Μετρό Θεσσαλονίκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τελικά, η κατασκευή αυτή, που ονομάστηκε εκ των υστέρων από τους Θεσσαλονικείς «τρύπα του Κούβελα», κρίθηκε άσκοπη από τον νέο σχεδιασμό του μετρό, ενώ ο ίδιος ο τότε φορέας υλοποίησης του έργου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη περίοδο απλώς «σχεδιασμό του μετρό».<ref>{{Cite web|url=http://www.thessalonikicity.gr/Ypiresies/Grafeio_Dimarxou/apologismos/2002/apolog02_metro.htm|archiveurl=httphttps://web.archive.org/web/20070928033125/http://www.thessalonikicity.gr/Ypiresies/Grafeio_Dimarxou/apologismos/2002/apolog02_metro.htm|archivedate=2007-09-28|title=Μετρό Θεσσαλονίκης|date=2007-09-28|accessdate=2016-04-03|url-status=live}}</ref> Παράλληλα, λόγω της ύπαρξης της σήραγγας αυξήθηκε η στάθμη των υδάτων στα θεμέλια της [[Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ.|Πολυτεχνικής Σχολής]] του [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης]], στα οποία εντοπίστηκε σκουριά. Από τότε λειτουργούν καθημερινά [[Αντλία|αντλίες]] που απομακρύνουν τα νερά.<ref>{{Cite web|url=http://www.kpad.gr/text/news/December06/091206el.htm|title=091206el|website=www.kpad.gr|accessdate=2016-04-03}}</ref>

Η δημοπράτηση,<ref>{{Cite web|url=http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=38&pl=281&pk=73&ap=261|title=AttikoMetro|website=www.ametro.gr|accessdate=2016-04-03}}{{dead link|datearchiveurl=May 2017https://web.archive.org/web/20110727094352/http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1|archivedate=2011-07-27|url-status=dead}}</ref> με φορέα κατασκευής την [[Αττικό Μετρό]], για την κατασκευή της βασική γραμμής του μετρό 9,6 χλμ. με 13 σταθμούς και αμαξοστάσιο στην [[Πυλαία]] έγινε το 2006 με οριστικό ανάδοχο την κοινοπραξία ''ΑΕΓΕΚ IMPREGILO-ANSALDO T.S.F.-SELI-ANSALDOBREDA'' και προϋπολογισμό €1,052 δισ. Η υπογραφή της σύμβασης έγινε στις 7 Απριλίου 2006. Οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν στα τέλη Ιουνίου του 2006, με την τοποθέτηση του εργοταξίου στο [[Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης|Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης]]. Η περίοδος κατασκευής υπολογιζόταν αρχικά στα 6,5 χρόνια, με ολοκλήρωση του έργου τον Οκτώβριο του 2012, συμβολική ημερομηνία που θα συνέπιπτε με τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλεως στις 26/10/1912.

Σε βάθος χρόνου, αναμένεται να αναπτυχθεί στη [[Θεσσαλονίκη]], μετά τον Απρίλιο του 2023, δίκτυο μέτρο 35,1 χλμ, με 35 σταθμούς και συνολικό κόστος κατασκευής τα 3,4 δισ. ευρώ.<ref>[{{Cite web |url=http://www.ametro.gr/files/pdf/AM_Thessaloniki_Metro_Entipo_gr.pdf |title=Έντυπο ΑΜ]{{dead link|dateaccessdate=May2012-09-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121005133059/http://www.ametro.gr/files/pdf/AM_Thessaloniki_Metro_Entipo_gr.pdf |archivedate=2012-10-05 |url-status=dead 2017}}</ref>

