Ακαδημία Πλάτωνος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 7553243 από τον 30blatt (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
MedMan (συζήτηση | συνεισφορές)
Προσθήκη δευτερογενούς πηγής, αρκετές μικροδιορθώσεις και βελτιώσεις. Ο Αρκεσίλαος ήταν ο πρώτος σχολάρχης της Μέσης περιόδου. Αφαίρεση ανούσιων (χρονολογικών) βικισυνδέσμων.
Γραμμή 1:
{{άλλεςχρήσεις4|στοτο ιστορικό ίδρυμα του Πλάτωνα|τη συνοικία του Δήμου Αθηναίων|Ακαδημία Πλάτωνος (Αθήνα)}}
{{coord|37|59|33|N|23|42|29|E|display=title}}
[[Αρχείο:Athens Plato Academy Archaeological Site 4.jpg|thumb|right|250px|Ο αρχαιολογικός χώρος της Πλατωνικής Ακαδημίας]]
Η '''Ακαδημία''' ιδρύθηκε στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] γύρω στο [[387 π.Χ.]] από τον [[Πλάτων|Πλάτωνα]], μετά το πρώτο ταξίδι του (398-390 π.Χ.) στη [[Σικελία]]. Βρισκόταν σε ένα άλσος του προαστίου των Αθηνών, τηντης [[Ακαδήμεια]]ς, αφιερωμένοπροαστίου των Αθηνών αφιερωμένου στον Αθηναίο ήρωα [[Ακάδημος|Ακάδημο]], από το όνομα του οποίου προέρχεται και προήλθε η ονομασία της. Ο χώρος εθεωρείτοθεωρείτο ιερός, επειδή κατά τον γιατίμύθο ο [[Θησέας]] είχε κρύψει εκεί την [[Ελένη (μυθολογία)|Ελένη]]<ref>[[s:Βίοι Παράλληλοι/Θησεύς#p31.1|Βίοι Παράλληλοι: Θησέας 31.1]]</ref> και από σεβασμό για την μακρά παράδοση και την ταύτισή του με τους [[Διόσκουροι|Διόσκουρους]], οι [[Σπαρτιάτες]] δεν τον κατέστρεψαν, όταν εισέβαλαν το [[413 π.Χ.]].<ref>[[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Η#p|Βιβλίο H΄ Θουκυδίδης]]</ref> στην [[Αττική]].
 
==Γενικά==
Η Ακαδημία συνέχισε τηνα λειτουργία τηςλειτουργεί σε όληνόλη την περίοδο της [[Ελληνιστική περίοδος|ελληνιστικήςελληνιστική περιόδουπερίοδο]], για να διακοπεί η λειτουργία της για τέσσερα χρόνια κατά τον [[Μιθριδατικοί Πόλεμοι|Πρώτο Μιθριδατικό Πόλεμο]] και την φυγή του [[Φίλωνας ο Λαρισαίος|Φίλωνα της Λάρισας]] στοτο [[88 π.Χ.]] στη [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμη]]. Έκλεισε οριστικά το [[529]], μετά από σχεδόν 10 αιώνες συνεχούς παρουσίας, όταν καταργήθηκεκαταργούμενη από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα [[Ιουστινιανός|Ιουστινιανό]].
 
== Ιστορία της Ακαδημίας ==
[[File:Archaeological Park of Plato’s Academy. The Gymnasium.jpg|thumb|250px|Το Γυμνάσιο]]
Ο [[Διογένης Λαέρτιος]] διαιρεί την ιστορία της Ακαδημίας σε τρεις περιόδους: την Παλιά, τη Μέση, επικεφαλής της οποίας ορίζει τον [[Αρκεσίλαος (φιλόσοφος)|Αρκεσίλαο]] και τη Νέα, με πρώτο τον [[Λακύδης ο Κυρηναίος|Λακύδη]].
 
