8.792
επεξεργασίες
[[Αρχείο:Red Army Badge.svg|200px|μικρογραφία|αριστερά|Το σύμβολο της 62ης Σοβιετικής Στρατιάς]]
Μετά τις ήττες στο [[Χάρκοβο]] και στο [[Βορόνεζ]], το Γενικό Επιτελείο της ΕΣΣΔ διέταξε τη δημιουργία του Μετώπου του Στάλινγκραντ, στις 12 Ιουλίου 1942. Το Μέτωπο του Στάλινγκραντ δημιουργήθηκε στη βάση του Νοτιο-Δυτικού Μετώπου<ref name=StalingradFront>[http://www.victory.mil.ru/rkka/units/02/28.html Сталинградский фронт]</ref>. Από το Νοτιο-Δυτικό Μέτωπο, το Μέτωπο του Στάλινγκραντ έλαβε την 21η και την 8η Στρατιά, ενώ από τις εφεδρείες του Γενικού Επιτελείου της ΕΣΣΔ έλαβε την 62η, την 63η και την 64η Στρατιά<ref name=StalingradFront/>. Αργότερα, στο Μέτωπο του Στάλινγκραντ συμπεριλήφθησαν η 24η, η 28η, η 38η, η 51η, η 57η και η 66η Στρατιά (πεζικό)<ref name=StalingradFront/>. Επίσης, στο
Όσον αφορά τους αριθμούς, ο Κόκκινος Στρατός παρέταξε στο Στάλινγκραντ 187.000 στρατιώτες, 2200 πυροβόλα, 400 άρματα μάχης και 454 αεροσκάφη<ref name=HronosFTable/>. Την ηγεσία των σοβιετικών δυνάμεων ανέλαβε ο στρατάρχης [[Σεμιόν Τιμοσένκο]]<ref name=StalingradFront/>.
Κατά τη διάρκεια της αντεπίθεσης της 64ης Στρατιάς, οι Σοβιετικοί ανάγκασαν τους Γερμανούς να υποχωρήσουν και να περάσουν στην άμυνα<ref name=ZPOSKAVBD1/> - ο Χάλντερ αναφέρει ότι στις 9 Αυγούστου, η 4η Στρατιά Τεθωρακισμένων του Χέρμαν Χοτ πέρασε στην άμυνα<ref name=9August>Halder F. Kriegstagebuch. Tägliche Aufzeichnungen des Chefs des Generalstabes des Heeres 1939-1942. Bd. 3. Der Russlandfeldzug bis zum Marsch auf Stalingrad (22.6.1941-24.9.1942). 9 August 1942</ref>. Ωστόσο, η 6η Στρατιά του Πάουλους κατάφερε να περικυκλώσει το 14ο και 24ο Σώμα Τεθωρακισμένων στο Καλάτς, καθώς επίσης και τις δυνάμεις της 62ης Στρατιάς που αμύνονταν στη δυτική ακτή του ποταμού Ντον<ref name=9August/> - ο Αλεξέι Ισάεφ αναφέρει ότι 28.000 στρατιώτες βρέθηκαν περικυκλωμένοι, μαζί με 67 αντιαρματικά όπλα, 51 άρματα μάχης (Τ-34 και Τ-60) και 354 αυτοκίνητα<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть первая. Искусство сеять ветер. Глава вторая, Жара. «Котел», c. 67-68.</ref>.
Αυτός ο ελιγμός επέτρεψε στους Γερμανούς να βρεθούν βορείως και νοτίως του σιδηρόδρομου που οδηγούσε στο Στάλινγκραντ. Οι περικυκλωμένες σοβιετικές δυνάμεις χωρίστηκαν σε διάφορες ομάδες - ο Ισάεφ κάνει λόγο για δύο ομάδες: η πρώτη αποτελούνταν από την 33η Μεραρχία
Η 33η Μεραρχία
Σύμφωνα με αναφορά της 12ης Ιουλίου για την κατάσταση στο μέτωπο των Ομάδων Στρατιών «Α» και «Β», οι Γερμανοί κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν 35.000 στρατιώτες, 270 άρματα μάχης και 560 πυροβόλα<ref name=ZPOSKAVBD2>[http://battle.volgadmin.ru/Battle/06-02.aspx ЗАВЕРШАЮЩИЙ ПЕРИОД ОБОРОНИТЕЛЬНОГО СРАЖЕНИЯ КРАСНОЙ АРМИИ В БОЛЬШОЙ ИЗЛУЧИНЕ ДОНА (31.07-17.08.1942)], часть 2</ref>. Παράλληλα, οι Σοβιετικοί, νοτίως του Έλτς, πέρασαν στην αντεπίθεση με 100 άρματα μάχης και πεζικό, ενώ ανατολικά και δυτικά της Σβομπόντα, ο Κόκκινος Στρατός κατέλαβε δύο κατοικημένες περιοχές - παρ' ολ' αυτά, η σοβιετική αντεπίθεση στη δεξιά πτέρυγα έληξε με αποτυχία<ref>KTB/Bd 2, S. 977-978.</ref>. Στις 13 Αυγούστου, ο Γιερόμινκο ανέλαβε την ηγεσία του Μετώπου του Στάλινγκραντ, ενώ ο Γκόρντοφ διορίστηκε υποδιοικητής - αργότερα, όμως, επέστρεψε στη [[Μόσχα]]<ref name=ZPOSKAVBD2/>.
Στις 30 Αυγούστου, οι δυνάμεις της 4ης Στρατιάς Τεθωρακισμένων του Χέρμαν Χοτ έφτασαν στην περιοχή Γκαβρίλοφκα και μ' αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε ο κίνδυνος διάλυσης της 62ης και της 64ης Στρατιάς - η πρώτη αμύνονταν κοντά στο Καλάτς, ενώ η δεύτερη στα νοτιοδυτικά του Στάλινγκραντ<ref name=PGVKVIOBNBPKS/>. Την επόμενη μέρα, η 24η Μεραρχία Τεθωρακισμένων των Γερμανών έφθασε δυτικά του Μπασάργκινο (στις 1 Σεπτεμβρίου, εκεί βρέθηκε και η 20η Ρουμανική Μεραρχία), γεγονός που επέτρεψε την ελευθερία κινήσεων στις δυνάμεις της νότιας πτέρυγας της 6ης Στρατιάς που πολεμούσαν στον σιδηρόδρομο Καλάτς-Στάλινγκραντ<ref>Doerr H. Der Feldzug nach Stalingrad. Seite 41</ref>. Στις 1 Σεπτεμβρίου, ο Γιερόμινκο διέταξε τις δυνάμεις της αριστερής πτέρυγας της 62ης Στρατιάς και όλες τις δυνάμεις της 64ης Στρατιάς να υποχωρήσουν στις εσωτερικές αμυντικές θέσεις<ref>ЦАМО, ф. 220, on. 451, д. 42, л. 34-37. Подлинник.</ref>.
