζής]], ο μόνος οστορικός της Άλωσης που την έζησε ως αυτόπτης μάρτυρας, περιγράφοντας τις τελευταίες στιγμές του Κωνσταντίνου που μάχονταν στην πύλη του Αγίου Ρωμανού γράφει:
Οι σύγχρονες πηγές των γεγονότων της Άλωσης διαφέρουν ως προς την μαρτυρία τους σχετικά με την τύχη του Αυτοκράτορα. Μερικές δεν κάνουν καμία αναφορά στο θάνατό του, άλλες καταγράφουν απλώς ότι σκοτώθηκε μαχόμενος. Λίγες υποστηρίζουν ότι διέφυγε. Ο αρχιεπίσκοπος Λεονάρδος της Χίου αναφέρει, πως ο Κωνσταντίνος ζήτησε από τους αξιωματικούς του να τον σκοτώσουν και επειδή όλοι αρνούνταν ανακατεύτηκε μέσα στο γενικό μακελειό και σκοτώθηκε ποδοπατούμενος. Ο Βενετός Νικολό Μπάρμπαρο επαναλαμβάνει την ικεσία του Κωνσταντίνου για να τον θανατώσουν, αλλά αναφέρει πως το σώμα του εθέαθη μεταξύ των πτωμάτων και πως φημολογείτο πως κρεμάστηκε. Ο καρδινάλιος Ισίδωρος αναφέρει, πως έπεσε μαχόμενος στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού, ενώ το κεφάλι του αποκόπηκε και δωρήθηκε στον Μωάμεθ Β΄. Αυτό επανέλαβαν οι Δούκας και [[Λαόνικος Χαλκοκονδύλης]], ενώ ο Βενετός Ιάκωβος Τεντάλι λέει, πως ίσως χάθηκε το κεφάλι του<ref>Νίκολ (2009), σελ.112-113</ref>. Ο Κωνσταντίνος Μιχαήλοβιτς της Οστρόβιτσα στα απομνημονεύματά του αναφέρει, πως αφού σκοτώθηκε σε ρήγμα του τείχους, το κεφάλι του αποκόπηκε από έναν γενίτσαρο ονόματι Σαριέλλη, που το δώρησε στον σουλτάνο<ref>Νίκολ (2009), σελ.115-116</ref>. Για τους Τούρκους χρονογράφους και ιστορικούς ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας πανικόβλητος, τράπηκε σε φυγή, αλλά μετά από συμπλοκή τελικά αποκεφαλίστηκε<ref>Νίκολ (2009), σελ.116-117</ref>. Ο Βενετός Νικόλαος Σαγκουντίνο αναφέρει, πως ο Ιουστινιάνης, διαπιστώνοντας το μάταιο της άμυνάς του, ζήτησε να διαφύγει ο Κωνσταντίνος με ασφάλεια, αλλά εκείνος αρνήθηκε, θέλοντας να πεθάνει μαζί με την Αυτοκρατορία του<ref>Νίκολ (2009), σελ.118-119</ref>. Γενικά ομοφώνως οι πηγές αναφέρουν, πως σκοτώθηκε και το πτώμα του, που βρέθηκε, αποκεφαλίστηκε. Τρεις μόνο πηγές αναφέρουν, πως διέφυγε από την πόλη: ο Σαμίλε ή Σαμουήλ, Έλληνας επίσκοπος, ο Αρμένιος ποιητής Αβραάμ Αγκύρας και ο Νίκολα ντελα Τούτσια<ref>Νίκολ (2009), σελ.120</ref>. Ο Αινείας Σύλβιος, κατοπινός [[Πάπας Πίος Β΄]] αναφέρει, πως εγκατέλειψε τη θέση του από δειλία, μα τελικά σκοτώθηκε. Ίσως αναπαράγει ψευδή πληροφορία από τους Σέρβους, που την άντλησαν από τους Τούρκους, στο πλευρό των οποίων πολεμούσαν<ref>Νίκολ (2009), σελ.121-122</ref>. Για τον τόπο θανάτου του αναφέρεται το ρήγμα του τείχους, κοντά στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού, ή η Χρυσή Πύλη<ref>Νίκολ (2009), σελ.122-127</ref>. Όπως επισημαίνει και ο Ντόναλντ Νίκολ, «η αφθονία αλληλοσυγκρουόμενων μαρτυριών καθιστά αδύνατον το να βεβαιωθεί κανείς σχετικά με τον τόπο και τον τρόπο θανάτου του Κωνσταντίνου»<ref>Νίκολ (2009), σελ.128</ref>.▼