Από την ίδρυσή της και μέχρι τις αρχές του πρώτου αιώνα π.Χ,. η Ακαδημία λειτουργούσε χωρίς προβλήματα, ωστόσο, όταν άρχισε το [[88 π.Χ.]] ο [[Μιθριδατικοί Πόλεμοι|Πρώτος Μιθριδατικός Πόλεμος]], ο [[Φίλωνας ο Λαρισαίος|Φίλων ο Λαρισαίος]] εγκατέλειψε την Αθήνα και κατέφυγε στη Ρώμη, όπου φαίνεται να παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Το [[86 π.Χ.]], ο [[Λεύκιος Κορνήλιος Σύλλας]] πολιόρκησε την Αθήνα, προκαλώντας μεγάλη καταστροφή. <ref>[[s:Βίοι Παράλληλοι/Σύλλας#p13|Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Σύλλας 13]]</ref> Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας «έβαλε τα χέρια του πάνω στα ιερά άλση, και λεηλάτησε την Ακαδημία που ήταν τοποθετημένη στα πιο δασώδη προάστια της πόλης, καθώς και το Λύκειο».
Η καταστροφή της Ακαδημίας φαίνεται να ήταν τόσο σοβαρή, ώστε η ανακατασκευή και επαναλειτουργία της ήταν σχεδόν αδύνατη. Όταν ο [[Αντίοχος ο Ασκαλωνίτης]] επέστρεψε στην Αθήνα από την [[Αλεξάνδρεια]] το [[84 π.Χ.]], άρχισε πάλι τη λειτουργία της, αλλά όχι όμως στην Ακαδημία αλλά στο Λύκειο. Ο [[Κικέρων]], που υπήρξε και μαθητής του Φίλωνα, περιγράφει μια επίσκεψη στο χώρο της Ακαδημίας ένα απόγευμα, που ήταν «ήσυχη και έρημη εκείνη την ώρα της ημέρας».<ref>[[Κικέρων]] Περί ορίων (De finibus Terminus)</ref>
 
Στους επόμενους αιώνες συνεχίστηκε η παρουσία της Ακαδημίας η οποία κατά καιρούς υπολειτουργούσε, παρήκμαζε, αλλά και ανανεωνόταν.
 
Τελικά, η Ακαδημία έκλεισε το 529 από τον [[Ιουστινιανός|Ιουστινιανό]]. Σύμφωνα με τον [[Αγαθίας|Αγαθία]], τα εναπομείναντα μέλη της, μεταξύ των οποίων και ο [[Σιμπλίκιος]], αναζήτησαν προστασία στην αυλή του [[Χοσρόης Α΄ της Περσίας|Χοσρόη Α΄]] στην [[Περσία]]. Μαζί τους μετέφεραν παπύρους λογοτεχνικών, φιλοσοφικών και, σε μικρότερο βαθμό, επιστημονικών συγγραμμάτων. Με τη συνθήκη ειρήνης Περσίας και Βυζαντίου το 532 τέθηκε υπό εγγύηση η προσωπική τους ασφάλεια.
 
=== Κατάλογος των σχολαρχών της Ακαδημίας ===
Μέχρι σήμερα δεν σημειώνονται από μελετητές και ερευνητές αναφορές, ούτε σε σχολάρχες της Ακαδημίας, για τις χρονικές περιόδους [[66]]-[[119]], [[136]]-[[159]], [[181]]-[[230]], [[266]]-[[359]] και μετά το θάνατο του [[Πρίσκος (φιλόσοφος)|Πρίσκου]] από το [[396]] μέχρι το [[430]].{{πηγή}}
 
Μέχρι σήμερα δεν σημειώνονται από μελετητές και ερευνητές αναφορές, ούτε σε σχολάρχες της Ακαδημίας, για τις χρονικές περιόδους [[66]]-[[119]], [[136]]-[[159]], [[181]]-[[230]], [[266]]-[[359]] και μετά το θάνατο του [[Πρίσκος (φιλόσοφος)|Πρίσκου]] από το [[396]] μέχρι το [[430]].{{πηγή}}
 
