Ιωάννης της Εφέσου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Γεννημένος στην Άμιδα (το σημερινό [[Ντιγιαρμπακίρ]] στην [[Τουρκία]]), περίπου το 507 χειροτονήθηκε διάκονος περίπου το 529 από τον Ιωάννη της Τέλλα στο Μοναστήρι από Zuqnin<ref name="Uhlig2007">{{cite book|last=Uhlig|first=Siegbert|title=Encyclopaedia Aethiopica: He-N|url=http://books.google.com/books?id=l4WUdKWGcYsC&pg=PA296|accessdate=17 July 2012|year=2007|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|isbn=978-3-447-05607-6|page=296}}</ref>, αλλά το 534 τον βρίσκουμε στην [[Παλαιστίνη]] ενώ το 535 πάει στην [[Κωνσταντινούπολη]]. Ο λόγος που έφυγε από την Άμιδα μπορεί να ήταν η [[πανούκλα]] που ξέσπασε στην πόλη το 542. Όμως ήδη ταξίδευε στην περιοχή και πριν, προκειμένου να συγκεντρώσει ιστορίες για τους βίους αγίων του. Επέστρεψε στην Άμιδα στην αρχή της σφοδρής δίωξης εναντίον των Μονοφυσιτών από τον πατριάρχη της Αντιοχείας Εφραίμ, και τον Αρχιεπίσκοπο της Άμιδας Αβραάμ (περ. 520-541). Περίπου το 540 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, η οποία έγινε και η κατοικία του.

 

Το 546 ο αυτοκράτορας του εμπιστεύτηκε την εκρίζωση της κρυφής εξάσκησης της ειδωλολατρίας στην Κωνσταντινούπολη και τα περίχωρά της. Το έργο αυτό το έφερε εις πέρας ένθερμα, βασανίζοντας όλους τους ύποπτους για το "φαύλο ειδωλολατρικό σφάλμα", όπως το αποκαλούσε ο ίδιος ο Ιωάννης, και ανακαλύπτοντας ότι η λατρεία των αρχαίων θεών μεταξύ των τάξεων της αριστοκρατίας της Αυτοκρατορίας ήταν αρκετή. Οι τύχη του όμως άλλαξε, με την άνοδο στο θρόνο του [[Ιουστίνος Β' | Ιουστίνου Β']]. Περίπου το 571 ο [[Πατριάρχης Ιωάννης Γ΄ Σχολαστικός|Ιωάννης Γ΄ Σχολαστικός]], ο ορθόδοξος, ή Χαλκηδόνιος Πατριάρχης άρχισε -με την έγκριση του αυτοκράτορα- σφοδρή δίωξη των ηγετών της Μονοφυσιτικής Εκκλησίας, και ο Ιωάννης ήταν μεταξύ εκείνων που πλήχτηκαν περισσότερο. Μας μεταφέρει λεπτομερή αναφορά για αυτά που υπέφερε στη φυλακή, την απώλεια των πολιτικών του δικαιωμάτων κ.τ.λ., στο τρίτο μέρος της ''Ιστορίας'' του. Τα τελευταία γεγονότα που κατέγραψε χρονολογούνται το 588, και δεν μπορεί να είχε ζήσει πολύ παραπάνω, αν και δεν γνωρίζουμε τίποτα για τις περιστάσεις του θανάτου του.

 

Το κυριότερο έργο του Ιωάννη είναι η ''Εκκλησιαστική Ιστορία'' του, η οποία καλύπτει πάνω από έξι αιώνες, από την εποχή του Ιούλιου Καίσαρα μέχρι το 588 μ.Χ., αν και ο Ιωάννης ακολουθεί την Εποχή των Σελευκιδών (σύστημα χρονολόγησης που αρχίζει το 311 π.Χ.).<ref>Peter Charanis, "On the Question of the Hellenization of Sicily and Southern Italy During the Middle Ages", ''American Historical Review'', 52:1 (1946), p. 82.</ref>. Αποτελούταν από τρία μέρη, το καθένα από τα οποία περιλαμβάνει έξι βιβλία. Το πρώτο μέρος φαίνεται ότι έχει χαθεί εξολοκλήρου. Το δεύτερο, που εκτίνεται από τον [Θεοδόσιος Β΄| Θεοδόσιος Β΄]] ως τον έκτο ή έβδομο χρόνο του Ιουστίνου Β΄, είχε, σύμφωνα με τον François Nau, αναπαραχθεί εντελώς, ή σχεδόν εντελώς με τα λόγια του Ιωάννη στο τρίτο μέρος του Χρονικού που μέχρι πρότινος αποδιδόταν στον πατριάρχη της Αντιόχειας Διονύσιο, αλλά που στην ουσία αυτός που ανθολόγησε τα κείμενα είναι άγνωστος. Σύγχρονοι ερευνητές έχουν αποδείξει ότι είναι πιθανόν να λείπουν μεγάλα κομμάτια. Από αυτό το δεύτερο μέρος της ''Ιστορίας'' του Ιωάννη, στο οποίο πιθανόν να έχει ενσωματώσει το λεγόμενο ''Χρονικό'' του Ιησού του Στυλίτη, μεγάλα αποσπάσματα βρίσκονται στο [[Βρετανικό Μουσείο]], χειρόγραφα Add. 14647 και 14650, τα οποία έχουν εκδοθεί στον δεύτερο τόμο ''Συριακά Ανέκδοτα'' του Jan Pieter Land. Το σύνολο παρουσιάζεται καλύτερα στην Βιβλιοθήκη του Βατικανού.

 

{{DEFAULTSORT:Ιωαννης Εφεσου}}

[[Κατηγορία:Βυζαντινοί ιστορικοί]]