Νωρίτερα, στις 26 Αυγούστου, ο στρατηγός [[Γκεόργκι Ζούκοφ]] διορίστηκε - από την Κρατική Επιτροπή Αμύνης της ΕΣΣΔ - Αντικαταστάτης του Ανώτατου Διοικητή [Αρχιστράτηγου] του Κόκκινου Στρατού και στάλθηκε ως εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου στο μέτωπο του Στάλινγκραντ<ref name=BDNVSOINBVCG1>[http://battle.volgadmin.ru/osn.asp?np=11&npp=7 БОЕВЫЕ ДЕЙСТВИЯ НА ВНУТРЕННЕМ СТАЛИНГРАДСКОМ ОБВОДЕ И НАЧАЛО БОЕВ В ЧЕРТЕ ГОРОДА (1-26.09.1942)]{{dead link|date=June 2015}}, часть 1</ref>. Επίσης, το Γενικό Επιτελείο έστειλε (ως ενισχύσεις) την 1η
Ωστόσο, οι Σοβιετικοί δεν πέτυχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα, καθώς είχαν έλλειψη οπλισμού - η 1η
Στις 11 Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί κατέλαβαν την Πεστσάνκα και στην Ζιλιόναγια Πολιάνα στα νότια του Στάλινγκραντ - παράλληλα, η 62η Στρατιά βρέθηκε μόνη στο Στάλινγκραντ<ref name=BDNVSOINBVCG1/>. Στις 12 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Γενικού Επιτελείου της Βέρμαχτ, ο Χίτλερ διέταξε τους στρατηγούς του να καταλάβουν όσον το δυνατό πιο γρήγορα το Στάλινγκραντ<ref name=BDNVSOINBVCG2>[http://battle.volgadmin.ru/Battle/08-02.aspx БОЕВЫЕ ДЕЙСТВИЯ НА ВНУТРЕННЕМ СТАЛИНГРАДСКОМ ОБВОДЕ И НАЧАЛО БОЕВ В ЧЕРТЕ ГОРОДА (1-26.09.1942)], часть 2</ref>. Κατά τον Χάλντερ, το Γενικό Επιτελείο της [[Βέρμαχτ]] θεωρούσε ότι οι κατάλληλες μέρες για επίθεση είναι η 14η ή η 15η Σεπτεμβρίου - η επίθεση έπρεπε να διαρκέσει 10 ημέρες, ενώ μετά θα διεξάγονταν ανασυγκρότηση των δυνάμεων για 14 ημέρες. Οι ημερομηνίες που έθεσε η Βέρμαχτ για τη λήξη της επίθεσης ήταν τρεις: η 26η Σεπτεμβρίου, η 1η Οκτωβρίου και 2η Οκτωβρίου<ref>Halder F. Kriegstagebuch. Tägliche Aufzeichnungen des Chefs des Generalstabes des Heeres 1939-1942. Bd. 3. Der Russlandfeldzug bis zum Marsch auf Stalingrad (22.6.1941-24.9.1942). 11 September 1942</ref>. Παράλληλα, το Γενικό Επιτελείο της ΕΣΣΔ (κυρίως ο Ζούκοφ, ο Βασιλέφσκι και ο Στάλιν) ετοίμαζαν σχέδια για μια μελλοντική αντεπίθεση<ref>[http://www.xn--80aaifrrpzdk.net/timeline.php Chronological Timeline], см. 12 сентября 1942</ref>.
Η πρώτη πολιορκία του Στάλινγκραντ ξεκίνησε στις 06:30 της 14ης Σεπτεμβρίου<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава третья. Первый штурм города (14-26 сентября 1942 г). c. 165</ref> - ο Σαμσόνοφ αναφέρει: «η 14η Σεπτεμβρίου συμπεριλήφθη στην ηρωϊκή εποποιία του Στάλινγκραντ ως μια από τις κρισιμότερες μέρες για την άμυνα της πόλης»<ref name=Samsonov41/>. Το 51ο Σώμα της 6ης Στρατιάς επιτέθηκε με στόχο το κέντρο της πόλης του Στάλινγκραντ, με κύρια δυνάμη την 71η μεραρχία πεζικού. Παράλληλα, οι Σοβιετικοί ετοιμάζονταν για αντεπίθεση, η οποία δεν διεξήχθη - ο Τσουϊκόφ αναφέρει στα απομνημονεύματα του: «Πάνω απ' όλα θέλαμε να προστατεύσουμε τις διαβάσεις από τα πυρά του εχθρικού πυροβολικού. Γι' αυτό αποφασίσαμε να περάσουμε στην άμυνα στη δεξιά και στην αριστερά πτέρυγα και να επιτεθούμε στο κέντρο, με σκοπό να καταλάβουμε τη διάβαση του Ραζγκουλιάεφκα και τον σιδηρόδρομο που οδηγά από τη διάβαση στο Γκουμράκ. Αυτό θα μας επέτρεπε να ισιώσουμε το μέτωπο στο κέντρο και να καταλάβουμε μετέπειτα τους σταθμούς Γκοροντίσσε και Αλεξάντροφκα..στις 13 Σεπτεμβρίου ανασυνταχθήκαμε και ετοιμάστηκαμε για επίθεση στις 14 Σεπτεμβρίου, αλλά ο εχθρός μας πρόλαβε»<ref>Чуйков В. И. Сражение века. М.: Советская Россия, 1975. С. 112-113</ref>.
