|
== Μνημεία ==
[[Αρχείο:Agios Dimitrios and Agia Zoni church in Sidirokastro.jpg|thumb|right||300px|Ο ΝαόςΤο Αγίουμικρό Δημητρίουεκκλησάκι καιτης Αγίας Ζώνης.]]
* ΠροτομήΗ πλατεία όπου βρίσκονται η Αναθηματική Στήλη, στη μνήμη των υπό των Βουλγάρων εκτελεσθέντων, η προτομή [[Μητροπολίτης Μελενίκου Κωνσταντίνος Ασημιάδης|Μητροπολίτου Μελενίκου Κωνσταντίνο Ασημιάδη]] . <ref>Ο εθνομάρτυρας Κωνσταντίνος Ασημιάδης, γεννηθείς το 1872 στην [[Καλλίπολη Θράκης|Καλλίπολη]] της Ανατολικής Θράκης, επέδειξε σημαντική εθνική δράση ως Μητροπολίτης Μελενίκου και Σιδηροκάστρου. Για το λόγο αυτό συνελήφθη το βράδυ της 25ης Ιουνίου 1913 στο Σιδηρόκαστρο από τους Βούλγαρους (που είχαν καταλάβει την πόλη κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο) και οδηγήθηκε με τη βία στο σημείο ''Καρά Αγάνη'' (σημερινή Πλατεία Πολυζωΐδη) όπου υπήρχε λάκκος καιόμενης ασβέστου. Εκεί οι βούλγαροι στρατιώτες τον λόγχισαν, τον ποδοπάτησαν και τον κατακρεούργησαν. Μαζί με τον Μητροπολίτη, μαρτυρικό θάνατο βρήκαν ο πρωθιερέας Σταύρος και ο πρόκριτος Παπαχαριζάνος. Την επομένη, ημέρα Τετάρτη, όταν είχε συντελεσθεί και η σφαγή των άλλων θυμάτων, οι Βούλγαροι έσυραν από τα πόδια τα σώματα του Μητροπολίτη και των άλλων εκτελεσθέντων τα έριξαν στο λάκκο της ασβέστου. </ref><ref>http://meleniko.gr/docs/Mpakas-Ellinismos_Melenoikou.pdf</ref> <ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/01/13/%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%85/ Οδός Κωνσταντίνου Μελενίκου: Το πρόσωπο που τιμάται στην πιο γνωστή «φοιτητική» οδό της Θεσσαλονίκης] </ref> και η προτομή Γεωργίου Κατσάνη, πεσόντος το 1974 κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο.<ref>http://www.serrelib.gr/pdf/agalmatanomou.pdf</ref> ▼* Αναθηματική Στήλη, στη μνήμη των υπό των Βουλγάρων εκτελεσθέντων Σιδηροκαστρινών άμαχων πολιτών την 27 Ιουνίου 1913. Στο βάθρο είναι χαραγμένα όλα τα ονόματα των εκτελεσθέντων εθνομαρτύρων.
* Διατηρητέα κτίρια με τα χαρακτηριστικά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής όπως το χαγιάτι και τα τριγωνικά σαχνισιά.<ref>http://www.serrelib.gr/pdf/lila_theodoridou_Sidirokastro.pdf</ref>. Παράδειγμα αποτελεί το Αρχοντικό Τριανταφύλλου που κτίσθηκε το [[1888]].{{πηγή}}▼▲* Προτομή [[Μητροπολίτης Μελενίκου Κωνσταντίνος Ασημιάδης|Μητροπολίτου Μελενίκου Κωνσταντίνο Ασημιάδη]]. Ο εθνομάρτυρας Κωνσταντίνος Ασημιάδης, γεννηθείς το 1872 στην [[Καλλίπολη Θράκης|Καλλίπολη]] της Ανατολικής Θράκης, επέδειξε σημαντική εθνική δράση ως Μητροπολίτης Μελενίκου και Σιδηροκάστρου. Για το λόγο αυτό συνελήφθη το βράδυ της 25ης Ιουνίου 1913 στο Σιδηρόκαστρο από τους Βούλγαρους (που είχαν καταλάβει την πόλη κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο) και οδηγήθηκε με τη βία στο σημείο ''Καρά Αγάνη'' (σημερινή Πλατεία Πολυζωΐδη) όπου υπήρχε λάκκος καιόμενης ασβέστου. Εκεί οι βούλγαροι στρατιώτες τον λόγχισαν, τον ποδοπάτησαν και τον κατακρεούργησαν. Μαζί με τον Μητροπολίτη, μαρτυρικό θάνατο βρήκαν ο πρωθιερέας Σταύρος και ο πρόκριτος Παπαχαριζάνος. Την επομένη, ημέρα Τετάρτη, όταν είχε συντελεσθεί και η σφαγή των άλλων θυμάτων, οι Βούλγαροι έσυραν από τα πόδια τα σώματα του Μητροπολίτη και των άλλων εκτελεσθέντων τα έριξαν στο λάκκο της ασβέστου.<ref>http://meleniko.gr/docs/Mpakas-Ellinismos_Melenoikou.pdf</ref> <ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/01/13/%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%85/ Οδός Κωνσταντίνου Μελενίκου: Το πρόσωπο που τιμάται στην πιο γνωστή «φοιτητική» οδό της Θεσσαλονίκης]</ref>
* Το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Ζώνης.{{πηγή}}
* Προτομή ευεργέτη Αναστασίου Παλλατίδη, του εκ Μελενίκου.
