Σιδηρόκαστρο Σερρών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 47:
Επί αυτοκράτορος [[Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος|Ανδρόνικου Γ' Παλαιολόγου]] (1328-1341) το κάστρο ανακαινίσθηκε και ενισχύθηκε με πρόσθετα στοιχεία όπως αμυντικούς πύργους.{{πηγή}}
 
===ΟθωμανικάΝεότερα χρόνια - Μακεδονικός Αγώνας===
[[Αρχείο:Προκόπιος Ικονίου.jpg|thumb|Ο [[Προκόπιος Ικονίου|Προκόπιος Λαζαρίδης]], από το [[Ικόνιο]] της Μικράς Ασίας, ως διάκονος της Μητρόπολης Μελενίκου έως το [[1891]], επέδειξε σημαντική δράση στην περιοχή με την ενίσχυση της παιδείας και των ελληνικών κοινοτήτων.]]
Το [[1383]] η περιοχή έπεσε στα χέρια των Τούρκων και παρέμεινε υπό την [[οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανική διοίκηση]] για 529 χρόνια. Το χωριό κατά την τουρκοκρατία ονομαζόταν Δεμίρ-Ισάρ ([[τουρκικά]]: ''Demirhisar'').
Γραμμή 57:
Κατά τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]], οι κατοικοι του Δεμίρ-Ισάρ αγωνίστηκαν κατά των [[Βούλγαροι|Βουλγάρων]] κομιτατζήδων και των συμμοριών τους. Σπουδαίος Μακεδονομάχος ήταν ο οπλαρχηγός [[Νικόλαος Γούσιος]], καθώς και η δασκάλα [[Αμαλία Οικονόμου]]<ref>Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, επιστημονική επιμέλεια Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, ΕΜΣ, εκδόσεις University Studio Press. Θεσσαλονίκη 2008</ref>. Ο Μητροπολίτης Μελενίκου Αιμιλιανός συνέβαλε στην ενίσχυση της ελληνικής παιδείας στην περιοχή αλλά και στην εύρρυθμη λειτουργία της κοινοτικής οργάνωσης των υπόδουλων Ελλήνων. Τον Μάιο του 1905 ολοκληρώθηκε η ανέγερση του Ναού της Ευαγγελίστριας στην κάτω συνοικία του Δεμίρ-Ισάρ από τον Μητροπολίτη Μελενίκου Αιμιλιανό.<ref>[http://meleniko.gr/docs/Mpakas-Ellinismos_Melenoikou.pdf Ο Ελληνισμός του Μελενοίκου]</ref><ref>[http://www.e-istoria.com/185.html Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ]</ref>.
 
Στα [[1912]] η περιοχή έπαψε να βρίσκεται υπό Οθωμανική Διοίκηση και το [[1913]] ανέλαβαν τη διοίκηση οι [[Βούλγαροι]] (Α' Βουλγαρική Κατοχή). Όμως τις τελευταίες ημέρες της Κατοχής της περιοχής και γνωρίζοντας πως ο ελληνικός στρατός προελαύνει, ο βουλγαρικός στρατός προέβη σε πρωτοφανείς σφαγές και ποικίλες βιαιότητες<ref>[https://www.sansimera.gr/articles/637 Η Μάχη της Βέτρινας]</ref><ref>[http://www.sidiki.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=45:2008-07-17-08-08-20&catid=41:history1&Itemid=57 Δήμος Σιντικής: Σιδηρόκαστρο - Ιστορική Αναδρομή.]</ref>. Οι Βούλγαροι συνέλαβαν στις 25 Ιουνίου 1913 στο Σιδηρόκαστρο τον [[Μητροπολίτης Μελενίκου Κωνσταντίνος Ασημιάδης|Μητροπολίτη Μελενίκου Κωνσταντίνο Ασημιάδη]] και τον κατακρεούργησαν. Μαζί με τον Μητροπολίτη, μαρτυρικό θάνατο βρήκαν ο πρωθιερέας Σταύρος και ο πρόκριτος Θωμάς Παπαχαριζάνος. Την επομένη, ημέρα Τετάρτη, σφαγιάσθηκαν από τον Βουλγαρικό στρατό κατοχής εκατό κάτοικοι του χωριού<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/01/13/%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%85/ Οδός Κωνσταντίνου Μελενίκου: Το πρόσωπο που τιμάται στην πιο γνωστή «φοιτητική» οδό της Θεσσαλονίκης]</ref>. Οι Βούλγαροι έσυραν τα σώματα του Μητροπολίτη και των άλλων εκτελεσθέντων και τα έριξαν σε λάκκο της ασβέστου. Επίσης ο βουλγαρικός κατοχικός στρατός, πριν αποχωρήσει, προέβη σε βιασμούς, καταστροφές οικιών και καταστημάτων Ελλήνων και ληστείες μετά από άσκηση βίας, αφήνοντας πίσω εικόνα καταστροφής και φόβου.<ref>http://meleniko.gr/docs/Mpakas-Ellinismos_Melenoikou.pdf</ref><ref>Ο μέραρχος της έκτης Μεραρχίας, μετέβη στο Δεμίρ Ισσάρ και αφού διενήργησε έρευνα απέστειλε το εξής τηλεγράφημα στο Στρατηλάτη Βασιλέα Κωνσταντίνο.
