Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 2A02:587:8017:B800:2404:B646:1D6A:BD01 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό Xaris333 Ετικέτα: Επαναφορά |
||
Γραμμή 3:
|χώρα = Κύπρου
|χρώμακώδικας = {{Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού/meta/color}}
|κόμμα_όνομα =
|κόμμα_λογότυπο = [[Αρχείο:AKEL logo.png|150px]]
|γενικός_γραμματέας = [[Άνδρος Κυπριανού]]
|κοινοβουλευτικός_εκπρόσωπος = [[Γιώργος Λουκαΐδης]]
|εκπρόσωπος_τύπου = [[Στέφανος Στεφάνου (πολιτικός)|Στέφανος Στεφάνου]]
|ίδρυση = 1926 (Ως Κ.Κ.Κ.)<br>1941 (Ως Α.Κ.Ε.Λ.)
|προκάτοχος = [[Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου]]
|αρχηγείο = Εζεκία Παπαϊωάννου 4, [[Λευκωσία]]
Γραμμή 29:
}}
Το '''Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού''' ('''
Το ΑΚΕΛ υπηρέτησε ως κυβέρνηση της [[Κύπρος|Κύπρου]] από το 2008 μέχρι το 2013, με [[Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας|Πρόεδρο]] το [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]].
Γραμμή 41:
Περίπου μια δεκαετία αργότερα, η χαλάρωση των δικτατορικών μέτρων με την έναρξη του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]] έδωσε τη δυνατότητα στους κομμουνιστές να ιδρύσουν, με άλλα δημοκρατικά στοιχεία, το ΑΚΕΛ, το 1941 για νόμιμη δράση. Η ιδρυτική συνέλευση του ΑΚΕΛ έγινε στις 14 Απριλίου 1941 στη [[Σκαρίνου]]. Ανάμεσα στους ιδρυτές τους ΑΚΕΛ υπήρχαν μέλη του ΚΚΚ. Το ΚΚΚ εξακολουθούσε να βρίσκεται στην παρανομία. Το ΚΚΚ και το ΑΚΕΛ συνυπήρχαν μέχρι το 1944, έχοντας τον ίδιο Γενικό Γραμματέα, τον [[Πλουτής Σέρβας|Πλουτή Σέρβα]]. Το 5ο συνέδριο του ΚΚΚ, τον Νοέμβριο του 1944, αποφάσισε τη συγχώνευση των δύο κομμάτων. Ουσιαστικά διαλύθηκε το ΚΚΚ και η αριστερά στην Κύπρο συνέχισε με μοναδικό εκπρόσωπο το ΑΚΕΛ. Το ΑΚΕΛ θεωρεί ότι αποτελεί διάδοχο του ΚΚΚ.<ref>{{Cite web|url=http://dialogos.com.cy/haravgi/wp-content/uploads/sites/3/2017/08/15082017.pdf|title=Oι πρωτοπόροι κομμουνιστές έθεσαν τα θεμέλια της ταξικής πάλης |last=Νικόλα|first=Νικόλας|date=2017-08-15|website=|publisher=[[Χαραυγή (εφημερίδα Κύπρου)|Χαραυγή]]|pages=22-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816115203/http://dialogos.com.cy/haravgi/wp-content/uploads/sites/3/2017/08/15082017.pdf|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref>
===Η ίδρυση του
Πάντως, η ιδρυτική συνέλευση του ΑΚΕΛ αποτελούσε πρωτοβουλία πολιτικών που βρίσκονταν πέρα από το χώρο του ΚΚΚ. Ωστόσο, το ΚΚΚ
Το ΑΚΕΛ ακολούθησε ηπιότερη τακτική και ρητορική από τους νεοφώτιστους πρωτοπόρους του ΚΚΚ. Το νέο κόμμα είχε εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης και τον Οκτώβριο του 1941 αριθμούσε 1300 μέλη. Η οργάνωσή του ήταν βασισμένη σε πρωτόγνωρα πρότυπα για την Κύπρο και στο πρώτο συνέδριό του (Λεμεσός, Οκτώβριος 1941), εκλέχθηκε γενικός γραμματέας ο [[Πλουτής Σέρβας]]. Το πρώτο πρόγραμμα και καταστατικό του ΑΚΕΛ ανάφερε ότι το ΑΚΕΛ ήταν «''το κόμμα των εργατών, των εργαζομένων