* Τα κατάλοιπα του βυζαντινού οχυρού.{{πηγή}}
* Προτομή Γεωργίου Κατσάνη, Αντισυνταγματάρχου Καταδρομών πεσόντος το 1974 κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο.<ref>http://www.serrelib.gr/pdf/agalmatanomou.pdf</ref>
▲* Διατηρητέα κτίρια με τα χαρακτηριστικά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής όπως το χαγιάτι και τα τριγωνικά σαχνισιά.<ref>http://www.serrelib.gr/pdf/lila_theodoridou_Sidirokastro.pdf</ref>. Παράδειγμα αποτελεί το Αρχοντικό Τριανταφύλλου που κτίσθηκε το [[1888]].{{πηγή}}
* Ο Ναός Αγίας Ζώνης: Ο ναός της Αγίας Ζώνης, όπως είναι σήμερα γνωστός, ήταν ειδωλολατρικός τάφος της [[ελληνιστική περίοδος|Ελληνιστικής εποχής]] που μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό, αρχικά αφιερωμένο στον άγιο Δημήτριο. Με την πάροδο του χρόνου ο ναός εγκαταλείφθηκε και ξεχάστηκε η ύπαρξή του. Ανακαλύφθηκε εκ νέου την Άνοιξη του 1915. Ο Μητροπολίτης Παρθένιος φρόντισε τότε να χτιστεί ένας μικρός ναός σχεδόν όλος μέσα στον βράχο. Η πανήγυρη της Αγίας Ζώνης που γινόταν στη Μονή Σπηλαίου στο [[Μελένικο]] μεταφέρθηκε ως παράδοση στο Σιδηρόκαστρο, καθώς κατά τον εκπατρισμό τους το [[1913]] οι [[Μελένικο|Μελενίκιοι]] μετέφεραν την εικόνα της Αγίας Ζώνης μαζί με άλλα κειμήλια στη [[Ιερά Μητρόπολις Σιδηροκάστρου|Μητρόπολη Σιδηροκάστρου]]. Απεικονίζει την Θεοτόκο μεταξύ δύο αγγέλων να παραδίδει την Αγία Ζώνη στον Απόστολο Θωμά και στο κάτω μέρος της, εικονίζονται οι έντεκα Απόστολοι γύρω από τον κενό τάφο. Έτσι μετά την έλευση των Ελλήνων εκ Μελενίκου, ο ναός αφιερώθηκε στην αγία Ζώνη. Το 1939 ο ναός επεκτάθηκε και πήρε τη μορφή που έχει σήμερα. Ο λαξευμένος στο βράχο τάφος είναι το ιερό βήμα του σημερινού ναού.{{πηγή}}
* Το βυζαντινό Κάστρο: Το Κάστρο, κτίσμα του [[Βασίλειος Β΄|Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου]] σε λόφο ύψους 155μ., δεσπόζει ΒΔ. της πόλης. Πρωτοχτίστηκε το 527 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα [[Ιουστινιανός|Ιουστινιανό]] και ολοκληρώθηκε από τον Ανδρόνικο Γ' τον Παλαιολόγο (1326-1341). Στο κάστρο υπάρχουν επίσης και τα ερείπια ενός βυζαντινού ναϊδρίου, που καταστράφηκε με την κατάκτηση της περιοχής από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1384. Είναι γνωστό και ως ''Ίσσαρι'' καθώς επί Τουρκοκρατίας ονομαζόταν ''Ντεμίρ Ισσάρ'', που σημαίνει «σιδερένιο κάστρο».{{πηγή}}
== Το ύψωμα Τοπ-Μπαΐρ ==
| 