Αεροπλάνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
κατι
κατι
Γραμμή 2:
[[File:First flight2.jpg|thumb|300px|Η πρώτη πτήση αεροπλάνου, το [[Wright Flyer]] στις 17 Δεκεμβρίου 1903]]
 
===== σσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσσ =====
Το '''αεροπλάνο''' είναι [[Μηχανή|μηχανοκίνητο]] [[αεροσκάφος]] [[Αεροσκάφος σταθερών πτερύγων|σταθερών πτερύγων]] το οποίο ωθείται μπροστά από έναν [[Κινητήρας αεριώθησης|κινητήρα αεριώθησης]] ή έναν [[έλικα]]. Υπάρχουν αεροπλάνα σε διάφορα είδη μεγεθών, σχεδίων, και διάταξης πτερύγων. Το ευρύ φάσμα χρήσης των αεροπλάνων περιλαμβάνει την [[αναψυχή]], τη [[Μεταφορές|μεταφορά]] αγαθών και ανθρώπων, τον [[Στρατός|στρατό]] και την [[έρευνα]]. Η [[εμπορευματική αεροπορία]] είναι μια μαζική βιομηχανία που περιλαμβάνει τις πτήσεις δεκάδων χιλιάδων επιβατών καθημερινά από τις [[Αεροπορική εταιρεία|αεροπορικές εταιρείες]]. Τα περισσότερα αεροπλάνα καθοδηγούνται από έναν κυβερνήτη, αλλά υπάρχουν και μερικά τα οποία ελέγχονται εξ αποστάσεως ή μέσω [[Υπολογιστής|υπολογιστή]].
{| class="wikitable"
 
|+
Οι [[αδελφοί Ράιτ]] εφηύραν και πέταξαν το πρώτο αεροπλάνο το 1903, και αναγνωρίστηκαν ως «οι πρώτοι που πραγματοποίησαν μια σταθερή και ελεγχόμενη πτήση με δύναμη βαρύτερη του αέρα».<ref name="auto1">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20110113080326/http://www.fai.org/news_archives/fai/000295.asp|title=FAI NEWS: 100 Years Ago, the Dream of Icarus Became Reality|last=Benedetti|first=François|date=17-12-2003|website=www.fai.org|accessdate=01-01-2017}}</ref> Κατασκεύασαν το αεροπλάνο πάνω στα σχέδια του [[Τζορτζ Κέιλι]] που χρονολογούνται από το 1799, όταν αυτός όρισε την έννοια του σύγχρονου αεροπλάνου (και αργότερα κατασκεύασε και πέταξε μοντέλα αεροσκαφών και επιβατικά [[Ανεμοπλάνο|ανεμοπλάνα]] με επιτυχία).<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Sir-George-Cayley|title=Sir George Cayley|website=www.britannica.com|publisher=Encyclopaedia Britannica|accessdate=01-01-2007}}</ref> Μεταξύ 1867 και 1896, και με λενε γιαννη χεχεχεεχχεχεχεχεχεχχε γειααααααα της αεροπορίας για ανθρώπους, [[Ότο Λίλιενταλ]] μελέτησε τις βαρύτερες από τον αέρα πτήσεις. Παρά την περιορισμένη χρήση στον [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο]], η τεχνολογία των αεροσκαφών συνέχισε να εξελίσσεται. Τα αεροπλάνα είχαν παρουσία σε όλες τις κύριες μάχες του [[Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος|Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου]]. Το πρώτο αεριωθούμενο αεροσκάφος ήταν το Γερμανικό [[Heinkel He 178]] το 1939. Το πρώτο αεριωθούμενο επιβατικό αεροπλάνο ήταν το [[de Havilland Comet]], που πέταξε το 1952. Το [[Boeing 707]], το πρώτο ευρύτατα επιτυχημένο εμπορικό αεριωθούμενο αεροσκάφος, ήταν σε χρήση για πάνω από 50 χρόνια, από το 1958 έως το 2013.
!
 
!σσσ
τον κινητήρα, τότε επιταχύνεται ξανά σε υπερηχητικές ταχύτητες. Για περισσότερη ενίσχυση της ισχύος εξόδου, το καύσιμο ρίχνεται στο ρεύμα της εξάτμισης, όπου αναφλέγεται. Αυτό ονομάζεται [[μετάκαυση]] και χρησιμοποείται στα απλά αεροσκάφη τζετ και στα στροβιλοφόρα αν και κανονικά χρησιμοποιείται μόνο σε μαχητικά αεροσκάφη εξαιτίας της ποσότητας [[Καύσιμο|καυσίμων]] που καταναλώνεται, και ακόμη και τότε χρησιμοποιείται μόνο για μικρές περιόδους. Τα υπερηχητικά επιβατικά αεροσκάφη (όπως το [[Κονκόρντ]]) δεν χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως μιας και η πτήση υπερηχητικά δημιουργεί [[ηχητική έκρηξη]] η οποία απαγορεύεται στις περισσότερες πυκνοκατοικημένες περιοχές, και εξαιτίας της υψηλότερης κατανάλωσης καυσίμων που απαιτούν οι υπερηχητικές πτήσεις.<ref>{{Cite web|url=http://www.hq.nasa.gov/pao/History/SP-468/ch10-3.htm|title=Quest for Performance: The Evolution of Modern Aircraft : Part II: The Jet Age|website=www.hq.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/business-24629451|title=Could Concorde ever fly again? No, says British Airways|last=Westcott|first=Richard|date=24-10-2013|newspaper=BBC News|language=en-GB|access-date=03-01-2017}}</ref>
 
