Αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη |
|||
Γραμμή 212:
[[File:Long-tailed Skua (js) 26.jpg|thumb|Μακρύουρο θαλάσσιο πτηνό]]
Εκτός από τον άνθρωπο τρία πρωτεύοντα είδη χερσαίων θηλαστικών κατοικούν στο αρχιπέλαγος: η [[αρκτική αλεπού]], ο [[τάρανδος]] του Σβάλμπαρντ και ένα τυχαία εισαχθέν [[Τρωκτικά|τρωκτικό]] της οικογένειας ''Κρικετίδαι'', που βρίσκονται μόνο στο Γκρούμαντ..<ref name=vernebrosjyre>{{cite web|url=http://www.dirnat.no/attachment.ap?id=1043 |title=Protected Areas in Svalbard |publisher=[[Norwegian Directorate for Nature Management]] |access-date=24 March 2010 |language=Norwegian |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927000359/http://www.dirnat.no/attachment.ap?id=1043 |archive-date=27 September 2011 }}</ref> Οι προσπάθειες εισαγωγής του [[Αρκτικός λαγός|αρκτικού λαγού]] και του [[Μοσχόβους|μοσχόβου]] έχουν αποτύχει<ref>Umbreit (2005): 33</ref>. Υπάρχουν 15 ως 20 είδη θαλάσσιων θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένων της [[φάλαινα]]ς, του [[Δελφίνι|δελφινιού[[, της [[Φώκιες|φώκιας]], του [[Θαλάσσιος ίππος|θαλάσσιου ίππου]] και της [[Πολική αρκούδα|πολικής αρκούδας]] .<ref name=vernebrosjyre>{{cite web|url=http://www.dirnat.no/attachment.ap?id=1043 |title=Protected Areas in Svalbard |publisher=[[Norwegian Directorate for Nature Management]] |access-date=24 March 2010 |language=Norwegian |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927000359/http://www.dirnat.no/attachment.ap?id=1043 |archive-date=27 September 2011 }}</ref>.
Οι πολικές αρκούδες είναι το σήμα κατατεθέν του Σβάλμπαρντ και ένα από τα κύρια τουριστικά αξιοθέατα.<ref>Torkildsen (1984): 174</ref> Τα ζώα προστατεύονται και οι άνθρωποι που κινούνται έξω από τους οικισμούς πρέπει να διαθέτουν τις κατάλληλες αποτρεπτικές για να αποφύγουν τυχόν επιθέσεις. Συνιστάται επίσης να φέρουν ένα πυροβόλο όπλο για χρήση ως έσχατη λύση.<ref name="Umbriet 2005: 132">Umbriet (2005): 132</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.sysselmannen.no/en/Shortcuts/Firearms/|title=Firearms in Svalbard|website=Sysselmannen.no|access-date=30 June 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160716124539/http://www.sysselmannen.no/en/Shortcuts/Firearms/|archive-date=16 July 2016|df=dmy-all}}</ref> Ένας Βρετανός μαθητής σκοτώθηκε από μια πολική αρκούδα το 2011.<ref>{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-14415592 |work=BBC News |title=Polar bear kills British boy in Arctic |date=5 August 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120223064624/http://www.bbc.co.uk/news/uk-14415592 |archive-date=23 February 2012 |df=dmy-all }}</ref> Τον Ιούλιο του 2018 μια πολική αρκούδα πυροβολήθηκε, όταν επιτέθηκε και τραυμάτισε ένα φύλακα πολικών αρκούδων που μετέφερε τουρίστες από ένα κρουαζιερόπλοιο<ref>{{Cite web|url=http://www.nbcwashington.com/news/national-international/Norway-Polar-Bear-Guard-Attack-489430611.html|title=Polar Bear Killed After Attack on Arctic Cruise Ship Guard|last=Grieshaber|first=Kristen|website=NBC4 Washington|language=en|access-date=2019-03-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dw.com/en/german-man-attacked-by-polar-bear-on-norwegian-island/a-44865113|title=German man attacked by polar bear on Norwegian island {{!}} DW {{!}} 28.07.2018|last=Welle (www.dw.com)|first=Deutsche|website=DW.COM|language=en-GB|access-date=2019-03-24}}</ref>. Το Σβάλμπαρντ και η [[Γη του Φραγκίσκου Ιωσήφ]] έχουν μαζί ένα πληθυσμό 3.000 πολικών αρκούδων, με τη Γη του Βασιλιά Καρόλου να είναι το σημαντικότερο ενδιαίτημα.