Την πρώτη μέρα της πολιορκίας, η 295η μεραρχία πεζικού έφθασε στο Μαμάεφ-Κουργκάν, ενώ η 71η μεραρχία πεζικού κατέλαβε τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό με μεγάλες απώλειες<ref name=Samsonov41/>. Το απόγευμα, η 13η
Τη νύχτα της 14ης προς 15 Σεπτεμβρίου, η 13η
Στις 16 Σεπτεμβρίου, τα σώματα της 13ης
Παρ' ολ' αυτά, οι Γερμανοί αντιμετώπιζαν επίσης προβλήματα. Ο Βίλχελμ Άνταμ, υπασπιστής του Πάουλους, αναφέρει: «..διεξήχθη σκληρή μάχη στον σιδηροδρομικό σταθμό Στάλινγκραντ-1 και στο Μαμάεφ-Κουργκάν - μονάχα στις 14 Σεπτεμβρίου, ο σταθμός πέρασε 5 φορές από τα χέρια τους ενός στα χέρια του άλλου. Από το Μαμάεφ-Κουργκάν έβλεπες όλη την πόλη..εννοείται ότι οι Ρώσοι δεν θα σταματούσαν τις προσπάθειες να ανακατακτήσουν το Μαμάεφ-Κουργκάν. Στις 16 Σεπτεμβρίου το κατάφεραν..παρά τις μεγάλες απώλειες, μέσα σε 10 μέρες, καταφέραμε να κατακτήσουμε το 1/2 του λόφου»<ref>Адам В. Трудное решение: Мемуары полковника 6-й германской армии/ Пер. с нем. М., 1967. С. 121-122.</ref>. Το βράδυ της 17ης Σεπτεμβρίου, στον Βόλγα μεταφέρθηκαν η 92η και η 137η ταξιαρχία πεζικού - η τελευταία παρατάχθηκε στην περιοχή του εργοστάσιου «Κόκκινος Οκτώβρης»<ref name=Isaev3174>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава третья. Первый штурм города (14-26 сентября 1942 г). c. 174</ref>.
Τότε, ο διοικητής του μετώπου ξεκίνησε τα σχέδια για μια μεγάλη αντεπίθεση στις πτέρυγες των Γερμανών. Στις 18 Σεπτεμβρίου (στις 6 το απόγευμα), ο Τσουϊκόφ έλαβε την ακόλουθη διαταγή: «με μια ομάδα από 3 μεραρχίες πεζικού και 1 ταξιαρχία τεθωρακισμένων να επιτεθεί στα βορειοδυτικά προάστια του Στάλινγκραντ, με σκοπό την κατάληψη τους»<ref>ЦАМО РФ, ф. 345, оп. 5487, д. 48-49, л. 136.</ref>. Για να πραγματοποιηθεί η αντεπίθεση, η 62η Στρατιά έλαβε την 95η μεραρχία πεζικού του συνταγματάρχη Γκορπανόφ - ο Ισάεφ αναφέρει ότι αρχικά, αυτή η μεραρχία προγραμματιζόταν να ενωθεί με τη βόρεια ομάδα (η βόρεια ομάδα και η 62η Στρατιά πολεμούσαν δίπλα)<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава третья. Первый штурм города (14-26 сентября 1942 г). c. 176</ref>. Τότε, ο Τσουϊκόφ έλαβε διαταγή από τον Γιερόμινκο να βοηθήσει τη βόρεια ομάδα, καθώς ετοίμαζε αντεπίθεση (παράλληλα, οι Γερμανοί μετέφεραν νέες εφεδρείες στην περιοχή) - νωρίτερα, ο Τσουϊκόφ έλαβε διαταγή να επιτεθεί στις αποδυναμωμένες εφεδρείες των Γερμανών<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава третья. Первый штурм города (14-26 сентября 1942 г). c. 177</ref>.
Η βόρεια ομάδα είχε στη διάθεση της την 95η μεραρχία πεζικού, ένα σώμα της 13ης
Παράλληλα, η 92η ταξιαρχία των Σοβιετικών έσπευσε να βοηθήσει τους στρατιώτες που πολεμούσαν στον σταθμό Στάλινγκραντ-2 και στην διπλανή αποθήκη πολεμοφόδιων. Οι Γερμανοί μετέφεραν στην περιοχή μονάδες του πυροβολικού και αρκετά άρματα μάχης, ενώ τα αεροσκάφη της [[Λουφτβάφε]] βομβάρδισαν και έκαψαν την αποθήκη σιτήρων<ref name=BDNVSOINBVCG2/>. Στις 20 Σεπτεμβρίου, η αντεπίθεση των Σοβιετικών στην κορυφή του Μαμάεφ-Κουργκάν συνεχίστηκε. Ωστόσο, λόγω της απουσίας του πυροβολικού, η αντεπίθεση δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα - παράλληλα, οι Γερμανοί μετέφεραν ενισχύσεις στην περιοχή<ref name=Isaev179/>. Στην περιοχή του σταθμού Στάλινγκραντ-1, ο οποίος καταστράφηκε μετά από βομβαρδισμό της γερμανικής αεροπορίας, οι Σοβιετικοί κατέλαβαν το άλσος της Κομμουνιστίτσκαγια και ετοίμασαν την άμυνα τους<ref name=Samsonov41/>. Την ίδια μέρα, το Στρατιωτικό Σοβιέτ του Μετώπου του Στάλινγκραντ και του Νοτιο-Ανατολικού Μετώπου εξέδωσαν διαταγή, στην οποία αναφέροταν το εξής: «μέσα σε 2 μήνες, οι στρατιώτες μας απώθησαν 100 εχθρικές επιθέσεις..η κοινή αποστολή όλων των στρατιωτών είναι η εξής - να διαλύσουν τον εχθρό στο Στάλινγκραντ και να καθαρίσουν τη χώρα μας από τους αιματηρούς κατακτητές»<ref name=Samsonov41/>. Επίσης, η «[[Πράβντα]]» εξέδωσε άρθρο, το οποίο αναφέρει τα εξής: «Στη μάχη για το Στάλινγκραντ, ο λαός μας εργάζεται και θα συνεχίζει να εργάζεται με αυξανόμενη ενέργεια για να βοηθήσει τους δοξασμένους αμυνόμενους του Στάλινγκραντ»<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_6.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 20 сентября</ref>.