αγροτών και των εργαζομένων στρωμάτων των κυπριακών πόλεων»'', με σκοπό «''την κατάκτηση της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης και του εργαζομένου λαού των πόλεων και της υπαίθρου, για την εφαρμογή στην Κύπρο ενός απόλυτα δημοκρατικολαϊκού διακυβερνητικού συστήματος, που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργατών και του εργαζομένου λαού και να εξασφαλίζει την άνθιση και την ευδαιμονία στην νήσο»''. Στα πρώτα κείμενα του νέου κόμματος εντοπίζονται [[Μαρξισμός|μαρξιστικές]]-[[Λενινισμός|λενινιστικές]] επιρροές («πρεσβεύει στις αρχές της λαϊκής Δημοκρατίας») αλλά και πιο μετριοπαθείς θέσεις («Το ΑΚΕΛ σαν κόμμα ρεαλιστικό, θα ρυθμίζει την δράση του και τις ενέργειές του πάνω στην κυπριακή πραγματικότητα και τις διαγραφόμενες προοπτικές»). Στα επόμενα χρόνια, το κόμμα ριζοσπαστικοποιήθηκε στο ζήτημα του πολιτικού συστήματος και στο εθνικό πρόβλημα, και στο καταστατικό του 1946 αναφερόταν ως τελικός σκοπός «η ανοικοδόμηση της [[Σοσιαλισμός|σοσιαλιστικής]] - [[Κομμουνισμός|κομμουνιστικής]] κοινωνίας» και «ότι στο σημερινό στάδιο -κάτω από συνθήκες εθνικής υποδούλωσης του κυπριακού λαού- το ΑΚΕΛ βάζει στην πρώτη γραμμή τον αγώνα για την εθνική αποκατάσταση του λαού, την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα».<ref name=":0">{{Cite news|url=http://archive.philenews.com/el-gr/p-papapolyviou/1419/309003/akel-ta-prota-vimata-aprilios-1941|title=ΑΚΕΛ: Τα πρώτα βήματα (Απρίλιος 1941)|last=Παπαπολυβίου|first=Πέτρος|date=2016-04-16|work=|first5=|archive-url=https://archive.is/3bhU2|archive-date=2017-08-16|accessdate=2017-08-16|via=}}</ref>
===Πρώτα χρόνια===
Η πρώτη εκλογική μάχη του ΑΚΕΛ έγινε το 1943, όταν για πρώτη φορά ο λαός θα εξέλεγε ο ίδιος τους δημάρχους των πόλεων και δεν θα διορίζονταν από τους Βρετανούς. Oι πρώτες εκλογές διεξήχθησαν στις 21 Mαρτίου 1943 για τη δημαρχία της [[Λευκωσία|Λευκωσίας]]. Ήταν η πρώτη μάχη αριστεράς και δεξιάς στην Κύπρο. Αντίπαλοι ήταν ο [[Ιωάννης Κληρίδης]] (πατέρας του [[Γλαύκος Κληρίδης|Γλαύκου Κληρίδη]]) με τον Λαϊκό Συνδυασμό, υποστηριζόμενος από το ΑΚΕΛ, και ο [[Θεμιστοκλής Δέρβης]] -διορισμένος δήμαρχος της πόλης έως τότε από τους Βρετανούς-, υποστηριζόμενος από τη δεξιά. Από τους 4085 ψηφοφόρους ψήφισαν οι 3568. O Eθνικός Συνδυασμός πήρε ποσοστό 58,66% και εξέλεξε και τους 8 υποψηφίους του.<ref name=":1">{{Cite web|url=http://archive.philenews.com/afieromata/dimotikes/taxidi.htm|title=DHMOTIKES EKLOGES - TAXIDI STO XRONO|last=|first=|date=|website=archive.philenews.com|publisher=|archiveurl=https://archive.is/ZG2Sp|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref> Όμως, το κόμμα πέτυχε εντυπωσιακά ποσοστά και ανέδειξε δύο δημάρχους, τον [[Πλουτής Σέρβας|Πλουτή Σέρβα]] στη [[Λεμεσός|Λεμεσό]] και τον [[Αδάμ Αδάμαντος]] στην [[Αμμόχωστος|Αμμόχωστο]].