Άμεση δημοκρατία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτα: Αναίρεση |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 12:
Το εντυπωσιακό στην όλη περίπτωση είναι ότι περίπου το 1/3 των πολιτών πάνω από τα σαράντα υπηρετούσε επί διετία σε κάποια στιγμή στη ζωή του στη βουλή των 500, ένα λειτούργημα εξαιρετικά απαιτητικό και χρονοβόρο, που βοηθούσε ωστόσο στην εξοικείωση με τα προβλήματα της πόλης<ref>Αριστοτέλους ''Πολιτικά'' 1317b2–7</ref>. Καθίσταται φανερό ότι η αθηναϊκή δημοκρατία ήταν άμεση, η αμεσότερη δυνατή τουλάχιστον, καθώς μέσω των συλλογικών διεργασιών της εκκλησίας, της βουλής και των δικαστηρίων κατόρθωνε να ελέγχει τις πολιτικές της διαδικασίες με συστήματα εναλλαγής των προσώπων που προφύλασσαν σε σημαντικό βαθμό από τη διαφθορά της υπηρεσίας επί μακρόν σε υψηλά αξιώματα. Σε γενικές γραμμές, λοιπόν, η αθηναϊκή δημοκρατία δεν λειτουργούσε βάσει [[Σύνταγμα|συντάγματος]], αλλά χρησιμοποιούσε μια προφορική παράδοση, σκοπός της οποίας ήταν κυρίως η διατήρηση ενός συνόλου ουσιαστικών ιδεών για τη λειτουργία της [[πόλις|πόλης]]. Το ίδιο το σύστημα εξελισσόταν μέσω των δημοκρατικών διαδικασιών, στις οποίες σπάνια συμμετείχε το σύνολο των Αθηναίων πολιτών<ref>Woodruff Paul 2005, 4.</ref>.
Αν και το αθηναϊκό σύστημα εξελίχθηκε, δεν ευθυγραμμίστηκε απόλυτα με τον πυρήνα των ιδεών της δημοκρατίας. Το τίμημα που πλήρωσαν οι Αθηναίοι για την απομάκρυνση από τις βασικές ιδέες που διαμόρφωσαν την κλασική
=== Ζητήματα άμεσης δημοκρατίας στην αρχαία Ρώμη ===
Γραμμή 35:
Το 1871, μετά την ίδρυση της Κομμούνας των Παρισίων, οι Παρισινοί καθιέρωσαν ένα αποκεντρωμένο άμεσο σύστημα διακυβέρνησης με διορισμένους διοργανωτές για να κατανοήσουν την εν πολλοίς αυθόρμητη εξέγερση. Αν και εξακολουθούσε να αρνείται στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου, εμπλέκονταν σε μεγάλο βαθμό στη συναίνεση πριν από τη διεξαγωγή των ψηφοφοριών. Τα πάντα από το στρατό μέχρι τις συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν εκδημοκρατισμένα και η αποκέντρωση και ο εκδημοκρατισμός που προαναφέρθηκαν οδήγησαν πολλά μέλη της Πρώτης Διεθνούς να θεωρήσουν την Κομμούνα των Παρισίων ως μια αταξική κοινωνία.
Λόγω της σύντομης διάρκειας ζωής της κοινότητας, πραγματοποιήθηκε μόνο μία εκλογή σε ολόκληρη την
== Φιλελευθερισμός και άμεση δημοκρατία ==
Γραμμή 46:
Η σοσιαλιστική αντίληψη για την άμεση δημοκρατία, όπως διαμορφώθηκε κατά τον 19ο αιώνα, βρίσκεται σε στενή συσχέτιση με την έννοια της [[εργατική αυτοδιεύθυνση|εργατικής αυτοδιεύθυνσης]] υπό συνθήκες κοινωνικής ιδιοκτησίας και συλλογικής διαχείρισης των μέσων παραγωγής (π.χ. γαίες, [[εργοστάσιο|εργοστάσια]], μεγάλες [[επιχείρηση|επιχειρήσεις]] κλπ). Η αυτοδιεύθυνση αυτή πραγματοποιείται μέσα από κατά τόπους συμβούλια εργαζομένων τα οποία λαμβάνουν όλες τις πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις σε [[κομμούνα|κοινοτικό]] πλαίσιο. Έτσι η σοσιαλιστική αντίληψη για την άμεση δημοκρατία είχε από την πρώτη στιγμή έναν τοπικό και συλλογικό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τις σημερινές περί συμμετοχικής δημοκρατίας φιλελεύθερες εισηγήσεις οι οποίες διακρίνονται από πανεθνική εμβέλεια και ευρεία γεωγραφική κλίμακα, ακόμα κι όταν περιλαμβάνουν στοιχεία διοικητικής αποκέντρωσης.