===Α' Βουλγαρική Κατοχή και η Σφαγή του Σιδηροκάστρου===
Στα [[1912]] η περιοχή έπαψε να βρίσκεται υπό Οθωμανική Διοίκηση και το [[1913]] ανέλαβαν τη διοίκηση οι [[Βούλγαροι]]. Όμως τις τελευταίες ημέρες της Κατοχής της περιοχής και γνωρίζοντας πως ο ελληνικός στρατός προελαύνει, ο βουλγαρικός στρατός προέβη σε πρωτοφανείς σφαγές και ποικίλες βιαιότητες<ref>[https://www.sansimera.gr/articles/637 Η Μάχη της Βέτρινας]</ref><ref>[http://www.sidiki.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=45:2008-07-17-08-08-20&catid=41:history1&Itemid=57 Δήμος Σιντικής: Σιδηρόκαστρο - Ιστορική Αναδρομή.]</ref>. Οι Βούλγαροι συνέλαβαν στις 25 Ιουνίου 1913 στο Σιδηρόκαστρο τον [[Μητροπολίτης Μελενίκου Κωνσταντίνος Ασημιάδης|Μητροπολίτη Μελενίκου Κωνσταντίνο Ασημιάδη]] και τον κατακρεούργησαν. Μαζί με τον Μητροπολίτη, μαρτυρικό θάνατο βρήκαν ο πρωθιερέας Σταύρος και ο πρόκριτος Θωμάς Παπαχαριζάνος. Την επομένη, ημέρα Τετάρτη, σφαγιάσθηκαν από τον Βουλγαρικό στρατό κατοχής εκατό κάτοικοι του χωριού<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/01/13/%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%85/ Οδός Κωνσταντίνου Μελενίκου: Το πρόσωπο που τιμάται στην πιο γνωστή «φοιτητική» οδό της Θεσσαλονίκης]</ref>. Οι Βούλγαροι έσυραν τα σώματα του Μητροπολίτη και των άλλων εκτελεσθέντων και τα έριξαν σε λάκκο της ασβέστου. Επίσης ο βουλγαρικός κατοχικός στρατός, πριν αποχωρήσει, προέβη σε βιασμούς, καταστροφές οικιών και καταστημάτων Ελλήνων και ληστείες μετά από άσκηση βίας, αφήνοντας πίσω εικόνα καταστροφής και φόβου.<ref>http://meleniko.gr/docs/Mpakas-Ellinismos_Melenoikou.pdf</ref><ref>Ο μέραρχος της έκτης Μεραρχίας, μετέβη στο Δεμίρ Ισσάρ και αφού διενήργησε έρευνα απέστειλε το εξής τηλεγράφημα στο Στρατηλάτη Βασιλέα Κωνσταντίνο.
<br />
''«Λαμβάνω την τιμή να αναφέρω ότι μετά τις πληροφορίες που λάβαμε για σφαγές στο Δεμίρ Ισσάρ, εστάλη αξιωματικός του Επιτελείου που εξακρίβωσε τα παρακάτω:
Γραμμή 84 ⟶ 83 :
Το απόγευμα της 27ης Ιουνίου [[1913]], η ίλη ιππικού με διοικητή τον ανθυπολοχαγό Ιωαννίδη, εισέρχεται στην μαρτυρική κωμόπολη του Δεμίρ Ισσάρ και την απελευθερώνει.<ref>[http://filonoi.gr/2013/08/31/kthnh-8/ Ἡ γενοκτονία τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τοὺς Βουλγάρους (1916-1918)]</ref><ref>[http://www.ilak.org/books/kavala_katoxi.pdf ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1916-1918]</ref>
 
===[[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|Β' Βουλγαρική Κατοχή 1916-1918]]===
Η [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|Β΄ Βουλγαρική κατοχή]] ξεκίνησε το 1916. Η Βουλγαρία εποφθαλμιούσε πάντοτε τη Μακεδονία. Έτσι κάθε φορά που καταλάμβανε την Ανατολική Μακεδονία, προσπαθούσε να αλλοιώσει την πληθυσμιακή σύνθεση, με μεθόδους που είχαν χαρακτηριστικά γενοκτονίας όπως: οι ομαδικές καταδίκες σε θάνατο από ασιτία ολόκληρων πόλεων και οικισμών, οι απαγωγές παιδιών και η κράτησή τους στη [[Βουλγαρία]] μετά από τη λήξη του πολέμου. Ανάμεσα στις πρακτικές αυτές κατά κανόνα ο βουλγαρικός κατοχικός στρατός επιδιδόταν στη συστηματική και γενική αρπαγή όλων των επίπλων και αντικειμένων αξίας, υφασμάτων, ενδυμάτων, εμπορευμάτων από καταστήματα οικισμών της Ανατολικής Μακεδονίας, μεταξύ των οποίων και του Σιδηροκάστρου. Επίσης, ανατίναξαν με δυναμίτη τον δικέφαλο αετό που ήταν φιλοτεχνημένος με χρυσές ψηφίδες στην κάθετη πλευρά του βράχου του Σιδηροκάστρου.{{πηγή}}
 