"''ο βασιλεύς ούν απαγορεύσας εαυτόν, ιστάμενος βαστάζων σπάθην κι ασπίδα είπε λόγον λύπης άξιον: Ουκ εστι τις των χριστιανών του λαβείν την κεφαλήν μου απ' εμού;" ήν γαρ μονώτατος απολειφθείς. Τότε εις των Τούρκων δους αυτώ κατά πρόσωπον και πλήξας, έπεσε κατα γης ού γαρ ήδεισαν οτι ο βασιλεύς εστί, αλλ' ως κοινόν στρατιώτης τούτον θανατώσαντες αφήκαν''"
Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος θεωρείται εθνομάρτυρας και αποκαλείται συχνά και ανεπίσημα ως «εθνικός ήρωας»<ref>Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 5, σελ. 135, εκδ. Αθηνών (1986)</ref> αν και δεν έχει ανακηρυχθεί άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία.▼
▲
▲Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος θεωρείται από κάοιους εθνομάρτυρας και αποκαλείται συχνά και ανεπίσημα ως «εθνικός ήρωας»<ref>Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 5, σελ. 135, εκδ. Αθηνών (1986)</ref> αν και δεν έχει ανακηρυχθεί άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
== Σύζυγοι και υποψήφιες σύζυγοι==
Γραμμή 80 ⟶ 84 :
==Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος των θρύλων==
===Θρύλοι για την οικογενειακή του κατάσταση===
Από τις Σλαβικές εκδοχές του Ημερολογίου του Νέστορα Ισκεντέρ, διαδόθηκε ο θρύλος, πως ο Κωνσταντινος άφησε μια χήρα Αυτοκράτειρα και έναν γιο ή κόρες. Ο ίδιος θρύλος επαναλαμβάνεται σε επιστολή προς τον [[Πάπας Νικόλαος Ε΄|Πάπα Νικόλαο Ε´]] από τον Αινεία Σύλβιο, ο οποίος αναφέρει πως ο Μωάμεθ Β´ ζήτησε να του φέρουν τη σύζυγο και τις κόρες του τελευταίου Ρωμαίου Αυτοκράτορα με σκοπό να τις ατιμάσει και να τις δολοφονήσει. Επίσης πως ο γιος διέφυγε στο Πέραν (Γαλατά). Ο Γάλλος Ματιέ ντε Κουσσύ αναπαράγει την ίδια πληροφορία περί της συζύγου του Αυτοκράτορα και ο Μεγάλος Λογοθέτης Ιέρακας επίσης, δια του οποίου περνά στο Ελληνικό χρονικό των Σουλτάνων και στον Μαρτίνο Κρούσιο.<ref>Νίκολ (2009), σελ.136-137</ref> Για άλλους ιστορικούς είχε λογοδοθεί με την [[Άννα Νοταρά|Άννα Παλαιολογίνα]], κόρη του Μεγάλου Δούκα Λουκά Νοταρά, όμως αυτή ζούσε στην Ιταλία πριν το 1453. Για Τούρκους χρονογράφους είχε αρραβωνιστεί μια κόρη του βασιλιά της Γαλλίας, κάτι που επίσης δεν ισχύει.<ref>Νίκολ (2009), σελ.138</ref>
===Θρύλοι για τον τόπο ταφής του===
| |||