!
Τα αεριωθούμενα αεροσκάφη επιτυγχάνουν υψηλές ταχύτητες πλοήγησης (700 με 900 χλμ/ώρα (430 με 560 μίλια/ώρα)) και υψηλές ταχύτητες κατά την [[απογείωση]] και την [[προσγείωση]] (150 με 250 χλμ/ώρα (93 με 155 μίλια/ώρα)). Εξαιτίας της ταχύτητας που χρειάζεται για την απογείωση και την προσγείωση τα αεριωθούμενα αεροσκάφη χρησιμοποιούν [[Πτερύγιο (αεροναυτική)|πτερύγια]] και συσκευές προβαδίσματος για να ελέγξουν την άνωση και την ταχύτητα. Ακόμη, πολλά αεριωθούμενα αεροσκάφη χρησιμοποιούν [[Αναστροφέας ώθησης|αναστροφείς ώθησης]] για να μειώσουν την ταχύτητα του αεροσκάφους κατά την προσγείωση.<ref>{{Cite web|url=https://cs.stanford.edu/people/eroberts/courses/ww2/projects/jet-airplanes/planes.html|title=Jet Engines|website=cs.stanford.edu|accessdate=03-01-2017}}</ref>
|-
 
|
===Ηλεκτρικοί κινητήρες===
|σσσσ
Ένα [[ηλεκτροκίνητο αεροσκάφος]] χρησιμοποιεί [[Ηλεκτρικός κινητήρας|ηλεκτρικούς κινητήρες]] αντί για [[Κινητήρας εσωτερικής καύσης|κινητήρες εσωτερικής καύσης]], με τον [[Ηλεκτρισμός|ηλεκτρισμό]] να προέρχεται από τις [[Κυψέλη καυσίμου|κυψέλες καυσίμου]], [[Ηλιακό κύτταρο|ηλιακά κύτταρα]], [[Ηλεκτρικός πυκνωτής διπλής στρώσης|ηλεκτρικούς πυκνωτές διπλής στρώσης]], [[ακτινοβολία ισχύος]]<ref>{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20110225193815/http://www1.dfrc.nasa.gov/gallery/Photo/Power-Beaming/index.html|title=NASA Dryden Power Beaming Photo Collection|website=www1.dfrc.nasa.gov|accessdate=01-01-2017}}</ref>, ή [[μπαταρίες]]. Προς το παρόν, οι πτήσεις ηλεκτρικών αεροσκαφών, περιορίζεται σε πειραματικά στάδια, περιλαμβάνοντας επανδρωμένα και [[Μη επανδρωμένο αεροσκάφος|μη επανδρωμένα αεροσκάφη]], αν και υπάρχουν ήδη κάποια μοντέλα παραγωγής στην αγορά.<ref>{{Cite web|url=http://www.avweb.com/avwebflash/news/PipistrelExpandsElectricAircraftLine_208598-1.html|title=Pipistrel Expands Electric Aircraft Line|last=Grady|first=Mary|date=27-04-2013|website=www.avweb.com|accessdate=02-01-2017}}</ref>
 
|
===Κινητήρες πυραύλων===
|-
[[File:X-1-1 In Flight - GPN-2000-000134.jpg|thumb|Το [[Bell X-1]] εν πτήσει, 1947]]
|
 
|ςσσσ
Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν τα πυραυλοκίνητα αεροσκάφη τύπου [[Messerschmitt Me 163 Komet|Me 163 Komet]]. Το πρώτο αεροπλάνο το οποίο έσπασε το όριο του ήχου ήταν ένα αεροπλάνο πύραλος - το [[Bell X-1]]. Το μεταγενέστερο [[North American X-15]] έσπασε και άλλα ρεκόρ ταχύτητας και υψομέτρου και έθεσε τις βάσεις για τον μεταγενέστερο σχεδιασμό αεροσκαφών και διαστημικών σκαφών. Τα αεροσκάφη πύραυλοι δεν χρησιμοποιούνται πλέον, αν και υπάρχουν πολεμικά αεροσκάφη που απογειώνονται υποβοηθούμενα από πυραύλους. Πρόσφατα αεροσκάφη πύραυλοι είναι το [[SpaceShipOne]] και το [[XCOR EZ-Rocket]].<ref>{{Cite book|url=https://books.google.gr/books?id=4M9i-FXVKckC&printsec=frontcover&hl=el#v=onepage&q&f=false|title=Rocketing Into the Future: The History and Technology of Rocket Planes|last=Pelt|first=Michel van|publisher=Springer Science & Business Media|year=2012|isbn=9781461432005|location=Leiden|page=}}</ref>
|σσ
{{clear}}
|
 
|-
===Κινητήρες ramjet και scramjet===
|
[[File:X43a2 nasa scramjet.jpg|thumb|αριστερά|Καλλιτεχνική αναπαράσταση του X-43A με το [[scramjet]] τοποθετημένο στην κάτω πλευρά]]
|
Ο κινητήρας [[ramjet]] είναι μια μορφή αεριωθούμενου κινητήρα που δεν περιέχει κύρια κινούμενα τμήματα και μπορεί να είναι χρήσιμος σε συγκεκριμένες εφαρμογές που απαιτούν μικρό και απλό κινητήρα για χρήση σε υψηλές ταχύτητες, όπως όταν έχουν [[Βλήμα|βλήματα]]. Τα ramjets απαιτούν εμπρόσθια κίνηση προτού δημιουργήσουν ώθηση και συχνά χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με άλλες μορφές προώθησης, ή με εξωτερικά μέσα για την επίτευξη ικανοποιητικής ταχύτητας. Το [[Lockheed D-21]] ήταν drone αναγνώρισης ωθούμενο με ramjet ταχύτητας 3+ Μαχ το οποίο εκκινούσε από ένα γονικό αεροσκάφος. Το ramjet χρησιμοποιεί την εμπρόσθια κίνηση του οχήματος για να εξαναγκάσει τον άερα να περάσει από τον κινητήρα δίχως να καταφεύγει σε στρόβιλους ή ανεμοδείκτες. Το καύσιμο προστίθεται και καίγεται, και στη συνέχεια θερμαίνει και επεκτείνει τον άερα για να παρέχει ώθηση.<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/audience/forstudents/9-12/features/F_Ramjet_9-12.html|title=NASA - Ramjet Propulsion|website=www.nasa.gov|language=en|accessdate=03-01-2017}}</ref>
|
 
|
Το [[scramjet]] είναι ένα υπερηχητικό ramjet και εκτός από τις διαφορές που έχουν να κάνουν με το πως λειτουργεί η εσωτερική υπερηχητική ροή αέρα, λειτουργεί όπως ένα συμβατικό. Αυτός ο τύπος κινητήρα απαιτεί πολύ υψηλή αρχική ταχύτητα ώστε να λειτουργήσει. Το [[NASA X-43]], ένα πειραματικό μη επανδρωμένο scramjet, έθεσε το παγκόσμιο ρεκόρ το 2004 για ένα αεριωθούμενο αεροσκάφος με ταχύτητα 9,7 Μαχ, περίπου στα 12.100 χλμ/ώρα (7.500 μίλια/ώρα).<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/missions/research/f_scramjets.html|title=NASA - What's a Scramjet?|website=www.nasa.gov|language=en|accessdate=03-01-2017}}</ref>
|}
 