[[Αρχείο:Perelachaise-Commune-p1000381 crop.jpg|thumb|left|300px|Πλακέτα εις μνήμην των νεκρών της Παρισινής Κομμούνας.]]
Το πρώτο ιστορικά σημαντικό δείγμα σοσιαλιστικής (σε κάποιον βαθμό) άμεσης δημοκρατίας υπήρξε η βραχύβια [[Παρισινή Κομμούνα]] του [[1871]]<ref>[http://www.republicart.net/disc/aeas/dalotel01_en.htm Dalotel, Alain. ''The Paris Commune of 1871'']: «The Commune is associated with the idea of direct democracy. So what does that mean? At the time, there were numerous elections, everywhere and all the time, almost too many. For all kind of reasons, inside the National Guard for example, to dismiss the leaders who are deemed unpopular, etc. This direct democracy is linked to the instantly revocable mandate. That is the central idea: an imperativa mandate... One has to be very careful, although several people along with Karl Marx have stated that the Commune had abolished the state, I think that is not really the case. The Commune had a government, a weak one, which functioned through commissions and was called the Executive Commission. Later on, after the military setbacks, old models were sought like the Committee of Public Safety, two of which were set up but never functioned. So one has to be very careful, the Commune isn't a lack of government, it's a weak government. Weak because of discussions, conflicts, debates and no one knows exactly in which direction the Commune is going. Especially, there are the people down below who just don't want to be governed. The word anarchist doesn't exist or has a different meaning at the time. All the same, the Commune has a very strong libertarian aspect to it. As a matter of fact, Marx in his pamphlet "Civil war in France", presented an almost anarchistic picture which was a slight distortion of the truth. Inside Town Hall, there was more tradition than most people think. And there was also a significant Jacobin element which always advocates the need for a government and even of a dictatorship. And the debate between the majority and the minority showed that some people wanted to decide in the place of others. The only difference is that during the Commune, this doesn't function anymore. That's what is very new on a political level.»</ref>. Εκεί, τα κατά τόπους εργατικά συμβούλια που αυτοδιαχειρίζονταν την παραγωγή<ref>Δεν είχαν καταληφθεί όλες οι επιχειρήσεις του Παρισιού από τους εργάτες τους, αλλά μόνον όσες είχαν εγκαταλειφθεί από τους ιδιοκτήτες τους.</ref> και ο λαός του Παρισιού, είχαν εκλέξει με καθολική ψηφοφορία άμεσα ανακλητούς εκπροσώπους για συντονισμό στη γεωγραφική κλίμακα μίας μεγάλης πόλης. Η συνέλευση των εν λόγω εκπροσώπων ήταν ουσιαστικά το δημοτικό συμβούλιο του
Εν τω μεταξύ όμως στη μετεπαναστατική [[Ρωσία]], υπό αντίξοες συνθήκες έλλειψης καταναλωτικών αγαθών και [[Ρωσικός εμφύλιος πόλεμος|εμφυλίου πολέμου]], οι [[Μπολσεβίκοι]] μέχρι το 1922 είχαν αλλάξει τη δομή και λειτουργία των σοβιέτ, μετατρέποντάς τα κατ' ορισμένους σε εντολοδόχους της κεντρικής κυβέρνησης που, σταδιακά, τέθηκαν υπό τον πλήρη έλεγχο του Κομμουνιστικού Κόμματος<ref>[http://www.marxists.org/archive/cliff/works/1976/lenin2/index.htm Κλιφ, Τόνι. ''Όλη η εξουσία στα σοβιέτ'']</ref><ref>Καστοριάδης, Κορνήλιος. ''Χώροι του ανθρώπου'', Εκδ. Ύψιλον: «Την διπλή εξουσία της Προσωρινής Κυβέρνησης και των σοβιέτ ανάμεσα στον Φεβρουάριο και τον Οκτώβριο του 1917 την διαδέχτηκε η διπλή εξουσία του μπολσεβίκικου κόμματος και των οργανώσεων των εργαζομένων (κατ' ουσίαν των επιτροπών των εργοστασίων), της οποίας εξουσίας ο δεύτερος όρος συρρικνώθηκε βαθμηδόν και εξαλείφτηκε οριστικά το 1921.»