Ευρωπαϊκός βίσονας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Σύνδεσμος προς 1 βιβλία για επαληθευσιμότητα.) #IABot (v2.1alpha3 |
Διάσωση 4 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
||
Γραμμή 28:
Ο '''ευρωπαϊκός βίσονας''' (επιστημονική ονομασία: ''Bison bonasus'', στα ελληνικά ''Βίσων ο βόνασος''), γνωστός και ως '''βόνασος''', είναι είδος [[βίσονας|βίσονα]] το οποίο απαντάται στην [[Ευρασία]]. Είναι ένα από τα δύο σωζόμενα ήδη βίσωνα, μαζί με τον [[αμερικανικός βίσονας|αμερικανικό βίσωνα]]. Στο παρελθόν υπήρχαν τρία υποείδη, αλλά μόνο ένα επιβιώνει σήμερα.
Οι ευρωπαϊκοί βίσωνες κυνηγήθηκαν μέχρι το σημείο της εξαφάνισής του στην φύση στις αρχές του 20ού αιώνα, και τα τελευταία άγρια ζώα του υποείδους ''B. b. bonasus'' πυροβολήθηκαν στο [[δάσος Μπιαλοβιέζα]] (στα σημερινά όρια [[Πολωνία]]ς-[[Λευκορωσία]]ς) το 1921, ενώ του ''B. b. caucasus'' στον βορειοδυτικό [[Καύκασος|Καύκασο]] το 1927.<ref>{{Cite web|title = 70 years Wisent in the Caucasian mountains|url = http://www.lhnet.org/history-of-the-disappearance-and-return-wisent-in-the-caucasian-mountains/|website = www.lhnet.org|accessdate = 2015-08-13|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150905080818/http://www.lhnet.org/history-of-the-disappearance-and-return-wisent-in-the-caucasian-mountains/|archivedate = 2015-09-05|url-status = dead}}</ref> Το τρίτο υπόειδος (''B. b. hungarorum'') είχε εξαφανιστεί στις αρχές του 19ου αιώνα. Από τότε έχουν επανεισαχθεί από ζώα σε αιχμαλωσία σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όλα απόγονοι του βίσωνα του δάσους Μπιαλοβιέζα και της ευρωπαϊκής πεδιάδας. Έχουν λίγους θηρευτές (πέρα από τους ανθρώπους), με σποραδικές αναφορές τον 19ο αιώνα επιθέσεων από [[λύκος|λύκους]] και [[αρκούδα|αρκούδες]]. Σήμερα απαντούν σε δάση.
Το 1996, η [[Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης]] (IUCN) ταξινόμησε τον ευρωπαϊκό βίσωνα ως σε κίνδυνο. Το καθεστώς του από τότε έχει αλλάξει σε [[Εκτεθειμένο είδος|ευάλωτο]].
Γραμμή 36:
== Μορφολογία ==
Ο ευρωπαϊκός βίσονας είναι το βαρύτερο σωζόμενο άγριο ζώο στην Ευρώπη: ένας τυπικός ευρωπαϊκός βίσωνας έχει μήκος 2,1 με 3,5 μέτρα, χωρίς να προσμετράται η ουρά, μήκους 30 με 80 εκατοστών, και ύψος 1,6 με 1,95 μέτρα. Κατά τη γέννησή τους, τα μοσχαράκια είναι μικρά, ζυγίζοντας 15 με 35 κιλά. Στους ελεύθερους πληθυσμούς στο δάσος Μπιαλοβιέζα της Λευκορωσίας και της Πολωνίας, η μάζα των ενηλίκων (ηλικία άνω των 6 ετών) είναι κατά μέσο όρο 634 κιλά στα αρσενικά, με εύρος 400 με 920 κιλά, και 424 κιλά στα θηλυκά, με εύρος 300 με 540 κιλά.<ref name="lhnet.org">{{Cite web |url=http://www.lhnet.org/wisent-european-bison/ |title=Αρχειοθετημένο αντίγραφο |accessdate=2016-05-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120821134817/http://www.lhnet.org/wisent-european-bison/ |archivedate=2012-08-21 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.theanimalfiles.com/mammals/hoofed_mammals/bison_european.html The Animal Files]</ref> Περιστασιακά, οι μεγάλοι βίσωνες μπορεί να ζυγίζουν περισσότερα από 1.000 κιλά.<ref>Boitani, Luigi, ''Simon & Schuster's Guide to Mammals''. Simon & Schuster/Touchstone Books (1984), ISBN 978-0-671-42805-1</ref><ref name="Burnie">Burnie D and Wilson DE (Eds.), ''Animal: The Definitive Visual Guide to the World's Wildlife''. DK Adult (2005), ISBN 0789477645</ref>
Κατά μέσο όρο, είναι ελαφρώς ελαφρύτερη αλλά ψηλότεροι στο ακρώμιο από τους αμερικανικούς βίσωνες. Συγκριτικά με το αμερικανικό είδος, ο βόνασος έχει κοντύτερο τρίχωμα στο λαιμό κεφάλι, αλλά μακρύτερη ουρά και κέρατα.