[[Αρχείο:Bundesarchiv Bild 183-B22176, Russland, Kampf um Stalingrad, Luftangriff.jpg|250px|μικρογραφία|δεξιά|Αερογραφία του Στάλινγκραντ (Σεπτέμβριος 1942)]]
Στις 21 Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί απώθησαν την επίθεση της 62ης Στρατιάς στη βιομηχανική περιοχή και την επίθεση της 64ης Στρατιάς νοτίως του Κοπορόσνογιε<ref name=Samsonov41/>. Τότε, οι Γερμανοί πέρασαν στην επίθεση [με τη χρήση 100 αρμάτων μάχης] κατά της 13ης
Παράλληλα, άλλη γερμανική ομάδα κατέλαβε την πλατεία της 9ης Ιανουαρίου και απείλησε την αριστερή πτέρυγα του 34ου συντάγματος<ref name=Samsonov41/>. Οι Γερμανοί επιτέθηκαν στο διοικητικό επιτελείο - σε αναφορά του συντάγματος δηλώνεται το εξής: «ο αντίπαλος επιτείθεται με χειροβομβίδες στο ΔΕ..όλοι συμμετείχαν σε μια άνιση μάχη..ο κομισσάριος του συντάγματος, σύντροφος Ντανίλοφ, τραυματίστηκε σοβαρά»<ref>Родимцев А. И. Воспоминания о легендарном сражении. С. 87.</ref>. Ο Σαμσόνοφ παραθέτει στο βιβλίο του τη διαταγή του επιτελείου της 62ης Στρατιάς για τη διεξαγωγή μαχών με τους Γερμανούς στα σπίτια του Στάλινγκραντ: στη διαταγή αναφέρονταν ότι «οι Σοβιετικοί πρέπει να επιτίθονται στα παράθυρα, στις πόρτες και στα παράθυρα», ενώ επίσης αναφέρονταν ο τρόπος συνεργασίας με την αεροπορία και η δημιουργία ειδικών σωμάτων<ref name=Samsonov41/><ref>ЦАМО СССР. Ф. 345. Он. 50312. Д. 2. Л. 370.</ref>. Τη νύχτα της 22ης προς 23 Σεπτεμβρίου, στη δεξιά ακτή του Βόλγα μεταφέρθηκε η 284η μεραρχία του συνταγματάρχη Ν. Μπατιούκ (σ' αυτή τη μεραρχία πολεμούσε ο γνωστός ελεύθερος σκοπευτής [[Βασίλι Ζάιτσεφ]])<ref name=Samsonov41/> Παρά τις επιθέσεις της γερμανικής αεροπορίας, ο Μπατιούκ ανάγκασε τους Γερμανούς σε υποχώρηση από τις περιοχές Ντόλγκι και Κρουτόι<ref>ЦАМО СССР. Ф. 345. Он. 50312. Д. 2. Л. 375.</ref>. Από τις 23 Σεπτεμβρίου, η 95η και η 284η μεραρχία προσπαθούσε να διώξει τους Γερμανούς από την περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού<ref name=Samsonov41/>.
Στις 2 Οκτωβρίου, ο Τσουϊκόφ επιχείρησε αντεπίθεση στους εργατικούς οικισμούς και δυσκόλεψε την επέκταση των Γερμανών<ref>[http://www.xn--80aaifrrpzdk.net/timeline.php Chronological Timeline], см. 2 октября 1942</ref>. Παράλληλα, το επιτελείο του Τσουϊκόφ βρισκόνταν κοντά στις δεξαμενές πετρελαίου. Η γερμανική αεροπορία βομβάρδισε την περιοχή και το πετρέλαιο έφθασε κοντά στο επιτελείο του Τσουϊκόφ - όταν το Επιτελείο του Μετώπου του Στάλινγκραντ έστειλε γράμμα για να μάθει που βρίσκεται ο Τσουϊκόφ, ο τελευταίος απάντησε: «Είμαστε εκεί όπου υπάρχει περισσότερος καπνός και φωτιά»<ref name=Beevor178>Antony Beevor, Stalingrad, pg. 178</ref>. Σύμφωνα με τον Μπίβορ, ο Τσουϊκόφ δεν ήταν σίγουρος αν οι Ρώσοι στρατιώτες μπορούσαν να κρατήσουν υπό την κατοχή τους το κομμάτι γης στη δυτική ακτή του Βόλγα - εκείνες τις μέρες, από στόμα σε στόμα διαδόθηκε η φράση «Δεν υπάρχει γη για μας πέρα από τον Βόλγα» (ρωσ. За Волгой для нас земли нет)<ref name=Beevor178/>. Εκείνες τις μέρες, οι Γερμανοί είχαν καταλάβει το Μαμάεφ-Κουργκάν, απ' όπου παρακολουθούσαν τις μεταφορές νέων σοβιετικών δυνάμεων στον Βόλγα - η μεταφορά νέων δυνάμεων διεξάγονταν πλέον τη νύχτα υπό τα πυρά του γερμανικού πυροβολικού<ref name=BNSOS2/>.
Παράλληλα, ο Πάουλους συγκέντρωσε τις δυνάμεις του και επιχείρησε επίθεση στην περιοχή του εργοστάσιου γεωργικών ελκυστήρων - ο Σαμσόνοφ αναφέρει ότι στις 29 Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί μετέφεραν στην περιοχή 100 αεροσκάφη<ref name=Samsonov42>Самсонов А.М. Сталинградская битва, 4-е изд., испр. и доп. М.: Наука, 1989. Глава четвертая. Борьба в Сталинграде. Сражение продолжается (27 сентября-18 ноября)</ref>. Στις 3 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί συνέχισαν την επίθεση, ωστόσο, οι Σοβιετικοί κατάφεραν να τις απωθήσουν - στα βόρεια και στα βορειοδυτικά του εργαστηρίου αμύνονταν η 124η και η 149η ταξιαρχία πεζικού και το 282ο σύνταγμα πεζικού της 10ης μεραρχίας, υπό τη διοίκηση του Σ. Γκόροχοφ, ενώ στα δυτικά αμύνονταν η 112η μεραρχία πεζικού<ref name=Samsonov42/>. Η 308η μεραρχία του Γκούρτιεφ αμύνονταν στην περιοχή του οικισμού «Οδοφράγματα» και στο εργοστάσιο «Σιλικάτ», ωστόσο, το απόγευμα, αναγκάστηκε να υποχωρήσει στον σιδηρόδρο νοτίως της πλατείας Νιζνεουντίσκαγια, ενώ η αριστερή πτέρυγα της μεραρχίας παρατάχθηκε στην πλατεία Βιννίτσκαγια<ref name=Samsonov42/>. Στον οικισμό «Κόκκινος Οκτώβρης» αμύνονταν η 193η μεραρχία - ο Σαμσόνοφ αναφέρει ότι οι μάχες ήταν τόσο σκληρές, με αποτέλεσμα τα συντάγματα της μεραρχίας να έχουν στη διάθεση τους 100-150 τουφέκια<ref name=Samsonov42/>. Μαζί με την 193η μεραρχία, στον οικισμό «Κόκκινος Οκτώβρης» πολεμούσε και η 39η