==Σχεδιασμός και κατασκευή==
[[File:SR71 factoryfloor SkunkWorks.jpg|thumb|alt=SR-71 at Lockheed Skunk Works|Γραμμή συναρμολόγησης του [[Lockheed SR-71 Blackbird|SR-71 Blackbird]] από την εταιρεία [[Skunk Works]], συνεργάτη της [[Lockheed Martin]]]]
 
Τα περισσότερα αεροπλάνα κατασκευάζονται από εταιρείες που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή τους σε ποσότητα για τους πελάτες τους. Ο σχεδιασμός και η διαδικασία παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμών ασφαλείας, μπορούν να διαρκέσουν από τέσσερα χρόνια για μικρά αεροπλάνα τύπου turboprop ή περισσότερο για μεγαλύτερα αεροπλάνα.
 
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ορίζονται οι στόχοι και οι προδιαγραφές σχεδιασμού του αεροσκάφους. Αρχικά η εταιρεία παραγωγής χρησιμοποιεί σχέδια και εξισώσεις, προσομοιώσεις, δοκιμές σε αεροθαλάμους και πειραματισμούς για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς του αεροσκάφους. Οι εταιρείες χρησιμοποιούν υπολογιστές για να σχεδιάσουν, προγραμματίσουν και διεκπεραιώσουν τις αρχικές προσομοιώσεις του αεροσκάφους. Στη συνέχεια μικρά μοντέλα και ομοιώματα των βασικών μερών του αεροπλάνου δοκιμάζονται σε αεροθαλάμους για να πιστοποιηθεί η [[αεροδυναμική]] τους.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.gr/books?id=NeHoahlhCGMC&printsec=frontcover&hl=el#v=onepage&q&f=false|title=Aircraft Design|last=Kundu|first=Ajoy Kumar|publisher=Cambridge University Press|year=2010|isbn=9781139487450|location=Cambridge|page=}}</ref>
 
Όταν ο σχεδιασμός περάσει αυτές τις διαδικασίες, η εταιρεία κατασκευάζει έναν περιορισμένο αριθμό πρωτοτύπων για τις δοκιμές στο έδαφος. Αντιπρόσωποι από τις κυβερνητικές αρχές αεροπορίας της χώρας συνήθως πραγματοποιούν την πρώτη πτήση. Οι δοκιμαστικές πτήσεις συνεχίζονται μέχρι το αεροσκάφος να έχει εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις. Έπειτα η κυβερνητική αρχή αεροπορίας της χώρας εγκρίνει την παραγωγή από την εταιρεία.
 
Στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]], η αρχή αυτή είναι η [[Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας]] (Federal Aviation Administration, FAA), και στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]], η [[Ευρωπαϊκή Αρχή Αεροπορικής Ασφάλειας]] (European Aviation Safety Agency, EASA). Στον [[Καναδάς|Καναδά]], η κρατική αρχή που είναι υπεύθυνη για την πιστοποίηση της μαζικής παραγωγής αεροσκαφών είναι η [[Transport Canada]].
 
Σε περίπτωση που το αεροσκάφος πωληθεί σε άλλη χώρα, απαιτείται άδεια από την δημόσια αρχή αεροπορίας της χώρας που θα χρησιμοποιείται. Για παράδειγμα τα αεροπλάνα που κατασκευάζονται από την Ευρωπαϊκή [[Airbus]], χρειάζεται να πιστοποιηθούν από την FAA ώστε να πετάξουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, και αεροπλάνα που κατασκευάζονται από την Αμερικανική [[Boeing]] πρέπει να εγκριθούν από την EASA ώστε να μπορούν να πετάξουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
 
[[File:A321 final assembly (9351765668).jpg|thumb|left|Ένα [[Airbus A321]] στην τελική γραμμή συναρμολόγησης 3 στο εργοστάσιο της [[Airbus]] στο αεροδρόμιο του [[Αμβούργο]]υ.]]
 
Τα λιγότερο θορυβώδη αεροπλάνα έχουν ολοένα και περισσότερη ζήτηση εξαιτίας της αύξησης της εναέριας κίνησης, κυρίως πάνω από αστικές περιοχές, μιας και η μόλυνηση από τον [[Θόρυβος αεροσκαφών|θόρυβο των αεροσκαφών]] είναι ένα μείζον ζήτημα.
 
Μικρά αεροπλάνα μπορούν να σχεδιαστούν και να κατασκευαστούν από ερασιτέχνες στις οικίες τους. Άλλα οικιακά αεροσκάφη μπορούν να συναρμολογηθούν με την χρήση προκατασκευασμένων τμημάτων τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν ένα βασικό αεροπλάνο.
 
Υπάρχουν λίγες εταιρείες που κατασκευάζουν αεροπλάνα σε μεγάλη κλίμακα. Όμως, η παραγωγή ενός αεροπλάνου είναι μια διαδικασία η οποία για την ακρίβεια απαιτεί δεκάδες, ή ακόμη και χιλιάδες, άλλων εταιρειών και εργοστασίων, τα οποία παρασκευάζουν τα τμήματα που τοποθετούνται στο αεροπλάνο. Για παράδειγμα, μια εταιρεία μπορεί να είναι υπεύθυνη για την παραγωγή των τροχών προσγείωσης, ενώ μια άλλη να είναι υπεύθυνη για το [[ραντάρ]]. Η παραγωγή αυτών των τμημάτων δεν περιορίζεται στην ίδια πόλη ή χώρα. Στην περίπτωση των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών αεροσκαφών, αυτά τα τμήματα προέρχονται από όλο τον κόσμο.
 
