Βικιπαίδεια

Ιωάννης Ιουστινιάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Συμπλήρωση για τη σχέση του με τους βυζαντινούς/έλληνες
Προσθήκες από Χιώτικες πηγές
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Ιωάννης Λόγγος Ιουστινιάνης''' (''Giovanni Giustiniani Longo'', [[1418]] – [[1 Ιουνίου]] [[1453]]) ήταν [[Γενουάτες|Γενουάτης]] στρατιωτικός, μέλος μίας από τις σημαντικότερες οικογένειες της [[Γένοβα]]ς<ref>Steven Runciman, [http://books.google.gr/books?id=BAzntP0lg58C&pg=PA83&lpg=PA83&dq=giovanni+longo+constantinople&source=bl&ots=upW8iLYPdz&sig=HUqWDJf0ZQq9I1cB5vpfN7YNrEY&hl=en&ei=0zQRTrXeKKifsQLx_YS3Cg&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=giovanni%20longo%20constantinople&f=false The Fall of Constantinople 1453]</ref>, και [[πρωτοστράτωρΠρωτοστράτωρ]] της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής αυτοκρατορίας]] το 1453. ΑπόΜεγάλωσε μικρόςστη βρέθηκεΧιο σταπου ελληνικάτοτε νησιάδιοικούσε καιο αδερφός του Γκαλεάτσο Λόγγο, κι αγάπησε τους Βυζαντινούς. Ήταν ένας από τους κύριους υπερασπιστές της [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινούπολης]] κατά την [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)|Άλωση από τους Οθωμανούς το 1453]], ως επικεφαλής ενόπλου τμήματος 700 Γενουατών.
 
== Βιογραφία ==
Με προσωπική του πρωτοβουλία χρηματοδότησε και οργάνωσε εθελοντική, στρατιωτική αποστολή επικεφαλής 700 ένοπλων συμπατριωτών του, προς ενίσχυση της άμυνας της Κωνσταντινούπολης. Όταν έφτασε στην βασιλεύουσα ο [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινός Αυτοκράτορας]] [[Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος|Κωνσταντίνος Παλαιολόγος]] τον δέχτηκε με χαρά και του ανέθεσε την άμυνα της πόλης. Ο Ιουστινιάνης με την προσωπικότητά του έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στις διαμάχες μεταξύ των στρατιωτών, ιδιαίτερα μεταξύ [[Βενετοί|Βενετών]] και Γενουατών. Οργάνωσε κατά αποφασιστικό τρόπο την άμυνα, με αποτέλεσμα να αποκρουστούν οι συνδυασμένες επελάσεις των [[Οθωμανοί|Οθωμανών]], παρ' όλη την συντριπτική αριθμητική υπεροχή τους.▼
Γεννήθηκε στη Χίο το 1411, όπου και έμαθε τα πρώτα του γράμματα<ref name=":0">{{Cite web|url=http://kallimasia.blogspot.com/2010/05/blog-post_27.html|title=Ποιος ήταν ο Ιωάννης Λόγγο Ιουστινιάνι|last=Καριάμης|first=Μιχάλης|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>. Ο πατέρας του λεγόταν Τομάζο Μπαρτολομέο Λόγγο. Συνέχισε τις σπουδές του στην [[Πάντοβα]]. Κατατάχθηκε νεότατος στον στρατό της Γένοβας και διακρίθηκε σε μάχες κατά των Φλωρεντινών. Επέστρεψε στη Χίο το 1432 κι έλαβε μέρος σε πολλές εκστρατείες. Σε μια απ'αυτές έφερε θριαμβευτικά τα κλειδιά της Καρύστου στη Χίο<ref name=":0" />. Σε ηλικία 22 ετών, διορίστηκε καστελάνος Χίου (φρούραρχος) θέση την οποία άφησε λόγω φιλονικιών με τον άλλο υπερασπιστή της Κωνσταντινούπολης, τον Λεονάρδο Λόγγο, γνωστό ως Λεονάρδο το Χίο<ref name=":0" />.
 
Δεν είναι γνωστό που και πότε συνάντησε τον Κωνσταντίνο κι έγιναν φίλοι, μια βάσιμη πιθανότητα όμως ήταν κατά το γάμο του Κωνσταντίνου στη Μυτιλήνη τον Ιούλιο του 1441 με την κόρη Γενουατών [[Αικατερίνη Γατελούζου]].
Στις 29 Μαΐου 1453, και ενώ ο Οθωμανός σουλτάνος [[Μωάμεθ Β΄]] εξαπέλυσε την τελική επίθεση, ο Ιουστινιάνης τραυματίστηκε σοβαρά από βλήμα οθωμανικού πυροβολικού. Κατά άλλους αναφέρεται ότι το τραύμα προήλθε από βέλος. Ποιο ακριβώς σημείο του σώματός του χτυπήθηκε δεν είναι σίγουρο και οι πηγές παρουσιάζουν διαφορετικές εκδοχές. Μετά τον τραυματισμό του αναγκάστηκε να αποχωρήσει από τις συγκρούσεις, κάτι που έριξε κατακόρυφα την ψυχολογία και αποφασιστικότητα των πολιορκημένων.▼
 