[[Αρχείο:Bundesarchiv Bild 183-J20099, Russland, Kampf um Stalingrad, Zerstörungen.jpg|200px|μικρογραφία|αριστερά|Η πόλη τον Οκτώβριο του 1942]]
Για να αιφνιδιάσει τους Γερμανούς, το επιτελείο του μετώπου αποφάσισε να μεταφέρει από τον Βόλγα στο Στάλινγκραντ την 37η
Στις 5 Οκτωβρίου, ο [[Ιωσήφ Στάλιν|Στάλιν]] έστειλε το πάρακατω μήνυμα στον Γιερόμινκο: «Ο αντίπαλος μπορεί να περικυκλώσει την 62η, την 64η και άλλες στρατιές αν καταλάβει το κέντρο και περάσει τον Βόλγα. Ο εχθρός μπορεί να το κάνει αυτό καθώς κατέχει διασταυρώσεις και στα βόρεια, και στο κέντρο και στα νότια του Στάλινγκραντ. Για να αποτραπεί αυτή η πιθανότητα, πρέπει να απωθήσετε τον αντίπαλο και να καταλάβετε τα σπίτια και τους δρόμους που πήρε από Εσάς. Για να γίνει αυτό πρέπει να μετατρέψετε το κάθε σπίτι και την κάθε γειτονιά σε οχυρά..απαιτώ από Εσάς να λάβετε όλα τα κατάλληλα μέτρα για την άμυνα του Στάλινγκραντ. Το Στάλινγκραντ δεν πρέπει να παραδοθεί στον αντίπαλο, ενώ οι περιοχές που κατέλαβε πρέπει να απελευθερωθούν»<ref>ЦАМО СССР. Ф. 132-А. Оп. 2642. Д. 32. Л. 185-186</ref>. Ο Τσουϊκόφ αναφέρει ότι η 62η Στρατιά χρειάζονταν έστω και μια μέρα ξεκούρασης, ενώ ο Γιερόμινκο απαιτούσε τη διεξαγωγή αντεπίθεσης - ο Τσουϊκόφ αναφέρει: «Ο Διοικητής του Μετώπου [Γιερόμινκο] απαιτούσε τη διεξαγωγή αντεπίθεσης το πρωί της 5ης Οκτωβρίου. Αλλά δεν μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό, λόγω έλλειψης πολεμοφοδίων»<ref>Чуйков В. Я. Начало пути. С. 184.</ref>. Παράλληλα, τα ελαφρά άρματα μάχης της 84ης ταξιαρχίας τεθωρακισμένων πέρασαν τον Βόλγα<ref name=Samsonov42/>, ενώ το επιτελείο της 62ης Στρατιάς απαίτησε και την μετάδοση των εργατικών σωμάτων υπό τις διαταγές του Τσουϊκόφ<ref>В дни великого сражения. Сталинград, 1958. С. 44-45.</ref>. Στις 5 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί συνέχισαν τις επιθέσεις τους στα μέτωπα της 284ης, της 95ης, της 193ης μεραρχίας και της 39ης
Το βράδυ της 5ης Οκτωβρίου, το επιτελείο της 62ης Στρατιάς μεταφέρθηκε 500 χιλιόμετρα μακριά από το εργοστάσιο γεωργικών ελκυστήρων<ref name=Samsonov42/>. Στις 6 Οκτωβρίου, η γερμανική αεροπορία βομβάρδιζε συνεχώς τις θέσεις των Σοβιετικών - εξαιτίας των επιθέσεων αυτών, ολόκληρο το επιτελείο του 339ου Συντάγματος πεζικού σκοτώθηκε<ref name=Samsonov42/>. Στις 7 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί (με 2 μεραρχίες πεζικού και 50 άρματα μάχης) επιτέθηκαν στο εργοστάσιο γεωργικών ελκυστήρων, όπου αμύνονταν η 37η
===== Στο μεσοδιάστημα της δεύτερης και της τρίτης πολιορκίας (8-14 Οκτωβρίου) =====
Στις 4-6 Οκτωβρίου, στο Στάλινγκραντ έφθασαν οι στρατηγοί [[Γκεόργκι Ζούκοφ|Ζούκοφ]] και [[Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι|Βασιλέφσκι]] για να μεταφέρουν τις διαταγές του Στάλιν περί αντεπίθεσης (εννοείται η επιχείρηση «Ουρανός»), καθώς επίσης και τη διαταγή για ανασύνταξη των σωμάτων<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 4-6 октября</ref>. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν αρκετά μεγάλες: σύμφωνα με τα αρχεία του Υπουργείου Αμύνης της ΕΣΣΔ, απέναντι στην 62η Στρατιά πολεμούσαν 8 γερμανικές μεραρχίες - στα τέλη του Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί διέθεταν 10 μεραρχίες κατά της 62ης Στρατιάς<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 9 октября</ref>. Στις 10 Οκτωβρίου, η 62η Στρατιά είχε στη διάθεση της 44.017 στρατιώτες<ref>ЦАМО РФ, ф. 48, оп. 451, д. 41, л. 136.</ref>. Σύμφωνα με αρχεία, η 6η Στρατιά του Πάουλους είχε στη διάθεση της 60.000 στρατιώτες, 2.300 πυροβόλα, 200 άρματα μάχης και 900 αεροσκάφη, ενώ η 62η Στρατιά είχε 44.000 στρατιώτες, 1.400 πυροβόλα, 80 άρματα μάχης και 200 αεροσκάφη<ref>[http://www.xn--80aaifrrpzdk.net/timeline.php Chronological Timeline], см. 10 октября 1942</ref>.
