Μόνα Λίζα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''''Μόνα Λίζα''''' (γνωστή και ως '''Τζιοκόντα''', ή '''Πορτραίτο της Λίζα Γκεραρντίνι''', συζύγου του Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο<ref name="Louvre.fr">{{cite web|accessdate=27 April 2008|url=http://www.louvre.fr/llv/oeuvres/detail_notice.jsp?CONTENT%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&CURRENT_LLV_NOTICE%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;amp;FOLDER%3C%3Efolder_id=9852723696500816&bmUID=1155229237450&bmLocale=en|title=Portrait of Lisa Gherardini, wife of Francesco del Giocondo |publisher=[[Musee du Louvre]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071211112851/http://www.louvre.fr/llv/oeuvres/detail_notice.jsp?CONTENT%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&CURRENT_LLV_NOTICE%3C%3Ecnt_id=10134198673226503&amp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3Bamp%3BFOLDER%3C%3Efolder_id=9852723696500816&bmUID=1155229237450&bmLocale=en|archivedate=2007-12-11|url-status=dead}}</ref>) είναι [[προσωπογραφία]] που ζωγράφισε ο [[Ιταλία|Ιταλός]] καλλιτέχνης [[Λεονάρντο ντα Βίντσι]]. Πρόκειται για ελαιογραφία σε ξύλο [[Λεύκα|λεύκης]], που ολοκληρώθηκε μέσα στη χρονική περίοδο [[1503]]-[[1519]]. Αποτελεί ιδιοκτησία του [[Γαλλία|Γαλλικού Κράτους]], και εκτίθεται στο [[Μουσείο του Λούβρου]], στο [[Παρίσι]]. Ο πίνακας, διαστάσεων 77 εκ. × 53 εκ., απεικονίζει μία καθιστή γυναίκα, τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, η έκφραση του προσώπου της οποίας χαρακτηρίζεται συχνά ως αινιγματική.<ref name="ns1">{{cite web|accessdate=27 April 2008|url=http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn6056|title=Noisy secret of Mona Lisa's |publisher=[[New Scientist]]|date=23 June 2004|author=Cohen, Philip}}</ref> Η Μόνα Λίζα θεωρείται το πιο διάσημο έργο ζωγραφικής.<ref>Henry Thomas and Dana Lee Thomas, ''Living biographies of great painters'', Garden City Books, 1959, p.50.</ref>

Ο πίνακας πήρε το όνομά του από τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο<ref>{{cite news|title=German experts crack the ID of ‘Mona Lisa’|url=http://www.msnbc.msn.com/id/22652514/?GT1=10755|publisher=MSN|date=14 January 2008|accessdate=15 January 2008}} {{Dead link|archive-url=https://web.archive.org/web/20080116210319/http://www.msnbc.msn.com/id/22652514/?GT1=10755|archive-date=May 20112008-01-16|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news|title=Researchers Identify Model for Mona Lisa|url=http://www.nytimes.com/aponline/arts/AP-Art-Mona-Who.html|work=The New York Times |accessdate=15 January 2008}} {{Dead link|date=August 2010|bot=RjwilmsiBot}}</ref>, που ήταν μέλος της οικογένειας Γκεραρντίνι από τη Φλωρεντία και την [[Τοσκάνη]] και σύζυγος του εύπορου έμπορου μεταξιού Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο.<ref name="Kemp">Kemp 2006, σ. 261–262</ref> Ο πίνακας ήταν παραγγελία για το καινούριο τους σπίτι και για να γιορτάσουν τη γέννηση του δεύτερου γιου τους, Αντρέα.<ref>Farago 1999, σ. 123</ref> Η ταυτότητα της εικονιζόμενης γυναίκας αναγνωρίστηκε στο Πανεπιστήμιο της [[Χαϊδελβέργη|Χαϊδελβέργης]] το [[2005]] από έναν ειδικό που ανακάλυψε ένα σημείωμα του [[1503]] το οποίο είχε γράψει ο Αγκοστίνο Βεσπούτσι.<ref name="subject">{{cite web|title=Mona Lisa – Heidelberg discovery confirms identity|url=http://www.ub.uni-heidelberg.de/Englisch/news/monalisa.html|publisher=[[University of Heidelberg]]|accessdate=4 July 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110508121954/http://www.ub.uni-heidelberg.de/Englisch/news/monalisa.html|archivedate=2011-05-08|url-status=dead}}</ref>