Κατά τη βουλγαρική κατοχή σημειώθηκε και η σύληση των ελληνικών κειμηλίων της Μητροπόλεως Μελενίκου <ref>Το τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, θαύμα ξυλογλυπτικής με ανάγλυφες παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη μεταφέρθηκε το [[1913]] στο Σιδηρόκαστρο κατά την εγκατάσταση των Μελενικίων στο ελληνικό έδαφος μετά τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Επίσης οι Έλληνες εκ Μελενίκου διέσωσαν και μετέφεραν το [[1913]] στη νέα τους πατρίδα, το Σιδηρόκαστρο, πλήθος ιερών κειμηλίων ιδιοκτησίας της Μητροπόλεως Μελενίκου που προέρχονταν από 40 εκκλησίες της περιοχής του Μελένικου. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται Ευαγγέλια υπενδεδυμένα με ασήμι, εικόνες επαργυρωμένες, ιερά άμφια και πλήθος από άλλα λατρευτικά αντικείμενα, όλα εξαιρετικής τέχνης κειμήλια, μεγάλης αρχαιολογικής αλλά και συναισθηματικής αξίας. Τα κειμήλια εναποτέθηκαν σε ακίνητο του Σιδηροκάστρου που μίσθωναν οι Μελενίκιοι. Κατά την κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας, το [[1916]], οι Βούλγαροι απέσπασαν παράνομα το ιστορικό τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, το οποίο τοποθέτησαν στο [[Μοναστήρι της Ρίλα]] στη Βουλγαρία<ref>[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις Μελένοικο-Θεσσαλονίκη σ. 36, εκδ. [http://www.imxa.gr/ IMXA] , 1992<sup>2η </sup> GR ISSN: 0073-862Χ</ref> . Ακόμη τον Αύγουστο του [[1917]] συνέλαβαν τον Δημήτριο Χατζηκούτρα, υπεύθυνο του ακινήτου όπου φυλάσσονταν τα κειμήλια, απέσπασαν τα κλειδιά και ο λοχαγός του 14ου Συντάγματος Πεζικού George Siskoff, διέταξε τη μεταφορά των κειμηλίων, εκτελώντας διαταγή του στρατηγού Rouseff, διοικητού της 7ης Μεραρχίας. Η παράνομη μεταφορά έγινε μάλιστα μεσημέρι, υπό το φως της ημέρας. Οι Βούλγαροι υποχρεωμένοι από τη Συνθήκης του Νεϊγύ το 1919 και ισχυριζόμενοι ψευδώς πως δεν διαθέτουν άλλα, επέστρεψαν στην Ελλάδα κάποια κειμήλια, ελάχιστα σε σχέση με τον συνολικό όγκο των κλαπέντων. Το 1990 όμως αποκαλύφθηκε πως έχουν στην κατοχή τους όλα τα κειμήλια που είχαν κλαπεί από την Ανατολική Μακεδονία κατά τη [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)]]. Συνολικά συλήθηκαν και κρατούνται στη Βουλγαρία τα κειμήλια εκ Μελενίκου που βρίσκονταν στο Σιδηρόκαστρο καθώς και τα κειμήλια των Μοναστηριών [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών|Τιμίου Προδρόμου Σερρών]], [[Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης|Παναγίας Εικοσοφοινίσσης Παγγαίου]], Παναγίας Καλαμούς Ξάνθης και Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας Ξάνθης.<ref>[http://meleniko.gr/keimilia/ τα κειμήλια των Μελενικίων που εκλάπησαν από τους Βούλγαρους]</ref></ref>
====Σύληση των ελληνικών κειμηλίων της Μητροπόλεως Μελενίκου====