Τα τμήματα αποστέλονται από το κύριο εργοστάσιο στην εταιρεία παραγωγής των αεροπλάνων, όπου βρίσκεται η γραμμή παραγωγής. Στην περίπτωση των μεγάλων αεροπλάνων, είναι πιθανό να υπάρχουν γραμμές παραγωγής που είναι υπεύθυνες για την συναρμολόγηση των βασικών τμημάτων του αεροπλάνου, ειδικά για τα φτερά και την άτρακτο.
 
Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή, το αεροπλάνο ελέγχεται με αυστηρότητα για να βρεθούν τυχόν αστοχίες ή παραλείψεις. Μετά την έγκριση από τους επιθεωρητές, το αεροπλάνο εκτελεί μια σειρά από δοκιμαστικές πτήσεις ώστε να διασφαλιστεί πως όλα τα συστήματα λειτουργούν σωστά και πως μπορεί να πετάξει χωρίς προβλήματα. Αφότου περάσουν αυτές οι δοκιμές, το αεροπλάνο είναι έτοιμο να λάβει τις «τελικές πινελιές» (εσωτερική διαρρύθμιση, βάψιμο, κλπ), και μετά είναι έτοιμο προς παράδοση στον πελάτη.<ref>{{Cite web|url=http://www.airbus.com/company/aircraft-manufacture/how-is-an-aircraft-built/|title=How is an aircraft built?|website=www.airbus.com|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
==Χαρακτηριστικά==
[[File:IAI Heron 1 in flight 2.JPEG|thumb|Ένα [[IAI Heron]] - ένα [[μη επανδρωμένο αεροσκάφος]] με διάταξη [[Αεροσκάφος δίδυμης ουράς|δίδυμης ουράς]] (twin-boom)]]
 
===Κύριο σώμα===
Τα δομικά μέρη ενός αεροσκάφους σταθερών πτερύγων ονομάζεται [[Κύριο σώμα αεροσκάφους|κύριο σώμα]].<ref>{{Cite web|url=https://www.faa.gov/regulations_policies/handbooks_manuals/aircraft/amt_airframe_handbook/|title=Aviation Maintenance Technician Handbook - Airframe|website=www.faa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref> Τα τμήματα του μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του αεροσκάφους και τον σκοπό του. Οι πρώτοι τύποι αεροπλάνων κατασκευαζόταν συνήθως από [[ξύλο]] με [[Ύφασμα|υφασμάτινες]] επιφάνειες φτερών. Όταν άρχισαν να χρησιμοποιούνται κινητήρες στις μηχανοκίνητες πτήσεις, τον 20ό αιώνα, οι βάσεις τους κατασκευάστηκαν από [[Μέταλλα|μέταλλο]]. Καθώς οι ταχύτητες αυξανόταν ολοένα και περισσότερα τμήματα γινόταν μεταλλικά, και μέχρι το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τα περισσότερα αεροσκάφη ήταν μεταλλικά. Στη σύγχρονη εποχή, γίνεται αυξημένη χρήση [[Σύνθετο υλικό|σύνθετων υλικών]].
 
Στα δομικά τμήματα περιλαμβάνονται<ref>{{Cite web|url=https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/airplane/airplane.html|title=Parts of Airplane|website=www.grc.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref>:
 
* Μια ή περισσότερες οριζόντιες [[πτέρυγα αεροπλάνου|πτέρυγες]] (φτερά), συχνά σε σχήμα [[αεροτομή]]ς. Η πτέρυγα εκτρέπει τον αέρα προς τα κάτω καθώς το αεροσκάφος κινείται μπροστά, παράγοντας δύναμη [[άνωση]]ς για την υποστήριξη του στην πτήση. Η πτέρυγα παρέχει επίσης σταθερότητα ώστε να αποφευχθεί η αριστερή ή δεξιά κίνηση κατά τη διάρκεια της σταθεράς πτήσης.
 
[[File:Antonov 225 (2010).jpg|thumb|Το [[An-225 Mriya]], το οποίο μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίου 250 τόννων, έχει δύο κάθετους σταθεροποιητές.]]
 
* Μια ''[[άτρακτος]]'', ένα μακρύ, λεπτό σώμα, συνήθως με κωνικές ή στρογγυλεμένες άκρες ώστε να κάνουν το σχήμα του ομαλό [[Αεροδυναμική|αεροδυναμικά]]. Η άτρακτος συνδέεται με τα άλλα τμήματα του αεροπλαισίου και συνήθως περιέχει σημαντικά αντικείμενα όπως το πιλοτήριο, τον χώρο ωφέλιμου φορτίου και τα συστήματα πτήσης.
* Ένας ''[[κάθετος σταθεροποιητής]]'' ή πτερύγιο, που είναι μια κάθετη επιφάνεια που μοιάζει με φτερό τοποθετημένη στο οπίσθιο μέρος του αεροπλάνου και τυπικά προεξέχει πάνω από αυτό. Το πτερύγιο σταθεροποιεί την αριστερή ή δεξιά εκτροπή του αεροπλάνου και ελέγχεται από το πηδάλιο το οποίο ελέγχει την περιστροφή γύρω από αυτόν τον άξονα.
* Ένας ''[[οριζόντιος σταθεροποιητής]]'' ή [[ουραίο πτερύγιο]], συνήθως τοποθετημένο στην ουρά πλησίον του κάθετου σταθεροποιητή. Ο οριζόντιος σταθεροποιητής χρησιμοποιείται για την σταθεροποίηση του ύψους του αεροπλάνου (κίνηση πάνω ή κάτω) και ελέγχεται από τους ελκυστήρες που ελέγχουν αυτή την κίνηση.
* ''[[Τροχοί προσγείωσης]]'', ένα σύνολο τροχών, τροχοπεδών, ή φλοτέρ που στηρίζουν το αεροπλάνο όταν βρίσκεται στο έδαφος. Στα [[Υδροπλάνο|υδροπλάνα]] το κάτω μέρος της ατράκτου ή των φλοτέρ (πλωτές βάθρες) το υποστηρίζουν όταν βρίσκεται στο νερό. Σε μερικά αεροπλάνα οι τροχοί προσγείωσης ανακαλούνται κατά τη διάρκεια της πτήσης ώστε να μειωθεί η αντίσταση.
 
