Ελληνιστική περίοδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

==== Το βασίλειο των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]]. ====

Το επόμενο ελληνιστικό βασίλειο που καταλύθηκε από τους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] ήταν αυτό των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]]. Η σύγκρουση ξεκίνησε επί βασιλείας του [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχου]] Γ’ εναντίον του οποίου στράφηκαν οι [[Ρωμαίοι]] μετά την ήττα του [[Φίλιππος Ε΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου]] Ε’. οι αφορμές ήταν οι εξής:

α) την άνοιξη του 197 π.Χ., ο [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχος]] εκστράτευσε εναντίον των ελληνικών πόλεων της [[Μικρά Ασία|Μικράς]] Ασίας και τις έθεσε υπό την κυριαρχία του. Την άνοιξη του 196 π.Χ. αποβιβάστηκε στη Θρακική χερσόνησο και με κέντρο στα ευρωπαϊκά εδάφη τη [[Λυσιμάχεια Αιτωλοακαρνανίας|Λυσιμάχεια]] διεξήγαγε επιχειρήσεις ως το 194 π.Χ. επεξέτεινε την κυριαρχία του στο βόρειο [[Αιγαίο Πέλαγος|Αιγαίο]] ως τη [[Μαρώνεια]].

γ) επειδή οι [[Αιτωλείς|Αιτωλοί]] είχαν δυσαρεστηθεί από τις ρυθμίσεις που επικράτησαν μετά το 197 π.Χ. αποφάσισαν να πολεμήσουν εναντίον της [[Ρώμη|Ρώμης]] και κάλεσαν τον [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχο]] στην [[Ελλάδα]] και τον εξέλεξαν στρατηγό αυτοκράτορα. Το 192 π.Χ. ξεκίνησε την εκστρατεία του στην [[Ελλάδα]]. Την άνοιξη του 191 π.Χ. ο ρωμαϊκός στρατός έφτασε στην [[Απολλωνία]] και εντός του έτους αυτού ο [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχος]] ηττήθηκε στις [[Θερμοπύλες]] και αποχώρησε στη [[Μικρά Ασία|Μικρά]] Ασία.

Μετά τις [[Θερμοπύλες]], οι [[Αιτωλείς|Αιτωλοί]] έστειλαν πρεσβεία στη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]] για να συνθηκολογήσουν. Το 191 π.Χ. συμφωνήθηκε προσωρινή ειρήνη και το 189 π.Χ. συνήφθη ειρήνη.

