Πρέβεζα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νίκος Γεωργάκος
Γραμμή 51:
Ο [[Πέτρος Φουρίκης]], κατά την ώριμη επιστημονική του φάση, επεσήμανε πρώτος, το 1924, την αναφορά του ονόματος «Πρέβεζα» στο ''[[Χρονικόν του Μορέως]]''.<ref>Πέτρος Α. Φουρίκης, Η Πρέβεζα. Θέσις - Κτίσις - Όνομα, ''Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών'', Αθήνα, 1924, σελ. 283-293.</ref> Το όνομα «Πρέβεζα» εμφανίζεται στην περιγραφή της αμφίβιας επιχείρησης ανακατάληψης του [[Δεσποτάτο της Ηπείρου|Δεσποτάτου της Ηπείρου]] από συμμαχικές προς τον αυτοκράτορα [[Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος|Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο]] δυνάμεις. Οι επιχειρήσεις αυτές τοποθετούνται χρονικά το 1292 ή κατ' άλλους το 1290.<ref>Για τη χρονολόγηση των επιχειρήσεων το 1290, βλ. Σπύρος Ασωνίτης, Το πρόβλημα της χρονολόγησης της βυζαντινής επιχείρησης κατά της Ηπείρου επί Ανδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου, ''Βυζαντινά'' 18, σελ. 119-129, Θεσσαλονίκη, 1998.</ref> Η σχετική περιγραφή του Χρονικού έχει ως εξής: ''Ἐκείνη γὰρ ἡ ὑποδρομή, τὸ κοῦρσο ποῦ σᾶς λέγω, οὐδὲν ἐδιήρκησεν πολλά, ἄνευ κ’ ἡμέρες δύο, ἐπεὶ μαντᾶτα ἠφέρασιν ἐτότε τοῦ [[Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας|Δεσπότου]], τὸ πῶς ἐκεταλάβασιν εἰς τὸν [[Αμβρακικός κόλπος|κορφὸν τῆς Ἄρτας]], [[Κάτεργο (πλοίο)|κάτεργα]] ἑξῆντα ἤλθασιν κ’ εἶναι τῶν [[Δημοκρατία της Γένοβας|Γενουβίσων]]· ἐπέζεψαν στὴν Πρέβεσαν, κουρσεύγουν τὰ χωρία, ὡρμήσασιν νὰ ἔρχωνται ὁλόρθα εἰς τὴν [[Άρτα|Ἄρταν]].''<ref>Βλ. Χρονικόν Μορέως, (κώδιξ Κοπεγχάγης) στ. 9103-9109. Το αντίστοιχο κείμενο του ελληνικού χειρογράφου του Παρισιού, που χρονολογείται το 16ο αιώνα, έχει ως εξής: ''Ἐκείνη ἡ ὑποδρομή, τὸ κοῦρσον ὅπου ἐγίνη, οὐδὲν ἐπολυεπέρασεν μόνον καὶ δύο ἡμέρας· εὐτὺς μαντᾶτα ἤφεραν ἐτότε τοῦ Δεσπότου, τὸ πῶς ἐκεταλάβασιν εἰς τὸν κόρφον τῆς Ἄρτας, [[Κάτεργο (πλοίο)|κάτεργα]] ἑξῆντα ἤλθασιν, τὰ ἔνι τῶν Γενουβίσων· στὴν Πρέβεζαν ἀπόζεψαν, κουρσεύουν τὰ χωρία, καὶ ὥρμησαν καὶ ἔρχονταν ὁλόρθα εἰς τὴν Ἄρταν''. Βλ. Χρονικόν Μορέως, (κώδιξ Παρισίων) στ. 7760-7766 (αρίθμηση Buchon). Πρβλ. Νίκος Δ. Καράμπελας, [https://www.academia.edu/518062 Το Κάστρο της Μπούκας. Η οχυρωμένη Πρέβεζα μέσα από τις πηγές], σελ. 396.</ref>
 
Ο Φουρίκης στηριζόμενος μόνον σε αυτή την αναφορά του ονόματος ''Πρέβεζα'', προβαίνει σε μια θεωρητική κατασκευή, σύμφωνα με την οποία μετά την ερήμωση της αρχαίας Νικόπολης ένα νέο λιμάνι ήταν αναγκαίο. ΑυτόΘεωρεί ότι το λιμάνι αυτό θα είχε μια οικιστική εξέλιξη την οποία πρέπει να φανταστούμε ως εξής: «εμπορικός σταθμός (σκάλα), συνοικισμός, χωρίδιον, χωρίον, κώμη, κωμόπολη». Υποστηρίζει επιπλέον ότι αυτή η εξέλιξη πρέπει να είχε ολοκληρωθεί τουλάχιστον 100 χρόνια πριν το 1292 (χρόνο κατά τον οποίο έγινε η επιχείρηση ανακατάληψης του Δεσποτάτου της Ηπείρου) και, έτσι, συμπεραίνει ότι η Πρέβεζα ιδρύθηκε κατά τον 12ο αιώνα και είναι οικιστική συνέχεια της αρχαίας Νικόπολης, μετά την ερήμωση της τελευταίας. Οι απόψεις του Φουρίκη επέδρασαν καθοριστικά στη μετέπειτα έρευνα για την ίδρυση και την πορεία της Πρέβεζας.<ref>Βλ. Δημοσθένης Α. Δόνος, [https://www.academia.edu/4775649 Από τον Αραβαντινό στον Βασιλά], ''[[Πρεβεζάνικα Χρονικά]]'', τχ. 49-50, Πρέβεζα, 2013, σελ. 404-405.</ref>
 
Νεότερες ιστορικές έρευνες, όμως, υποστηρίζουν ότι η Πρέβεζα ιδρύθηκε, ως οικισμός, στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα, μετά την κατασκευή από τους Οθωμανούς, το 1478, του [[Κάστρο της Μπούκας|Κάστρου της Μπούκας]].<ref>Βλ. Νίκος Δ. Καράμπελας, [https://www.academia.edu/518062 Το Κάστρο της Μπούκας. Η οχυρωμένη Πρέβεζα μέσα από τις πηγές], Πρέβεζα, 2010 και Δημοσθένης Α. Δόνος, [https://www.academia.edu/4775649 Από τον Αραβαντινό στον Βασιλά], ''[[Πρεβεζάνικα Χρονικά]]'', τχ. 49-50, Πρέβεζα, 2013.</ref> Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι η πόλη αποτελεί την οικιστική συνέχεια της αρχαίας Νικόπολης.<ref>Βλ. Νίκος Δ. Καράμπελας, [https://www.academia.edu/6293347 Είναι η Πρέβεζα συνέχεια της αρχαίας Νικόπολης;], Πρέβεζα, 2014.</ref>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Πρέβεζα"