===Πτέρυγες===
Οι [[Πτέρυγα αεροπλάνου|πτέρυγες]] ενός αεροσκάφους σταθερών πτερύγων είναι στατικά επίπεδα τα οποία εκτείνονται και από τις δύο πλευρές του αεροσκάφους. Όταν το αεροσκάφος κινείται εμπρός, ο αέρας ρέει πάνω από τις πτέρυγες οι οποίες είναι σχεδιασμέναε ώστε να παράγουν άνωση. Το σχήμα αυτό ονομάζεται [[αεροτομή]] και είναι παρόμοιο με το φτερό ενός πουλιού.<ref>{{Cite web|url=https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/UEET/StudentSite/dynamicsofflight.html|title=Dynamics of Flight|website=www.grc.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
====Δομή των πτερύγων====
Τα αεροπλάνα έχουν ευέλικτες επιφάνειες πτερύγων οι οποίες εκτείνονται σε ένα πλαίσιο και γίνονται άκαμπτες από τις δυνάμεις άνωσης που ασκούνται από την ροή του αέρα πάνω τους. Τα μεγαλύτερα αεροσκάφη έχουν άκαπμπτες επιφάνειες πτερύγων οι οποίες παρέχουν επιπλέον δύναμη.
 
Είτε ευέλικτες είτε άκαμπτες, οι περισσότερες πτέρυγες διαθέτουν ένα στιβαρό πλαίσιο από το οποίο παίρνουν το σχήμα τους και το οποίο μεταφέρει την άνωση από την επιφάνεια των πτερύγων προς το υπόλοιπο αεροσκάφος. Τα κύρια δομικά στοιχεία είναι ένας ή περισσότεροι δοκοί που εκτείνονται από τη μία στην άλλη άκρη, και πολλές ραβδώσεις που εκτείνονται από το κορυφαίο (μπροστινό) στο καταληκτικό (οπίσθιο) σημείο.
 
Οι πρώτοι κινητήρες αεροπλάνων είχαν μικρή ισχύ, και η ελαφρότητα τους ήταν πολύ σημαντική. Επίσης, τα πρώτα τμήματα αεροτομών ήταν πολύ λεπτά, και δεν μπορούσαν να διαθέτουν ένα ισχυρό πλαίσιο σητν επιφάνεια τους. Έτσι μέχρι τη δεκαετία του 1930 οι περισσότερες πτέρυγες ήταν πολύ ελαφρές και δεν διέθεταν αρκετή δύναμη. Έτσι προστέθηκαν εξωτερικοί δοκοί αντιστήριξης και καλώδια. Όταν αυξήθηκε η διαθέσιμη ισχύ των κινητήρων κατά τις δεκαετίες 1920 και 1930, οι πτέρυγες μπορούσαν να γίνουν βαρύτερες και αρκετά δυνατές, και η στήριξη δεν χρειαζόταν πλέον. Αυτός ο τύπος των αστήρικτων πτερύγων ονομάζεται διάταξη πτέρυγας υποστηρίγματος.
 
====Διάταξη των πτερύγων====
[[File:Morane-Saulnier Type L - Captured with german insigna.jpg|thumb|Μονοπλάνο τύπου [[Morane-Saulnier L]] με υποστήριξη καλωδίων.]]
Ο αριθμός και το σχήμα των πτερύγων διαφέρει σημαντικά ανάλογα με τον τύπο. Ένα συγκεκριμένο επίπεδο πτέρυγας μπορεί να είναι πλήρους ανοίγματος ή διαχωρισμένο από μια κεντρική άτρακτο σε αριστερή και δεξιά πτέρυγα. Σε μερικές περιπτώσεις έχουν χρησιμοποιηθεί και περισσότερες πτέρυγες, όπως το [[τριπλάνο]] με τις τρεις πτέρυγες που χρησιμοποιήθηκε αρκετά στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το τέτρα-πτέρυγο [[τετραπλάνο]] και άλλα σχέδια [[Πολυπλάνο|πολυπλάνων]] είχαν μικρή επιτυχία.<ref>{{Cite web|url=https://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1975/1975%20-%200517.html|title=High wing, low wing|date=1975|website=www.flightglobal.com|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
Το [[μονοπλάνο]] διαθέτει μια απλή επιφάνεια πτέρυγας, ένα [[διπλάνο]] έχει δύο στοιβαγμένες μια πάνω στην άλλη, ένα [[αεροπλάνο παράλληλης πτέρυγας]] έχει δύο τοποθετημένα το ένα πίσω από το άλλο. Όταν η διαθέσιμη ισχύς κινητήρα αυξήθηκε κατά τη δεκαετία του 1920 και του 1930 και δεν χρειαζόταν πλέον στήριξη, το αστήρικτο μονοπλάνο έγινε ο πιο κοινός τύπος μηχανοκίνητου αεροπλάνου.
 
Η [[κάτοψη]] της πτέρυγας είναι το σχήμα της όπως φαίνεται από πάνω. Για να είναι αεροδυναμικά αποτελεσματική, μια πτέρυγα πρέπει να είναι ευθεία με μακρά έκταση από τη μία άκρη στην άλλη αλλά να έχει μικρή [[Χορδή (γεωμετρία)|χορδή]] (υψηλή [[Αναλογία (γεωμετρία)|αναλογία]]). Αλλά για να είναι δομικά αποτελεσματική και ως εκ τούτου ελαφριά σε βάρος, μια πτέρυγα πρέπει να διαθέτει μικρή έκταση η οποία θα πρέπει να είναι αρκετή για να παρέχει άνωση (χαμηλή αναλογία).
 
