Μετρό Θεσσαλονίκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι πρώτες επιστημονικές προτάσεις για ένα υπόγειο σύστημα σιδηροδρόμων για την [[Θεσσαλονίκη]], έγιναν από τον Τομ Μόουσον το 1918,<ref name="upatras2003">[{{Cite web |url=http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2003/pdf/01_01.pdf |title=Συστήµατα σταθερής τροχιάς στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Ιστορική αναδροµή (1889-1968) Αριστοτέλης Νανιόπουλος, Ναλµπάντης ∆ηµήτριος Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα ] |accessdate=2016-09-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215083716/http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2003/pdf/01_01.pdf |archivedate=2013-12-15 |url-status=dead }}</ref> και τον [[Ερνέστ Εμπράρ]],<ref>Γερολύμπου, Αλεξάνδρα, Η Ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης Μετά την Πυρκαγιά του 1917, Β Έκδοση, University Studio Press, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1995.</ref> κατά τη διάρκεια του επανασχεδιασμού της πόλης μετά την [[Πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917|Πυρκαγιά του 1917]], για να είναι εφικτή η εύκολη πρόσβαση από το κέντρο της πόλης (Βαρδάρι) προς τα τότε περίχωρα (Εξοχές ή Ντεπώ ή [[Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας (Θεσσαλονίκη)|Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας]] και [[Καλαμαριά]]). Το 1968 προτάθηκε δακτυλιοειδής γραμμή μετρό από τον Τριανταφυλλίδη ως εξής: Εκβολές Αξιού - Χαλάστρα - Άγιος Αθανάσιος - Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης - Καλαμαριά - Αεροδρόμιο Μακεδονία - Μεγάλο Έμβολο - Εκβολές Αξιού (μέσω υποθαλάσσιας σήραγγας).<ref name="upatras2003"/><ref>[https://skg2020.wordpress.com/2010/01/20/40-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-%CF%84%CF%8C%CF%83%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%BF/ 40 χρόνια πριν. Τόσο επίκαιρο…]</ref> Το 1973 ο ΟΑΣΘ πρότεινε την ανάπτυξη δικτύου υπογείου σιδηρόδρομου.<ref>[https://mikropragmata.lifo.gr/aksechasta/eidisi-diamantaki-gia-to-metro-tis-thessalonikis-ap-to-1973-epi-chountas/ Είδηση-διαμαντάκι για το Μετρό της Θεσσαλονίκης απ’ το 1973 (επί Χούντας!)]</ref>

Τελικά, η κατασκευή αυτή, που ονομάστηκε εκ των υστέρων από τους Θεσσαλονικείς «τρύπα του Κούβελα», κρίθηκε άσκοπη από τον νέο σχεδιασμό του μετρό, ενώ ο ίδιος ο τότε φορέας υλοποίησης του έργου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη περίοδο απλώς «σχεδιασμό του μετρό».<ref>{{Cite web|url=http://www.thessalonikicity.gr/Ypiresies/Grafeio_Dimarxou/apologismos/2002/apolog02_metro.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928033125/http://www.thessalonikicity.gr/Ypiresies/Grafeio_Dimarxou/apologismos/2002/apolog02_metro.htm|archivedate=2007-09-28|title=Μετρό Θεσσαλονίκης|date=2007-09-28|accessdate=2016-04-03|url-status=live}}</ref> Παράλληλα, λόγω της ύπαρξης της σήραγγας αυξήθηκε η στάθμη των υδάτων στα θεμέλια της [[Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ.|Πολυτεχνικής Σχολής]] του [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης]], στα οποία εντοπίστηκε σκουριά. Από τότε λειτουργούν καθημερινά [[Αντλία|αντλίες]] που απομακρύνουν τα νερά.<ref>{{Cite web|url=http://www.kpad.gr/text/news/December06/091206el.htm|title=091206el|website=www.kpad.gr|accessdate=2016-04-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305051005/http://www.kpad.gr/text/news/December06/091206el.htm|archivedate=2016-03-05|url-status=dead}}</ref>

