Αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
very important |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτα: αφαιρέθηκαν παραπομπές |
||
Γραμμή 41:
[[Αρχείο:Sv-map.png|thumb|right|200px|<div style='text-align: center;'>Χάρτης Αρχιπελάγους Σβάλμπαρντ</div>]]
Το '''Σβάλμπαρντ''' ([[νορβηγική γλώσσα|νορβ.]]: ''Svalbard''), πριν από το 1925 γνωστό με την [[Ολλανδική γλώσσα|ολλανδική]] ονομασία '''Spitsbergen''' (Σπιτσβέργη)) είναι ένα νορβηγικό [[αρχιπέλαγος]] στον [[Αρκτικός Ωκεανός|Αρκτικό Ωκεανό]]. Βρίσκεται βόρεια της ηπειρωτικής Ευρώπης, περίπου στο μέσο μεταξύ της ηπειρωτικής Νορβηγίας και του [[Βόρειος Πόλος|Βόρειου Πόλου]]. Τα νησιά του έχουν βόρειο γεωγραφικό πλάτος από 74 ° ως 81 ° και ανατολικό γεωγραφικό μήκος από 10 ° ως 35 °. Το μεγαλύτερο νησί είναι η [[Σπιτσβέργη]], ακολουθούμενο από τη [[Βορειοανατολική Γη]] (Nordaustlandet) και το [[Έντγκεγια]]. Διοικητικά το αρχιπέλαγος δεν ανήκει σε καμία νορβηγική περιφέρεια, αλλά αποτελεί μια μη ενσωματωμένη περιοχή που διοικείται από κυβερνήτη διορισμένο από τη νορβηγική κυβέρνηση. Από το 2002 ο κύριος οικισμός του Σβάλμπαρντ, το [[Λογκγέαρμπγεν]], έχει αυτοδιοίκηση, όπως οι δήμοι της ηπειρωτικής χώρας. Άλλοι οικισμοί είναι η ρωσική εξορυκτική κοινότητα του Μπάρεντσμπουργκ, ο ερευνητικός σταθμός του Nυ-Ολεσουντ και το εξορυκτικό φυλάκιο Σβεάγκρουβα. Το Nυ-Ολεσουντ είναι ο βορειότερος οικισμός στον κόσμο με μόνιμο μη στρατιωτικό πληθυσμό. Άλλοι οικισμοί είναι πιο βόρεια, αλλά κατοικούνται μόνο από εναλλασσόμενες ομάδες ερευνητών.
Τα νησιά χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ως φαλαινοθηρική βάση από κυνηγούς φαλαινών, που έφτασαν τόσο βόρεια σε αναζήτηση φαλενέλαιου το 17ο και το 18ο αιώνα, μετά από τους οποίους εγκαταλείφθηκαν. Η εξόρυξη άνθρακα ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα και δημιουργήθηκαν αρκετές μόνιμες κοινότητες. Η Συνθήκη του Σβάλμπαρντ του 1920 αναγνώρισε τη νορβηγική κυριαρχία και ο Νόμος του Σβάλμπαρντ του 1925 το κατέστησε πλήρες τμήμα του Βασιλείου της Νορβηγίας. Επίσης καθιέρωσαν το Σβάλμπαρντ ως ελεύθερη οικονομική και αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Η νορβηγικό Store Norske και η ρωσική Arktikugol παραμένουν οι μοναδικές εταιρείες εξόρυξης. Η έρευνα και ο τουρισμός έχουν καταστεί σημαντικές συμπληρωματικές βιομηχανίες, με το Πανεπιστημιακό Κέντρο του Σβάλμπαρντ (UNIS) και την [[Παγκόσμια τράπεζα σπόρων Σβάλμπαρντ|Παγκόσμια Τράπεζα Σπόρων του Σβάλμπαρντ]] να παίζουν σημαντικό ρόλο. Δεν υπάρχουν δρόμοι που να συνδέουν τους οικισμούς. αντιθέτως σνόουμομπιλ, αεροπλάνα και σκάφη εξυπηρετούν τις ενδοκοινοτικές μεταφορές. Την κύρια πύλη αποτελεί το Αεροδρόμιο του Σβάλμπαρντ στο Λογκγέαρμπγεν.
Το αρχιπέλαγος χαρακτηρίζεται από Αρκτικό κλίμα, αν και με σημαντικά υψηλότερες θερμοκρασίες από άλλες περιοχές στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος. Η [[χλωρίδα]] επωφελείται από τη μεγάλη περίοδο του [[Ήλιος του μεσονυχτίου|ήλιου του μεσονυχτίου]] για να αντισταθμίσει την πολική νύχτα. Το Σβάλμπαρντ είναι τόπος αναπαραγωγής για πολλά θαλάσσια πτηνά και διαθέτει επίσης [[Πολική αρκούδα|πολικές αρκούδες]], [[Τάρανδος|ταράνδους]], [[Αρκτική αλεπού|αρκτικές αλεπούδες]] και ορισμένα θαλάσσια θηλαστικά. Επτά εθνικά πάρκα και είκοσι τρία καταφύγια άγριας ζωής καλύπτουν τα δύο τρίτα του αρχιπελάγους, προστατεύοντας το άθικτο, αλλά και εύθραυστο φυσικό περιβάλλον. Περίπου το 60% του αρχιπελάγους καλύπτεται από παγετώνες και τα νησιά διαθέτουν πολλά βουνά και φιόρδ.
Τα κυριότερα νησιά του αρχιπελάγους Σβάλμπαρντ, κατά σειρά μεγέθους, είναι:
| |||