[[File:Female polar bear (Ursus maritimus) with cub, Svalbard.jpg|thumb|left|Θηλυκή [[πολική αρκούδα]] με νεογνό]]
Ο [[τάρανδος]] του Σβάλμπαρντ (R. tarandus platyrhynchus) είναι ένα ξεχωριστό υποείδος. Αν και προγενέστερα είχε σχεδόν εξαλειφθεί, το κυνήγι του είναι νόμιμο (όπως και της αρκτικής αλεπούς). [108] Υπάρχουν μικροί αριθμοί κατοικιδίων ζώων στους ρωσικούς οικισμούς .<ref>Torkildsen (1984): 165</ref>
[[File:Tundra1 (js).jpg|thumb|[[Τούνδρα]] στο Μπέλσουντ]].
Περίπου ογδόντα είδη πτηνών βρίσκονται στο Σβάλμπαρντ, τα περισσότερα από τα οποία είναι [[Μετανάστευση πτηνών|μεταναστευτικά]].<ref>{{Cite web|url=http://ebird.org/|title=eBird--Svalbard|website=eBird}}</ref> Η [[Θάλασσα Μπάρεντς|Θάλασσα του Μπάρεντς]] είναι από τις περιοχές του κόσμου με τα περισσότερα θαλάσσια πτηνά, με περίπου 20 εκατομμύρια κατά τα τέλη του καλοκαιριού. Δεκαέξι είδη από αυτά βρίσκονται στον [[Κόκκινος κατάλογος της IUCN|Κόκκινο Κατάλογο της IUCN]]. Ιδιαίτερα τα [[Μπγιέρνεγια]], Στόρφιορντεν, Βορειοδυτική Σπιτσβέργη και Χόπεν αποτελούν σημαντικά [[Ενδιαίτημα|ενδιαιτήματα]] για τα θαλάσσια πτηνά. Η περιοχή της Αρκτικής έχει τη μεγαλύτερη μετανάστευση, σε όλη τη διαδρομή προς την Ανταρκτική [108]. Μόνο δύο ωδικά πτηνά μεταναστεύουν στο Σβάλμπαρντ για αναπαραγωγή, ενώ μόνο ένα ξεχειμωνιάζει εκεί. Έχουν βρεθεί απολιθώματα του [[Πλειόσαυρος|Πλειόσαυρου]] από την [[Ιουράσια περίοδος|Ιουράσια περίοδο]], του μεγαλύτερου θαλάσσιου ερπετού της [[Δεινόσαυροι|εποχής των δεινοσαύρων]] που βρέθηκε ποτέ - εκτιμάται ότι είχε μήκος σχεδόν 15 μ.<ref>{{cite news |url=https://www.sciencedaily.com/releases/2008/02/080229101002.htm |title=Enormous Jurassic Sea Predator, Pliosaur, Discovered in Norway |work=[[Science Daily]] |date=29 February 2008 |access-date=24 March 2010 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100523110023/https://www.sciencedaily.com/releases/2008/02/080229101002.htm |archive-date=23 May 2010 |df=dmy-all }}</ref>
[[File:Bünsow Land Brisingefjellet IMG 7496.JPG|thumb|left|Δυτικές ακτές της Γης Μπύνσοβ. Βρίσκεται στο Iσφιόρντεν της [[Σπιτσβέργη]]ς]]
Το Σβάλμπαρντ έχει [[μόνιμα παγωμένο έδαφος]] και [[τούνδρα]], με χαμηλή, μεσαία και υψηλή αρκτική βλάστηση. Στο αρχιπέλαγος έχουν εντοπισθεί 165 είδη φυτών. Μόνο οι περιοχές που αποψύχονται το καλοκαίρι έχουν βλάστηση, που καταλαμβάνει περίπου το 10% του αρχιπελάγους<ref>Torkilsen (1984): 144</ref>. Η βλάστηση είναι περισσότερη στη Γη Νόρντενσκιελντ, γύρω από το Iσφιόρντεν και όπου επηρεάζεται από το [[γκουανό]].<ref>Umbreit (2005): 29–30</ref> Ενώ ο [[υετός]] είναι λίγος, δίνοντας στο αρχιπέλαγος ένα [[Ημίξηρο κλίμα|κλίμα στέππας]], τα φυτά εξακολουθούν να έχουν καλή πρόσβαση στο νερό επειδή το κρύο κλίμα μειώνει την εξάτμιση.<ref name=t101>Torkilsen (1984): 101</ref><ref name=vernebrosjyre /> Η περίοδος ανάπτυξης των φυτών είναι πολύ σύντομη και μπορεί να διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες.<ref>Umbreit (2005): 32</ref>