Η επέκταση της βασικής γραμμής από το σταθμό 25ης Μαρτίου (πρώην "Πατρικίου") προς την Καλαμαριά δημοπρατήθηκε το 2012,<ref>[{{Cite web |url=http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=1&artid=107446.html |title=Θεσσαλονίκη:Το μετρό πάει και... Καλαμαριά] |accessdate=2011-11-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130521114409/http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=1&artid=107446.html |archivedate=2013-05-21 |url-status=dead }}</ref> ενώ η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο μειοδότη κατασκευαστική εταιρεία ΑΚΤΩΡ, έγινε στις 26 Ιουνίου 2013.<ref name="iefimerida.gr">iefimerida.gr [http://www.iefimerida.gr/node/83439/ Το Μετρό της Θεσσαλονίκης δεν είναι έτοιμο, επεκτείνεται όμως στην Καλαμαριά!] 28/12/2012</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.naftemporiki.gr/story/668996|title=Μετρό Θεσσαλονίκης: Υπεγράφη η σύμβαση για την επέκταση προς Καλαμαριά|website=naftemporiki.gr|language=el-GR|accessdate=2016-04-03}}</ref>

Η Γραμμή 1 θα ξεκινάει από το κέντρο της Θεσσαλονίκης και τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και, ακολουθώντας τις οδούς [[Οδός Μοναστηρίου (Θεσσαλονίκη)|Μοναστηρίου]], [[Οδός Εγνατία (Θεσσαλονίκη)|Εγνατία]] και Δελφών, θα καταλήγει στην περιοχή της [[Νέα Ελβετία|Νέας Ελβετίας]], όπου και θα συνδέεται με το αμαξοστάσιο Πυλαίας.<ref>[http://www.ypodomes.com/index.php/statheri-troxia/metro/thessalonikis/item/42669-stis-20-noemvriou-2020-i-episimi-enarksi-leitourgias-tou-metro-thessalonikis Στις 30 Νοεμβρίου 2020 η επίσημη έναρξη λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης]</ref> Καθημερινά θα κινούνται 18 αυτόματοι συρμοί (στις αρχές φθινοπώρου του 2019 θα αρχίσουν τα δοκιμαστικά δρομολόγια) με 30 χλμ/ώρα και θα διανύουν την απόσταση σε 20 λεπτά, εξυπηρετώντας 18.000 επιβάτες την ώρα ανά κατεύθυνση.<ref name="ansaldo-sts.com">[{{Cite web |url=http://www.ansaldo-sts.com/en/arc/press/ansaldobreda-and-ansaldo-sts-win-eur-300-million-contract-thessaloniki-metro |title=Thessaloniki Driverless Metro - Ansaldo STS {{en}}] |accessdate=2014-04-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141104195511/http://www.ansaldo-sts.com/en/arc/press/ansaldobreda-and-ansaldo-sts-win-eur-300-million-contract-thessaloniki-metro |archivedate=2014-11-04 |url-status=dead }}</ref> Η αναμονή συρμού θα είναι στο 1,5 λεπτό.<ref>[http://www.voria.gr/article/eniea-ditiki-grammi-tou-metro-sti-ditiki-thessaloniki Ποιες οι προτάσεις των φορέων για την δυτική επέκταση του μετρό]</ref> Η παράδοση της βασικής γραμμής αναμένεται να γίνει τον Απρίλιο του 2023.