Στις 10 Οκτωβρίου, ο Ροκοσόφσκι έλαβε διαταγή από το Γενικό Επιτελείο της ΕΣΣΔ να ετοιμάσει τις εφεδρείες για τη μελλοντική αντεπίθεση<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 10 октября</ref>. Στις 11 Οκτωβρίου, η 45η μεραρχία του Β. Σόκολοφ παρέταξε τις δυνάμεις του στα νησιά Ζαϊτσέφσκι, Γκολόντνι και Σαρπίνσκι (αυτά τα νησιά βρίσκονται στον Βόλγα)<ref>[http://www.xn--80aaifrrpzdk.net/timeline.php Chronological Timeline], см. 11 октября 1942</ref>. Την ίδια μέρα, η γερμανική αεροπορία βομβάρδιζε τις θέσεις των Σοβιετικών - παράλληλα, οι σοβιετικές υπηρεσίες είχαν στην οπισθοφυλακή των Γερμανών περίπου 300 κατασκόπους<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 11 октября</ref>. Στις 12 και στις 13 Οκτωβρίου, η 37η
===== Η τρίτη πολιορκία της πόλης (14-19 Οκτωβρίου) =====
Στις 14 Οκτωβρίου, η γερμανική διοίκηση εξέδωσε την διαταγή Νο. 1 του Χίτλερ. Στο έγγραφο αυτό, ο Χίτλερ αξιολόγησε τα αποτελέσματα της καλοκαιρινής και της φθινοπωρινής επίθεσης και παρέθεσε τους στόχους της χειμερινής εκστρατείας: «η καλοκαιρινή και η φθινοπωρινή εκστρατεία, πλην των μαχών που συνεχίζονται και των συγκρούσεων που φέρουν χαρακτήρα τοπικής μάχης, ολοκληρώθηκε..η κεντρική Ρωσία έχει αποκοπεί από τις περιοχές του Καυκάσου, οι οποίες έχουν τεράστια σημασία για τη συνέχιση του πολέμου...στα άλλα μέρη του μετώπου, καταφέραμε να απωθήσουμε τις επιθέσεις των Ρώσων με λίγες απώλειες, ενώ αυτοί υπέστησαν μεγάλες ανθρώπινες απώλειες»<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 232-233</ref>. Ωστόσο, ο Χίτλερ διέταξε τους διοικητές των μετώπων να περάσουν στη στρατηγική άμυνα σε όλες τις περιοχές, πλην του Στάλινγκραντ<ref>ЦАМО, ф. 500, оп. 12462, д. 86, л. 85-90</ref>. Την ίδια μέρα, ο Πάουλους ξεκίνησε [με 3 μεραρχίες πεζικού και 2 μεραρχίες τεθωρακισμένων] επίθεση στην περιοχή του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων, με σκοπό να βγει στον Βόλγα<ref name=Samsonov42/> - σύμφωνα με τον Μπίβορ, στην επίθεση συμμετείχε και ο 4ος Αεροπορικός Στόλος του φον Ρίχτχοφεν<ref>Antony Beevor, Stalingrad, pg. 206</ref>.
Στα έγγραφα της 6ης Στρατιάς αναφέρεται ότι «η νότια πτέρυγα των Γερμανών επιτέθηκε στα βόρεια προάστια του Στάλινγκραντ και [μέχρι το μεσημέρι] κατάφερε να καταλάβει τον νοτιοδυτικό τομέα του μεγάλου εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων. Επίσης, οι στρατιώτες μας κατάφεραν να προωθηθούν στο κέντρο του δυτικού τομέα»<ref name=Isaev236>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 236</ref>. Το χτύπημα των Γερμανών δέχτηκαν η 37η
Παράλληλα, η 64η Στρατιά παρέδωσε την 138η μεραρχία του συνταγματάρχη Ι. Λιούντνικοφ στην 62η Στρατιά<ref name=Samsonov42/>. Το 51ο Σώμα των Γερμανών, σε συνεργασία με την 305η μεραρχία πεζικού, επιτέθηκαν, ωστόσο, εξαιτίας της έλλειψης συνεργασίας πεζικού και αρμάτων μάχης, καθώς και λόγω της σθεναρής άμυνας των Σοβιετικών, η επίθεση έληξε με αποτυχία - στις αναφορές του, το 51ο Σώμα δηλώνει ότι στις 16 Οκτωβρίου, η επίθεση σταμάτησε, καθώς οι στρατιώτες δεν είχαν αρκετά πολεμοφόδια<ref name=Isaev239>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 239</ref>. Η κατάσταση αυτή επέτρεψε στην 138η μεραρχία να φθάσει στην πόλη. Μετά, ο Λιούντνικοφ έλαβε διαταγή από το επιτελείο της 62ης Στρατιάς να μην επιτρέψει στους Γερμανούς να καταλάβουν τη
Αργότερα [στις 16 Οκτωβρίου], ο Τσουϊκόφ, εξαιτίας της προώθησης των Γερμανών στην περιοχή του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων και στον Βόλγα, μετέφερε μερικές δυνάμεις της 300ης μεραρχίας (10.000 στρατιώτες) στα νησιά Ζαϊτσέφσκι και Σπόρνι<ref name="ReferenceA">Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 241</ref>. Στις 17 Οκτωβρίου, δύο συντάγματα της 138ης μεραρχίας του Λιούντνικοφ πέρασαν τον Βόλγα και συγκρούστηκαν με τους Γερμανούς στην περιοχή του εργοστάσιου «Οδοφράγματα»<ref name=VV17>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 17 октября</ref>. Παράλληλα, η «ομάδα Γκόροχοφ» πέρασε σε μια κυκλική άμυνα στην περιοχή Σπαρτάνοφκα-Ρίνοκ<ref name=VV17/>. Αρχικά, το γερμανικό πεζικό κατάφερε να καταλάβει ένα μέρος του χωριού Ρίνοκ, ωστόσο, στο τέλος της ημέρας, οι Σοβιετικοί ανέκτησαν το χωριό - σύμφωνα με τον Σαμσόνοφ, η «ομάδα Γκόροχοφ» [μέσα σε 2 μέρες] κατέστρεψε 58 γερμανικά μάχης και σκότωσε 2.000 Γερμανούς στρατιώτες και αξιωματικούς<ref>ЦАМО СССР. Ф. 345. Оп. 27689. Д. 1. Л. 382.</ref>. Ο Σαμσόνοφ αναφέρει ότι οι Σοβιετικοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες, οι οποίες ανάγκασαν τη σοβιετική διοίκηση να ρίχνει στη μάχη τους εργάτες και όλους τους ανθρώπους που μπορούσαν να πολεμήσουν<ref name=Samsonov42/>. Στις 18 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί συνέχισαν την επίθεση στο εργοστάσιο «Οδοφράγματα», με αποτέλεσμα να βρεθούν στον δυτικό τομέα του εργοστασίου<ref name=VV18>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 18 октября</ref>. Οι Γερμανοί προσπαθούσαν να καταλάβουν εντελώς το εργοστάσιο και να βγούν στον Βόλγα, ωστόσο, οι σοβιετικές μεραρχίες (37η
Στις 19 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί είχαν στην κατοχή τους το Μαμάεφ Κουργκάν, τους δρόμους του εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων που οδηγούσαν στον Βόλγα και το στόμιο του ποταμού Τσαρίτσα<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_7.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 19 октября</ref>. Παρά τις επιτυχίες αυτές, οι Γερμανοί στρατιώτες είχαν κουραστεί και το ηθικό τους είχε πέσει - αυτό φαίνεται από τα γράμματα των Γερμανών στρατιωτών, τα οποία παρατίθονται στο βιβλίο «Στάλινγκραντ» του Έντονι Μπίβορ{{#tag:ref|Σε ένα απ' αυτά τα γράμματα αναφέρονται τα εξής: «Μην ανησυχείτε, σύντομα θα πέσω στη γη και τα βάσανα μου θα τελειώσουν. Λέμε συνέχεια στον εαυτό μας ότι οι Ρώσοι θα παραδωθούν, αλλά αυτά τα αγενή πλάσματα δεν θέλουν να καταλάβουν ότι η κατάσταση τους είναι απελπιστική».<ref>Antony Beevor, Stalingrad, pg. 221</ref>||group="Σημ."}}. Ο Ισάεφ κάνει αναφορά στην κατάσταση της «ομάδας Γκόροχοφ», λέγοντας πως [στις 19 Οκτωβρίου] ο Γκόροχοφ είχε στη διάθεση του 3953 στρατιώτες (2640 απ' αυτούς άνηκαν στην 124η ταξιαρχία πεζικού) και λίγα κανόνια - ο εφοδιασμός της «ομάδας Γκόροχοφ» ανατέθηκε στον στολίσκο του Βόλγα<ref name="ReferenceA"/>. Όσον αφορά γενικά την 62η Στρατιά, ο Ισάεφ αναφέρει ότι, μετά την τρίτη πολιορκία της πόλης από τους Γερμανούς, ο Τσουϊκόφ είχε στη διάθεση του 35.376 στρατιώτες<ref>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 248-249</ref>.