Διάφορες εναλλακτικές απόψεις έχουν εκφραστεί σχετικά με το θέμα. Κάποιοι μελετητές θεωρούν πως η Λίζα ντελ Τζιοκόντο ήταν το αντικείμενο μιας άλλης προσωπογραφίας, και εντοπίζουν τουλάχιστον άλλους τέσσερις πίνακες στους οποίους αναφέρεται ο Βασσάρι αποκαλώντας τους ''Μόνα Λίζα''.<ref name="monna bella">{{cite journal|author=Stites, Raymond S.|title=Mona Lisa—Monna Bella|journal=Parnassus|edition=vol 8|issue=1|pages=7–10, 22–23|publisher=[[College Art Association]]|month=January | year=1936|doi=10.2307/771197|volume=8|ref=harv|jstor=771197}}</ref><ref>Bohm-Duchen, Monica (2001). The private life of a masterpiece.[http://books.google.gr/books?id=cwL7aF-EB84C&pg=PA53&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false] University of California Press. p. 53. ISBN 9780520233782. Retrieved 10 October 2010.</ref> O [[Σίγκμουντ Φρόυντ]] πίστευε πως το περιώνυμο μειδίαμα της Μόνα Λίζα ήταν αποτέλεσμα ανάκλησης ανάμνησης της μητέρας του Λεονάρντο. Άλλες προτάσεις για την ταυτότητα της εικονιζόμενης γυναίκας είναι: η μητέρα του Λεονάρντο Κατερίνα,<ref>Kempler, Roni: [http://sites.google.com/site/whothemonalisais2017/ Who the Mona Lisa Is] 2017, TXu 2-064-715, Google Site. [https://www.britannica.com/topic/Mona-Lisa-painting Mona Lisa, painting by Leonardo da Vinci, View article history, Roni Kempler's contributions, Encyclopædia Britannica]</ref> η Isabella από τη [[Νάπολη]],<ref name=Debelle>{{cite news|author=Debelle, Penelope|title=Behind that secret smile|url=http://www.theage.com.au/articles/2004/06/24/1088046208817.html|work=The Age|date=25 June 2004|accessdate=6 October 2007 | location=Melbourne}}</ref> η Cecilia Gallerani,<ref name="Johnston">{{cite news|author=Johnston, Bruce|title= Riddle of Mona Lisa is finally solved: she was the mother of five|work=The Daily Telegraph |location=UK |url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2004/08/01/wmona01.xml&sSheet=/news/2004/08/01/ixworld.html|archiveurl=httphttps://web.archive.org/web/20071011082755/http://telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2004/08/01/wmona01%2Fnews%2F2004%2F08%2F01%2Fwmona01.xml&sSheet=/news/2004/08/01/ixworld%2Fnews%2F2004%2F08%2F01%2Fixworld.html|archivedate=2007-10-11 October 2007|date=8 January 2004|accessdate=6 October 2007 |url-status=live}}</ref> η Costanza d'Avalos, Δούκισσα της Francavilla, η [[Ισαβέλλα ντ' Έστε Γκοντσάγκα|Ισαβέλλα του Έστε]],<ref>αλλά θα ήταν πολύ γηραιότερη από τη γυναίκα του πίνακα, Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.292</ref> η Pacifica Brandano or Brandino, η Isabela Gualanda, η [[Αικατερίνη Σφόρτσα|Κατερίνα Σφόρτσα]]<ref>{{Cite book|title=Caterina Sforza ist Mona Lisa die Geschichte einer Entdeckung|first=Magdalena|last=Soest|publisher=Dt. Wiss.-Verl|isbn=3868880402|year=2011|date=2011|edition=1., Auflage|location=Baden Baden|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/778461245|id=778461245}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.theguardian.com/world/2002/mar/14/arts.highereducation|title=Mona Lisa revealed as adventurous beauty|last=Staff|date=2002-03-14|last2=agencies|newspaper=The Guardian|language=en-GB|issn=0261-3077|accessdate=2017-12-05}}</ref>, η Βιτόρια Κολόνα, η [[Ισαβέλλα της Αραγωνίας|Ισαβέλλα της Αραγώνας]], η Φιλιμπέρθα του Σαβόι, η Πατσίφικα Μπραντάνο<ref>{{Cite news|url=http://monalisa.org/2012/09/06/the-woman-of-the-louvre-masterpiece-who-is-she/|title=The Woman of the Louvre Masterpiece: Who is She? - The Mona Lisa Foundation|date=2012-09-06|newspaper=The Mona Lisa Foundation|language=en-US|accessdate=2017-12-05}}</ref> και ο ίδιος ο Λεονάρντο.<ref name="myth">{{cite news|author=Nicholl, Charles|title=The myth of the Mona Lisa|work=The Guardian |location=UK | url=http://books.guardian.co.uk/lrb/articles/0,6109,675653,00.html| date=28 March 2002|accessdate=6 October 2007 }}</ref><ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.292</ref> Σήμερα οι απόψεις των ιστορικών της τέχνης συγκλίνουν στην ιδέα πως ο πίνακας απεικονίζει τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, που πάντα ήταν η παραδοσιακή άποψη.

Ο Γάλλος ποιητής [[Γκιγιώμ Απολλιναίρ]], θεωρήθηκε ύποπτος, συνελήφθη και φυλακίστηκε. Ο Απολλιναίρ προσπάθησε να εμπλέξει στην υπόθεση τον φίλο του, [[Πάμπλο Πικάσο]], ο οποίος επίσης ανακρίθηκε, αλλά αργότερα και οι δύο απαλλάχθηκαν των κατηγοριών.<ref name="monalisa25">{{cite news |title=Top 25 Crimes of the Century: Stealing the Mona Lisa, 1911 |url=http://www.time.com/time/2007/crimes/2.html |work=TIME |accessdate=15 September 2007 | date=2 December 2007 |archiveurl=httphttps://web.archive.org/web/20070303065050/http://www.time.com/time/2007/crimes/2.html |archivedate=32007-03-03 March|url-status=live 2007}}</ref><ref>[http://tvxs.gr/news/σαν-σήμερα/σαν-σήμερα-απολινέρ-και-πικάσο-συλλαμβάνονται-για-την-κλοπή-της-μόνα-λίζα tvxs.gr - ''Απολινέρ και Πικάσο συλλαμβάνονται για την κλοπή της Μόνα Λίζα'']</ref>