Το τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, θαύμα ξυλογλυπτικής με ανάγλυφες παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη μεταφέρθηκε το [[1913]] στο Σιδηρόκαστρο κατά την εγκατάσταση των Μελενικίων στο ελληνικό έδαφος μετά τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Επίσης οι Έλληνες εκ Μελενίκου διέσωσαν και μετέφεραν το [[1913]] στη νέα τους πατρίδα, το Σιδηρόκαστρο, πλήθος ιερών κειμηλίων ιδιοκτησίας της Μητροπόλεως Μελενίκου που προέρχονταν από 40 εκκλησίες της περιοχής του Μελένικου. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται Ευαγγέλια υπενδεδυμένα με ασήμι, εικόνες επαργυρωμένες, ιερά άμφια και πλήθος από άλλα λατρευτικά αντικείμενα, όλα εξαιρετικής τέχνης κειμήλια, μεγάλης αρχαιολογικής αλλά και συναισθηματικής αξίας. Τα κειμήλια εναποτέθηκαν σε ακίνητο του Σιδηροκάστρου που μίσθωναν οι Μελενίκιοι. Κατά την κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας, το [[1916]], οι Βούλγαροι απέσπασαν παράνομα το ιστορικό τέμπλο της Μητρόπολης Μελενίκου, το οποίο τοποθέτησαν στο [[Μοναστήρι της Ρίλα]] στη Βουλγαρία<ref>[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις Μελένοικο-Θεσσαλονίκη σ. 36, εκδ. [http://www.imxa.gr/ IMXA] , 1992<sup>2η </sup> GR ISSN: 0073-862Χ</ref> . Ακόμη τον Αύγουστο του [[1917]] συνέλαβαν τον Δημήτριο Χατζηκούτρα, υπεύθυνο του ακινήτου όπου φυλάσσονταν τα κειμήλια, απέσπασαν τα κλειδιά και ο λοχαγός του 14ου Συντάγματος Πεζικού George Siskoff, διέταξε τη μεταφορά των κειμηλίων, εκτελώντας διαταγή του στρατηγού Rouseff, διοικητού της 7ης Μεραρχίας. Η παράνομη μεταφορά έγινε μάλιστα μεσημέρι, υπό το φως της ημέρας. Οι Βούλγαροι υποχρεωμένοι από τη Συνθήκης του Νεϊγύ το 1919 και ισχυριζόμενοι ψευδώς πως δεν διαθέτουν άλλα, επέστρεψαν στην Ελλάδα κάποια κειμήλια, ελάχιστα σε σχέση με τον συνολικό όγκο των κλαπέντων. Το 1990 όμως αποκαλύφθηκε πως έχουν στην κατοχή τους όλα τα κειμήλια που είχαν κλαπεί από την Ανατολική Μακεδονία κατά τη [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)]]. Συνολικά συλήθηκαν και κρατούνται στη Βουλγαρία τα κειμήλια εκ Μελενίκου που βρίσκονταν στο Σιδηρόκαστρο καθώς και τα κειμήλια των Μοναστηριών [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών|Τιμίου Προδρόμου Σερρών]], [[Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης|Παναγίας Εικοσοφοινίσσης Παγγαίου]], Παναγίας Καλαμούς Ξάνθης και Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας Ξάνθης.<ref>[http://meleniko.gr/keimilia/ τα κειμήλια των Μελενικίων που εκλάπησαν από τους Βούλγαρους]</ref>
 
Τον Απρίλιο του [[1941]], ύστερα από την παράδοση των οχυρών του [[Ρούπελ]] και την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, οι Βούλγαροι που τους ακολούθησαν κατέλαβαν πάλι το Σιδηρόκαστρο στις 3 Μαΐου (Γ' Βουλγαρική Κατοχή). Οι κατακτητές αποχώρησαν τον [[Δεκεμβριανά#Χρονολόγιο|Οκτώβριο 1944]].
===Γ' Βουλγαρική Κατοχή και Απελευθέρωση 1944===
Τον Απρίλιο του [[1941]], ύστερα από την παράδοση των οχυρών του [[Ρούπελ]] και την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, οι Βούλγαροι που τους ακολούθησαν κατέλαβαν πάλι το Σιδηρόκαστρο στις 3 Μαΐου. Οι κατακτητές αποχώρησαν τον [[Δεκεμβριανά#Χρονολόγιο|Οκτώβριο 1944]].
 
===Περίοδος ανασυγκρότησης===
Μετά τη λήξη του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφυλίου πολέμου]] ([[1949]]) αρχίζει μία νέα περίοδος για την περιοχή. Η περίοδος του [[Ψυχρός Πόλεμος|ψυχρού πολέμου]], όπως χαρακτηρίζεται, δεν επιτρέπει την ανάπτυξη σχέσεων με τους γειτονικούς λαούς και τα μέτρα ασφαλείας είναι μεγάλα. Η περιοχή είναι χωρισμένη σε ελεγχόμενες και απαγορευμένες ζώνες. Κάτω υπό αυτές τις συνθήκες οι επενδύσεις στην περιοχή ήταν ανύπαρκτες.{{πηγή}}