Σπέτσες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''Σπέτσες''' '''(Καθαρεύουσα''' '''Σπέτσαι)''', είναι ένα ιστορικό νησί του Αργοσαρωνικού κοντά στην Αργολική χερσόνησο, δεξιά της εισόδου του [[Αργολικός κόλπος|Αργολικού κόλπου]]. Το νησί πήρε το σημερινό του όνομα από τους Ενετούς αφού το ονόμασαν ''Ίζόλα ντι Σπέτζια'' που σημαίνει ''Νησί των Αρωμάτων'' λόγω των πολλών λουλουδιών που υπήρχαν. Βρίσκεται σε απόσταση 1,5 μιλίου από την [[Ερμιονίδα]] και 50 μιλίων από τον [[Πειραιάς|Πειραιά]]. Από το Πόρτο Χέλι αναχωρούν καθημερινά ιπτάμενα δελφίνια και πλοιάρια για τις Σπέτσες. Το νησιωτικό σύμπλεγμα των Σπετσών απαρτίζουν τέσσερις ακόμη νησίδες: η [[Σπετσοπούλα]], ο [[Άγιος Ιωάννης Σπετσών|Άγιος Ιωάννης]], το [[Μικρό Μπούρμπουλο]] και το [[Πετροκάραβο Σπετσών|Πετροκάραβο]].

Στην αρχαιότητα ονομάζονταν "Πιτυόνησος" και "Πιτυούσα". Το σημερινό όνομά της πήρε από τους ναυτικούς του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] [[Καταλανοί|Καταλανούς]], [[Γενουάτες]] και [[Ενετοί|Ενετούς]]. Οι [[Φράγκοι]] την αποκαλούσαν "''Ιζόλα ντι Σπέσια''" ή "''Ιζόλα ντι Σπέσια''" (=αρωματοφόρος νήσος). Κατ΄ άλλη εκδοχή το όνομα προήλθε από το "Πέτσα" (Πετσιώτες) που φέρεται ως αρβανίτικος γλωσσικός αναγραμματισμός του αρχαίου ονόματος Πιτυούσα.

Στην εποχή της Φραγκοκρατίας οι Σπέτσες περιήλθαν στους Ενετούς ([[1220]]-[[1460]]) και εξ αυτών στους [[Τούρκοι (έθνος)|Τούρκους]]. Τον 17ο αιώνααι. ο πληθυσμός της ήταν κυρίως [[Αρβανίτες]] Χριστιανοί που είχαν εγκατασταθεί από τον 15ο αιώνααι. που αυξήθηκε στη συνέχεια με αποίκους από τις ακτές της Λακωνίας και της [[Τσάκωνες|Τσακωνιάς]] [[Τυρός|Τυρό]] και [[Λεωνίδιο Αρκαδίας|Λεωνίδιο]] της Αργολίδας και την [[Επαρχία Ερμιονίδος|Ερμιονίδα]] που ακολούθησαν νεότερες εποικίσεις τον 18ο αιώνα. Ο αρχικός μεσαιωνικός οικισμός ήταν βορειοδυτικά της σημερινής πόλης, σημερινή θέση "Καστέλι" όπου υπήρχε ακρόπολη επί λόφου (σημερινή θέση ο ναός του Αγίου Βασιλείου).

Την περίοδο 1821-1832, οι Σπέτσες έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση. Οι Σπετσιώτες πρώτοι ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης την 2η και 3η (Κυριακή του Λαζάρου) Απριλίου του 1821, με μεγάλη τελετή και κανονιοβολισμούς.<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/b/2/b/metadata-264-0000284.tkl&do=140191_01.pdf&pageno=60&width=352&height=575&maxpage=440&lang=el Ορλάνδος Αναστάσιος Κ., "Ναυτικά, ήτοι ιστορία των κατά τον υπέρ ανεξαρτησίας της Ελλάδος αγώνα πεπραγμένων : υπό των τριών ναυτικών νήσων, ιδίως δε των Σπετσών", Αθήνα, 1869, τ. Α' σ. 60]</ref> Κατά τον σύγχρονο της Επανάστασης Ομηρίδη Σκυλίτση, αυτό έγινε στις 26 Μαρτίου.<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/9/c/metadata-113-0000003.tkl&do=149435.pdf&pageno=19&pagestart=1&width=347&height=565&maxpage=80&lang=el Ομηρίδης "Συνοπτική Ιστορία των τριών ναυτικών νήσων Ύδρας Πετσών και Ψαρών καθ΄ όσον συνέπραξαν υπέρ της ελευθερίας της αναγεννηθείσης Ελλάδος το 1821, ...", εν Ναυπλία, 1831, σελ. 4.]</ref> Ο σπετσιωτικός στόλος, αποτελούμενος από εμπορικά πλοία σπετσιωτών, πήρε μέρος σε μεγάλο αριθμό ναυμαχιών, όπως της [[Αρμάτα|Αρμάτας]], καθώς και σε αποκλεισμούς οχυρών, συγκεκριμένα του [[Ναύπλιο|Ναυπλίου]] και της [[Μονεμβασιά|Μονεμβασιάς]].

Οι Σπέτσες έχουν σχήμα [[ωοειδές]], περίμετρο ακτογραμμής 11 μιλίων, έκταση 22,5 τ.χλμ. με μέγιστο μήκος 4 μίλια και μέγιστο πλάτος 2,5 μίλια. Διασχίζεται από βουνοσειρές με υψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (245μ.). Τα ακρωτήρια της νήσου είναι: Το Σουρμπούτι (ΒΑ.), το Κάβο - Φανάρι (Α.), ο Μαυρόκαβος (ΝΑ.), το Ζάστανο (Ν.) και το Μπουρμπούθι (ΒΔ.).

Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το [[Πρόγραμμα Καλλικράτης]] το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 5.2.Γ αυτού. Το 1967 ο νομάρχης Πειραιά με απόφασή του απαγόρευσε την κυκλοφορία οχημάτων στο νησί, την ισχύ της οποίας επιβεβαίωσε και το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ'αριθμ. 4433/1976 απόφασή του.

Ο Δήμος Σπετσών περιλαμβάνει το νησί των Σπετσών και τις κοντινές του νησίδες. Συστάθηκε το 1934 και προήλθε από την αναγνώριση σε Δήμο της Κοινότητας Σπετσών.<ref>[http://www.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles_ota.jsp?toponymio_code=1849 Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ]</ref> Παρέμεινε αμετάβλητος στην συνέχεια και με την εφαρμογή του [[σχέδιο Καποδίστριας|σχεδίου Καποδίστριας]] το 1997 αλλά και του [[πρόγραμμα Καλλικράτης|σχεδίου Καλλικράτης]] το 2010.Σπετσ