Γραμμή 65:
Αρχίζοντας από το 1951, ο ευρωπαϊκός βίσωνας έχει επανεισαχθεί στην άγρια φύση.<ref>{{cite web|title=How The Near-Extinct European Bison Made A Comeback|url=https://www.thedodo.com/community/andreaschmidtnaturfotograf/how-the-near-extinct-european--469489404.html|website=TheDodo.com|accessdate=10 April 2016}}</ref> Κοπάδια ελεύθερης βόσκησης σήμερα βρίσκονται στην [[Πολωνία]], [[Λιθουανία]], [[Λευκορωσία]], [[Ουκρανία]], [[Ρουμανία]], [[Ρωσία]] (όπου βρίσκονται και στην περιοχή των Αλτάι στο ασιατικό τμήμα της χώρας), [[Σλοβακία]],<ref>{{cite web|url=http://www.eurowildlife.org/news/wisents-in-slovakia-the-population-has-increased-three-times-since-2004/|title=Wisents in Slovakia: the population has increased three times since 2004|publisher= European Wildlife|date=23 July 2013|accessdate=23 July 2013}}</ref> [[Λετονία]], [[Κιργιστάν]], [[Γερμανία]]<ref>http://www.dw.de/die-wisente-kehren-nach-deutschland-zur%C3%BCck/a-16248800</ref> και σε αποθέματα δασών στον δυτικό Καύκασο. Στο δάσος Μπιαλοβίεζα σήμερα βρίσκονται 800 άγριοι βίσωνες.<ref name=climch>{{cite news|first=Gabriela|last=Baczynska|url=http://www.reuters.com/article/latestCrisis/idUSLN291035|title=FEATURE-Climate change clouds fate of ancient Polish woods|date=28 September 2008|work=[[Reuters]]|accessdate=28 September 2008}}</ref> Κοπάδια έχουν εισαχθεί στη [[Μολδαβία]] (2005),<ref>[http://www.iatp.md/arii/text/eng/pad_domn_bison.htm "Bison in the Republic of Moldova"], IATP</ref> [[Ισπανία]] (2010),<ref>{{cite web|url=http://www.univision.com/contentroot/wirefeeds/world/8226775.shtml|title=El bisonte europeo se reimplanta en España|publisher=Univision.com|date=5 June 2010|accessdate=16 January 2011}}</ref> [[Δανία]] (2012),<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-18355211|title=Denmark's Bornholm island gets rare bison from Poland|publisher=bbc.co.uk|date=7 June 2012|accessdate=9 June 2012}}</ref> [[Βουλγαρία]] (2012) και [[Τσεχία]] (2014).<ref>{{cite web|url=http://www.eurowildlife.org/news/the-way-to-the-wisents-rescue-in-europe-is-only-at-its-half/ |title=Wisent rescue in Europe is only at the half-way point |publisher=European WILDLIFE |date=13 January 2014 |accessdate=4 February 2016}}</ref>
Τα σύγχρονο κοπάδια θεωρούνται ως δύο διαφορετικές γραμμές - μια που αποτελείται αμιγώς από το υπόειδος ''Bison bonasus bonasus'' (η οποία είναι απόγονη εφτά ζώων) και μια που αποτελείται από 12 προγόνους, στους οποίους περιλαμβάνεται για ένα μέλος του καυκασιανού υποείδους.<ref name="BSGE">{{cite web | url=http://ebac.sggw.pl/genetic_status.html | title=Genetic status of the species | publisher=Bison Specialist Group - Europe | accessdate=17 June 2013 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130307080532/http://ebac.sggw.pl/genetic_status.html | archivedate=2013-03-07 | url-status=dead }}</ref> Λόγω της παρουσίας γενετικού υλικού από δύο υποείδη, μερικοί επιστήμονες το θεωρούν νέο υποείδος, το ''B. b. montanus''.<ref>{{Cite web|title = The Extinction Website - Species Info - Caucasian European Bison|url = http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/caucasianbison.htm|website = www.petermaas.nl|accessdate = 2015-08-13|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150711184244/http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/caucasianbison.htm|archivedate = 2015-07-11|url-status = dead}}</ref> Έχουν βρεθεί λίγα στοιχεία αποδυνάμωσης λόγω της μικρής γενετικής αποθήκης, με μικρή επίδραση στην ανάπτυξη του σκελετού στα θηλυκά και μικρή αύξηση στη θνητότητα των μοσχαριών. Η γενετική ποικιλομορφία συνεχίζει να μειώνεται. Από τους πέντε αρχικούς ταύρους, όλοι οι σημερινοί έχουν μόνο ένα από τα δύο εναπομείναντα χρωμοσώματα Υ.<ref name=BSGE />
Ο συνολικός παγκόσμιος πληθυσμός είναι περίπου 4.700 ζώα (από τα οποία τα 2.700 είναι ελεύθερα) και αυξάνεται. Στην Πολωνία το 2014 ο πληθυσμός των βισόνων ήταν 1.434 ζώα.<ref name=sggw>[http://www.zubry.sggw.pl/zubr-w-polsce/ Żubry w Polsce i na Świecie] {{pl}}</ref>
| |||