Το 1451 ήταν φρούραρχος της Γενουατικής εμπορικής συνοικίας στην Κάφα ([[Θεοδοσία (πόλη)|Θεοδοσία]]) της Μαύρης Θάλασσας.
Κάποια από τα χρονικά που αποτελούν τις σύγχρονες πηγές (όπως το χρονικό του [[Γεώργιος Σφραντζής|Γεωργίου Σφραντζή]]) τον κατακρίνουν, αναφέροντας ότι μετά τον τραυματισμό του λιποτάκτησε αφήνοντας την πόλη στην τύχη της, με τους συμπατριώτες του να τον ακολουθούν και τον Αυτοκράτορα να προσπαθεί να τον πείσει να παραμείνει, όμως η εγκυρότητα αυτής της αναφοράς αμφισβητείται, καθώς οι υπόλοιποι χρονογράφοι της Άλωσης αναφέρουν απλώς ότι τραυματίστηκε και αδυνατούσε να συνεχίσει να μάχεται<ref>{{Cite web|url=https://www.sakketosaggelos.gr/Article/5709/|title=Πιός ήταν άραγε ο Ιωάννης Ιουστινιάνης;|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>.▼
 
▲Το χειμώνα του 1452-1453 είχε γυρίσει στη Γένοβα, όπου έμαθε οτι ο Οθωμανός σουλτάνος [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Μωάμεθ Β]] ετοιμάζει επίθεση κ χτίζει φρούριο στα βόρεια της Κωνσταντινούπολης για να αποκόψει τον ανεφοδιασμό της. Με προσωπική του πρωτοβουλία χρηματοδότησε και οργάνωσε εθελοντική, στρατιωτική αποστολή επικεφαλής 700 ένοπλων συμπατριωτών του σε δυο πολεμικά πλοία, προς ενίσχυση της άμυνας της Κωνσταντινούπολης. Σταμάτησε πρώτα στη Χιο, γενουατική αποικία τότε και μάζεψε όσους στρατιώτες μπορούσε. Όταν έφτασε στην βασιλεύουσα στις 26 Ιανουαρίου 1453 ο [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινός Αυτοκράτορας]] [[Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος|Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος]] τον δέχτηκε με χαρά κι ανακούφιση, αφού οι ένοπλοι υπερασπιστές της πόλης ήταν μόλις 4973 και 2000 ξένοι, όπως τους καταμέτρησε ο [[Γεώργιος Σφραντζής]], απέναντι σε 200.000 που 'χε βρει ο σουλτάνος. Αμέσως ο Κωνσταντίνος του ανέθεσε τηντον τίτλο του "Πρωτοστράτορα" και σημαντική θέση στην άμυνα της πόλης δίπλα στην Πύλη του Αγιου Ρωμανού, όπου φύλαγε ο ίδιος. Μάλιστα σύμφωνα με τον ιστορικό [[Δούκας (λόγιος)|Δούκα]], του υποσχέθηκε τη νήσο [[Λήμνος|Λήμνο]] αν απέκρουαν την επίθεση. Ο Ιουστινιάνης με την προσωπικότητά του έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στις διαμάχες μεταξύ των στρατιωτών, ιδιαίτερα μεταξύ [[Βενετοί|Βενετών]] και Γενουατών, γιατί όλοι παραδέχονταν τη γενναιότητά του. Οργάνωσε κατά αποφασιστικό τρόπο την άμυνα, με αποτέλεσμα να αποκρουστούν οι συνδυασμένες επελάσεις των [[Οθωμανοί|Οθωμανών]], παρ' όλη τηντη συντριπτική αριθμητική υπεροχή τους.
 
Στις 18 Απριλίου απέδειξε την αξία του όταν έκαψε μια τεράστια ξύλινη "ελεόπολη" (πολιορκητικό πύργο σε τροχούς) που χαν φέρει μπροστά του οι Οθωμανοί σκοτώνοντας όσους ήταν μέσα του. Έτσι συνέχισε να είναι ο εμπνευστής των αμυντικών προσπαθειών και να εμψυχώνει τους υπερασπιστές ως την τελευταία μέρα.
 
