Ιάννης Ξενάκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 7401440 από τον 87.202.191.157 (Συζήτηση) Ετικέτα: Αναίρεση |
Διάσωση 16 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
||
Γραμμή 19:
Τη λύση στις μουσικές του αναζητήσεις την έδωσε τελικά ο [[Ολιβιέ Μεσιάν]], ο οποίος ήταν ο πρώτος που κατάλαβε τις μουσικές ιδιαιτερότητες του Ξενάκη, λέγοντάς του ότι δεν χρειάζεται να μελετήσει αρμονία και αντίστιξη. Ο ίδιος ο [[Ολιβιέ Μεσιάν|Μεσιάν]] θυμάται μάλιστα ότι τον συμβούλεψε: «Είσαι σχεδόν 30 χρονών, έχεις την τύχη να είσαι Έλληνας, αρχιτέκτονας και με γνώσεις εφαρμοσμένων μαθηματικών. Εκμεταλλεύσου τα αυτά. Κάν’τα στη μουσική σου».<ref>παρ. στο Nouritza Matossian, ''Xenakis'', Kahn & Averill (Λονδίνο, 1986), σ. 16</ref> Τα μόνα μαθήματα που του πρότεινε να παρακολουθήσει μαζί του ήταν μουσικής αισθητικής και ανάλυσης, στο Κονσερβατουάρ του Παρισιού. Πράγματι, ο Ξενάκης άρχισε να παρακολουθεί το 1952 μαθήματα με τον Μεσιάν, ενώ στον λιγοστό ελεύθερό του χρόνο συνέθετε. Εκείνη την περίοδο γνώρισε και τη Φρανσουάζ – τη γνωστή σήμερα μυθιστοριογράφο Φρανσουάζ Ξενάκη – την οποία παντρεύτηκε το 1953 και με την οποία απέκτησε μία κόρη, τη Μάχη.
Από το 1960, ο Ξενάκης αφιερώνεται ολοκληρωτικά στη σύνθεση, έχοντας ολοκληρώσει μια σειρά πρωτοποριακών αρχιτεκτονικών κατασκευών που του είχε αναθέσει ο [[Λε Κορμπυζιέ]], με σημαντικότερο το Περίπτερο της [[Philips]] για τη διεθνή έκθεση των [[Βρυξέλλες|Βρυξελλών]] του 1958, μία από τις πρώτες πολυμεσικές εγκαταστάσεις στον κόσμο. Είχε προηγηθεί η παρουσίαση του έργου του Μεταστάσεις (1955), το οποίο προκάλεσε αίσθηση, σηματοδοτώντας την αρχή της «στοχαστικής μουσικής». Παράλληλα, ο Ξενάκης δημοσίευε τα πρώτα κείμενά του σε διάφορα περιοδικά, εκφράζοντας τη φιλοσοφία του για τη μουσική, δημιουργώντας νέους όρους και μουσικές κατηγορίες, ενώ άσκησε έντονη κριτική στη [[Ατονικότητα#Σειραϊσμός|σειραϊκή]] μουσική με το κείμενό του «Η κρίση της σειραϊκής μουσικής»,<ref>“La crise de la musique sérielle”, ''Gravesaner Blätter'', τ. 1, 1955, σσ. 2-4</ref> μετατρέποντας με αυτόν τον τρόπο σε εχθρούς του τους [[Πιερ Μπουλέζ]] και [[Καρλχάιντς Στοκχάουζεν]], δεσπόζουσες προσωπικότητες της πρωτοποριακής ευρωπαϊκής μουσικής σε Γαλλία και [[Γερμανία]] αντίστοιχα, οι οποίοι τον αποκάλεσαν «ηλίθιο».<ref>Αυτό το αναφέρει σε επόμενο κείμενό του ο Ξενάκης (βλ. [http://www.cs.uoi.gr/~sfikas/literature/xenakis/62_stoixeia_stoxastikwn_methodwn.htm#_%D3%F4%EF%F7%E1%F3%F4%E9%EA%DE_%EC%EF%F5%F3%E9%EA%DE «Στοιχεία πιθανοτικών μεθόδων μουσικής σύνθεσης», 1962] {{
Παρ' όλες τις δυσκολίες όμως που αντιμετώπιζε ο Ξενάκης από τους επίσημους κύκλους της πρωτοποριακής ευρωπαϊκής μουσικής, η φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται ραγδαία σε όλο τον κόσμο από το 1960 και έπειτα. Από τη δεκαετία του 1970 και μέχρι τον θάνατό του έμεινε στο προσκήνιο της σύγχρονης ευρωπαϊκής μουσικής, εργαζόμενος πάντα στο πλαίσιο της σχέσης μαθηματικών, μουσικής και αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας, με έναν προσωπικό, πρωτοποριακό αλλά και μοναχικό τρόπο, αφήνοντας ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη σύγχρονη μουσική του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα.