Στις 22 Οκτωβρίου, ο Ιωσήφ Στάλιν και ο Κονσταντίν Ροκοσόφσκι εξέδωσαν διάταγμα για τη δημιουργία του Νοτιο-Δυτικού Μετώπου, με διοικητή τον [[Νικολάι Βατούτιν]] - το Νοτιο-Δυτικό Μέτωπο θα αποτελείτο από την 21η και την 63η Στρατιά Πεζικού, καθώς και από την 5η Στρατιά Τεθωρακισμένων<ref>ЦАМО, ф. 3, оп. 11556, д. 10, л. 301-302</ref>. Σύμφωνα με τον Αλεξέι Ισάεφ, η αναδημιουργία του Νοτιο-Δυτικού Μετώπου αποτελεί απόδειξη της προετοιμασίας της επιχείρησης «Ουρανός»<ref name=Isaev273>Исаев А. В. Сталинград. За Волгой для нас земли нет. Часть вторая. Степной Верден. Глава пятая. Второй штурм города. 27 сентября-7 октября. c. 273.</ref>. Παράλληλα, οι Γερμανοί κατέλαβαν αρκετούς δρόμους στο Στάλινγκραντ, αναγκάζοντας τους στρατιώτες της 62ης Στρατιάς να χρησιμοποιούν φλογοβόλα<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_8.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 22 октября</ref>. Την επόμενη μέρα, οι Γερμανοί επιτέθηκαν από το εργοστάσιο «Οδοφράγματα» στο εργοστάσιο «Κόκκινης Οκτώβρης». Αυτή η επίθεση είχε καλά αποτελέσματα για τους Γερμανούς, καθώς κατάφεραν να καταλάβουν ένα μέρος του εργοστασίου και να βρεθούν σε απόσταση 300 μέτρων από τον Βόλγα<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_8.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 23 октября</ref>. Στις 24 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί (μετά από επιθέσεις στα εργοστάσια «Κόκκινος Οκτώβρης» και «Οδοφράγματα», καθώς στο χωριό Σπαρτάνοφκα) κατέλαβαν τον κεντρικό και νοτιοδυτικό τομέα του εργοστασίου «Οδοφράγματα», ενώ επίσης κατέλαβαν τον βορειοδυτικό τομέα του εργοστασίου «Κόκκινος Οκτώβρης»<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_8.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 24 октября</ref>.
Στις 25 Οκτωβρίου, το Νοτιο-Δυτικό Μέτωπο έλαβε την 226η, την 277η, την 293η και την 333η μεραρχία πεζικού, καθώς επίσης και το 4ο Σώμα Τεθωρακισμένων, το 3ο
Στις 28 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί κατάφεραν να καταλάβουν το [[Νάλτσικ]], καθώς επίσης (παρά τις μεγάλες απώλειες) κατάφεραν να προωθηθούν κατά 200-300 μέτρα και να καταλάβουν τον βορειοδυτικό τομέα του εργοστασίου «Κόκκινος Οκτώβρης» - παρ' ολ' αυτά, οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν από τις θέσεις τους στα δυτικά του Βόλγα, μετά από αντεπίθεση του σοβιετικού πυροβολικού και των σοβιετικών αρμάτων μάχης<ref>[http://www.stalingrad-battle.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=244 Музей-Заповедник «Сталинградская Битва»], 28 октября 1942 г.</ref>. Εκείνη την ημέρα, η 64η Στρατιά κατέλαβε την περιοχή Κουπορόσναγια - παράλληλα, οι Γερμανοί κατέλαβαν τη βάση του ανταρτικού κινήματος «Θάνατος στους φασίστες», στην αριστερή ακτή του ποταμού Ντον<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_8.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 28 октября</ref>. Στις 29 Οκτωβρίου έληξε η επιχείρηση της 8ης Αεροπορικής Στρατιάς, η οποία είχαν σαν αποτέλεσμα να καταστραφούν 20 γερμανικά αεροσκάφη, 5 τρένα και 30 αυτοκίνητα, αναγκάζοντας τη γερμανική αεροπορία να υποχωρήσει στα αεροδρόμια της οπισθοφυλακής<ref>[http://www.stalingrad-battle.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=244 Музей-Заповедник «Сталинградская Битва»], 29 октября 1942 г.</ref>. Εκείνη την ημέρα, ο Γιερόμινκο μετέφερε στην περιοχή του εργοστασίου «Κόκκινος Οκτώβρης» την 45η μεραρχία, με μερικά άρματα μάχης της 235ης ταξιαρχίας τεθωρακισμένων<ref name=Samsonov42/>. Παράλληλα, εκείνες τις ημέρες, στους δρόμους του Στάλινγκραντ βρέθηκε η πάρακάτω ανακοίνωση: «Σύμφωνα με διάταγμα της γερμανικής διοίκησης, όλος ο αρτιμελής πληθυσμός ηλικίας 13 ετών και άνω υποχρεώνεται να εγγραφεί (μέχρι τις 1 Νοεμβρίου) στην Κομμαντατούρα για να σταλθεί σε εργασία. Όποιος δεν τηρήσει το διάταγμα, θα μεταφερθεί μετά βίας στον τόπο εργασίας»<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_8.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (12-13 сентября – 18 ноября), см. 29 октября</ref>.
