|
== Πόλεις ==
Οι σημαντικότερες πόλεις ήταν η πρωτεύουσα Βισαλτία, η [[Αρχαία Άργιλος|Άργιλος]] στον Στρυμονικό κόλπο, η Τράγιλος, η [[Βέργη]], πατρίδα του κωμικού μυθιστοριογράφου [[Αντιφάνης ο Βεργαίος|Αντιφάνη του Θράκα]], η Ευπορία, το [[Κερδύλιον]] απέναντι από την Ηδωνική Αμφίπολη, η Ορέσκεια ή Ορεσκία, η [[Όσσα (Σωχός)|Όσσα]] παρά το [[Σωχός|Σωχό]], η [[Άρρωλος]] και ο ρωμαϊκός σταθμός Graero.<ref>[http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/049-samsaris.html] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, σ. 103-119. ISBN 960-7265-16-5.</ref>καθώς και Άρασον, Καλίτεραι, Τίντος, Ιμεραίον, Βενδύνδαι, Βέρτα. <ref> Γεώργιος Καφταντζής. Η Ιστορία της πόλεως των Σερρών και της περιφερείας της, τόμος 2ος, σσ. 123-147, Σέρρες 1972. </ref>
== Πρωτεύουσα ==
Για την αρχαία Βισαλτία και την πρωτεύουσά της, ο Νιγριτινός ιστοριοδίφης Αστέριος Θηλυκός (1910-1993) δημοσίευσε το 1976 σχετικό άρθρο. <ref> Αστέριος Θηλυκός. Η Βισαλτία, γύρω από τη θέση της πρωτεύουσας της ομώνυμης επαρχίας, Σερραϊκά Χρονικά, τόμος 7ος, 1976, σσ. 221-230, Έκδοση Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Σερρών Μελενίκου, Αθήναι 1976. </ref> Στο άρθρο αυτό: α) Ο Α.Θ. αναφέρεται στον λεξι-κογράφο Στέφανο Βυζάντιο, που για τη Βισαλτία γράφει: «Βισαλτία πόλις καὶ χώρα Μακεδονίας ἀπὸ Βισάλτου τοῦ Ἡλίου καὶ τῆς Γῆς. Τὸ ἐθνικὸν Βισάλτης. Έστι καὶ Βισάλτης ποταμός• Τὸ ἐθνικὸν Βισάλτιος ἀφ’ οὗ Βισαλτία ἡ Χώρα». Και προσθέτει ότι ο Σ.Β. στο λεξικό του αναφέρει, ότι η πρωτεύουσα της Βισαλτίας, η ομώνυμη πόλη Βισαλτία, είναι «παρόχθιος του Βισάλτου ποταμού». β) Αναφέρεται ακόμη ο Α.Θ. στον ιστοριοδίφη Μαργ. Δήμτσα, ο οποίος καταγράφει ως «πολίσματα» της αρχαίας Βισαλτίας καθώς και στη σχετική καταγραφή του Γ. Καφταντζή, που προα-ναφέρεται. γ) Ο Α.Θ. επιχειρεί να προσδιορίσει τη θέση της πρωτεύουσας της αρχαίας Βισαλτίας, αναζητώντας μία αρχαία πόλη παρόχθια του άγνωστου μέχρι σήμερα ποταμού Βισάλτη που χύνεται στο Στρυμόνα. Αναφέρεται στους χείμαρρους που βρίσκονται ανατολικά της Νιγρίτας, τον Καστρόλακα, τον Εζοβίτη και το Μεγάλο ρέμα, καθώς και σε ό,τι αρχαιολογικά ευρήματα έχουν βρεθεί κατά καιρούς δίπλα τους. Αφού εκφράζει τις αμφιβολίες του για το να είναι ο αρχαίος ποταμός Βισάλτης ένας από τους σημερινούς χείμαρρους που προαναφέρθηκαν, στο τέλος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να βρίσκεται η αρχαία Βισαλτία σε άλλη θέση από αυτές που ερεύνησε, όπως είναι ο χείμαρρος που περνά μέσα από τη Νιγρίτα, ο χρυσορρόης ποταμός, καθώς και στους άλλους χείμαρρους της Δυτικής Βισαλτίας. Ανάμεσα σ’ αυτές τις θέσεις περιλαμβάνεται και «η αγροτική θέση Παλιόκαστρο Τερπνής». Από την πλευρά μας <ref> Νίκος Λ. Πασχαλούδης </ref> σημειώνουμε, ότι όταν γράφτηκε το άρθρο του Α.Θ. δεν είχε αποκαλυφθεί ο αρχαίος οικισμός στο Παλιόκαστρο Τερπνής, που κατά τη γνώμη μας καλύπτει τις προϋποθέσεις τις οποίες ερευνούσε ο Α.Θ. Είναι δηλαδή δίπλα στο χρυσοφόρο ποταμό, το σημερινό χείμαρρο Σαρπουβνό ποταμό της Τερπνής ή τον Χρυσορρόη της Νιγρίτας, που χύνεται στον ποταμό Στρυμόνα και στον οποίο έρρεε νερό ακόμα και το καλοκαίρι μέχρι και τη δεκαετία το ’50. Αν είχαν αποκαλυφθεί οι αρχαιότητες στο Παλιόκαστρο πριν από το 1976, πιστεύουμε πως ο Α.Θ. θα διατύπωνε ως πιθανότερη την εκδοχή, ο Χρυσορρόης να είναι ο αρχαίος ποταμός Βισάλτης και ότι η αρχαία Βισαλτία βρίσκεται θαμμένη στα «Αρχαία της Τερπνής». Μένει βέβαια στην αρχαιολογική σκαπάνη να αποδείξει αν μια τέτοια εκδοχή είναι όντως βάσιμη.
==Βασιλείς==
|