Θα αποτελεί διακλάδωση της βασικής γραμμής από το σταθμό 25ης Μαρτίου προς τα νοτιοανατολικά της πόλης, ακολουθώντας την οδό Πόντου. Θα ξεκινάει από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και μέχρι την 25ης Μαρτίου, θα διανύει κοινό τμήμα με την βασική γραμμή 1, ενώ από εκεί και πέρα θα ακολουθεί πορεία έως την Μίκρα. Θα αποτελείται από 5 σταθμούς (συν 11 κοινούς με την βασική γραμμή, σύνολο 16 σταθμούς), ενώ στον τελευταίο σταθμό της επέκτασης, θα κατασκευαστεί επίσταθμος και οι κατάλληλες υποδομές για την μελλοντική υπέργεια επέκταση προς το [[Διεθνής Κρατικός Αερολιμένας Θεσσαλονίκης «Μακεδονία»|Αεροδρόμιο ''Μακεδονία'']]. Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου είναι 518 εκατομμύρια [[ευρώ]]. Η περίοδος κατασκευής του έργου, έπειτα από την ανακήρυξη του αναδόχου, υπολογίζεται σε 5 χρόνια.<ref>Λεωνίδας Λιάμης, [http://www.e-go.gr/news/article.asp?catid=17826&subid=2&pubid=128975755 Στην τελική ευθεία η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212072925/http://www.e-go.gr/news/article.asp?catid=17826 link|date=May2012-02-12 2017}}, Ιστοσ. e-Go, 06/03/2012</ref> Επίσης, αναφέρεται ότι η συχνότητα εξυπηρέτησης των επιβατών κατά την περίοδο αιχμής υπολογίζεται σε 90 δευτερόλεπτα, με ημερήσια εξυπηρέτηση 65.000 επιβατών. Μέρος του προϋπολογισμού του έργου θα διατεθεί για τις απαλλοτριώσεις στις οποίες θα προβεί ο [[Δήμος Καλαμαριάς]] για τη διάνοιξη της οδού Πόντου.<ref>Φώτης Κουτσαμπάρης, [http://www.makthes.gr/news/reportage/84931/ Το μετρό οδεύει προς Καλαμαριά] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20130520065227/http://www.makthes.gr/news/reportage/84931/ link|date=May2013-05-20 2017}}, Εφημ. [[Μακεδονία (εφημερίδα)|Μακεδονία]], 06/03/2012</ref> Φρεάτια εξαερισμού (έξοδοι κινδύνου) προβλέπονται στις εξής θέσεις της επέκτασης: Κρήτης (μεταξύ Μαρτίου και Νομαρχίας) και Πόντου (μεταξύ Αρετσούς και Νέας Κρήνης)<ref>[http://www.ametro.gr/wp-content/uploads/2018/07/AM_23.07.2018_egxiridio_sxediasmou_RFP-335-18.pdf Εγχειρίδιο Σχεδιασμού Επέκτασης Καλαμαριάς σελ. 61 Φρεάτια]</ref>

Το Μετρό Θεσσαλονίκης, όπως και το [[μετρό της Κοπεγχάγης]], θα χρησιμοποιεί αυτόματες τετράδυμες [[Αυτοκινητάμαξα|αυτοκινητάμαξες]] τεσσάρων βαγονιών μήκους 51 μέτρων, χωρίς οδηγό, τύπου [[AnsaldoBreda -Ansaldo STS Driverless Metro]].<ref>{{Cite web|url=http://www.ansaldobreda.it/upload/allegati_prodotti/59_ITA_driverless.pdf|title=Hitachi Rail|website=www.ansaldobreda.it|accessdate=2016-04-03}}{{dead link|datearchiveurl=May 2017https://web.archive.org/web/20120304200317/http://www.ansaldobreda.it/upload/allegati_prodotti/59_ITA_driverless.pdf|archivedate=2012-03-04|url-status=dead}}</ref> Θα τροφοδοτούνται από επίγεια γραμμή με [[συνεχές ρεύμα]] 750 [[βολτ]]. Ο κάθε συρμός θα έχει χωρητικότητα 450 επιβατών.<ref name="ansaldo-sts.com"/>

Μετά την εύρεση αρχαιοτήτων κατά τις ανασκαφές στο χώρο όπου θα έχει σχεδιαστεί η κατασκευή του σταθμού "Βενιζέλου", ο τότε [[Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού|Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού]] [[Κώστας Τζαβάρας]] εξέδωσε υπουργική απόφαση για την απόσπαση των αρχαιοτήτων για τη συνέχιση των εργασιών κατασκευής του Μετρό. Η εφαρμογή της, ωστόσο, αποτράπηκε από την αντίδραση αρχαιολόγων και κατοίκων, ενώ ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης [[Γιάννης Μπουτάρης]] προσέφυγε στο [[Συμβούλιο της Επικρατείας]] ζητώντας την αναστολή και, ακολούθως, την ακύρωση της απόφασης. Το ΣτΕ με την ''528/2013'' απόφασή του έκανε δεκτή την προσφυγή και επέβαλε την παύση των εργασιών απομάκρυνσης.<ref>{{cite news|url=http://www.efsyn.gr/?p=159978|title=Και το ΣτΕ υπέρ βυζαντινών Θεσσαλονίκης|author=Βασιλική Τζεβελέκου|newspaper=Εφημερίδα των Συντακτών|date=18-12-2013|accessdate=18-12-2013}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.egnatiapost.gr/index.php/thessaloniki/item/22421-%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%B4%CE%B5-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C-%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%B6%CE%AD%CE%BB%CE%BF%CF%85|title=ΣτΕ: Δε μετακινούνται τα αρχαία από το σταθμό «Βενιζέλου»!|author=Δημήτρης Κουγιουμτζόπουλος|date=11-12-2013|accessdate=18-12-2013|website=EgnatiaPost.gr}}{{dead link|archive-url=https://web.archive.org/web/20140411024310/http://www.egnatiapost.gr/index.php/thessaloniki/item/22421-%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%B4%CE%B5-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C-%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%B6%CE%AD%CE%BB%CE%BF%CF%85|archive-date=May 20172014-04-11|url-status=dead}}</ref> Η κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου ξεκίνησε στις 31 Οκτωβρίου 2017 και αναμένεται να παραδοθεί το 2024,<ref>{{Cite web|url=https://www.voria.gr/article/metro-se-pente-chronia-i-oloklirosi-tou-stathmou-venizelou|title=|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref> λόγω της ανάδειξης των ευρημάτων της παλαιάς Εγνατίας Οδού κατά την εκσκαφή για την κατασκευή του σταθμού.

