Καλοσκοπή Φωκίδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Το αρχείο Kaloskopi_Velouhiotis_PC070087.JPG αφαιρέθηκε αφού διαγράφηκε στα Commons από τον Taivo με αιτία: Derivative work of non-free content (F3): c:Commons:Deletion requests/File:Kaloskopi Velouhiotis PC070087.JPG
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 29:
==Ιστορία==
=== 7ος-14ος αιώνας ===
Η αρχική ονομασία της Καλοσκοπής ήταν ''Κουκουβίστα'', όνομα το οποίο είναι σλαβικό και σημαίνει "Φωλιά του Κούκου" διότι βρισκόταν μέσα στον πυκνό λόγγο στη βουνοπλαγιά της ψηλής ράχης.<ref name=":0">Φάνης Λευκαδίτης, ''Καλοσκοπή το Μπαλκόνι της Γκιώνας, Ιστορική αναδρομή - Ήθη - Έθιμα και Παραδόσεις,'' εκδόσεις Σιαφάκα, 2003, σελ. 9, ISBN 960-87925-0-9</ref> Ο πρώτος εποικισμός της Καλοσκοπής τοποθετείται κατά τον 7ο αιώνα όταν σημειώθηκε η [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία#Μεσοβυζαντινή περίοδος|κάθοδος των Σλαβικών φυλών]] στον ελληνικό χώρο. Συνέπεια ήταν ο γηγενής πληθυσμός να μετοικήσει στην Καλοσκοπή όπου υπήρχαν ήδη κονάκια νομάδων για να προστατευθεί από τους εισβολείς. Μετά τα μέσα του 14ου αιώνα ακολούθησε η κάθοδος των Σέρβων. Η ονομασία ''Κουκουβίστα'' δόθηκε κατά την πρώτη ή τη δεύτερη σλαβική εισβολή.
 
=== 1450-1800 ===
Τα πρώτα σπίτια του χωριού χτίστηκαν στον Άι Νικόλα στα σημερινά αμπέλια ήταν καλύβες σκεπασμένες με πηλό «παλιοτάρατσες» όπως λέγαν οι παλαιότεροι. Κατά την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανική]] απογραφή του [[1456]] καταγράφηκαν στην Κουκουβίστα 78 εστίες.<ref>Φάνης Λευκαδίτης,name=":0" ''Καλοσκοπή το Μπαλκόνι της Γκιώνας, Ιστορική αναδρομή - Ήθη - Έθιμα και Παραδόσεις,'' εκδόσεις Σιαφάκα, 2003, σελ. 9</ref> Μια άλλη αναφορά για την Κουκουβίστα γίνεται το [[1704]] όταν υπήρξε μια διένεξη ανάμεσα σε Κουκουβιστιανούς και Σεγδιτσιώτες για την κυριότητα του λιβαδιού στο Διάσελο της Γκιώνας. Οι Οθωμανοί δικαστές δικαίωσαν τους Κουκουβιαστιανούς και τους απέδωσαν με τελεσίδικη την κυριότητα του διάσελου ορεινού βοσκότοπου της Γκιώνας. Κατά το [[1750]] εμφανίστηκε μια άγνωστη αλλά σοβαρή επιδημική αρρώστια η οποία σχεδόν αποδεκάτισε τον πληθυσμό.
 