Στις 31 Οκτωβρίου, η 97η μεραρχία της 64ης Στρατιάς κατέλαβε την πρώτη αμυντική γραμμή στα νότια του άλσους «Τσεκούρι»<ref>[http://www.stalingrad-battle.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=248 Музей-Заповедник «Сталинградская Битва»], 31 октября 1942 г.</ref>. Παράλληλα, η 39η
Στις 2 Νοεμβρίου, οι Γερμανοί, έχοντας 7 συντάγματα πεζικού (μαζί με αεροπορία, πυροβολικό και άρματα μάχης), επιτέθηκαν στο μέτωπο της 62ης Στρατιάς. Οι Γερμανοί απέτυχαν να προωθηθούν στον Βόλγα μέσω του εργοστασίου «Οδοφράγματα», γι' αυτό και προσπάθησαν να επεκταθούν βορείως του εργοστασίου, στην περιοχή του χωριού Σπαρτάνοφκα - παρ' ολ' αυτά, η επίθεση αυτή έληξε χωρίς επιτυχία, χάρη στην αντίσταση της περικυκλωμένης «ομάδας Γκόροχοφ» και του σοβιετικού πυροβολικού<ref name=MZSB2>[http://www.stalingrad-battle.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=250 Музей-Заповедник «Сталинградская Битва»], 2 ноября 1942 г.</ref>. Εκείνη την ημέρα εκδόθηκε το διάταγμα για την ίδρυση κρατικής επιτροπής, η οποία θα αναλάμβανε την έρευνα και την αποκάλυψη των εγκλημάτων των Γερμανών στο έδαφος της ΕΣΣΔ<ref name=MZSB2/>. Στις 3 Νοεμβρίου, οι στρατιώτες της 13ης
Στις 5 Νοεμβρίου, το Σοβιέτ Αντιπροσώπων των Εργαζομένων γιόρτασε την 25η επέτειο της [[Ρωσική Επανάσταση#Η Οκτωβριανή Επανάσταση|Οκτωβριανής Επανάστασης]] σε ένα από τα ναυπηγεία της πόλης. Ο στρατηγός Σουμίλοφ, διοικητής της 64ης Στρατιάς, κατά τη διάρκεια του λόγου του, τόνισε τη βοήθεια των πολιτών στην άμυνα του Στάλινγκραντ<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 5 ноября</ref>. Ο [[Ουίνστον Τσώρτσιλ]], σε επιστολή του, έγραψε: «Επιτρέψτε μου να Σας εκφράσω, Κύριε Στάλιν, τα συγχαρητήρια μας για τη δοξασμένη, για αιώνες, άμυνα του Στάλινγκραντ και για την αποφασιστική αποτυχία της δεύτερης εκστρατείας του Χίτλερ στη Ρωσία»<ref>[http://www.hrono.ru/libris/stalin/sc42_80.php Переписка Председателя Совета Министров СССР], 1941-1945 гг, № 80, Получено 5 ноября 1942 года, «ЛИЧНОЕ И СЕКРЕТНОЕ ПОСЛАНИЕ ОТ ПРЕМЬЕР-МИНИСТРА г-на УИНСТОНА ЧЕРЧИЛЛЯ г-ну СТАЛИНУ», пункт 4</ref>. Την επόμενη μέρα, οι υπερασπιστές του Στάλινγκραντ έλαβαν νέες μεραρχίες, ενώ οι Γερμανοί ετοίμαζαν αντιαρματικά και αντιπεζικά εμπόδια<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 6 ноября</ref>. Στις 7 Νοεμβρίου, ο Κομισάριος Αμύνης της ΕΣΣΔ εξέδωσε τη Διαταγή 345, στην οποία περιέγραψε την πορεία του Κόκκινου Στρατού το 1942, ενώ επίσης απαίτησε την «εκκαθάριση της σοβιετικής γης από τη χιτλερική βρώμα»<ref>[http://www.sovunion.info/stalin/index.shtml?15_63 Приказ НКО СССР № 345]</ref>. Εκείνη την ημέρα, οι Γερμανοί προσπάθησαν να διαλύσουν τη σοβιετική άμυνα στα εργοστάσια «Κόκκινος Οκτώβρης» και «Οδοφράγματα», ωστόσο, η 95η μεραρχία των Σοβιετικών απώθησε τις γερμανικές επιθέσεις<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 7 ноября</ref>. Στις 8 Νοεμβρίου, η μεραρχία του Λιούντνικοφ σταμάτησε επίθεση των γερμανικών αρμάτων μάχης και των [[Γρεναδιέρος|γρεναδιέρων]]<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 8 ноября</ref>, αλλά, στις 9 Νοεμβρίου, η κατάσταση στο μέτωπο του Στάλινγκραντ χειροτέρευσε για τους Σοβιετικούς, καθώς ο Βόλγας πάγωσε - αυτό προκάλεσε προβλήματα στον εφοδιασμό των σοβιετικών μονάδων και στη μεταφορά των τραυματιών<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 9 ноября</ref>. Στις 10 Νοεμβρίου, στο επιτελείο της 57ης Στρατιάς διεξήχθη συνεδρία μεταξύ του Γενικού Επιτελείου της ΕΣΣΔ και της διοίκησης του Μετώπου του Στάλινγκραντ - εκεί συζητήθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες της επιχείρησης «Ουρανός». Επίσης, εκείνη την μέρα έγινε γνωστό ότι τέθηκαν ξανά σε λειτουργία οι διαβάσεις στον Βόλγα<ref>[http://www.volgveteran.ru/st_9.php Сталинградский котёл - ХРОНИКА ОГНЕННЫХ ДНЕЙ (17 июля 1942 – 2 февраля 1943 г.г.). К 65-ю Великой Победы], 1942 (Ноябрь 1942-ого…), см. 10 ноября</ref>.
==== Δυνάμεις ====
Οι Σοβιετικοί συγκέντρωσαν στην περιοχή του Στάλινγκραντ τρία μέτωπα, τα οποία θα περνούσαν στην αντεπίθεση: το Νοτιο-Δυτικό Μέτωπο (1η
==Σημειώσεις==
==Παραπομπές==
{{reflist|33em}}
==Βιβλιογραφία==
|
επεξεργασίες