** Ανωτέρα Σχολή Πολέμου <small>(παλαιά ονομασία ''Μαρίνου Αντύπα''<ref>[{{Cite web |url=https://www.press-news.gr/metro-thessalonikis-dite-to-plires-diktio/#_ |title=ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – Δείτε το πλήρες δίκτυο (διαδρομή και στάσεις)] |accessdate=2018-04-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160324232137/http://www.press-news.gr/metro-thessalonikis-dite-to-plires-diktio/#_ |archivedate=2016-03-24 |url-status=dead }}</ref>, επί της οδού Γεωργικής Σχολής), πλησίον Βροχίδη και PAOK Sports Arena<ref>[https://www.ametro.gr/wp-content/uploads/2019/03/AM_19.03.2019_RFP_354_19_sxedio_prosartimatos_texnika_dedomena.pdf RFP-354/19 – «ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»»]</ref></small><ref>Από την ΑΣΠ διερχόταν η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Μίκρας (Νίκης-Λ. Στρατού-Παπαναστασίου-Κανάρη-Αναξιμάνδρου) πληροφορία Μιχάλης Τρεμόπουλος τέως ευρωβουλευτής και ιστορικός των συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης.</ref>

Το 2011, στα πλαίσια εξορθολογισμού της χάραξης των γραμμών μετρό, προτάθηκε από το Υπουργείο να μην κατασκευαστεί το τμήμα από το σταθμό 25ης Μαρτίου προς τη Νέα Ελβετία και το αμαξοστάσιο Πυλαίας<ref>[{{Cite web |url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=52416987 |title=Αλλαγή χάραξης της γραμμής του μετρό] |accessdate=2011-09-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130520095435/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=52416987 |archivedate=2013-05-20 |url-status=dead }}</ref> και να κατασκευαστεί ένα αμαξοστάσιο στη περιοχή Μίκρα της Καλαμαριάς. Ωστόσο η ιδέα αυτή προβλέπεται σε μελλοντική φάση, ώστε να εξυπηρετούνται άμεσα οι συρμοί που θα κατευθύνονται προς Μίκρα και Αεροδρόμιο.

Το πρώτο θανατηφόρο εργατικό ατύχημα σημειώθηκε στο εργοτάξιο του σταθμού Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός στις 5 Φεβρουαρίου 2009, όταν τεχνίτης οικοδόμος που ανήκε σε εργοληπτική εταιρία της κοινοπραξίας κατασκευής, έχασε την ζωή του λόγω της μη τήρησης των οδηγιών του κατασκευαστή κατά την διαδικασία αποσυναρμολόγησης ενός μηχανήματος.<ref>Ιστοσ. Ελευθεριακής Συνδικαλιστικής Ένωσης Θεσσαλονίκης, [http://www.esethessalonikis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=68:2009-02-06-12-32-02&catid=16:2008-12-22-13-50-41&Itemid=22 Την Πέμπτη 5 Φλεβάρη σκοτώθηκε ο εργάτης του Μετρό Θεσσαλονίκης Βλαδίμηρος Μπαμπεντζίδης, 50 ετών, όταν ένα κομμάτι του γερανού ανύψωσης αποκολλήθηκε και τον καταπλάκωσε] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120305010018/http://esethessalonikis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=68:2009-02-06-12-32-02&catid=16:2008-12-22-13-50-41&Itemid=22 |date=2012-03-05 }}, 06 Φεβρουαρίου 2009</ref> Προβληματισμό προκάλεσε η διακοπή των εργασιών στις 13 Μαρτίου 2012, έπειτα από την ενημέρωση που είχε η επιβλέπουσα εταιρία Αττικό Μετρό και η Επιθεώρηση Εργασίας, πως εντοπίστηκε [[υδράργυρος]] στο εργοτάξιο του σταθμού Βενιζέλου, στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Εγνατίας, κατά τη φάση της αρχαιολογικής έρευνας. Συνολικά 220 αρχαιολόγοι και τεχνίτες που εργάζονταν επί μεγάλο χρονικό διάστημα στο εργοτάξιο, υποβλήθηκαν σε αιματολογικές εξετάσεις.<ref>Βασίλης Ιγνατιάδης, [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63631544 «Τους έβαζαν να μαζεύουν τον τοξικό υδράργυρο με τα χέρια»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120318135947/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63631544 |date=2012-03-18 }}, Εφημερίδα [[Έθνος (εφημερίδα)|Έθνος]], 20/03/2012</ref> Η απορρύπανση του σταθμού διήρκεσε τεσσεράμισι μήνες και ολοκληρώθηκε στις αρχές του Ιουλίου του ιδίου χρόνου.<ref>[http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=4&artid=144627 "Μετρό Θεσσαλονίκης: Ξεμπλόκαρε ο σταθμός της Βενιζέλου"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130521124414/http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=4&artid=144627 |date=2013-05-21 }}, Εφημ. Αγγελιοφόρος, (Ηλ. έκδ.) (6 Ιουλίου 2012).</ref>

