Γαλεάσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vichos (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Πλοίο --> Πληροφορίες πλοίου
Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες πλοίου
{{Πλοίο
| εικόνα = [[Αρχείο:Armada galleass.png|250px]]
| μέγεθος εικόνας =
Γραμμή 24:
| έξοδα κατασκευής =
}}
Η '''γαλεάσσα''' ή '''γαλεάτσα''' ήταν τύπος αμφικίνητου ([[ιστιοφόρο|ιστιοφόρου]]υ και [[Κωπηλασία|κωπήλατου]]) [[πολεμικό πλοίο|πολεμικού πλοίου]], που αποτέλεσε εξέλιξη των μεγάλων εμπορικών [[Γαλέρα|γαλερών]].<ref>{{Cite book|title=Encyclopedia of ships and seafaring|first=Peter Kemp|last=Kemp|publisher=Crown Publishers|isbn=9780517537381|year=|date=July 1980|location=|pages=211|url=https://books.google.co.uk/books?id=tO5TAAAAMAAJ&dq=galleass+galley&focus=searchwithinvolume&q=galleass|language=en}}</ref> Ο σκοπός της ανάπτυξής της να συνδυάσει την [[ταχύτητα]] (και την ευελιξία) της γαλέρας με την αξιοπλοϊκότητα και την ισχύ πυρός [[Πυροβολικό|πυροβολικού]] του [[Γαλιόνι|γαλιονιού]]. Μολονόνι ποτέ δεν ικανοποίησε πλήρως αυτόν το συνδυασμό, η γαλεάσσα παρέμεινε σημαντικό στοιχείο του ναυτικού οπλοστασίου για αξιοσημείωτο χρονικό διάστημα.<ref>G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 420</ref>
 
== Εξέλιξη ==
Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Στις αρχές του [[17ος αιώνας|17<sup>ου</sup> αιώνα]], λόγω της προόδου του πυροβολικού. έφθασε σε [[εκτόπισμα]] ως τους 1.000 τόνους. με μήκος ως 58 μ., πλάτος ως 11 μ. και βύθισμα ως 5 μ.<br>
Η [[ιστιοφορία]] της Γαλεάσσας αποτελούνταν από τρια [[λατίνι|λατίνια]]α σε ισάριθμους ιστούς. Η δε μηχανική (κωπήλατη) πρόωσή της γινόταν με ως 52 κουπιά (κώπες) μήκους 16 μέτρων, το καθένα, το οποίο και χειρίζονταν ("''ηλαύνετο''") από ως 9 κωπηλάτες.
 
Δηλαδή τυπικά, με βάση την αρχαία ορολογία που δεν ήταν πια σε ισχύ, έφθασαν να αντιστοιχούν ως και σε [[Πολυήρεις#Εννήρεις|εννήρεις]].
Γραμμή 40:
 
# Οι έξι (6) Βενετικές γαλεάσσες ήταν επιτυχημένες κατά τη [[Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571)|Ναυμαχία της Ναυπάκτου]], το [[1571]]. Πιο συγκεκριμένα, το φράγμα πυρός τους βοήθησε στην ανακοπή της ορμής της πρώτης (και κρισιμότερης) [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής]] επίθεσης.<ref>J H Elliott, ''Europe Divided'' (London 1968) p. 193</ref> Αυτό τελικά βοήθησε (πολύ) το στόλο της [[Ιερή Συμμαχία (1571)|Ιερής Συμμαχίας (1571)]] να νικήσει στη συγκεκριμένη αποφασιστικής σημασίας ναυμαχία.
# Οι τέσσερεις (4) [[Νάπολη|Ναπολιτάνικες]] γαλεάσσες θεωρήθηκαν επαρκώς αξιόπιστες για να συνοδεύσουν την επονομαζόμενη αήττητη [[Ισπανική Αρμάδα]] το [[1588]], αλλά η ''La Girona'' ναυάγησε στ' ανοικτά της [[Ιρλανδία|Ιρλανδίας]]ς, ενώ οι υπόλοιπες σχημάτησαν μέρος της πρώτης γραμμής μάχης της αρμάδας.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 265 and p. 385</ref> Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στα [[Μάγχη|Στενά της Μάγχης]] κλήθηκαν επαναλαμβανόμενα ως ομάδα μάχης ικανή να πλέει σε κάθε νηνεμία για να διασώζει άλλα διασπαρμένα [[Ισπανία|ισπανικά]] πλοία ή να αποκόπτουν αδέσποτα [[Αγγλία|αγγλικά]] πλοία.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 320-3</ref> Με συνολικά 50 πυροβόλα ανά πλοίο, 300 πεζοναύτες και ναύτες και άλλους 300 κωπηλάτες ήταν πολύ ισχυρά πολεμικά, αλλά η επικεφαλής τους καταστράφηκε μετά από επίθεση [[Πυρπολικό|πυρπολικού]] έξω από το [[Καλαί]] και τελικά μόνο οι δύο (2) τελευταίες (από τις αρχικές 4) επέστρεψαν σώες στην Ισπανία.<ref>G Mattingley, ''The Defeat of the Spanish Armada'' (Penguin nd) p. 420 and p. 443</ref>
 
