Παντζάμπ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το (συναντάται και ως θηλ. η) '''Παντζάμπ''' ([[Παντζάμπι γλώσσα|Παντζάμπι]]: پنجاب / ਪੰਜਾਬ, [[Αγγλικά]]: ''Punjab'', αναφερόμενο και ως Πουντζάμπ ή Πεντζάμπ) είναι [[ιστορική περιοχή|ιστορική γεωγραφική περιοχή]] της νοτιοανατολικής [[Ασία|Ασίας]], που το 1947 μοιράστηκε μεταξύ της [[Ινδία|Ινδίας]] και του [[Πακιστάν]]. Έτσι ουσιαστικά με το ίδιο όνομα δηλώνεται η Ομόσπονδη Πολιτεία της Ινδίας, η [[Παντζάμπ (Ινδία)|Παντζάμπ]], με πρωτεύουσα το [[Τσαντιγκάρ]], και η ομώνυμη επαρχία του [[Πακιστάν]] με πρωτεύουσα τη [[Λαχώρη]]. Στα [[Ελληνικάελληνικά]] η περιοχή ονομάζεται '''Πενταποταμία''', αν και αυτή η ονομασία δεν χρησιμοποιείται τόσο.

Η περιοχή στην αρχαιότητα ονομαζόταν από τους Έλληνες «Πενταποταμία», καιενώ την ίσια αυτόσημασία σημαίνειέχει και η λέξη «Παντζάμπ» στη γλώσσα χίντι (Παντζ = πέντε και αμπ = νερά). Η ονομασία οφείλεται στους πέντε παραπόταμους του [[Ινδός ποταμός|Ινδού]] που πηγάζουν από τα [[Ιμαλάια]] και τον Ινδοκαύκασο ([[Χίντου Κους]])<ref>{{Cite book|title=Θρησκείες και πολιτισμοί της Ασίας. Ινδοϊσμός, τουςΤαοϊσμός, "πέντεΚομφουκισμός, ποταμούς"Βουδισμός, Θιβέτ και Ιαπωνία|first=Γρηγόριος Δ.|last=Ζιάκας|publisher=Εκδόσεις Κορνηλία Σφακιανάκη|isbn=|year=2008|editor-last=Ζιάκα|editor-first=Αγγελική Γρ.|edition=β΄|location=Αθήνα|page=22}}</ref> και οι οποίοι είναι οι εξής: Ο '''[[Υδάσπης]]''', '''[[Ακεσίνης]]''', '''[[Υδραώτης]]''', '''[[Ζάραδρος]]''' και ο '''[[Ύφασης]]'''. (Σταστα ''[[χίντι|ινδικά]]'': Τζέλουμ, Τσενάμπ ή Τσινάμπ, Ράβι, Σάτλετζ και Μπίας ή Μπέας αντίστοιχα.).

Ο πολιτισμός του Παντζάμπ, με κέντρο την πόλη Χαράπα, είναι από τους αρχαιότερους της Ασίας και είχε αναπτυχθεί από τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ. Από τον 18ο αι. π.Χ.Αργότερα άρχισαν οι εισβολές των Αρίων.[[Ινδοάριοι|Ινδοαρίων]], Οιγια σκληρέςτις μάχεςοποίες τωνυπάρχουν κατοίκωνενδείξεις μεστη αυτούς[[Ριγκβέδα]], περιγράφονταιγεγονός που τοποθετεί την έναρξη αυτών των εγκαταστάσεων στο ινδικό1500 [[έπος]]π.Χ<ref>Ζιάκας (2008). σελ. 84, 136.</ref>.

Επί βασιλείας [[Μαχαμπχαράτα]].Δαρείος ΤοΑ΄ 518της Περσίας|Δαρείου Α΄]], το δυτικό Παντζάμπ προσαρτήθηκε στο βασίλειο των [[Αχαιμενίδες|Αχαιμενιδών]] της Περσίας<ref>Ζιάκας (2008). σελ. 29.</ref>. Μάλιστα, η περιοχή του Παντζάμπ υποχρεώθηκε να προμηθεύει με ξυλεία τα περσικά βασιλικά ανάκτορα<ref>Ζιάκας (2008). σελ. 30.</ref>. Το [[326]] το κατέκτησε ο [[Μέγας Αλέξανδρος]], οι στρατιές των διαδόχων του οποίου εγκατέλειψαν την περιοχή το [[317 π.Χ.]], οπότε το Παντζάμπ προσαρτήθηκε στην [[Αυτοκρατορία των Μαουρύα]]. Από τον 4ο ως τον 11ο αι. μ.Χ., στην περιοχή εισέβαλαν [[Ούννοι|Εφθαλίτες Ούννοι]], [[Άραβες]], [[Τουρκία|Τούρκοι]] και [[Αφγανιστάν|Αφγανοί]]. Οι τρεις τελευταίοι διέδωσαν τον [[Ισλάμ|Ισλαμισμό]]. Το 1525 μ.Χ., μετά την ήττα του [[Σουλτανάτο του Δελχί|σουλτάνου του Δελχί]], το Παντζάμπ κατελήφθη από τους [[Μογγόλοι|Μογγόλους]], εντασσόμενο στην [[Μογγολική Αυτοκρατορία της Ινδίας|Αυτοκρατορία των Μουγκάλ]].