</ref>. Το νέο κράτος που προέκυψε, η [[Σοβιετική Ένωση]], ιδρύθηκε ως ένας καινούργιος τύπος αντιπροσωπευτικής αλλά μη φιλελεύθερης δημοκρατίας: μία [[λαϊκή δημοκρατία]]. Το γεγονός αυτό οι [[ελευθεριακός σοσιαλισμός|ελευθεριακοί σοσιαλιστές]] (και αργότερα ορισμένοι [[τροτσκισμός|τροτσκιστές]]) το επέκριναν δριμύτατα· εκεί εντοπίζεται η οριστική απομάκρυνσή τους από τους [[λενινισμός|λενινιστές]]. Μετά τον [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]] πολλές σοσιαλιστικές ομάδες και συγγραφείς προσπάθησαν να επανακαθορίσουν τη σχέση μεταξύ σοσιαλισμού, εργατικής αυτοδιεύθυνσης και άμεσης δημοκρατίας, επιχειρώντας ορισμένες φορές να εμβαθύνουν, να διευρύνουν ή να επανοηματοδοτήσουν την τελευταία (π.χ. [[Αναρχοσυνδικαλισμός|αναρχοσυνδικαλιστές]]<ref>Ρόκερ, Ρούντολφ. ''Αναρχισμός και αναρχοσυνδικαλισμός'', 1949</ref>, αναρχοκομμουνιστές<ref>Price, Wayne. ''The Abolition of the State: Anarchist and Marxist Perspectives'', AuthorHouse, 2007</ref>, οι [[Καταστασιακή Διεθνής|καταστασιακοί]], ο [[Κορνήλιος Καστοριάδης]]<ref>Τάσης, Θεοφάνης. ''Καστοριάδης: μια φιλοσοφία της αυτονομίας'', Εκδ. Ευρασία</ref>, ο [[Μάρεϊ Μπούκτσιν]]<ref>Μπούκτσιν, Μάρεϊ. ''Το πρόταγμα του κομμουναλισμού'', Εκδ. Αλεξάνδρεια</ref>, ο [[Τάκης Φωτόπουλος]]<ref>Φωτόπουλος, Τάκης. ''Περιεκτική Δημοκρατία - 10 Χρόνια Μετά'', Εκδ. Ελεύθερος Τύπος</ref> κ.α.).
Γραμμή 60:
== Έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις της άμεσης δημοκρατίας στην πολιτική ==
Μια μελέτη της άμεσης δημοκρατίας στην Ισπανία δείχνει ότι η άμεση δημοκρατία μειώνει την κυβερνητική εξουσία. Με τα οικονομικά ζητήματα, οι ψηφοφόροι είναι σε θέση να επιβάλουν χαμηλότερες δαπάνες ειδικών συμφερόντων. Επίσης στην άμεση Δημοκρατία, ο λαός μαθαίνει από τα λάθη του και ανακαλύπτει το βέλτιστο για αυτόν στο τέλος, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πολιτεύματα όπου το σωστό/καλό επιβάλλεται στο λαό χωρίς ο λαός να κατανοεί εις βάθος γιατί είναι καλό/σωστό. Έτσι στην Άμεση Δημοκρατία, μέσα από αυτή την διαδικασία διαδοχικών λάνθασμένων και σωστών αποφάσεων, ο λαός βελτιώνεται, και αυτή η αυτο-εκπαίδευση είναι το ισχυρότερο πλεονέκτημα αυτού του πολιτεύματος . Στην άμεση δημοκρατία δεν υποστηρίζεται ότι οι αποφάσεις του λαού είναι σωστές και δίκαιες, όπως πολλοί λανθασμένα νομίζουν<ref>https://www.youtube.com/watch?v=E0Qbg2JjWhc</ref>. Οι αποφάσεις της άμεσης δημοκρατίας είναι περισσότερο θέμα του γούστου και της προτίμησης των περισσοτέρων. Οι οποίοι περισσότεροι όμως, αργά ή γρήγορα μέσα από αυτή την διαδικασία σωστών και λανθασμένων αποφάσεων που το πολίτευμα τους επιτρέπει, αρχίζουν σιγά σιγά να αυτο-βελτιώνονται και να προσεγγίζουν το σωστό και το δίκαιο. <ref>{{Cite web|url = http://www.princeton.edu/~csanz/jmp.pdf|title = Direct democracy and government size: evidence from Spain|date = |access-date = |website = |publisher = |last = Sanz|first = Carlos}}</ref>
== Παραπομπές και σημειώσεις ==
|