Στις διηχητικές ταχύτητες (κοντά στην ταχύτητα του ήχου), η σάρωση της πτέρυγας μπροστά ή πίσω βοηθά ώστε να μειώνεται η αντίσταση από τα υπερηχητικά ωστικά κύματα καθώς αυτά αρχίζουν να δομούνται. Η [[πτέρυγα σάρωσης]] είναι μια ευθεία πτέρυγα η οποία κινείται μπροστά ή πίσω.
 
[[File:Dassault Mirage G8.jpg|thumb|Δύο πρωτότυπα [[Dassault Mirage G]], ένα με τις πτέρυγες σαρωμένες.]]
 
Η [[πτέρυγα δέλτα]] είναι ένα τριγωνικό σχήμα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλούς λόγους. Ως μια ευέλικτη [[πτέρυγα Rogallo]] καταλογίζεται ως ένα σταθερό σχήμα στις αεροδυναμικές δυνάμεις, και συχνά χρησιμοποιείται σε υπερελαφριά αεροσκάφη και ακόμη και [[Χαρταετός|χαρταετούς]]. Ως υπερηχητική πτέρυγα συνδυάζει την υψηλή δύναμη με την χαμηλή αντίσταση και έτσι συχνά χρησιμοποιείται σε γρήγορα αεριωθούμενα.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://history.nasa.gov/SP-367/chapt6.htm|title=Introduction to the Aerodynamics of Flight: VII: Supersonic Flow|website=history.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
Μια μεταβλητή γεωμτερική πτέρυγα μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια της πτήσης σε άλλο σχήμα. Οι [[μεταβλητές πτέρυγες σάρωσης]] μεταβάλλονται μεταξύ μιας αποτελεσματικής ευθείας διάταξης κατά την διάρκεια της απογείωσης και της προσγείωσης, σε μια διάταξη σάρωσης χαμηλής αντίστασης κατά τη διάρκεια πτήσεων υψηλής ταχύτητας. Άλλες μορφές μεταβλητών κατόψεων έχουν χρησιμοποιηθεί αλλά καμία δεν έχει περάσει το στάδιο των ερευνών.<ref name=":0" />
 
===Άτρακτος===
Μια άτρακτος είναι ένα μακρύ, λεπτό σώμα, συνήθως με κωνικές ή στρογγυλεμένες άκρες ώστε να κάνουν το σχήμα του ομαλό [[Αεροδυναμική|αεροδυναμικά]]. Η άτρακτος ίσως περιλαμβάνει το [[πλήρωμα της πτήσης]], επιβάτες, εμπορεύματα ή ωφέλιμο φορτίο, καύσιμα και κινητήρες. Οι κυβερνήτες των επανδρωμένων αεροσκαφών τα χειρίζονται από το πιλοτήριο το οποίο βρίσκεται στην κορυφή ή στο εμπρόσθιο τμήμα της ατράκτου και είναι εξοπλισμένο με πλήκτρα και συνήθως παράθυρα και όργανα. Ένα αεροπλάνο ίσως διαθέτει περισσότερες από μια ατράκτους, ή ίσως διαθέτει αλυσίδες που τοποθετούν την ουρά ψηλότερα ώστε να επιστρέψουν στο οπίσθιο τμήμα της ατράκτου να χρησιμοποιηθεί για άλλους λόγους.<ref>{{Cite web|url=http://www.grc.nasa.gov/WWW/K-12/airplane/fuselage.html|title=Fuselage|website=www.grc.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
===Πτέρυγες vs. σώματα===
 
====Ιπτάμενη πτέρυγα====
[[File:USAF B-2 Spirit.jpg|thumb|Το Αμερικανικό [[B-2 Spirit]] είναι [[στρατηγικό βομβαρδιστικό]]. Διαθέτει διάταξη ιπτάμενης πτέρυγας και μπορεί να ανταπεξέλθει σε διηπειρωτικές αποστολές.]]
Η [[Αεροσκάφος ιπτάμενης πτέρυγας|ιπτάμενη πτέρυγα]] είναι ένα αεροσκάφος χωρίς ουρά το οποίο δεν έχει καθορισμένη άτρακτο. Το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματος, του ωφέλιμου φορτίου και του εξοπλισμού βρίσκονται εντός της κύριας δομής της πτέρυγας.<ref name="Crane">{{Cite book|title=Dictionary of Aeronautical Terms|last=Crane|first=Dale|publisher=Aviation Supplies & Academics|year=1997|isbn=1-56027-287-2|edition=3η|location=-|page=224}}</ref>
 
Η διάταξη της υπτάμενης πτέρυγας μελετήθηκε διεξοδικά τις δεκαετίες του 1930 και του 1940, κυρίως από τον [[Τζακ Νόρθροπ]] και τον [[Τσέστον Έσελμαν]] στις Ηνωμένες Πολιτείες, και τον [[Αλεξάντερ Λίπις]] και τους [[Αδελφοί Χόρτεν|αδελφούς Χόρτεν]] στην Γερμανία. Μετά τον πόλεμο, πολλά πειραματικά σχέδια βασίστηκαν στην έννοια της ιπτάμενης πτέρυγας, αλλά οι γνωστές δυσκολίες παρέμειναν. Μερικό γενικό ενδιαφέρον συνέχισε να υπάρχει μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 αλλά τα σχέδια δεν παρείχαν κάποιο σημαντικό πλεονέκτημα και παρουσίαζαν πληθώρα τεχνικών προβλημάτων, που οδήγησαν στην υιοθέτηση «παραδοσιακών» λύσεων όπως το [[Convair B-36]] και το [[B-52 Stratofortress]]. Εξαιτίας της πρακτικής ανάγκης για μια βαθιά πτέρυγα, το σχέδιο για την ιπτάμενη πτέρυγα ήταν πιο πρακτικό για σχέδια αργού προς μεσαίου εύρους ταχύτητας και υπήρχε συνεχές ενδιαφέρον για τη χρήση της ως στρατιωτικές [[Αερογέφυρα|αερογέφυρες]].
 