▲Στις 29 Μαΐου 1453, και ενώ ο Οθωμανός σουλτάνος [[Μωάμεθ Β΄]] εξαπέλυσε την τελική επίθεση, ο Ιουστινιάνης τραυματίστηκε σοβαρά από βλήμα οθωμανικού πυροβολικού. Κατά άλλους αναφέρεται ότι το τραύμα προήλθε από βέλος. Ποιο ακριβώς σημείο του σώματός του χτυπήθηκε δεν είναι σίγουρο και οι πηγές(Δούκας, Κριτόβουλος, Χαλκοκονδύλης, Σφραντζής) παρουσιάζουν διαφορετικές εκδοχές, ήταν όμως σοβαρός. Μετά τον τραυματισμό του αναγκάστηκε να αποχωρήσει από τις συγκρούσεις, κάτι που έριξε κατακόρυφα την ψυχολογία και αποφασιστικότητα των πολιορκημένων.
 
▲Κάποια από τα χρονικά που αποτελούν τις σύγχρονες πηγές (όπως το χρονικόΧρονικό του [[Γεώργιος Σφραντζής|Γεωργίου Σφραντζή]], αν κι οπως ειναι γνωστό το Μεγάλο Χρονικό του είχε αλλοιωθεί το 16ο αιώνα από το [[Μακάριος Μελισσηνός|Μακάριο Μελισσηνό]]) τον κατακρίνουν, αναφέροντας ότι μετά τον τραυματισμό του λιποτάκτησε αφήνοντας την πόλη στην τύχη της, με τους συμπατριώτες του να τον ακολουθούν και τον Αυτοκράτορα να προσπαθεί να τον πείσει να παραμείνει, όμως η εγκυρότητα αυτής της αναφοράς αμφισβητείται, καθώς οι υπόλοιποι χρονογράφοι της Άλωσης αναφέρουν απλώς ότι τραυματίστηκε και αδυνατούσε να συνεχίσει να μάχεται<ref>{{Cite web|url=https://www.sakketosaggelos.gr/Article/5709/|title=Πιός ήταν άραγε ο Ιωάννης Ιουστινιάνης;|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>.
 
Στην επικείμενη επίθεση, ο [[Μωάμεθ Β΄]] διέταξε πλήρη έφοδο, βλέποντας την αποχώρηση του Ιουστινιάνη ως μεγάλη ευκαιρία που έπρεπε να εκμεταλλευθεί, όπως και έγινε, καθώς μετά την αποχώρησή του η άμυνα των Βυζαντινών εξασθένησε σοβαρά και η μάχη κρίθηκε ουσιαστικά σε αυτό το σημείο.
 
Την ώρα της γενικής επίθεσης των Τούρκων, στη μία μετά τα μεσάνυχτα, ο Ιουστινιάνης διαπίστωσε το μάταιο της άμυνας της πόλης, προτρέποντας τον Αυτοκράτορα [[Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος|Κωνσταντίνο Παλαιολόγο]] να διαφύγει από την πόλη, όμως ο τελευταίος δε δέχτηκε και πέθανε στη μάχη, δίνοντας τροφή σε θρύλους που συνόδευσαν την πτώση της χιλιόχρονης [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής αυτοκρατορίας]].
 
οΟ Ιουστινιάνης, μαζί με τους άντρες του, κατάφεραν μετα βίας να διαφύγουν με πλοία προς τη [[Χίος|Χίο]], όμωςστον αδερφό του Γκαλεάτσο Λόγγο που ήταν ποντεστά (διοικητής) της τοπικής [[Μαόνα|Μαόνας]]. Όμως βαριά τραυματισμένος και χωρίς καθαρισμό της πληγής στο θαλάσσιο ταξίδι, έπαθε γάγγραινα και πέθανε την [[1 Ιουνίου|1η Ιουνίου]] [[1453]]. Ο τάφος του διασώζεται ακόμη στη Χίο, όμως το λατινικό επίγραμμά του, που ήταν άλλοτε στην εκκλησία του Αγίου Δομινίκου, έχει κατά τα φαινόμενα εξαφανιστεί<ref>F. W. Hasluck 'The Latin Monuments of Chios'. Annual of the British School of Athens, XVI, 1909-1910, σελ. 155.</ref>. Θεωρείται οτι έγραφε: <blockquote>
«Ένθαδε κείται Ιωάννης Ιουστινιάνης, ανήρ περικλεής και πατρίκιος Γενουήσιος εκ των Μαονέων της Χίου, όστις, κατά την εκστρατείαν του βασιλέως των Τούρκων Μωάμεθ εναντίον της Κωνσταντινουπόλεως, μεγαλοψύχως ηγεμονεύων παρά τω γαληνοτάτω Κωνσταντίνω, τελευταίω των ανατολικών Χριστιανών αυτοκρατόρει, θανασίμως πληγωθείς απέθανε.»
</blockquote>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ιωάννης_Ιουστινιάνης"