* Παλαιά Ακαδημία
** [[Πλάτων]] ΑθηνώνΑθηναίος (387-[[347 π.Χ.]])
** [[Σπεύσιππος]] ΑθηνώνΑθηναίος (347 π.Χ.-339 π.Χ.)
** [[Ξενοκράτης]] ΧαλκηδόναςΧαλκηδόνιος (339 π.Χ. -314 π.Χ.)
** [[Πολέμων (σχολάρχης)|Πολέμων]] (314 π.Χ.-270 π.Χ.)
** [[Κράτης (φιλόσοφος)]] ΑθηνώνΑθηναίος (270 π.Χ.-268267 π.Χ.)
** [[Αρκεσίλαος (φιλόσοφος)|Αρκεσίλαος]] (264 π.Χ.-241 π.Χ.)
* [[Μέση Ακαδημία]] (Σκεπτική)
** [[ΛακύδηςΑρκεσίλαος ο Κυρηναίος(φιλόσοφος)|ΛακύδηςΑρκεσίλαος]] (265-241 π.Χ.-224 π.Χ)
** [[Λακύδης ο Κυρηναίος|Λακύδης]] Κυρηναίος (241-215 π.Χ)
** [[Τηλεκλής]] και [[Εύανδρος (φιλόσοφος)|Εύανδρος]] (224 π.Χ.-215-; π.Χ.)
** [[Ηγησίνος]] της Περγάμου
** [[Ηγησίνους]] Περγαμηνός (160;-155 π.X.)
** [[Καρνεάδης ο Κυρηναίος|Καρνεάδης]] (136Κυρηναίος π.Χ.(155-129 π.Χ.)
* [[Νέα Ακαδημία]]
** [[Κράτης ο Ταρσεύς|Κράτης]] Ταρσεύς (129 π.Χ.-127 π.Χ.)
** [[Κλειτόμαχος ο Καρχηδόνιος|Κλειτόμαχος]] Καρχηδόνιος (127 π.Χ.-109110 π.Χ.)
** [[Φίλωνας ο Λαρισαίος|Φίλων]] Λαρισαίος (110-[[88 π.Χ.]])
** [[Αντίοχος ο Ασκαλωνίτης]] (84 π.Χ.-68 π.Χ.)
** [[Άριστος ο Ασκαλωνίτης]] (68 π.Χ.-51 π.Χ.)
** [[Θεόμνηστος]] της Ναυκράτου (51 π.Χ.-44 π.Χ.)
** [[Αμμώνιος (ακαδημαϊκός)]] (55 μ.Χ.-65 μ.Χ.)
** Καλοζείδωρος; Ταύριος ([[120]]-[[135]])
** [[Αττικός ο Πλατωνικός]] ([[160]]-[[180]])
** Θεόδοτος ([[230]])
** [[Κάσσιος Λογγίνος]] (250-267)
** [[Εύβουλος ο Εφέσιος]] ([[265]])
** [[Πρίσκος (φιλόσοφος)|Πρίσκος]] ([[350]])
** [[Πλούταρχος (Αθηνών)]] ([[431]])
** [[Συριανός]] Αλεξάνδρειας (432-450)
** [[Πρόκλος]] (450-485)
** [[Μαρίνος (Νεαπόλεως)]] - από (485-;)
** [[Ισίδωρος (Αλεξάνδρειας)]] (;- έως 490)
** Ηγίας
** Ζηνόδοτος
** [[Δαμάσκιος]] (;- έως 529), τελευταίος επικεφαλής.
 
== Το έργο της Ακαδημίας ==
Στην Ακαδημία υπήρχαν διάφοροι επιστημονικοί τομείς με αντικείμενα μελέτης τη φιλοσοφία, τα μαθηματικά, τις φυσικές και τις πολιτικές επιστήμες. Στο υπέρθυρο της Ακαδημίας αναγραφόταν η φράση '''Αγεωμέτρητος«Μηδείς μηδείςἀγεωμέτρητος εισίτωεἰσίτω μοι τῇ θύρᾳ»''', δηλαδή να μην εισέρχεται κανένας που δεν γνωρίζει [[Γεωμετρία]]. Ο Πλάτων θεωρούσε ότι η γεωμετρία και τα μαθηματικά ήταν ο μόνος και ασφαλής δρόμος για να προσεγγίσει κανείς τον Κόσμοκόσμο των Ιδεώνιδεών και τον Θεό.<ref>Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.31</ref> Κατά μιαν άλλη ερμηνεία η λέξη "αγεωμέτρητος" είχε ευρύτερη έννοια, αποδίδοντας την έλλειψη μέτρου ή σωφροσύνης.
 
Στην Ακαδημία υπήρχαν διάφοροι επιστημονικοί τομείς με αντικείμενα μελέτης τη φιλοσοφία, τα μαθηματικά, τις φυσικές και τις πολιτικές επιστήμες.
Στο υπέρθυρο της Ακαδημίας αναγραφόταν η φράση '''Αγεωμέτρητος μηδείς εισίτω''', δηλαδή να μην εισέρχεται κανένας που δεν γνωρίζει [[Γεωμετρία]]. Ο Πλάτων θεωρούσε ότι η γεωμετρία και τα μαθηματικά ήταν ο μόνος και ασφαλής δρόμος για να προσεγγίσει κανείς τον Κόσμο των Ιδεών και τον Θεό.<ref>Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.31</ref>
 
=== Μαθηματικό έργο ===
Επιστήμονες με μαθηματικό προσανατολισμό που θήτευσαν στην Ακαδημία ήταν ο [[Αριστοτέλης]], ο [[Θεόδωρος ο Κυρηναίος]], ο [[Λεωδάμας ο Θάσιος]], ο [[Θεαίτητος (μαθηματικός)|Θεαίτητος ο Αθηναίος]], ο [[Εύδοξος ο Κνίδιος]], ο [[Δεινόστρατος]] και ο αδελφός του [[Μέναιχμος (μαθηματικός)|Μέναιχμος]] από την Προκόννησο της Θράκης, ο [[Ευκλείδης]], ο [[Πρόκλος]] και πολλοί άλλοι.
 