Η κατασκευή του σταθμού αποδείχθηκε προβληματική, λόγω της στενότητας της οδού Δελφών όπου και κατασκευάζεται ο σταθμός. Για το λόγο αυτό αποφασίστηκε να κατασκευαστεί με τη μέθοδο ανοιχτού ορύγματος και μετέπειτα επικάλυψης "cut and cover" (αντί για cover and cut, όπως αρχικά προβλεπόταν) και η οδός Δελφών έκλεισε σε μήκος 250 μέτρων, από την οδό Μάρκου Μπότσαρη έως την οδό Πέτρου Συνδίκα, στις 4 Σεπτεμβρίου 2011.<ref>[http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=38&pl=281&pk=204&ap=261 "Μετρό Θεσσαλονίκης: Σταθμός Ανάληψη: Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις"] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927200428/http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=38&pl=281&pk=204&ap=261 link|date=May2011-09-27 2017}}, Δελτίο Τύπου Αττικό Μετρό Α.Ε. (12 Αυγούστου 2011).</ref>

Η εκσκαφή των δυο παράλληλων σηράγγων έγινε με την χρήση δυο μηχανημάτων ολομέτωπης διάνοιξης (ΤΒΜ) (οι οποίοι φέρουν αντίστοιχα τα ονόματα των μυθολογικών προσώπων '''[[Ηρακλής]]''' και '''[[Άκτωρ]]''')<ref>[http://www.capital.gr/story/3114357 Πιάνει δουλειά ο ''Ηρακλής'' στο Μετρό Θεσσαλονίκης]</ref> από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον σταθμό της Νέας Ελβετίας. Στη διάνοιξη προς Μίκρα οι μετροπόντικες φέρουν τα ονόματα των μυθολογικών προσώπων '''[[Φρίξος]]''' και '''[[Φρίξος και Έλλη|Έλλη]]'''<ref>[https://makthes.gr/%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7-%CE%AD%CF%86%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B5-%CE%B7-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7-%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CF%86%CF%81%CE%AF/ Εφημερίδα Μακεδονία-27/06/2017: Έφτασε η «Έλλη», έρχεται ο «Φρίξος»]</ref>. Το τμήμα μεταξύ της Νέας Ελβετίας και του αμαξοστασίου της Πυλαίας έχει διανοιχτεί με την μέθοδο ανοιχτού ορύγματος. Αναλυτικά η πρόοδος της κατασκευής του μετρό είναι η εξής:<ref>[http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=3855 "Κατασκευή Μετρό Θεσσαλονίκης: Πρόοδος έργου"] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20120127042633/http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=3855 link|date=May2012-01-27 2017}}, Ιστοσ. [[Αττικό Μετρό]].</ref>

* ''Ιούνιος 2014'': Άρχισαν οι διαδικασίες για την αποσυναρμολόγηση των TBM, ώστε να μεταφερθούν στη Νέα Ελβετία.<ref>[{{Cite web |url=http://www.makthes.gr/news/reportage/122930/ |title=ΜΕΤΡΟ Ξαναπιάνουν δουλειά οι μετροπόντικες]{{dead link|dateaccessdate=May2014-06-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140625022253/http://www.makthes.gr/news/reportage/122930 |archivedate=2014-06-25 |url-status=dead 2017}}</ref>

Οι σταθμοί πρόκειται να κατασκευαστούν με τη μέθοδο «επικάλυψης και εκσκαφής» (cover and cut), με εξαίρεση τον σταθμό Ανάληψη και αυτών της Καλαμαριάς. Η διαδικασία αυτή είναι η εξής:<ref>[http://www.ametro.gr/page/default.asp?id=63&la=1 "Μέθοδος επικάλυψης-εκσκαφής (Cover & Cut)"] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20101203171542/http://www.ametro.gr/page/default.asp?id=63&la=1 link|date=May2010-12-03 2017}}, Αττικό Μετρό Α.Ε.</ref>