Η εκσκαφή των δυο παράλληλων σηράγγων έγινε με την χρήση δυο μηχανημάτων ολομέτωπης διάνοιξης (ΤΒΜ) (οι οποίοι φέρουν αντίστοιχα τα ονόματα των μυθολογικών προσώπων '''[[Ηρακλής]]''' και '''[[Άκτωρ]]''')<ref>[http://www.capital.gr/story/3114357 Πιάνει δουλειά ο ''Ηρακλής'' στο Μετρό Θεσσαλονίκης]</ref> από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον σταθμό της Νέας Ελβετίας. Στη διάνοιξη προς Μίκρα οι μετροπόντικες φέρουν τα ονόματα των μυθολογικών προσώπων '''[[Φρίξος]]''' και '''[[Φρίξος και Έλλη|Έλλη]]'''<ref>[{{Cite web |url=https://makthes.gr/%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7-%CE%AD%CF%86%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B5-%CE%B7-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7-%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CF%86%CF%81%CE%AF/ |title=Εφημερίδα Μακεδονία-27/06/2017: Έφτασε η «Έλλη», έρχεται ο «Φρίξος»] |accessdate=2017-11-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171002193448/http://makthes.gr/%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%ba%cf%81%ce%ae%ce%bd%ce%b7-%ce%ad%cf%86%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b5-%ce%b7-%ce%ad%ce%bb%ce%bb%ce%b7-%ce%ad%cf%81%cf%87%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%bf-%cf%86%cf%81%ce%af/ |archivedate=2017-10-02 |url-status=dead }}</ref>. Το τμήμα μεταξύ της Νέας Ελβετίας και του αμαξοστασίου της Πυλαίας έχει διανοιχτεί με την μέθοδο ανοιχτού ορύγματος. Αναλυτικά η πρόοδος της κατασκευής του μετρό είναι η εξής:<ref>[http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=3855 "Κατασκευή Μετρό Θεσσαλονίκης: Πρόοδος έργου"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120127042633/http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=3855 |date=2012-01-27 }}, Ιστοσ. [[Αττικό Μετρό]].</ref>

! Eργασίες <br />Σταθμοί !! Απόσταση <br />από προηγούμ.<ref>Παναγιώτης Παπαϊωάννου, [http://polymichano.eng.auth.gr/uploads/media/200707_03.pdf Αφιέρωμα στο Μετρό Θεσσαλονίκης]{{dead link|date=May 2017}}, Περιοδ. Πολυμήχανο, Τεύχος 19, Ιούλιος 2007, σ. 18</ref><ref>[http://www.metrothessalonikis.com/%CE%BF%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CE%BF%CE%AF Oι σταθμοί]</ref>!! Εργοτάξιο !! Περίβλημα !! Αρχαιολ.<ref>[http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=4&artid=126966 "Θεσσαλονίκη: Στο φως οι θησαυροί της πόλης"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120201051114/http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=4&artid=126966 |date=2012-02-01 }}, Αγγελιοφόρος (30 Ιανουαρίου 2012).</ref> !! Έργα Πολιτικού Μηχ.!! Διαμόρφωση