Μακεδονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα σύγχρονα γεωγραφικά της όρια, εμβαδού περίπου 67.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, τέθηκαν σε χαρτογραφική βάση τον 19ο αιώνα την περίοδο της [[ανατολικό ζήτημα|αποδυνάμωσης]] της [[Οθωμανική αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]]. Χονδρικά, τα κοινώς αποδεκτά όρια της νεώτερης γεωγραφικής Μακεδονίας είναι βόρεια μέχρι το [[όρος Σκάρδος]], βορείως της πόλης των [[Σκόπια|Σκοπίων]], ανατολικά την οροσειρά της [[Ροδόπη]]ς και την κοιλάδα του [[Νέστος|Νέστου]], νότια το όρος [[Όλυμπος]] και δυτικά τον ορεινό όγκο της [[Πίνδος|Πίνδου]].<ref>{{cite book|last=Livanios|first=Dimitris|title=The Macedonian Question. Britain and the Southern Balkans 1939–1949|year=2008|location=Οξφόρδη|publisher=Oxford University Press|page=3|quote=For most scholars, the geographical boundaries of Macedonia are the ˇSar mountains to the north, the lakes of Ochrid and Prespa to the west, the Pindus range, Mount Olympos and the Aegean Sea to the south, and, to the east, the Rila and Rhodope mountains and the river Nestos.}}</ref><ref>{{cite book|first=John S.|last=Koliopoulos|authorlink=Ιωάννης Κολιόπουλος|coauthors=Thanos M. Veremis|year=2010|title=Modern Greece: A History since 1821|publisher=Wiley-Blackwell|location=Chichester|page=48|quote=its northern limits were the extended boundaries of Roman times, as set down by the learned geographer of the first century AD Strabo on Scardus Mts or Shar Planina, well to the north of the boundaries in Philip’s time}}</ref> Η περιοχή περιλαμβάνει τις κοίτες (από τα δυτικά προς τα ανατολικά) των ποταμών [[Αλιάκμονας|Αλιάκμονα]], [[Αξιός|Αξιού]] και του [[Στρυμώνας|Στρυμώνα]] (από τους οποίους ο Αξιός καταλαμβάνει μακράν την μεγαλύτερη έκταση) και τις πεδιάδες γύρω από τη [[Θεσσαλονίκη]] και τις [[Σέρρες]]. Η Μακεδονία θεωρήθηκε «φυσική» γεωγραφική περιοχή, παρά το ότι η περιοχή δεν προσφέρεται από την άποψη της [[Φυσική γεωγραφία|φυσικής γεωγραφίας]] ή της ιστορίας ως μία ενιαία γεωγραφική οντότητα.<ref>{{harvnb|Wilkinson|1951|p=1-3}}.</ref> ▼

Στις αρχές του 19ου αιώνα η ύπαιθρος αγροτική ενδοχώρα της Μακεδονίας ήταν κατά κύριο λόγο [[σλαβόφωνοι στην οθωμανική Μακεδονία|σλαβόφωνη]], ενώ η [[ελληνική γλώσσα|ελληνοφωνία]] επικρατούσε στα αστικά κέντρα και σε μία παράλια ζώνη στα νότια της περιοχής. Η αλλοφωνία των κατοίκων της και η σύγχυση για τα όριά της προσέδωσαν στη Μακεδονία μία αμφίβολη θέση στη γεωγραφία του [[νεοελληνικός Διαφωτισμός|νεοελληνικού Διαφωτισμού]]. Τα δύο πρώτα χρόνια της [[Ελληνική Επανάσταση|Ελληνικής Επανάστασης]] ξέσπασαν εξεγέρσεις στην περιοχή, στη [[Χαλκιδική]] και τη [[Νάουσα]], που γρήγορα κατεστάλησαν από τους Οθωμανούς, προξενώντας ένα κύμα προσφύγων στην ελεύθερη Ελλάδα, συμβάλλοντας στο να διεκδικηθεί η Μακεδονία ως αλύτρωτη ελληνική χώρα και να υποκινηθούν τις επόμενες δεκαετίες μια σειρά ελληνικές εξεγέρσεις. Με την εμφάνιση του [[Βούλγαροι|βουλγαρικού εθνικού κινήματος]], η Μακεδονία διεκδικήθηκε και από τους Βουλγάρους που ανταγωνίστηκαν την ελληνική εθνική δράση στην περιοχή στον εκκλησιαστικό και εκπαιδευτικό τομέα, αποσκοπώντας και οι δύο στον εθνικό προσεταιρισμό κυρίως των [[σλαβόφωνοι της οθωμανικής Μακεδονίας|σλαβόφωνων κατοίκων της περιοχής]]. Ο ανταγωνισμός αυτός προσέλαβε ένοπλη διάσταση, αρχικά με τη δράση της αυτονομιστικής [[ΕΜΕΟ]] τη δεκαετία του 1890 και, μετά την αποτυχία της [[εξέγερση του Ίλιντεν|εξέγερσης του Ίλιντεν]] το 1903, με τον ελληνικό [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]], που έπαυσε με την [[επανάσταση των Νεοτούρκων]] το 1908. Η Μακεδονία διαμοιράστηκε από τα γειτονικά εθνικά κράτη της Βαλκανικής με τους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]] του 1912-3.▼

Σήμερα η περιοχή της Μακεδονίας εκτείνεται ως επί το πλείστον στην επικράτεια τριών γειτονικών κρατών: στην [[Ελλάδα]] ανήκει η [[Μακεδονία (Ελλάδα)|μισή περίπου έκταση της περιοχής]] όπου κατοικεί ο μισός πληθυσμός της, στην [[Βόρεια Μακεδονία]] ανήκει σχεδόν το 40% της έκτασης και στη Βουλγαρία περίπου το το 10%, στην περιοχή του [[Μπλαγκόεβγκραντ (διαμέρισμα)|Μπλαγκόεβγκραντ]].▼