<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=http://www.famagusta.org.cy/images/users/1/ammochostos_istoria%20tou%20dimou.pdf|title=Δημαρχεία - Τοπική Αυτοδιοίκηση|last=|first=|date=|website=|publisher=[[Δήμος Αμμοχώστου]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816134807/http://www.famagusta.org.cy/images/users/1/ammochostos_istoria%20tou%20dimou.pdf|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://countrystudies.us/cyprus/10.htm|title=Cyprus - World War II and Postwar Nationalism|last=|first=|date=|website=countrystudies.us|publisher=|archiveurl=https://archive.is/WwC1l|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref> Ωστόσο, τον Νοέμβριου του 1944 όταν αποφασίστηκε η συγχώνευση ΑΚΕΛ και ΚΚΚ, το ΚΚΚ έθεσε ως όρο ότι ο «ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ πρέπει απαραιτήτως να κατοικεί στη Λευκωσία».<ref name=":0" /> Ο Πλουτής Σέρβας αναγκάστηκε σε παραίτηση από Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, τον Ιούλιο 1945, για «αντικομματική δραστηριότητα και απειθαρχία στο κόμμα», επειδή αρνήθηκε εντολή του κόμματος να μετοικήσει από τη Λεμεσό στη Λευκωσία και επειδή έθεσε όρους στο κόμμα.<ref>{{Cite web|url=http://www.sigmalive.com/archive/simerini/columns/eks+aformis/411391|title=«Ξέχασαν» πάλι τον Πλουτή Σέρβα|last=Δημητρίου|first=Μάριος|date=2011-08-20|website=www.sigmalive.com|publisher=|archiveurl=https://archive.is/cHIOU|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref> Σύμφωνα με την εφημερίδα [[Η Καθημερινή
Σημαντική ημέρα στην ιστορία του κόμματος αποτελεί η 16η Ιουνίου 1943. Την ημέρα εκείνη, η κεντρική επιτροπή του ΑΚΕΛ κάλεσε τα μέλη του κόμματος να καταταχθούν εθελοντικά στον αγγλικό στρατό (η Κύπρος ήταν αποικία των Βρετανών οπόταν μόνο διαμέσου του αγγλικού στρατού μπορούσαν να καταταγούν), για να πολεμήσουν τον τις δυνάμεις του [[Αδόλφος Χίτλερ|Χίτλερ]]. Η απόφαση έλεγε: «Να γίνει έκκλησις προς όλα τα μέλη του Κόμματος δι’ εθελοντικήν κατάταξιν εις τας ενόπλους δυνάμεις προς ενίσχυσιν του αγώνος δι’ απελευθέρωσιν της Ελλάδος από την Χιτλερικήν τυραννίαν, απελευθέρωσιν των υποδούλων χωρών και εξασφάλισιν του εθνικού, πολιτικού και κοινωνικού μέλλοντος της Νήσου». Οι πρώτοι που προσφέρθηκαν να καταταγούν ήταν τα ίδια τα 17 μέλη της κεντρική επιτροπής (τελικά πήγαν μόνο τα 11 μέλη καθώς κρίθηκε αναγκαίο να παραμείνουν μερικά άτομα στην Κύπρο και στο κόμμα). Η έκκληση του κόμματος για εθελοντική κατάταξη έγινε αποδεχτεί με ενθουσιασμό ανάμεσα στις λαϊκές μάζες. Παράλληλα με την κατάταξη, ξεκίνησαν να διεξάγονται και εράνοι για την στήριξη των οικογενειών των εθελοντών. Στις 27 Ιουνίου 1943 πραγματοποιήθηκε παγκύπρια συνδιάσκεψη του κόμματος στο δημόσιο κήπο της Λεμεσού, από τον οποίο ξεκίνησε παρέλαση της φάλαγγας των εθελοντών του ΑΚΕΛ. Μέχρι την ημέρα εκείνη είχαν προσφερθεί 731 εθελοντές (τα μέλη του ΑΚΕΛ δεν ξεπερνούσαν τότε τις 2 χιλιάδες). Οι εθελοντές-μέλη του κόμματος πολέμησαν σε Βόρεια Αφρική, Ιταλία και σε άλλε μέρη της Ευρώπης.