Ελληνική ιστορία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναίρεση έκδοσης 7446125 από τον 2A02:587:1836:1666:FD62:FEF1:51E1:AEA6 (Συζήτηση) Ετικέτα: Αναίρεση |
|||
Γραμμή 53:
==== Αιγαιακοί πολιτισμοί ====
{{Κύριο|Αιγαιακός πολιτισμός}}
Την πρώιμη εποχή του χαλκού αναπτύσσεται στον νότιο ελληνικό χώρο και τα νησιά του [[Αιγαίο]]υ ο λεγόμενος αιγαιακός πολιτισμός. Δεν είναι γνωστό το όνομα (ή τα ονόματα), η γλώσσα ή άλλα εθνολογικά χαρακτηριστικά των φορέων αυτού του πολιτισμού και μόνο εικασίες μπορούν να διατυπωθούν, πάντως είναι αναμφισβήτητη η συμβολή τους στην διαμόρφωση του ιστορικού πληθυσμού και πολιτισμού της [[Ελλάδα|Ελλάδας]].
Ο πολιτισμός αυτός, που είναι κατά βάση ναυτικός, έχει χαλαρό ενιαίο χαρακτήρα αλλά και ισχυρά τοπικά χαρακτηριστικά και διακρίνεται κατά περιοχή, σε επιμέρους πολιτισμούς.
Γραμμή 80:
Με το ξεκίνημα της πρώιμης εποχής του χαλκού (περίπου 3100/3000 π.Χ.) εγκαταλείπεται η κατοίκηση σε σπηλιές και στους δύο γνωστούς μεγάλους υπαίθριους οικισμούς της νεολιθικής την Κνωσσό και την [[Φαιστός|Φαιστό]], προστίθενται μια σειρά από νέους υπαίθριους οικισμούς. Η χρήση του χαλκού δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη αντίθετα με την προχωρημένη εγχώρια κεραμική, από την οποία επιβεβαιώνονται επαφές με τον κυκλαδικό πολιτισμό και ίσως και με περιοχές της δυτικής [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]] και της Ανατολής γενικότερα. Δεν πιστοποιούνται πάντως ισχυροί εξωτερικοί δεσμοί την πρώιμη εποχή του χαλκού.
[[Αρχείο:Δίσκος της Φαιστού πλευρά Α 6380.JPG|thumb|right|Ο [[Δίσκος της Φαιστού]]]]
Σταδιακά και από το 2600 π.Χ. και μετά γίνεται μεγαλύτερη χρήση του χαλκού, εμφανίζεται η παραγωγή χαρακτηριστικών λίθινων αγγείων, που θα συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα, και αναπτύσσεται μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική πιο προχωρημένη από τις σύγχρονες θέσεις στην υπόλοιπη Ελλάδα. Κάποιοι επιβεβαιωμένοι εμπρησμοί οικισμών, που αποκλείεται να οφείλονται σε εξωτερικές επεμβάσεις, εικάζεται ότι υπονοούν αγώνα για συγκέντρωση πολιτικής ισχύος, αλλά δεν υπάρχουν ακόμα ισχυρές αποδείξεις για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Εκτεταμένες επαφές και ανταλλαγές προϊόντων μαρτυρούνται αυτή την περίοδο με τις [[Κυκλάδες]] και την ηπειρωτική Ελλάδα. Ο κυκλαδικός πολιτισμός ειδικότερα φαίνεται να ασκεί πολύ μεγάλη επιρροή στον μινωικό αυτήν την περίοδο. Κάποιες επαφές φαίνεται να υπάρχουν με την Ανατολή και ίσως και την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]].Οι καινοτομίες στην οικονομική και κοινωνική οργάνωση της ύστερης προανακτορικής περιόδου διακρίνονται καλύτερα στο αρχιτεκτονικό περιβάλλον των πρώτων ανακτόρων. Τα ανάκτορα συσσώρευαν το γεωργικό πλεόνασμα των γαιών τους σε κατασκευές μεγάλων αποθηκών τροφίμων, ώστε να καταστεί δυνατό να χρησιμοποιούνται σε εποχές πίεσης και πιθανώς σε τελεουργικούς εορτασμούς. Για την καταγραφή των αποθεμάτων και άλλων στοιχείων χρησιμοποιούνταν δύο είδη γραφών —η αποκαλούμενη κρητική ιερογλυφική (κυρίως στην Κνωσό και τα Μάλια) και οι γραμμικές γραφές. Πινακίδες Γραμμικής Α και Γραμμικής Β βρέθηκαν στη Φαιστό κυρίως. Στη Φαιστό επίσης χρησιμοποιήθηκαν πήλινες σφραγίδες για τον άμεσο έλεγχο των αποθηκευτικών χώρων και των ίδιων των δοχείων. Η βιοτεχνική παραγωγή αναπτύχθηκε στα ανάκτορα και είναι πολύ πιθανό το γεγονός ότι τα ανάκτορα μονοπώλησαν πρώτες ύλες όπως ο χαλκός από την Αττική και άλλες πηγές, ο κασσίτερος και το ελεφαντοστούν μέσω της [[Συρία|Συρίας]].