Γραμμή 80:
''Για πλήρη αλφαβητικό κατάλογο έργων βλ. [http://www.mmb.org.gr/page/default.asp?la=1&id=2042 Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη»] ''
* ''Διπλή Ζυγιά'' (''Dhipli Zyia''), για βιολί και βιολοντσέλο, 1952
* ''Μεταστάσεις'', (''Métastasis'', ''Métastaseis'') για ορχήστρα 61 εκτελεστών, 1953-54 [https://web.archive.org/web/20061130224424/http://www.uoguelph.ca/~digimus/xenakis/pages/fig5.html ακούστε απόσπασμα]
* ''Πιθοπρακτά'' (''Pithoprakta''), για ορχήστρα 50 εκτελεστών, 1955-56
* ''Αχορρίψεις'' (''Achorripsis''), για 21 εκτελεστές, 1956-57
* ''Concret PH'', για μαγνητοταινία, 1958 [https://web.archive.org/web/20060717200346/http://www.cdemusic.org/mp3downloads/em102/concreteph.mp3 ακούστε απόσπασμα]
* ''Analogique A'', για 9 έγχορδα, 1958
* ''Συρμός'' (''Syrmos''), για 18 ή 36 έγχορδα, 1959
Γραμμή 97:
* ''Εόντα'' (''Eonta''), για πιάνο και πέντε χάλκινα πνευστά, 1963
* ''Τερετέκτωρ ''(''Terretektorh)'', για 88 εκτελεστές, 1965-66
* ''Ορέστεια'' (''Oresteia''), Σουίτα για παιδική χορωδία, μικτή χορωδία (18 γυναικείες και 18 αντρικές φωνές) και 12 εκτελεστές, 1965-66 [https://web.archive.org/web/20070927203918/http://www.eks-pb.de/a_bis_zett/sounds/XYZ/xenakis-agamemnon.mp3 ακούστε απόσπασμα από το ''Αγαμέμνων'']
* ''Νόμος Άλφα'' (''Nomos Alpha''), για βιολοντσέλο, 1966
* ''Nuits'', για δώδεκα σόλο φωνές, 1967
Γραμμή 175:
* [http://www.iannis-xenakis.org/ Η ιστοσελίδα του συλλόγου φίλων του Ιάννη Ξενάκη]
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=7107&tsz=0&act=mMainView Ψηφιακό Αρχείο ΕΡΤ: 1 Ιανουαρίου 1983 "Μονόγραμμα Γιάννης Ξενάκης"]
* [https://web.archive.org/web/20061124140623/http://brahms.ircam.fr/textes/c00000112/index.html Ο Ξενάκης στο IRCAM]
* [http://xenakis.musicportal.gr/ Ο Ξενάκης στο ΙΕΜΑ]
* [
* [http://recherche.ircam.fr/equipes/repmus/Analyse/Xenakis/ Moreno Andreatta, “Iannis Xenakis, Nomos Alpha” (γαλλ.)]
* [https://web.archive.org/web/20060921232530/http://www.nieuwe-muziek.nl/ianmor1.htm Συζήτηση Ιάννη Ξενάκη – Μόρτον Φέλντμαν]
* [https://web.archive.org/web/20090107053012/http://www.rogerreynolds.com/xenakis1.html “Χenakis, Reynolds, Lansky, and Mâche discuss Computer Music”, συζήτηση με συντονιστή τον Θανάση Ρικάκη, από το Συνέδριο στους Δελφούς το 1992 (αγγλ.)]