Το ενδιαφέρον στις ιπτάμενες πτέρυγες ανανεώθηκε την δεκαετία του 1980 εξαιτίας του χαμηλού επιπέδου εντοπισμού από τα ραντάρ. Η [[τεχνολογία Stealth]] στηρίζεται σε σχήματα τα οποία αντανακλούν κύματα ραντάρ σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις, και έτσι κάνουν το αεροσκάφος δύσκολα εντοπίσιμο, εκτός αν το ραντάρ βρίσκεται σε συγκεκριμένη θέση συγκριτικά με το αεροσκάφος - μια θέση η οποία μεταβάλλεται συνεχώς καθώς το αεροσκάφος κινείται. Αυτή η προσέγγιση οδήγησε τελικά στο βομβαρδιστικό τεχνολογίας Stealth [[B-2 Spirit]]. Σε αυτή τη περίπτωση τα αεροδυναμικά πλεονεκτήματα των ιπτάμενων πτερύγων δεν είναι η πρωταρχική ανάγκη. Όμως, τα σύγχρονα [[Ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου πτήσης|ηλεκτρονικά συστήματα ελέχγου πτήσης]] βοήθησαν στην εξάλειψη πολλών αεροδυναμικών προβλημάτων των υπτάμενων πτερύγων, κάνοντας τες αποτελεσματικά και σταθερά βομβαρδιστικά μεγάλης εμβέλειας.
 
====Μικτό σώμα πτέρυγας====
[[File:NASA BWB.jpg|thumb|300px|Μοντέλο του [[Boeing X-48]] σχεδιασμένο σε υπολογιστή.]]
Τα [[Αεροσκάφος μεικτού σώματος πτέρυγας|αεροσκάφη μεικτού σώματος πτέρυγας]] διαθέτουν επίπεδο σώμα σχήματος αεροτομής, το οποίο παράγει την περισσότερη άνωση για να τα διατηρήσει ψηλά, και διακριτές και ξεχωριστές δομές πτερύγων, αν και οι πτέρυγες συνδέονται ομαλά με το σώμα.
 
Έτσι τα αεροσκάφη με μικτό σώμα πτέρυγας ενσωματώνουν στοιχεία σχεδιασμού στην φουτουριστική άτρακτο και το σχέδιο των ιπτάμενων πτερύγων. Τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα αυτής της προσέγγισης είναι οι υπερυψωμένες πτέρυγες και ένα φαρδύ σώμα σχήματος αεροτομής. Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε ολόκληρο το σκάφος να συνεισφέρει στην ανύψωση με αποτέλεσμα την αυξημένη οικονομία καυσίμου.<ref>{{Cite journal|url=http://vicomplex.hu/arep/BoeingBWB.pdf|title=Design of the Blended Wing Body Subsonic Transport|last=Liebeck|first=R.H.|date=January-February 2004|journal=Journal of Aircraft|accessdate=03-01-2017|issue=1|volume=40|pages=10-25}}</ref>
 
====Ανυψωμένο σώμα====
[[File:X24.jpg|thumb|left|Το [[Martin Marietta X-24A|X-24]] της Martin Aircraft Company κατασκευάστηκε την περίοδο από το 1963 έως το 1975 ως μέρος του πειραματικού προγράμματος των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ.]]
Η [[διάταξη ανυψωμένου σώματος]] αναφέρεται στις περιπτώσεις όπου το ίδιο το σώμα δημιουργεί [[άνωση]]. Σε αντίθεση με τις ιπτάμενες πτέρυγες, οι οποίες είναι πτέρυγες με μινιμαλιστική ή ανύπαρτκτη [[Άτρακτος|άτρακτο]], ένα ανυψωμένο σώμα μπροεί να θεωρηθεί ως ένα αεροσκάφος με μικρές ή μη λειτουργικές πτέρυγες. Ενώ το ζητούμενο στη διάταξη ιπτάμενης πτέρυγας είναι η αποτελεσματικότητα στις υποηχητικές ταχύτητες μέσω της εξάλειψης των μη ανυψούμενων επιφανειών, η διάταξη ανυψωμένου σώματος γενικά μειώνει την αντίσταση και την δομή μιας πτέρυγας για υποηχητικές, υπερηχητικές ή εξαιρετικά υπερηχητικές πτήσεις, ή την εισαγωγή [[Διαστημόπλοιο|διαστημοπλοίου]] στην [[Ατμόσφαιρα της Γης|ατμόσφαιρα]]. Όλα αυτά τα συστήματα πτήσης θέτουν προκλήσεις για την σωστή σταθερότητα πτήσης.<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/centers/armstrong/news/FactSheets/FS-011-DFRC.html|title=NASA Armstrong Fact Sheet: Lifting Bodies|website=www.nasa.gov|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
Τα ανυψωμένα σώματα ήταν σημαντικός τομέας έρευνας κατά τις δεκαετίες 1960 και 1970 ως μέσα κατασκευής μικρών και ελαφρών επανδρωμένων διαστημοπλοίων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκεύασαν μερικά από τα διάσημα αεροπλάνα πυραύλους ανυψωμένου σώματος για να δοκιμάσουν το σχέδιο, ενώ επίσης μερικά οχήματα εκτόξευσης πυραύλων δοκιμάστηκαν πάνω από τον [[Ειρηνικός Ωκεανός|Ειρηνικό Ωκεανό]]. Το ενδιαφέρον αδυνάτησε καθώς η [[Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία]] έχασε το ενδιαφέρον της στις επανδρωμένες αποστολές, και η κύρια εξέλιξη έληξε κατά τη διάρκεια σχεδιασμού διαστημοπλοίων, όταν και έγινε ξεκάθαρο πως ήταν δύσκολο να τοποθετηθούν δεξαμενές καυσίμων στις μεγάλες ατράκτους.
 
===Ουραίο πτερύγιο και πρόσθια πτερύγια===
[[File:SaabViggen Canards.jpg|thumb|Εμπρόσθια πτερύγια στο [[Saab Viggen]]]]
Η κλασική πτέρυγα τύπου αεροτομής είναι ασταθής κατά τη διάρκεια της πτήσης, και ο έλεγχος της είναι δύσκολος. Οι τύποι ευέλικτων πτερύγων στηρίζονται συχνά σε μια γραμμή αγκύρωσης ή στο βάρος ενός πιλότου που κρέμεται από κάτω για να διατηρεί τη σωστή στάση. Μερικοί τύποι ελεύθερης πτήσης χρησιμοποιούν μια προαρτημένη αεροτομή η οποία είναι σταθερή, ή άλλους ευφυείς μηχανισμούς στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και, ο πιο πρόσφατος, η ηλεκτρονική τεχνητή σταθερότητα.
 
