Αραγωνική γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Ιστορική εξέλιξη: προσθήκη γράμματος Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Επεξεργασία από εφαρμογή κινητού επεξεργασία από εφαρμογή Android |
|||
Γραμμή 28:
Αποτελεί εξέλιξη του ναβαρο-αραγωνικού γλωσσικού συνεχούς που προέκυψε από την δημώδη λατινική της νότιας [[Ναβάρρα|Ναβάρρας]] και της Αραγωνίας και που έδωσε τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες ρομανικής διαλέκτου στην Ιβηρική χερσόνησο με τις εμιλιανικές γλώσσες τον 11ο αιώνα. Στη συνέχεια η αραγωνική γλώσσα έζησε την εποχή ακμή της όντας η κυρίαρχη γλώσσα του Βασιλείου της Αραγώνας με την καγκελαρία του μετέπειτα [[Στέμμα της Αραγωνίας|Στέμματος της Αραγώνας]] να τη χρησιμοποιεί ως επίσημη γλώσσα μαζί με τα [[Καταλανική γλώσσα|καταλανικά]]. Ωστόσο η μετάβαση του στέμματος στην καστιλιανική δυναστεία των Τραστάμαρα μετά τον [[Συμβιβασμός του Κάσπε|Συμβιβασμό του Κάσπε]] το 1412 περιόρισε τη χρήση της γλώσσας στα επίσημα έγγραφα και στη λογοτεχνία, αναδεικνύοντας τα ισπανικά σε κύριο μέσο επικοινωνίας των ανώτερων τάξεων του βασιλείου. Στους επόμενους αιώνες τα αραγωνικά ταυτίστηκαν με την αγροτική ζωή και υπέστησαν μια ισχυρή αφομοίωση με τα ισπανικά σε τέτοιο βαθμό που από τον 18ο αιώνα να ταυτίζεται ο όρος αραγωνικά με την ισπανική διάλεκτο που ομιλούταν στην περιοχή. Την ίδια εποχή το ενδιαφέρον ορισμένων μελών της [[Ισπανική Βασιλική Ακαδημία της Γλώσσας|Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας της Γλώσσας]] για τις αραγωνικές λέξεις που επιβίωναν στα ισπανικά κατέληξε στην έκδοση ορισμένων λεξικογραφικών έργων όπως το ''Borrador de un diccionario de voces aragonesas''. Τον 19ο αιώνα ο Αραγωνέζος πολυμαθής [[Χοακίν Κόστα]] έθεσε τις βάσεις για τις πρώτες επιστημονικές καταγραφές των αραγωνικών διαλέκτων της βόρειας Αραγώνας που κατέληξαν στην πρώτη εκ βαθέων μελέτη τους από τον γαλλοβάσκο [[Ζαν-Ζοζέφ Σαροϊαντί]] το 1898 με τίτλο ''Mission de M. Saroïhandy en Espagne'' που λειτούργησε ως αφορμή για την προσέλκυση τον επόμενο αιώνα στην περιοχή διάφορων γλωσσολόγων, μεταξύ των οποίων και ο Ισπανός [[Ραμόν Μενέντεθ Πιδάλ|Ραμόν Μενέντεθ-Πιδάλ]]. Μετά τον [[Ισπανικός Εμφύλιος|Ισπανικό Εμφύλιο]], ο έτερος Ισπανός φιλόλογος [[Μανουέλ Αλβάρ]] πρωτοπόρησε εκδίδοντας τον Γλωσσολογικό και Εθνολογικό Άτλαντα της Αραγώνας, με τον τελευταίο τόμο να παραδίδεται το 1983, τη βάση της σύγχρονης ανασυγκρότησης της αραγωνικής γλώσσας.
Οι πρώτες σύγχρονες λογοτεχνικές εκφράσεις στις αραγωνικές διαλέκτους προέκυψαν γύρω από το παραπάνω επιστημονικό ενδιαφέρον.<ref>Villanueva 2012: 27.</ref> Η Καταλανική Αναγέννηση βρήκε μιμητές στην Αραγωνία στο πρόσωπο φιλολόγων όπως ο Μπενίτο Κολ ι Αλταβάς που οραματίστηκαν τη δημιουργία
Τα τελευταία χρόνια οι διαμάχες των παραπάνω θεσμών και η χλιαρή υποστήριξη της Περιφέρειας της Αραγωνίας στη γλώσσα οδήγησαν στο νόμο "Περί των γλωσσών της Αραγώνας" που όριζε τη δημιουργία Ακαδημίας της Αραγωνικής Γλώσσας αλλά απέρριπτε την επισημότητα της. Η νέα κυβέρνηση της Αραγωνίας που από το 2012 ελεγχόταν από το [[Λαϊκό Κόμμα (Ισπανία)|Λαϊκό Κόμμα]] που απέρριψε εξαρχής οποιαδήποτε προσπάθεια προς όφελος της αραγωνικής γλώσσας, υποβάθμισε την πρόσφατα δημιουργηθείσα Ακαδημία, οδηγώντας την σε στασιμότητα και περιορίζοντας την όποια παρουσία των αραγωνικών στα σχολεία.<ref>Villanueva 2012: 47.</ref>
| |||