Ευρήματα πολύχρωμης κεραμεικής στις Καμάρες χαρακτηριστικά της πρωτοανακτορικής περιόδου είναι διαδεδομένα σε διάφορους τόπους της ανατολικής Μεσογείου και στην Αίγυπτο, υποδεικνύοντας δρόμους εμπορίου και σχέσεις ανταλλαγής με τις σημαντικότερες μεσογειακές δυνάμεις. Οι επαφές με την ελληνική ηπειρωτική χώρα και νησιά του Αιγαίου (ειδικά τις Κυκλάδες) είναι πυκνές κατά τη διάρκεια της πρωτοανακτορικής περιόδου και εντείνονται ακόμη περισσότερο στην νεοανακτορική περίοδο. Οι εικονογραφικές μαρτυρίες και τα τέχνεργα προτείνουν ότι τα ανάκτορα χρησιμοποιούντο επίσης ως τελετουργικά κέντρα ενώ στις λατρευτικές θέσεις περιλαμβάνονται σπήλαια (π.χ. Ιδαίον Άντρον και Δικταίον Άντρον), πηγές (π.χ. Κάτω Σύμη), και ιερά σε κορυφές —ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του μινωικού πολιτισμού— ήταν ευρέως διαδεδομένα στην ύπαιθρο.
Γραμμή 108:
Η διατύπωση τον προηγούμενο αιώνα της [[ινδοευρωπαϊκές γλώσσες|ινδοευρωπαϊκής θεωρίας]], που βασίστηκε σε γλωσσολογικά κριτήρια, και η επικράτησή της, εδραίωσε την πεποίθηση της από βορά καθόδου προς τον γεωγραφικό ελληνικό χώρο, ελληνικών φύλων ινδοευρωπαϊκής προέλευσης, τα οποία κατάκτησαν με τα όπλα τους τα γηγενή, ειρηνικά κατά βάση, [[προέλληνες|προελληνικά]] φύλα που βρήκαν στον χώρο αυτό ([[Πελασγοί]], [[Άβαντες]], [[Κάρες]] και [[Λέλεγες]]) και τα οποία είχαν ήδη αναπτύξει τον [[αιγαιακός πολιτισμός|αιγαιοπελαγίτικο]] και [[μινωικός πολιτισμός|μινωικό πολιτισμό]].
Η κάθοδος των πρώτων ελληνικών φύλων έγινε στην πρώιμη [[εποχή του χαλκού]] περίπου από το 2000 π.Χ. και μέχρι το 1600 π.Χ. Με την επίδραση και την αφομοίωση των πολιτισμικών και πολιτιστικών επιτευγμάτων των προελληνικών φύλων του ελληνικού χώρου, αναπτύχθηκε και άνθησε ο [[μυκηναϊκός πολιτισμός]] (περίπου 1600-1100 π.Χ.), ο οποίος έφτασε στην μέγιστη ακμή του, με την κατάκτηση της [[Κρήτη|Κρήτης]] (περίπου 1400 π.Χ.) και την πολιτική κατάλυση του μινωικού πολιτισμού και την δεκαετή πολιορκία και κατάκτηση της [[Τροία|Τροίας]] (περίπου 1200 π.Χ.). Εκατό χρόνια αργότερα, παρακμασμένος και εξασθενημένος από τις μακρινές (για την συγκεκριμένη εποχή) αυτές εκστρατείες, καταλύεται από την επικράτηση των Δωριέων, που εγκαινιάζουν την [[εποχή του σιδήρου]] για τον ελληνικό χώρο. Η πολιτιστική αναστάτωση και η κατάλυση των παραδοσιακών θεσμών από τους Δωριείς, βυθίζουν την Ελλάδα σε πολιτιστική παρακμή στους λεγόμενους σκοτεινούς αιώνες (περίπου 1100-800 π.Χ.).