== Ύστερη ιστορία και παραλληλισμοί ==
Κατά το [[15ος αιώνας|15<sup>ο</sup> αιώνα]], ένας τύπος ελαφράς γαλεάσσας που ονομάστηκε «[[φρεγάτα]]» κατασκευάστηκε από τις νοτιοευρωπαίκές χώρες ως απάντησε για την αυξανόμενη απειλή που αποτελούσαν οι βορειοαφρικανοί [[Πειρατεία|πειρατές]] της [[Μπαρμπαριά|Μπαρμπαριάς]]ς με τις γρήγορες γαλέρες τους.
 
Στη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο Θάλασσα]], με το λειγότερο επικίνδυνο καιρό και τους άστατους [[Άνεμος|ανέμους]], τόσο οι γαλεάσσες όσο και οι γαλέρες συνέχησαν να βρίσκονται σε χρήση, ιδιαίτερα από τη Βενετία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, για πολύ αργότερα, ακόμη και όταν θεωρήθηκαν παρωχημένες αλλού. Αργότερα, τα «στρογγυλά» πλοία και οι γαλεάσσες αντικαταστάθηκαν από τα γαλιόνια και τα [[Πλοίο γραμμής|πλοία γραμμής]] που προέρχονταν από την Ατλαντική Ευρώπη. Το πρώτο βενετικό πλοίο γραμμής ναυπηγήθηκε το [[1660]].
Γραμμή 51:
Στη Νοτιοανατολική [[Ασία]], το [[λαγκαράν]] (''lancaran'') ήταν ισοδύναμο πλοίο με τις ευρωπαϊκές γαλεάσσες, παρόλο που οι τακτικές του χρήσεις ήταν διαφορετικές από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές. Τα λαγκαράν ήταν οπλισμένα με (μεγαλύτερα) πλωραία πυροβόλα και πλευρικά περιστρεφόμενα (μικρότερα) πυροβόλα. Οι πεζοναύτες των νοτιοανατολικών ασιατικών ναυτικών συνήθιζαν να μάχονται με επιχειρήσεις ρεσάλτο, οπότε το (σχετικά) γρήγορα πλευρικά περιστρεφόμενα πυροβόλα μπορούσαν να απαντήσουν στις αντίπαλες απόπειρες ρεσάλτο.
 
Οι μεγάλες γαλέρες (πρακτικά γαλεάσσες) του [[Ασέχ Σουλτανάτο|Ασέχ Σουλτανάτου]]υ έφθασαν ως τα 100 μέτρα μήκος και τα 17 μέτρα πλάτος, έχοντας τρία (3) κατάρτια με τετράγωνα πανιά και αρτέμωνες. Κινούνταν με 35 κουπιά ανά πλευρά και ήταν ικανές να μεταφέρουν ως 700 άνδρες. Τα λαγκαράν ήταν οπλισμένα με ως 98 πυροβόλα: 5 των 55 [[Λίβρα|λιβρών]] στην πλώρη, 1 των 25 λιβρών στην πρύμνη και τα υπόλοιπα πλευρικά ήταν των 17-18 λιβρών, μαζί με 80 [[Φαλκονέτα|φαλκονέτες]] (''falconets'') και πολλά περιστρεφόμενα μικρότερα πυροβόλα. Ένα τέτοιο πλοίο ονομάζονταν «''τρόμος του κόσμου''» (''Espanto do Mundo''). Οι [[Πορτογαλία|Πορτογάλοι]] ανέφεραν ότι ήταν μεγαλύτερα από οποιοδήποτε πλοίο υπήρχε (τότε) στο χριστιανικό κόσμο και ότι το πυροβολικό του κάστρου της πλώρης του μπορούσε μόνο του να ανταγωνιστεί την ισχύ πυρός ολόκληρων γαλιονιών. Ακόμη ανέφεραν ότι υπήρχαν 47 τέτοια πλοία κατά τη βασιλεία του [[Ισκαντάρ Μούντα]].<ref name=":0">{{Cite book|title=Anthony Reid and the Study of the Southeast Asian Past|first=Anthony|last=Reid|publisher=Institute of Southeast Asian Studies|isbn=978-981-4311-96-0|year=2012|location=|pages=}}</ref>
 
== Δείτε επίσης ==
Γραμμή 74:
== Παραπομπές ==
<references />{{Τύποι πολεμικών πλοίων}}{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Galleass|oldid=}}
 
[[Κατηγορία:Πολεμικά πλοία]]
[[Κατηγορία:Ιστιοφόρα]]