Η κύρια συνεισφορά της Ακαδημίας στα μαθηματικά συνίσταται στο ότι συγκέντρωσε τις μέχρι τότε μαθηματικές γνώσεις, που προέρχονταν κυρίως από τους [[Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι|Πυθαγορείους]] και τη [[Η Σχολή της Χίου|Σχολή της Χίου]], τις ταξινόμησε, τις εμπλούτισε, τις επέκτεινε και τις έθεσε σε ένα λογικό αποδεικτικό σύστημα. Ακόμη, τελειοποίησε τις αποδεικτικές μεθόδους και ανάπτυξεανέπτυξε τη μαθηματική λογική.<ref>Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.31-34</ref>
 
ΣυμπύκνωσηΣύνθεση όλων αυτών ήταν τα [[Στοιχεία του Ευκλείδη]], που αν και γράφτηκαν στην Αλεξάνδρεια, είναι αποκλειστικό έργο της Ακαδημίας.<ref>Σ. Χ. Γκουντουβάς (2015), σελ.17</ref> Ο Πρόκλος στο έργο του "Σχόλια στο 1ο βιβλίο των Στοιχείων" αναφέρει σχετικά ότι "το σύστημα που επέλεξε ο Ευκλείδης για τα Στοιχεία ήταν Πλατωνικό [σύμφωνο με τις επιταγές του Πλάτωνα] και αφού είχε αποδεχθεί την Πλατωνική φιλοσοφία έθεσε σαν σκοπό της συγγραφής των Στοιχείων την κατασκευή των Πλατωνικών στερεών".<ref>Πρόκλου Eucl. pol, II, 14, p.66</ref>
 
== Ο αρχαιολογικός χώρος της Ακαδημίας ==
[[Αρχείο:Athens Plato Academy Archaeological Site 3.jpg|thumb|right|250px|]]
Ο σημερινός επισκέπτης της Αθήνας μπορεί να επισκεφτεί τον αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας, που βρίσκεται εκατέρωθεν της οδού Κρατύλου στην περιοχή Κολωνού και [[Ακαδημία Πλάτωνος (Αθήνα)|Ακαδημίας Πλάτωνος]]. Εκεί βρίσκονται τα σημαντικά μνημεία, κάποια προγενέστερα της Ακαδημίας, όπως η ''ιερά οικία γεωμετρικών χρόνων'', το ''γυμνάσιο'' του πρώτου π.Χ. -έως πρώτου μ.Χ αιώνα, όπου αθλούνταν οι μαθητές-φοιτητές, η ''πρωτοελλαδική αψιδωτή οικία'' και το ''περίστυλο κτίριο'' τουςτου 4ου π.Χ. αιώναςαιώνα. Στο μικρό πάρκο που περιβάλλεται από τις οδούς Μοναστηρίου, ΤηλεφανούςΤηλεφάνους, Κρέοντος και ΠλάτωναΠλάτωνος απόεγκαινιάστηκε ταστα τέλη Νοεμβρίου 2015 εγκαινιάστηκε και λειτουργεί το [[Ψηφιακό Μουσείο της Ακαδημίας Πλάτωνος]], που προετοιμάζει τον επισκέπτη για τη γνωριμία του με τον Πλάτωνα και το έργο του.
 
== Παραπομπές ==
Γραμμή 83 ⟶ 80 :
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [https://www.culture.gr/DocLib/filladio_akplaton.pdf Ενημερωτικό φυλλάδιο με τίτλο «ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ»] της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών (Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αθήνα, 2015)
* [http://n1.intelibility.com/ime/lyceum/?p=lemma&id=324&lang=1 Άρθρο «Διάδοχοι του Πλάτωνα - Σχολάρχες της Ακαδημίας»], στον ιστότοπο "Η εγκυκλοπαίδεια του Πλάτωνα" του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ)
* [http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2407 Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού]
* [http://rainerebert.com/2015/06/18/the-archaeological-site-of-platos-academy-in-athens/ Directions to the archaeological site of Plato's Academy, other useful information, and some photos]