[[File:Prins-karls-forrland pho.jpg|thumb|right|300px|Το [[Πρινς Καρλς Φόρλαντ]] είναι προστατευόμενο ως Εθνικό Πάρκο Φόρλαντετ από το 1973]]
Στο Σβάλμπαρντ υπάρχουν 7 [[Εθνικός δρυμός|εθνικά πάρκα]]: Φόρλαντετ, Ιντρε Βιντεφιόρντεν, Γης Νόρντενσκιελντ, Γης Νόρντρε Iσφιόρντεν, Βορειοδυτικής Σπιτσβέργης, Γης Σάσεν-Μπύνσοβ και Νότιας Σπιτσβέργης.<ref>{{cite web |url=http://www.dirnat.no/nasjonalparker/ |title=Norges nasjonalparker |publisher=[[Norwegian Directorate for Nature Management]] |access-date=24 March 2010 |language=Norwegian |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100914050729/http://www.dirnat.no/nasjonalparker/ |archive-date=14 September 2010 |df=dmy-all }}</ref> Το αρχιπέλαγος διαθέτει δεκαπέντε καταφύγια πτηνών, μια γεωτοπική προστατευόμενη περιοχή και έξι καταφύγια άγριας ζωής- με το Νόρνταουστ-Σβάλμπαρντ και το Σέραουστ-Σβάλμπαρντ μεγαλύτερα από οποιοδήποτε εθνικό πάρκο. Τα περισσότερα καταφύγια άγριας ζωής και τρία από τα εθνικά πάρκα δημιουργήθηκαν το 1973, ενώ οι υπόλοιπες περιοχές έγιναν προστατευόμενες τη δεκαετία του 2000..<ref>{{cite web |url=http://dnweb12.dirnat.no/nbinnsyn/status/NBdata.asp?FyNr=21&Datasett=VV&Overskrift=true&knrSort=true |title=Verneområder i Svalbard sortert på kommuner |publisher=[[Norwegian Directorate for Nature Management]] |access-date=24 March 2010 |language=Norwegian |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110824235325/http://dnweb12.dirnat.no/nbinnsyn/status/NBdata.asp?FyNr=21&Datasett=VV&Overskrift=true&knrSort=true |archive-date=24 August 2011 |df=dmy-all }}</ref> Όλα τα ανθρώπινα έργα που χρονολογούνται πριν από το 1946 προστατεύονται αυτομάτως. Οι προστατευόμενες περιοχές αποτελούν το 65% του αρχιπελάγους<ref name=focus>{{cite web|url=http://www.ssb.no/english/subjects/00/00/20/svalbard_en/ |title=Focus on Svalbard |publisher=[[Statistics Norway]] |access-date=24 March 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111113150546/http://www.ssb.no/english/subjects/00/00/20/svalbard_en/ |archive-date=13 November 2011 }}</ref>. Το Σβάλμπαρντ βρίσκεται στον προσωρινό κατάλογο της Νορβηγίας για υποψηφιότητα ως [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς|Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO ]]<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5161/ |title=Svalbard |publisher=[[UNESCO]] |access-date=24 March 2010 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120130053943/http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5161/ |archive-date=30 January 2012 |df=dmy-all }}</ref>
[[File:Total solar eclipse of March 20, 2015 by Damien Deltenre (licensed for free use). (32844461616).jpg|thumb|Ολική [[Ηλιακή έκλειψη της 20ης Μαρτίου 2015|έκλειψη ηλίου της 20ης Μαρτίου 2015]] από το [[Λογκγέαρμπγεν]] της Νορβηγίας]]
Η ολική έκλειψη ηλίου της 20ής Μαρτίου 2015 ήταν ορατή μόνο στο Σβάλμπαρντ και στις [[Νήσοι Φερόες|Νήσους Φερόες]] ως ολική. Πολλοί επιστήμονες και τουρίστες την παρατήρησαν.
== Παραπομπές ==
| |||