|
Κατάληξη της κατάστασης που ξεκίνησε με γεγονότα μετά το θάνατο του [[Αντίοχος Δ΄ Επιφανής|Αντιόχου]] Δ’, ήταν η εξής: περί το τέλος του 2ου και τις αρχές του 1ου αιώνα ολόκληρη η [[Μεσοποταμία]], η περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς [[Τίγρης ποταμός|Τίγρη]] και [[Ευφράτης|Ευφράτη]], ανήκε στους [[Πάρθοι|Πάρθους]] περιορίζοντας το βασίλειο των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]] στην ανατολική [[Κιλικία]] και στη [[Συρία]]. Τελευταίος [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκίδης]] βασιλιάς ήταν ο [[Αντίοχος (γιος Αντίοχου Γ΄)|Αντίοχος]] ΙΓ’ (69-64). Επί αυτού του βασιλιά καταλύθηκε το βασίλειο των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]]. Ο [[Πομπήιος]], μετά τη νίκη του το 66 π.Χ. επί του [[Μιθριδάτης ΣΤ΄ Ευπάτωρ|Μιθριδάτη]] ΣΤ’ και του υποτελή του [[Τιγράνης|Τιγράνη]], κατευθύνθηκε προς τη [[Συρία]] και το θέρος του 64 π.Χ., όταν έφτασε το θέρος του 64 π.Χ. ο [[Αντίοχος]] ΙΓ’ ζήτησε να τον αναγνωρίσουν. Ο [[Πομπήιος]] αρνήθηκε και το 64/3 π.Χ. μετέτρεψε το βασίλειό του σε ρωμαϊκή επαρχία, με το όνομα [[Syria]], θέτοντας τέλος στην ύπαρξη του βασιλείου των [[Δυναστεία των Σελευκιδών|Σελευκιδών]].
==== Το βασίλειο των [[Δυναστεία των Πτολεμαίων|Πτολεμαίων]]. ====
Το βασίλειο των [[Δυναστεία των Πτολεμαίων|Πτολεμαίων]] γνώρισε το 2ο και τον 1ο π.Χ. αιώνα μία προϊούσα παρακμή, συμπτώματα της οποίας ήταν οι συνεχείς δυναστικές έριδες, η συνεχής πτώση της οικονομίας και η ενδυνάμωση του εγχώριου πληθυσμού, λόγω της ελάττωσης της ισχύος του βασιλείου. Συχνά η [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]] επενέβαινε στα εσωτερικά του, διότι πρέσβεις από την [[Αλεξάνδρεια]] κατέφθαναν στη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]]. Η ιστορία του βασιλείου χωρίζεται σε δύο ενότητες: την περίοδο διάσπασης του βασιλείου και την περίοδο της βασιλείας της [[Κλεοπάτρα Ζ'|Κλεοπάτρας Ζ’]].
Το 163 π.Χ. για πρώτη φορά το βασίλειο των [[Δυναστεία των Πτολεμαίων|Πτολεμαίων]] διανεμήθηκε. Ο [[Πτολεμαίος]] ο ΙΣΤ’ έλαβε το [[Αιγαίο Πέλαγος|Αιγαίο]] και την [[Κύπρος|Κύπρο]] και ο [[Πτολεμαίος Η΄ Φύσκων|Πτολεμαίος]] Φίσκων την [[Κυρηναϊκή]]. Ένα άλλο σύμπτωμα της ασθενούς κατάστασης του βασιλείου ήταν η κληροδότησή του στους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] κατά τη διαθήκη του [[Πτολεμαίος Φίσκων|Πτολεμαίου]] Φίσκωνος το 155 π.Χ. Σε επιγραφή που έχει βρεθεί στο ναό του [[Απόλλων|Απόλλωνα]] στην [[Κυρήνη]] αναφέρεται ότι σε περίπτωση θανάτου του η [[Κυρηναϊκή]] περιέρχεται στην ιδιοκτησία του ρωμαϊκού δήμου. Η σύγκλητος δεν εφάρμοσε τη διαθήκη. Το 96 π.Χ. ο [[Πτολεμαίος]] Απίων στην [[Κυρηναϊκή]] άφησε το βασίλειο στο ρωμαϊκό δήμο και η [[Ρωμαϊκή σύγκλητος|Σύγκλητος]] το 74 π.Χ. αποφάσισε να στείλει ένα [[Ρωμαίοι|Ρωμαίο]] διοικητή και να οργανώσει ως επαρχία την περιοχή. Ο [[Πτολεμαίος]] I' με διαθήκη του άφηνε την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] στο ρωμαϊκό δήμο. Αυτά είναι συμπτώματα και χαρακτηριστικά της κατάσταση που επικρατούσε.