=== 1800-1900 ===
[[File:Kaloskopi Papantrias PC070109.JPG|thumb|200px|right|Το μνημείο του [[Παπανδρέας Μώρης|Παπαντριά]] στην Κεντρική πλατεία]]
Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλλ στο βιβλίο του ταξίδια στην Ελλάδα το [[1820]] αναφέρει ότι η Κουκουβίστα, είχε 75 οικογένειες. Κατά την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821]], η προσφορά της Κουκουβίστας ήταν σημαντική σε αγωνιστές, με προεξάρχουσα μορφή τον [[Παπανδρέας Μώρης|Παπαντριά]] ([[Παπανδρέας Μώρης|Παπαντρέα Μώρη]]) που πολέμησε στο πλευρό του [[Αθανάσιος Διάκος|Αθανάσιου Διάκου]] στην [[Μάχη της Αλαμάνας]] και του [[Οδυσσέας Ανδρούτσος|Οδυσσέα Ανδρούτσου]] στο [[Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς|Χάνι της Γραβιάς]] με κορυφαία του στιγμή την συμμετοχή του στην [[Μάχη των Βασιλικών Φθιώτιδας]].<ref>[http://www.kaloskopi.gr/history.aspx Ιστορία της Καλοσκοπής]</ref> Στην περιοχή της Κουκουβίστας Πολεμίστρα οχυρώθηκαν οι αγωνιστές με τον Παπαντριά και τους Κοντογιανναίους και έστησαν ενέδρα στους Τούρκους που είχαν είχαν κάψει νωρίτερα τις καλύβες των Κουκουβιστιανών. Στην τοποθεσία της Κουκουβίστας Μνήματα, Ντερμισιώτες, Αγοριανοί και Κουκουβιστιανοί με επικεφαλής τοτον Γκούρα και τον Παπαντριά αναμετρήθηκαν με τους Τούρκους τους κατατρόπωσαν και έθαψαν εκεί τους νεκρούς. Στη συνέχεια ο στην τοποθεσία Τράκα, ο Κομνάς Τράκας εξολόθρευσε τα υπολείμματα του εχθρού που προσπάθησαν να διαφύγουν από εκεί.<ref>Φάνης Λευκαδίτης, ''Καλοσκοπή το Μπαλκόνι της Γκιώνας, Ιστορική αναδρομή - Ήθη - Έθιμα και Παραδόσεις,'' εκδόσεις Σιαφάκα, 2003, σελ. 11.</ref>
 
=== 1900- ===
 
Το [[1927]] με το νόμο για την αλλαγή των Σλαβικώνσλαβικών τοπικών ονομάτων, η ονομασία Κουκουβίστα άλλαξε και έγινε Καλοσκοπή μετά από πρόταση του δασκάλου Γιάννη Λάιου. Η ονομασία Καλοσκοπή έχει να κάνει με την Καλή Θέα του χωριού και εξαιτίας της θέας αυτής ο τόπος αναφέρεται συχνά και ως "το Μπαλκόνι της Γκιώνας".<ref>Φάνης Λευκαδίτης, ''Καλοσκοπή το Μπαλκόνι της Γκιώνας, Ιστορική αναδρομή - Ήθη - Έθιμα και Παραδόσεις,'' εκδόσεις Σιαφάκα, 2003, σελ. 10</ref>
 