<ref>{{Cite web|url=http://dialogos.com.cy/blog/16i-iouniou-1943-antifasistiko-pnevma-ke-enthousiasmos/#.WZRSaFEjHIU|title=16η Ιουνίου 1943 – Αντιφασιστικό πνεύμα και ενθουσιασμός|last=Κολοκασίδης|first=Γιώργος|date=2016-06-12|website=|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816142347/http://dialogos.com.cy/blog/16i-iouniou-1943-antifasistiko-pnevma-ke-enthousiasmos/#.WZRVn1Gg_IU|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=https://papapolyviou.com/2013/06/16/to-akel-gia-tin-ellada-1943/|title=Το ΑΚΕΛ για την Ελλάδα (1943)|last=Παπαπολυβίου|first=Πέτρος|date=2013-06-16|website=Περί Ιστορίας|publisher=|archiveurl=https://archive.is/5UTVC|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref> Ο ιστορικός Πέτρος Παπαπολυβίου αναφέρει ότι ίσως τελικά στον πόλεμο να πήγαν περίπου 400 άτομο καθώς φαίνεται ότι και σε αυτή την περίπτωση δεκάδες υποψήφιοι εθελοντές απορρίφθηκαν για ιατρικούς λόγους.<ref name=":3" /> Σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι μια προσπάθεια αντιακελικής παράταξης για ανάλογη κατάταξη δεν καρποφόρησε, αλλά οι προθέσεις του κόμματος αμφισβητήθηκαν μόνο μέσω αρθρογραφίας.<ref name=":3" /> Σύμφωνα με τον ιστορικό Πέτρο Παπαπολυβίου, η απόφαση της 16ης Ιουνίου 1943, αποτελούσε την κορυφαία ενέργεια στον αγώνα του ΑΚΕΛ για ένωση με την Ελλάδα.<ref name=":3" />
Γραμμή 71:
Το Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού μέχρι και το 1967 τασσόταν υπέρ της [[Ένωσις|Ένωσης]] της Κύπρου με την Ελλάδα.<ref>[http://www.sigmalive.com/simerini/columns/iristho/329395 « Υπέρ της Ένωσης το ΑΚΕΛ »]</ref> Μετέπειτα τάχθηκε υπέρ της ανεξάρτητης Κύπρου και ενάντια στη διχοτόμηση της Κύπρου. Υποστηρίζει την επανένωση των δύο κοινοτήτων του νησιού με μία [[ομοσπονδία (πολιτική)|ομοσπονδιακή λύση]], καθώς επίσης και την [[αποστρατικοποίηση]], με αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, και τη μη ευθυγράμμιση της χώρας.<ref>[http://www.akel.org.cy/nqcontent.cfm?a_id=5237&tt=graphic&lang=l1 Πρόγραμμα του ΑΚΕΛ]</ref> Ήταν ενάντιο της ένταξης της Κύπρου στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]], με βασικό του σύνθημα το «ΕΟΚ-ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο».<ref>[http://magazine.apopsi.com.cy/2009/04/1608/ «ΕΟΚ-ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο»]</ref> Αργότερα έκανε πολιτική στροφή υποστηρίζοντας την ένταξη υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν τάχθηκε υπέρ του «Όχι». Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του [[2006]] το κόμμα μείωσε τη δύναμή του κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες λαμβάνοντας το 31,15% των ψήφων. Το 2008 εξέλεξε τον πρώην Γενικό Γραμματέα του κόμματος, [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]], ως Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
==Αποτελέσματα εκλογών==
Γραμμή 194 ⟶ 188 :
| 69.852
| 26,98%
