Κοσμάς ο Αιτωλός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Γεννήθηκε στην Αιτωλία και όπως αναφέρει ο ίδιος αόριστα «Η πατρίδα μου είναι Ελλάδα από το [[Απόκουρο|Απόκουρον]]». Κατά τον βιογράφο και σύγχρονό τoυ [[Νικόδημος ο Αγιορείτης|Νικόδημο Αγιορείτη]] γεννήθηκε στο χωριό [[Μέγας Δένδρος Αιτωλοακαρνανίας|Μέγα Δένδρο Απόκουρου]] κοντά στο [[Θέρμο]] ενώ κάποιοι μελετητές θεωρούν πιθανό το γειτονικό [[Ταξιάρχης Αιτωλοακαρνανίας|Ταξιάρχη]]<ref>[http://www.imdlibrary.gr/index.php?option=com_flippingbook&view=book&id=640:2010-11-15-10-10-21&catid=1:2010-05-31-05-02-15&tmpl=component Σύνοψη των βιογραφικών πληροφοριών για τον Κοσμά υπάρχουν στο έργο του Ι. Μενούνου, ''"Μενούνος Ιωάννης (2004) Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία, Ζ' έκδοση,Αθήνα, σελ. 230</ref>. Ο πιθανός χρόνος γέννησής του είναι το [[1714]] διότι ο Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως πέθανε σε ηλικία 65 ετών. Οι Παπακυριακού και Κώνστας την τοποθετούν στα 1700-1707<ref>Ι. Μενούνου, Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία, Ζ' έκδοση, Εκδόσεις "Ακρίτας", Αθήνα, σελ. 229-244"</ref>. Πιστεύεται από χριστιανούς ότι διέθετε [[Προφήτης|προφητικές]] και [[Θαύμα|θαυματουργικές]] ικανότητες<ref>[http://web.archive.org/20041205100857/www.agioskosmas.gr/agioskosmas.asp?sitem=1&artid=57 Η Ζωή και το Έργο του Ιερομάρτυρος, Εθνομάρτυρος και Ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού], στον ιστότοπο του Ορθόδοξου ιεραποστολικού συνδέσμου [http://www.agioskosmas.gr/ Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός]</ref>.

 

Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της [[Ναυπακτία|Ναυπακτίας]] πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους: τα στοιχειώδη γράμματα τα έμαθε από τον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λύτσικα, ενώ γύρω στα είκοσι, τα ''γραμματικά'', δηλαδή την εγκύκλιο παιδεία την έλαβε από τον ιεροδιάκονο Ανανία, ενώ δίδασκε συγχρόνως και ως ''υποδιδάσκαλος''.<ref> Ι. Μενούνου, Κοσμά του Αιτωλού Διδαχές και Βιογραφία, Ζ' έκδοση, Εκδόσεις "Ακρίτας", Αθήνα, σελ. 231</ref> Το [[1749]] πήγε στην [[Αθωνιάδα Σχολή]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]], όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη [[θεολογία]] και τη [[φιλοσοφία]]. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη [[μονή Φιλοθέου]] του Αγίου Όρους. Στα [[1759]] εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του [[Σεραφείμ Β΄|Πατριάρχη Σεραφείμ]] ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια [[Ελλάδα]] και την Ήπειρο προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών<ref>Πατσέλης Β. Νικόλαος (1967) Οι Μωαμεθανοί εις Ήπειρον, ''Ηπειρωτική Εστία'', τεύχ. 717-178, σελ. 1-20</ref>. Παρακινούσε με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία που θα διδάσκουν την ορθοδοξία. Το σχολείο αντιμετωπίζεται από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και η εκπαίδευση σαν ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία<ref>[http://www.pare-dose.net/?p=2945 Η Ζωή και το Έργο του Κοσμά του Αιτωλού]</ref>. Εκτός από τη σημασία της Ελληνικής γλώσσας αναφέρεται συχνά και στο «ποθούμενο» που ήταν η απελευθέρωση του γένους. {{πηγή}} Η αποδοχή του κηρύγματός του συνδέεται με την αναβίωση των χιλιαστικών δοξασιών στα μέσα του 18ου αιώνα.<ref name="Kitrom2013-126">{{cite book|title=Enlightenment and Revolution: The Making of Modern Greece|last=Kitromilides|first=Paschalis M.|year=2013|location=Harvard|publisher=Harvard University Press|page=126}}</ref> Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι η απόλυτη αφιλοχρηματία. Έλεγε επί λέξει: «''Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ''».

 

Το κήρυγμα του αναφέρεται σε καθημερινότητες που συνιστούν αμαρτίες: σχέσεις ατόμων, σχέσεις αγοράς, σχέσεις ανδρών και γυναικών, σχέσεις που ανάγονται στην ελλιπή συνείδηση για το κακό. Εδώ πηγάζει η ανάγκη για παιδεία, για θεογνωσία, μέσω της κατανόησης των ιερών Γραφών και επομένως δια της γνώσεως της ελληνικής γλώσσας, όχι όμως και της ελληνικής σκέψης<ref>Σπύρος Ασδραχάς, «Η διπλή παράδοση», στο: του ιδίου, Ιστορικά απεικάσματα,εκδ.Θεμέλιο, Αθήνα, 1995, σελ. 50</ref>.

 

 

::::[[Απολυτίκιο]] (Ἦχος γ')