Αλλά για να επιτευχθεί το τελείωμα, η σταθερότητα και ο έλεγχος, τα περισσότερα αεροσκάφη σταθερών πτερύγων διαθέτουν ένα [[ουραίο πτερύγιο]] στο οποίο περιλαμβάνονται ένα πτερύγιο και ένα πηδάλιο τα οποία λειτουργούν οριζοντίως και ένα ουραίο πτερύγιο με έναν ελκυστήρα που λειτουργούν καθέτως. Αυτή η διάταξη είναι τόσο κοινή που θεωρείται πλέον η συμβατική διάταξη. Μερικές φορές υπάρχουν δύο ή περισσότερα πτερύγια, κατανεμημένα κατά κατά μήκος του ουραίου πτερυγίου.
 
Ορισμένοι τύποι αεροπλάνων διαθέτουν «ψευδή» εμπρόσθια πτερύγια μπροστά από την κύρια πτέρυγα, αντί για πίσω της.<ref name="Crane1">{{Cite book|title=Dictionary of Aeronautical Terms|last=Dale|first=Crane|publisher=Aviation Supplies & Academics|year=1997|isbn=1-56027-287-2|edition=3η|page=86}}</ref><ref name="GroundUp">{{Cite book|title=From the Ground Up|last=|first=|publisher=Aviation Publishers Co. Limited|isbn=0-9690054-9-0|edition=27η (αναθεωρημένη)|page=10}}</ref><ref name="FAR1.1">{{cite web|url=http://ecfr.gpoaccess.gov/cgi/t/text/text-idx?c=ecfr&sid=49436e70336dc8d8f1ab7b3d789254af&rgn=div8&view=text&node=14:1.0.1.1.1.0.1.1&idno=14|title=Title 14: Aeronautics and Space - Part 1 — Definitions And Abbreviations|last=[[Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας]]|date=Αύγουστος 2008|website=ecfr.gpoaccess.gov|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080920140807/http://ecfr.gpoaccess.gov:80/cgi/t/text/text-idx?c=ecfr&sid=2c71ffcfa90ea16afab05fe85ba4f037&rgn=div8&view=text&node=14:1.0.1.1.1.0.1.1&idno=14|archivedate=20 Σεπτεμβρίου 2008|accessdate=03-01-2017|deadurl=yes}}</ref> Αυτό το εμπρόσθιο πτερύγιο συνεισφέρει στην άνωση, το τελείμωα ή τον έλεγχο του αεροσκάφους.
 
===Διακόπτες και όργανα===
[[File:robin.dr400slash500.g-rndd.arp.jpg|left|thumb|Πιλοτήριο ελαφρού αεροσκάφους ([[Avions Robin|Robin]] DR400/500)]]
Τα αεροπλάνα διαθέτουν περίπλοκα [[Σύστημα ελέγχου πτήσης|συστήματα ελέγχου πτήσης]]. Οι κύριοι διακόπτες επιτρέπουν στον κυβερνήτη να διευθύνει το αεροσκάφος στον αέρα με τον έλεγχο της θέσης του αεροσκάφους και της ώθησης του κινητήρα.
 
Στα επανδρωμένα αεροσκάφη, τα όργανα του [[Πιλοτήριο|πιλοτηρίου]] παρέχουν πληροφορίες στους κυβερνήτες, συμπεριλαμβανομένων [[Όργανα πτήσης|δεδομένων της πτήσης]], ισχύος του κινητήρα, πλοήγησης, επικοινωνίας, ενώ ενδέχεται να προστεθούν και άλλα συστήματα.
{{clear}}
 
==Ασφάλεια==
Όταν η ασφάλεια προσμετράται με τους θανάτους ανά χιλιόμετρο, το ταξίδι μέσω αέρος είναι περίπου 10 φορές πιο ασφαλές από αυτό με [[λεωφορείο]] ή [[Σιδηρόδρομος|σιδηρόδρομο]]. Όταν όμως προσμετράται με θανάτους ανά ταξίδι, το ταξίδι μέσω αέρος είναι σε σημαντικό βαθμό πιο επικίνδυνο από ότι το ταξίδι με [[αυτοκίνητο]], σιδηρόδρομο ή λεωφορείο.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20161221172150/http://www.numberwatch.co.uk/risks_of_travel.htm|title=The risks of travel|website=www.numberwatch.co.uk|accessdate=03-01-2017}}
</ref> Η ασφάλιση των αεροπορικών ταξιδιών είναι σχετικά πιο ακριβή για αυτό το λόγο - οι ασφαλιστές γενικά χρησιμοποιούν τη στατιστική θάνατοι ανά ταξίδι.<ref>{{Cite news|url=https://www.newscientist.com/article/mg16321985.200-flight-into-danger|title=Flight into danger|last=Weir|first=Andrew|date=7 Αυγούστου 199|newspaper=New Scientist|language=en-US|access-date=03-01-2017}}</ref> Υπάρχει σημαντική διαφορά από την ασφάλεια που παρέχουν οι αεροπορικές εταιρείες από την ασφάλεια των μικρότερων ιδιωτικών αεροπλάνων, με την ανά μίλι στατιστική να αποδεικνύει πως οι αεροπορικές εταιρείες είναι 8,3 φορές πιο ασφαλείς από τα μικρότερα αεροπλάνα.<ref>{{Cite web|url=http://www.meretrix.com/~harry/flying/notes/safetyvsdriving.html|title=Safety vs Driving|last=Mantakos|first=Harry|website=www.meretrix.com|accessdate=03-01-2017}}</ref>
 
==Παραπομπές==
<references />
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
{{βικιλεξικό}}
{{Commonscat|Aircraft}}
{{πύλη|Αεροπορία}}
{{Ιστορία της αεροπορίας}}
 
{{Authority control}}
 
[[Κατηγορία:Αεροσκάφη|*]]