Κατά τη διάρκεια, όμως, της βασιλείας της [[Κλεοπάτρα Ζ'|Κλεοπάτρας Ζ’]], σημειώνεται μία αναβίωση της ισχύος του βασιλείου. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] Ζ’ (51-30 π.Χ.) ανήλθε στο θρόνο μετά το θάνατο του πατέρα της [[Πτολεμαίος ΙΒ|Πτολεμαίου]] ΙB’, ο οποίος με διαθήκη άφηνε το βασίλειό του στην κόρη του και το γιο του, [[Πτολεμαίος ΙΓ|Πτολεμαίο]] ΙΓ’ με τον όρο ότι θα παντρευτούν. Αντίγραφο της διαθήκης στάλθηκε στη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]], με την παράκληση να επιβλεφθεί η χρονική εφαρμογή της διαθήκης. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]], που ανήλθε στο θρόνο σε ηλικία 17 ετών, (ο αδερφός της [[Πτολεμαίος]] ήταν τότε ένδεκα ετών) κυβέρνησε ουσιαστικά μόνη της, αφού οι σύζυγοί της άλλαζαν ([[Πτολεμαίος]] ΙΓ’ [51-47], [[Πτολεμαίος ΙΔ΄|Πτολεμαίος]] ΙΔ’ [47-44], γιος της Πτολεμαίος ΙΕ’ [[Πτολεμαίος ΙΕ΄ Καισαρίων|Καισαρίων]] [44-30]). Τυπικά είχε τον τίτλο της συμβασιλείας, ουσιαστικά, όμως, κυβερνούσε μόνη της. Το γεγονός ότι η εξουσία της είχε πραγματικό αντίκρισμα φαίνεται απ’ το ότι εικονίζεται μόνη της σε νομίσματα και καθιέρωσε τη λατρεία της ως ‘νέας Ίσιδος’[[Ίσις|Ίσιδος]]’, διαχωρίζοντάς την από τη λατρεία του βασιλιά. Ήταν ευφυής, μορφωμένη και ασκούσε υψηλή πολιτική μέσω των διαπροσωπικών της σχέσεων.
Πληροφορίες γι’ αυτήν έχουμε από πτολεμαϊκούς παπύρους και νομίσματα και από ρωμαϊκές πηγές. Από τις ελληνικές πηγές, τη συναντάμε στο βίο του [[Πλούταρχος|Πλουτάρχου]] ‘Αντώνιος’‘[[Αντώνιος]]’. Η σύνδεση [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρας]] με τα ρωμαϊκά πράγματα έγινε μέσω της σύνδεσής της με τον Ιούλιο [[Ιούλιος Καίσαρ|Καίσαρα]]. Οι ρωμαϊκοί εμφύλιο πόλεμοι διεξήχθησαν κατά κύριο λόγο στην [[Ελλάδα]]. Μετά τη μάχη στα [[Φάρσαλα]], ο ηττηθείς [[Πομπήιος]] κατέφυγε στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] όπου δολοφονήθηκε. Όταν ο [[Ιούλιος Καίσαρας]] κατέφθασε στην [[Αλεξάνδρεια]], ούτε ο [[Πτολεμαίος ΙΓ'|Πτολεμαίος]] ΙΓ’ ούτε η [[Κλεοπάτρα Ζ'|Κλεοπάτρα]] Ζ’ βρισκόταν εκεί και τους κάλεσε εκεί ώστε να τους συμφιλιώσει. Το 48 π.Χ. ανακοίνωσε ότι θα συμβάλλει όπως όριζε η διαθήκη. Όταν το 47 π.Χ. υποκινήθηκε μία εξέγερση του πτολεμαϊκού στρατού για τον [[Πτολεμαίος|Πτολεμαίο]] ΙΓ’ και έγινε μάχη στην [[Αλεξάνδρεια]], τότε, επειδή στο λιμάνι υπήρχαν πενήντα ρωμαϊκά πλοία, ο Ιούλιος [[Ιούλιος Καίσαρ|Καίσαρας]] διέταξε να πυρποληθούν για να μη χρησιμοποιηθούν από τους εξεγερμένους, η φωτιά μεταδόθηκε στη βιβλιοθήκη της [[Αλεξάνδρεια|Αλεξάνδρειας]], η οποία και καταστράφηκε. Όταν καταπνίγηκε η εξέγερση και ο [[Πτολεμαίος ΙΓ'|Πτολεμαίος]] ΙΓ’ ?, βασίλισσα ήταν η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] με τον αδερφό της, [[Πτολεμαίος ΙΔ'|Πτολεμαίο]] ΙΔ’. Ο [[Καίσαρας]] άφησε εκεί τέσσερις λεγεώνες φεύγοντας. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] βρισκόταν στη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]] στις [[Ειδοί του Μαρτίου|Ειδούς]] του Μαρτίου [[44 π.Χ.]] μαζί με τον τρίτο γιο της [[Καισαρίων|Καισαρίωνα]]. Η γνωριμία της με τον Μάρκο [[Μάρκος Αντώνιος|Αντώνιο]] αργότερα σε σχέση με τα γεγονότα μετά τη δολοφονία του [[Καίσαρας|Καίσαρα]]. Μετά τη μάχη στους [[Φίλιπποι|Φιλίππους]], το 42 π.Χ., ο [[Μάρκος Αντώνιος]] έδειξε ενδιαφέρον για τη διοίκηση της ανατολής & [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] και έμεινε εκεί. Όπως ο [[Πλούταρχος]] περιγράφει, αποδέχτηκε τον ελληνικό τρόπο ζωής Στην [[Ταρσός|Ταρσό]] της [[Κιλικία|Κιλικίας]] … και το χειμώνα του 41-40 βρισκόταν στην [[Αλεξάνδρεια]]. Αν εξαιρέσουμε τα έτη 40-38, ο [[Αντώνιος]] πέρασε όλη την υπόλοιπη περίοδο από το 42 ως το 31 π.Χ. στην ελληνική ανατολή μαζί με την [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]]. Οι πολιτικές βλέψεις του [[Αντωνίου]] ήταν άλλες από την επίσημη πολιτική της [[Ρώμη|Ρώμης]]. Το 34 π.Χ. σε μία εκδήλωση στο κατάμεστο [[Γυμνάσιο]] της [[Αλεξάνδρειας]] ο [[Μάρκος Αντώνιος]] και η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] παρουσιάστηκαν καθισμένοι σε χρυσούς θρόνους με τα παιδιά τους στα πόδια τους. Τότε ο [[Μάρκος Αντώνιος]] διένειμε τα εδάφη της [[Ανατολή|Ανατολής]] στην [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]], που ονομάστηκε ‘βασίλισσα των βασιλέων’, και στα παιδιά της. Ειδικότερα, ο [[Πτολεμαίος ΙΕ΄ Καισαρίων|Καισαρίων]], γιος του [[Καίσαρας|Καίσαρα]] και της [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρας]], ονομάστηκε βασιλέας των βασιλέων, στον [[Αλέξανδρος Ήλιος|Αλέξανδρο]] Ήλιο αποδόθηκε η [[Αρμενία]] και τα εδάφη ανατολικά του [[Ευφράτης|Ευφράτη]], στην [[Κλεοπάτρα Σελήνη|Κλεοπάτρα]] Σελήνη η [[Λιβύη]] και η κυρηναϊκή και στον [[Πτολεμαίο]] [[Πτολεμαίος Φιλάδελφος|Φιλάδελφο]] τα εδάφη δυτικά του [[Ευφράτης|Ευφράτη]]. Η πράξη αυτή με έντονο πολιτικό συμβολισμό, επιβεβαίωσε την πρόθεσή του να ιδρύσει μία αυτοκρατορία με κέντρο την [[Αλεξάνδρεια]], κάτι που τον έφερνε αυτομάτως σε ρήξη με τη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρώμη]] και τον [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανό]]. Η σύγκλητος αφαίρεσε όλους του δημόσιους τίτλους από τον [[Μάρκος Αντώνιος|Αντώνιο]], ώστε ο [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανός]] να έχει αντιμέτωπο ένα απλό ιδιώτη, και ο πόλεμος επίσημα διεξαγόταν εναντίον της [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρας]]. Η τελική μάχη δόθηκε στο [[Άκτιο Αιτωλοακαρνανίας|Άκτιο]], στη νότια είσοδο του [[Αμβρακικός κόλπος|Αμβρακικού]] κόλπου. Στη βόρεια πλευρά βρισκόταν ο [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανός]] με ένα στόλο ελαφρών και γρήγορων πλοίων και στη νότια ο στόλος της [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρας]] εντός του [[Αμβρακικός κόλπος|Αμβρακικού]] και ο στρατός του [[Αντωνίου]]. Τα πλοία του [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανού]] επιτηρούσαν τη θαλάσσια είσοδο του κόλπου, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε τρόφιμα και αυτομολήσεις. Τότε αποφασίστηκε η έξοδος από τον κόλπο στις 2 Σεπτεμβρίου 31 π.Χ. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] με 60 πλοία που διασώθηκαν κατέφυγε στην [[Αλεξάνδρεια]] και με ένα πλοίο την ακολούθησε ο [[Μάρκος Αντώνιος|Μάρκος Αντώνιος.]] Λόγω θαλασσοταραχής??. Ο [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανός]] πέρασε το χειμώνα του 31/30 π.Χ. στην [[Αθήνα]] και επέστρεψε στην [[Ιταλία]]. Την άνοιξη του 30 π.Χ. πραγματοποίησε ένα ταξείδιταξίδι στη Μικρά [[Μικρά Ασία|Ασία]], τη [[Συρία]] και την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]]. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] ζήτησε να διαπραγματευτεί μαζί του. Ο [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανός]] αρνήθηκε, διότι ήθελε και θησαυρό και [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]]. Την 1 Αυγούστου 30 π.Χ. ο [[Αντώνιος]] αυτοκτόνησε. Η [[Κλεοπάτρα Ζ΄ της Αιγύπτου|Κλεοπάτρα]] βρέθηκε νεκρή στον τάφο της, αν και υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το θάνατό της, από τις οποίες μία κάνει λόγο για θάνατο από δηλητήριο φιδιού. Το 30 π.Χ. σημειώθηκε το τέλος του πτολεμαϊκού βασιλείου. Το 29 π.Χ. ο [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανός]] πραγματοποίησε θρίαμβο, ο [[Καισαρίων|Πτολεμαίος Καισαρίων]] εκτελέστηκε, τα υπόλοιπα παιδιά συνόδευσαν το θρίαμβο του [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανού]] και, πέρα από την [[Κλεοπάτρα Σελήνη Β’]], που δόθηκε ως σύζυγος στο βασιλιά της [[Μαυριτανία|Μαυριτανίας]] [[Ιούδας Βασιλιάς της Ευρυτανίας.|Ιούδα]], δε γνωρίζουμε τι απέγινε Ο [[Αλέξανδρος Ήλιος|Αλέξανδρος]] Ήλιος και ο [[Πτολεμαίος Φιλάδελφος|Πτολεμαίος]] Φιλάδελφος.
Στις [[13 Ιανουαρίου]] [[27 π.Χ.]] εγκαινιάζεται μία νέα μορφή διακυβέρνησης του ρωμαϊκού κράτους και η ρωμαϊκή κυριαρχία λαμβάνει νέα μορφή. Πρόκειται για το principatus, στα ελληνικά ηγεμονία ή αυτοκρατορικό καθεστώς του Αυγούστου. Το 27 π.Χ. δίδεται στον [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανό]] ο τίτλος [[Αύγουστος (τίτλος)|Αύγουστος]] (=ανορθωτής). Το νέο πολίτευμα είναι έναsένας συνδυασμός αρμοδιοτήτων παλαιών θεσμών σε ένα μόνο πρόσωπο.
== Παραπομπές ==
<references />
|