Το 190 π.Χ. ανέλαβε ως ύπατος τη διεξαγωγή του πολέμου εναντίον του [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντιόχου]] ο [[Κορνήλιος Σκιπίων|Κορνήλιος Σκιπίων,]] που συνόδευε ο αδελφός του [[Παύλος Σκιπίων|Παύλος Σκιπίω]]<nowiki/>ν. Περνώντας την [[Ελλάδα]], τη θρακική χερσόνησο και τον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]], έφθασε στη [[Μικρά Ασία|Μικρά]] Ασία. Η αποφασιστική μάχη δόθηκε στις αρχές του 189 π.Χ. στη [[Νομός Μαγνησίας|Μαγνησία]] κοντά στο όρος [[Σίπυλος|Σίπυλο]], όπου αν και ο [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχος]] παρέταξε 72 και οι [[Ρωμαίοι]] 30 χιλιάδες στρατού, νίκησαν οι [[Ρωμαίοι]] λόγω των εύστοχων συμβουλών του [[Ευμένης Β΄ της Περγάμου|Ευμένη.]] Ο [[Σκιπίων ο Αφρικανός|Σκιπίωνας]] υπαγόρευσε στον [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχο]] τους όρους της ειρήνης, οι οποίο επικυρώθηκαν από τη [[Ρωμαϊκή σύγκλητος|Σύγκλητο]] το 189 π.Χ. Σύμφωνα με τους όρους της ειρήνης, η οροσειρά του [[Ταύρου]] αποτελούσε το δυτικό όριο του βασιλείου των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]], που αποσύρθηκε από τη [[Μικρά Ασία|Μικρά]] Ασία, και απαγορεύθηκε να στρατολογεί από περιοχές δυτικά της οροσειράς. Τον υποχρέωσε ακόμη να περιορίσει τον αριθμό των ελεφάντων που κατείχε και να παραδώσει το στόλο, εκτός από δέκα πλοία, 20 ομήρους και πολεμική αποζημίωση ύψους δεκαπέντε χιλιάδων ταλάντων. Οι μεγάλες απώλειες ως συνέπεια της ήττας και πέθανε το 187 π.Χ. Τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του [[Σέλευκος Δ΄ Φιλοπάτωρ|Σέλευκος]] Δ’ , που δολοφονήθηκε και τον αντικατέστησε ο νεότερος αδελφός του, [[Αντίοχος Δ΄ Επιφανής|Αντίοχος]] Δ’, ο επονομαζόμενος [[Επιφάνης|Επιφανής]] (175-164/3 π.Χ.). Ενώ το βασίλειο δεν υπέστη εδαφικές απώλειες, ένα χαρακτηριστικό της βασιλείας του ήταν οι αναταραχές που ξέσπασαν στην [[Ιουδαία]]. Ήδη στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ., υπήρχε ένα χάσμα ανάμεσα τους ελληνιστές, τους [[Ιουδαίος|Ιουδαίους]], δηλαδή, που είχαν ελληνική παιδεία, και τους ορθόδοξους [[Εβραίοι|Εβραίους]]. Το 175-170 επικράτησαν ταραχές στην [[Ιερουσαλήμ]] διότι στο [[Ναός|Ναό]] … οι ελληνιστές, με τον [[Ιάσονας (αποσαφήνιση)|Ιάσωνα]], ο οποίος ίδρυσε [[Γυμνάσιο]], κάτι που αποτελούσε πρόκληση για τους ορθόδοξους [[Ιουδαίος|Ιουδαίους]] και οδήγησαν σε ταραχές τα έτη 169-167 π.Χ. που έληξαν με προσωρινή ήττα των ορθοδόξων [[Ιουδαίοι|Ιουδαίων]]. Την αρχή του 169 π.Χ., καθώς εκστράτευε εναντίον της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]], πέρασε από το [[Ναός|Ναό]] και αφαίρεσε το θησαυρό ως αντιστάθμισμα φόρων τριών ετών που δεν είχαν καταβληθεί. Το 168 π.Χ. άρχισε εξέγερση των ορθοδόξων [[Ιουδαίοι|Ιουδαίων]], ο [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχος]] κατέλαβε την [[Ιερουσαλήμ]] και εγκατέστησε φρουρά ;στην ύπαιθρο;. Ο [[Ναός]] μεταβλήθηκε σε ναό του [[Ολύμπιος Δίας|Ολυμπίου]] Διός. Μία άλλη προκλητική ενέργεια ήταν η απαγόρευση του [[Ιουδαϊκός νόμος|Ιουδαϊκού]] νόμου το [[Δεκέμβριος|Δεκέμβρη]]; Του 167 π.Χ. επιβάλλοντας τα ελληνικά ήθη. Η αφαίρεση από τους [[Ιουδαίος|Ιουδαίους]] του εξ έθους δικαιώματός τους να ζουν κατά το μωσαϊκό νόμο συνιστούσε μία ήττα των ορθόδοξων [[Ιουδαίων]]. Το 166 π.Χ. ξέσπασε και άλλη εξέγερση στην [[Ιουδαία]], όπου εκστράτευσε ο [[Αντίοχος Γ΄ ο Μέγας|Αντίοχος]] το 164 π.Χ. και ηττήθηκε. Αναγκάστηκε να ανακαλέσει το διάταγμα του 167 π.Χ., να επαναφέρει τη λατρεία του [[Γιαχβέ]] στο [[Ναός|Ναό]] και να παράσχει αμνηστία. Πέθανε το 164/3 π.Χ. Μετά το θάνατό του ξεκίνησε η παρακμή του βασιλείου των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]], λόγω των συνεχών δυναστικών ερίδων και της εδαφικής συρρίκνωσης, ως αποτέλεσμα των αποσχιστικών τάσεων που εκδηλώθηκαν και κυρίως της επέκτασης του παρθικού βασιλείου.

Κατάληξη της κατάστασης που ξεκίνησε με γεγονότα μετά το θάνατο του [[Αντίοχος Δ΄ Επιφανής|Αντιόχου]] Δ’, ήταν η εξής: περί το τέλος του 2ου και τις αρχές του 1ου αιώνα ολόκληρη η [[Μεσοποταμία]], η περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς [[Τίγρης ποταμός|Τίγρη]] και [[Ευφράτης|Ευφράτη]], ανήκε στους [[Πάρθοι|Πάρθους]] περιορίζοντας το βασίλειο των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]] στην ανατολική [[Κιλικία]] και στη [[Συρία]]. Τελευταίος [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκίδης]] βασιλιάς ήταν ο [[Αντίοχος (γιος Αντίοχου Γ΄)|Αντίοχος]] ΙΓ’ (69-64). Επί αυτού του βασιλιά καταλύθηκε το βασίλειο των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]]. Ο [[Πομπήιος]], μετά τη νίκη του το 66 π.Χ. επί του [[Μιθριδάτης ΣΤ΄ Ευπάτωρ|Μιθριδάτη]] ΣΤ’ και του υποτελή του [[Τιγράνης|Τιγράνη]], κατευθύνθηκε προς τη [[Συρία]] και το θέρος του 64 π.Χ., όταν έφτασε το θέρος του 64 π.Χ. ο [[Αντίοχος]] ΙΓ’ ζήτησε να τον αναγνωρίσουν. Ο [[Πομπήιος]] αρνήθηκε και το 64/3 π.Χ. μετέτρεψε το βασίλειό του σε ρωμαϊκή επαρχία, με το όνομα [[Syria]], θέτοντας τέλος στην ύπαρξη του βασιλείου των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]].