Κύτταρο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Andrikkos (συζήτηση | συνεισφορές)
Andrikkos (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 64:
Ένα κύτταρο αναπαράγεται διεκπεραιώνοντας μια συγκεκριμένη ακολουθία γεγονότων κατά τη διάρκεια των οποίων το κύτταρο διπλασιάζει το περιεχόμενό του και στη συνέχεια διαιρείται. Αυτός ο κύκλος, γνωστός ως [[κυτταρικός κύκλος]], είναι ο βασικός μηχανισμός με τον οποίο όλα τα έμβια όντα αναπαράγονται. Για να εξασφαλίσουν τη σωστή έκβαση του κυτταρικού κύκλου, τα κύτταρα ανέπτυξαν ένα περίπλοκο σύστημα ρυθμιστικών πρωτεϊνών γνωστό ως [[σύστημα ελέγχου κυτταρικού κύκλου]], όπως οι [[κυκλίνη|κυκλίνες]]. Στο κέντρο αυτού του συστήματος βρίσκονται βιολογικοί διακόπτες που ελέγχουν τα κύρια συμβάντα του κύκλου, όπως η αντιγραφή του DNA και ο διαχωρισμός των χρωμοσωμάτων.
 
Ο κυτταρικός κύκλος χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις ή στάδια. Το κύτταρο διαιρεί τον πυρήνα του και στη συνέχεια το ίδιο κατά τη διάρκεια της φάσης Μ. Η περίοδος που παρεμβάλλεται σε δύο φάσεις Μ λέγεται [[μεσόφαση]]. Η μεσόφαση χωρίζεται σε τρεις φάσεις, τη [[φάση G1]], τη [[φάση S]] και τη [[φάση G2]]. Ενώ σε αυτές τις φάσεις το κύτταρο φαίνεται ήρεμο, στηστην πραγματικότητα η μεσόφαση είναι μια δραστήρια περίοδος, στην οποία το γενετικό υλικό διπλασιάζεται (φάση S) ή λαμβάνονται αποφάσεις αν το κύτταρο θα συνεχίσει τη διαίρεση. Στη φάση G1 αποφασίζει αν θα συνεχίσει στη φάση S και στη G2 αν θα συνεχίσει στη φάση Μ. Αν το κύτταρο αποφασίσει στη G1 φάση να μη συνεχίσει, επειδή οι συνθήκες είναι δυσμενείς, παραμένει σε φάση G0. Επίσης οι φάσεις G1 και G2 προσφέρουν στο κύτταρο το χρόνο που χρειάζεται για να διπλασιάσει τα οργανίδιά του και για να αυξηθεί.
 
Η κυτταρική διαίρεση ή φάση Μ αποτελεί τη [[μίτωση]], δηλαδή τη διαίρεση του πυρήνα, και την [[κυτταροκίνηση]], τη διαίρεση του κυττάρου. Στη μίτωση το κύτταρο αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ακριβή διαχωρισμού των χρωμοσωμάτων ώστε τα δύο θυγατρικά κύτταρα να λάβουν δύο πανομοιότυπα αντίγραφα του γονιδιώματος. Η φάση της μίτωσης χωρίζεται παραδοσιακά σε έξι φάσεις και αρχίζει με τη συμπύκνωση της χρωματίνης. Η κυτταροκίνηση αρχίζει στηστην τελευταία φάση της μίτωσης και τελειώνει με το διαχωρισμό των δύο κυττάρων.
 
Όταν τα κύτταρα πάψουν να είναι απαραίτητα επειδή, για παράδειγμα, η δομή που αποτελούν δεν είναι πλέον απαραίτητη ή δεν μπορούν να προχωρήσουν σε αντιγραφή εξαιτίας μόλυνσης από ιό, αυτοκτονούν με μια διαδικασία γνωστή ως [[απόπτωση]]. Αυτή η μορφή θανάτου είναι εξαιρετικά διαδεδομένη σε αναπτυσσόμενους και ενήλικους ιστούς πολυκύτταρων οργανισμών. Η απόπτωση χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, το στάδιο της απόφασης, που είναι αντιστρεπτό, την εκτέλεση, την αποδόμηση και τη φαγοκυττάρωση. Τα κύρια χαρακτηριστικά της απόπτωσης είναι η συρρίκνωση της χρωματίνης και η συρρίκνωση του κυττάρου. Τα κύρια ένζυμα της απόπτωσης είναι μια ομάδα [[πρωτεάση|πρωτεασών]], οι [[κασπάσες]]. Μια άλλη μορφή κυτταρικού θανάτου είναι η [[νέκρωση]], στην οποία το κύτταρο διαλύεται.
 
== Ιστορία ==
Πρώτος ο Βρετανός [[Ρόμπερτ Χουκ]] (Robert Hooke) το [[1665]] παρατηρώντας με το [[μικροσκόπιο|μικροσκόπιό]] του λεπτές τομές φελλού διέκρινε κάποιους χώρους που του θύμιζαν κελιά μοναστηριών τους οποίους και ονόμασε (εκ της λατινικής) '''cellulae''' (= κελιά). Από τη λέξη αυτή προήλθε ο αγγλικός διεθνής σήμερα όρος cell (σελ = κύτταρο). Σήμερα, όμως, είναι γνωστό πως εκείνα που παρατηρούσε ο Χουκ δεν ήταν ζωντανά κύτταρα αλλά τα υπολείματά τους, τα τοιχώματα των φυτικών κυττάρων, τα οποία παραμένουν ακόμα και όταν τα κύτταρα νεκρωθούν.
Σήμερα, όμως, είναι γνωστό πως εκείνα που παρατηρούσε ο Χουκ δεν ήταν ζωντανά κύτταρα αλλά τα υπολείματά τους, τα τοιχώματα των φυτικών κυττάρων, τα οποία παραμένουν ακόμα και όταν τα κύτταρα νεκρωθούν.
 
Σταδιακά, και καθώς το μικροσκόπιο βελτιωνόταν, άρχισαν να παρατηρούνται και τα επιμέρους κυτταρικά οργανίδια. Στην παρατήρηση αυτή βοήθησε σημαντικά η χρήση διαφόρων [[χρωστική|χρωστικών]] ουσιών, οι οποίες χρωματίζουν κάθε οργανίδιο επιλεκτικά, αφήνοντας τα υπόλοιπα ανεπηρέαστα. Σημαντική ώθηση στην κυτταρική παρατήρηση έδωσε το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, καθώς όχι μόνον βελτίωσε σημαντικά την μεγέθυνση, αλλά έκανε δυνατή και την τρισδιάστατη παρατήρηση του κυττάρου (μικροσκόπιο σαρώσεως).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Κύτταρο"