=== Μυκηναϊκός Πολιτισμός ===
Γραμμή 123:
Συμβατικά η Τουρκοκρατία αρχίζει με την [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)|Άλωση της Κωνσταντινούπολης]] το [[1453]] , αν και η διείσδυση των Οθωμανών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, [[Μικρά Ασία]] και Νότια Βαλκανική, ξεκινάει από παλαιότερα. Εάν θεωρήσουμε ότι αυτός ο χώρος ήταν όλη η [[Μικρά Ασία]] και η Ελληνική χερσόνησος, τότε η Τουρκοκρατία μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αρχίζει από το [[1071]] μ.Χ., αν και η παρουσία των Τούρκων στην περιοχή εδραιώνεται μόνο κατά τον 15ο αιώνα. Η εξάπλωση των Οθωμανών στον χώρο αυτόν ήταν σταδιακή και προοδευτικά κατέκτησαν όλη την έκταση της σημερινής Ελλάδας, εκτός των [[Ιόνια νησιά|Ιονίων νήσων]]. Η Ελλάδα ξεκίνησε τον αγώνα για την ανεξαρτησία από τους Τούρκους με την [[Επανάσταση του 1821]].
Οι Τούρκοι Οθωμανοί έφτασαν στην περιοχή όταν η [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] ήταν ήδη αποδυναμωμένη από την [[Δ' Σταυροφορία|τέταρτη σταυροφορία]] και την προσωρινή κατάλυση της υπόστασής της το [[1204]]. Παράλληλα με τις νίκες τους επί των [[Βούλγαροι|Βουλγάρων]] το [[1371]] και των Σέρβων το [[1389]], οι Οθωμανοί προωθήθηκαν και στη νότια Βαλκανική και κατέλαβαν την [[Αθήνα]] το 1458. Οι Έλληνες άντεξαν στην Πελοπόννησο μέχρι το 1460, και οι [[Βενετοί]] και οι [[Γενουάτες]] παρέμειναν σε μερικά από τα νησιά του Αιγαίου και στο Ιόνιο, αλλά από το 1500 το μεγαλύτερο τμήμα των πεδιάδων και των νησιών της [[Ελλάδα|Ελλάδας]] ήταν στα οθωμανικά χέρια. Τα βουνά της Ελλάδας ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος άθικτα, και ήταν ένα καταφύγιο για τους Έλληνες που ήθελαν να ξεφύγουν από την ξένη κυριαρχία. Η Κύπρος έπεσε στα χέρια των Οθωμανών το 1571, και οι Βενετοί διατήρησαν την Κρήτη μέχρι το 1669. Μόνο τα Επτάνησα, που κυβερνήθηκαν από τη Βενετία, δεν κατακτήθηκαν από τους Οθωμανούς.
Στο διάστημα της Τουρκοκρατίας δημιουργήθηκαν μια σειρά από ελληνικά σχολεία τα οποία και φρόντισαν<ref>Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια του Παύλου Δρανδάκη</ref> για την ελληνική παιδεία των ελληνοφώνων. Τα σχολεία αυτά λόγω της ποιότητας και πληρότητας των σπουδών που παρείχαν ονομάζονταν Σχολές ή Ακαδημίες καθώς επίσης Φροντιστήρια ή Γυμνάσια, παραπέμποντας στους αντίστοιχους αρχαιοελληνικούς όρους. Από πολλά τέτοια Σχολεία αποφοιτούσαν οι δάσκαλοι των ελληνικών κοινοτήτων. Κορυφαίο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Ελληνισμού αποτελούσε η [[Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης]], οι απόφοιτοι της οποίας εισέρχονταν χωρίς εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Άλλα σημαντικά σχολεία ήταν το [[Φιλολογικό γυμνάσιο Σμύρνης]] με πνευματικό ηγέτη τον Αδαμάντιο Κοραή, η [[Ακαδημία Κυδωνιών]] (στο [[Αϊβαλί]] της Μικράς Ασίας), η [[Αθωνιάδα Ακαδημία]], το [[Φροντιστήριο Τραπεζούντας]], το [[Φροντιστήριο Χερσώνος]], η Αστική Σχολή Ξηροκρήνης (στην συνοικία Ξηροκρήνη της Κωνσταντινούπολης), το Ελληνικόν Παιδαγωγείον [[Σμύρνη]]ς (το οποίο ιδρύθηκε το 1851), το Ελληνικόν Εκπαιδευτήριον Ικονίου (στο [[Ικόνιο]] της Μικράς Ασίας), η Αστική Σχολή [[Ντεμιρτάς Προύσας|Δεμιρδεσίου]] Προύσης<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/02/20/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1/ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας]</ref> κ.ά. Ειδική μέριμνα είχε ληφθεί και για την εκπαίδευση των κοριτσιών με κορυφαία σχολεία το [[Ομήρειο Παρθεναγωγείο Σμύρνης]] και το [[Κεντρικό Παρθεναγωγείο Σμύρνης]].
| |||