| {{Infobox political party/seats|2|6|hex={{Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού/meta/color}}}}
| [[Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά-Βόρεια Πράσινη Αριστερά|GUE-NGL]]
|-
! [[Κυπριακές ευρωεκλογές 2019|2019]]
| [[Άνδρος Κυπριανού]]
| 77.241
| 27,49%
| {{Infobox political party/seats|2|6|hex={{Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού/meta/color}}}}
| [[Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά-Βόρεια Πράσινη Αριστερά|GUE-NGL]]
Γραμμή 337 ⟶ 338 :
*'''[[Επαρχία Αμμοχώστου|Αμμόχωστος]]''': [[Χριστάκης Τζιοβάνης]]
*'''[[Επαρχία Αμμοχώστου|Αμμόχωστος]]''': [[Νίκος Κέττηρος]]
*'''[[Επαρχία Λάρνακας|Λάρνακα]]''': [[
*'''[[Επαρχία Λάρνακας|Λάρνακα]]''': [[Ευανθία Σάββα]]
*'''[[Επαρχία Πάφου|Πάφος]]''': [[Αντρέας Φακοντής]]
Γραμμή 344 ⟶ 345 :
===Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο===
====
Μετά τις [[Κυπριακές ευρωεκλογές
* [[Γιώργος Γεωργίου (ευρωβουλευτής)|Γιώργος Γεωργίου]]
* [[Νιαζί Κιζιλγιουρέκ]]
==Γενικοί Γραμματείς==
Γραμμή 357 ⟶ 358 :
==Πτέρυγα νεολαίας==
Η '''[[Ενιαία Δημοκρατική Οργάνωση Νεολαίας]]''' ('''
▲Η '''Ενιαία Δημοκρατική Οργάνωση Νεολαίας''' ('''Ε.Δ.Ο.Ν.''') είναι η οργάνωση νεολαίας του Α.Κ.Ε.Λ.. Ιδρύθηκε το 1959. Η Ε.Δ.Ο.Ν. εμφορείται από τα ιδανικά του σοσιαλισμού, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της κοινωνικής προόδου, της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, του ανθρωπισμού και του διεθνισμού. Επιδιώκει, επίσης, μια Κύπρο ανεξάρτητη, ομόσπονδη και αποστρατικοποιημένη.<ref>{{Cite web|url=http://www.edon.org.cy/index.php/id/poiimaste|title=Ποιοι είμαστε|last=ΕΔΟΝ|first=|date=|website=www.edon.org.cy|publisher=|language=el-gr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-05-02}}</ref>
Υποτμήμα της Ε.Δ.Ο.Ν. είναι η φοιτητική οργάνωση Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών, η οποία ιδρύθηκε το 1974 και δραστηριοποιείται στα πανεπιστήμια της [[Κύπρος|Κύπρου]], της [[Ελλάδα]]ς και άλλων ευρωπαϊκών χωρών που φοιτούν Κύπριοι φοιτητές.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=q4P4CgAAQBAJ|title=Party-Society Relations in the Republic of Cyprus: Political and Societal Strategies|last=Charalambous|first=Giorgos|last2=Christophorou|first2=Christophoros|publisher=Routledge|year=2015|isbn=9781317386575|location=New York|page=38}}</ref>▼
▲Υποτμήμα της
Γενικός Γραμματέας της Ε.Δ.Ο.Ν., από το 2016, είναι ο Χρίστος Χριστόφιας, γιος του [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]].<ref>{{Cite news|url=http://newpost.gr/politiki/476645/proedros-ths-neolaias-toy-akel-o-yios-xristofias|title=Πρόεδρος της νεολαίας του ΑΚΕΛ ο υιός Χριστόφιας|work=Newpost.gr|accessdate=2018-05-02}}</ref>▼
▲Γενικός Γραμματέας της
==Παραπομπές==
Γραμμή 373 ⟶ 371 :
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* [http://www.akel.org.cy/ Επίσημη ιστοσελίδα
* [http://www.edon.org.cy/ Επίσημη Ιστοσελίδα
{{DEFAULTSORT:Ανορθωτικο Κομμα Εργαζομενου Λαου}}
|