Η Καλοσκοπή υπέστη μεγάλες καταστροφές, κατά τη διάρκεια της [[κατοχή|γερμανικής κατοχής]]. Πλούσια ήταν η προσφορά του χωριού και στον [[Εθνική Αντίσταση (Ελλάδα)|αντιστασιακό αγώνα]] αλλά και μεγάλος αριθμός των πεσόντων αγωνιστών.<ref>[http://www.dmko.gr/martyrikes-polis-2/martyrikes-polis/kaloskopi/ Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος - Αναφορά στους αγωνιστές και τους πεσόντες Καλοσκοπίτες την περιόδο 1940-1945]</ref> Στις [[15 Αυγούστου]] του [[1942]] στην Καλοσκοπή, ο [[Άρης Βελουχιώτης]] όρκισε με τον Παπαμίλτο ομάδα του [[ΕΛΑΣ]]. Η Καλοσκοπή γνώρισε το μένος των κατακτητών με συχνές επιδρομές και βομβαρδισμούς και υπήρξε [[Μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας|Μαρτυρικό χωριό]].<ref>[http://lamia.gr/el/content/diktyo - Δήμος Λαμιέων -Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών]</ref> Το [[Πάσχα]] του [[1944]] και τον [[Αύγουστος|Αύγουστο]] του ίδιου χρόνου, το χωριό κάηκε δύο φορές από τους Γερμανούς κατακτητές.<ref>[http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php?option=com_content&task=view&id=96&Itemid=41 Δίκτυο μαρτυρικών πόλεων και χωριών, Καλοσκοπή]</ref>.
Ο [[ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφύλιος πόλεμος]] πού ακολούθησε άφησε τα σημάδια του στην Καλοσκοπή. Οι κάτοικοι εκτοπίστηκαν για 3τρία χρόνια, ενώ τον Οκτώβριο του 1947 πραγματοποιήθηκε στο χωριό συμπλοκή ανάμεσα σε τμήματα του [[Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας|ΔΣΕ]] και των [[Λόχος Ορεινών Καταδρομών|ΛΟΚ]].<ref>Ι.Κ. Μαζαράκης-Αινιάν, ''Σημειώματα από τις Μονάδες Καταδρομών (1947 - 1949)'', εκδόσεις Μένανδρος, Αθήνα 2017, σελ. 15.</ref> Εκείνη την εποχή πολλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία) ή στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Λαμία, Θεσσαλονίκη) αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λιγοστοί και οι περισσότεροι ηλικιωμένοι. Το καλοκαίρι όμως το χωριό αποτελεί τόπο συνάντησης όλων των Καλοσκοπιτών και σφύζει από ζωή.
Η Καλοσκοπή γνώρισε το μένος των κατακτητών με συχνές επιδρομές και βομβαρδισμούς και υπήρξε [[Μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας|Μαρτυρικό χωριό]].<ref>[http://lamia.gr/el/content/diktyo - Δήμος Λαμιέων -Δίκτυο Μαρτυρικών Χωριών]</ref> Το [[Πάσχα]] του [[1944]] και τον [[Αύγουστος|Αύγουστο]] του ίδιου χρόνου, το χωριό κάηκε δύο φορές από τους Γερμανούς κατακτητές.<ref>[http://www.greekholocausts.gr/gr/index.php?option=com_content&task=view&id=96&Itemid=41 Δίκτυο μαρτυρικών πόλεων και χωριών, Καλοσκοπή]</ref>.
Ο [[ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφύλιος πόλεμος]] πού ακολούθησε άφησε τα σημάδια του στην Καλοσκοπή. Οι κάτοικοι εκτοπίστηκαν για 3 χρόνια. Εκείνη την εποχή πολλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία) ή στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Λαμία, Θεσσαλονίκη) αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λιγοστοί και οι περισσότεροι ηλικιωμένοι. Το καλοκαίρι όμως το χωριό αποτελεί τόπο συνάντησης όλων των Καλοσκοπιτών και σφύζει από ζωή.
 
== Τοπωνύμια ==
Το [[1936]] ο Γιώργος Σκουρτιάς συγκέντρωσε τα τοπωνύμια της Καλοσκοπής ώστε να τα καταγράψει ο Λαογράφος Φάνης Λευκαδίτης. Στην "Κακοτ΄ράχη" πιστεύεται ότι εμφανιζόταν κάποιο στοιχειό και οι χωριανοί έκτισαν το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Στην τοποθεσία "Του Φονιά" εξαφάνισε τα ίχνη του το 1890 ο συζυγοκτόνος Τρούμπουλος. Στην "Πολεμίστρα" οι Κουβιστιανοί οχυρώθηκαν και αναμετρήθηκαν με τους Τούρκους. Στα "Μνήματα" έθαψαν τους νεκρούς μετά από μάχη με τους Τούρκους και στην "Τράκα" ο Κόμνας Τράκας εξολόθρευσε τους Τούρκους που διεύφυγανδιέφυγαν.
 
== Βρύσες ==