* [http://www.oswalt.de/de/text/txt/xenakis_p.html Philipp Oswalt, „Polytope von Iannis Xenakis“, ''Arch+ 107'', Aachen 1991]
* [https://web.archive.org/web/20060906202824/http://www.nexusjournal.com/Capanna-en.html Alessandra Capanna, Iannis Xenakis, “Architect of Light and Sound”]
* [https://web.archive.org/web/20070926222821/http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12387&m=B12&aa=1 Νίκος Μπακουνάκης, «Ιάννης Ξενάκης, ο μουσικός των αριθμών», ''Το Βήμα'', 28-7-1996]
* Αφιέρωμα στον Ιάννη Ξενάκη, ''Το Άλλο Βήμα'', 11-2-2001 [https://web.archive.org/web/20070926222911/http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=13190&m=C03&aa=1]
* [http://www.musicaltimes.co.uk/archive/0101/xenakis.html Arnold Whittall, “In memoriam, Iannis Xenakis”, ''The Musical Times'', 4/1/01]
* Για τον τραυματισμό του Ξενάκη: [http://www.enet.gr/online/online_hprint?q=%D3%F4%E7+%E4%F1%DC%F3%E7+%F4%EF%F5+%C3%E9%DC%ED%ED%E7+%CE%E5%ED%DC%EA%E7+%F3%F4%E7%ED+%CA%E1%F4%EF%F7%DE&a=&id=20004924 Νίκος Κούνδουρος (''Ελευθεροτυπία'', 5-2-2001)], [http://www.enet.gr/online/online_hprint?q=%CA%EF%FD%ED%E4%EF%F5%F1%EF&a=&id=47388556 Ροζίτα Σώκου (''Ελευθεροτυπία'', 12-2-2001)] και [http://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=11/2/2001&id=1548&pageNo=3&direction=1 Μανώλης Κορνήλιος (''Ριζοσπάστης'', 11-2-2001]
* [https://web.archive.org/web/20070929145055/http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12688&m=B12&aa=1 Συνέντευξη του Ιάννη Ξενάκη στον Χρήστο Τσανάκα, Το Βήμα, 5-9-1999]
*Συνέντευξη του Ιάννη Ξενάκη στους Volker Banfield και Heinz Otto Peitgen [http://www.youtube.com/watch?v=j4nj2nklbts], [http://www.youtube.com/watch?v=zukz4KcouNg]
*[http://www.urbain-trop-urbain.fr/wp-content/uploads/2012/03/Iannis-Xenakis_s-Polytopes.pdf Sven Sterken, "Towards a Space-Time Art: Iannis Xenakis's Polytopes", Source: Perspectives of New Music, Vol. 39, No. 2 (Summer, 2001), pp. 262-273]
Γραμμή 205:
* [http://eamusic.dartmouth.edu/~ed/pdfs/16_EdwardChilds.pdf#search=%22ACHORRIPSIS%3A%20A%20SONIFICATION%20OF%20PROBABILITY%20DISTRIBUTIONS%22 Edward Childs, "Achorripsis: a Sonification of Probability Distributions", 2002 International Conference on Auditory Display, Kyoto, Japan, July 2-5, 2002 (pdf)]
* [http://mto.societymusictheory.org/issues/mto.01.7.3/mto.01.7.3.wannamaker.html Robert A. Wannamaker, “Structure and Perception in ''Herma'' by Iannis Xenakis”, ''Music Theory Online'', vol. 7, n. 3, Μάιος 2001]
* [https://web.archive.org/web/20070202145819/http://www.tecn.upf.es/master/mad03/~gemmanou/written_stuff/Iannis%20Xenakis%20-%20Arxitektonas%20tis%20mousikis%20kai%20mousikos%20tis%20arxitektonikis.pdf#search=%22%CE%99%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82%20%CE%9E%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82%20%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B9%CF%84%CE%AD%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82%20%22 Γεώργιος Εµµανουήλ, Ιάννης Ξενάκης, «Αρχιτέκτονας της μουσικής και μουσικός της αρχιτεκτονικής», Μαρτιος 2004, Βαρκελώνη (pdf)]
* [https://web.archive.org/web/20050310015024/http://www.math.uni-bremen.de/~monica/X.pdf#search=%22Mit%20Iannis%20Xenakis%20verstarb%20am%204.%20Februar%202001%20ein%20bedeutender%20K%C3%BCnstler%20der%20Avantgarde.%20Er%20gilt%20als%20einer%22 Εκτενής βιογραφία και ανάλυση έργων του Ξενάκη από το Πανεπιστήμιο της Βρέμης, pdf στα Γερμανικά]
*[http://www.gresham.ac.uk/lectures-and-events/music-and-architecture-confronting-the-boundaries-between-space-and-sound Cole, Jonathan. "Music and Architecture: Confronting the Boundaries between Space and Sound". Gresham College. Retrieved 21 September 2009]
*Sven Sterken, Iannis Xenakis, Ingénieur et Architecte, Thèse de doctorat déposée pour l’obtention du degré de docteur en Sciences Appliquées, Universiteit Gent, 2003-2004
| |||