Ναζιστική Γερμανία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
Διάσωση 5 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
||
Γραμμή 89:
== Η απαρχή ==
Μετά το τέλος του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], η γερμανική μοναρχία καταλύθηκε και, από το 1919, εγκαθιδρύθηκε η [[Δημοκρατία της Βαϊμάρης]]. Η [[Συνθήκη των Βερσαλλιών]] υπήρξε εξουθενωτική για τη Γερμανία, επιβάλλοντάς της σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις στην Πολωνία και τη Γαλλία, ασφυκτικούς περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις (στράτευμα - [[Ράιχσβερ]] (Reichswehr) έως 100.000 στελέχη κατ' ανώτατο όριο), υπέρογκες πολεμικές αποζημιώσεις, καθώς και την περίφημη παράγραφο περί αποκλειστικής ενοχής της Γερμανίας για το ξέσπασμα του πολέμου.<ref>[http://www.firstworldwar.com/source/versailles.htm 1st World War, a multimedia history of World War I: ''Treaty of Versailles, 28 June 1919''] περιλαμβάνει και το πλήρες κείμενο της συνθήκης</ref> Συνθήκες εμφυλίου πολέμου επικράτησαν την περίοδο 1919-1923, με βίαιες συγκρούσεις μεταξύ σοσιαλιστών, κομμουνιστών και ακροδεξιών παραστρατιωτικών ομάδων, των [[Φράικορπς]]. Από τα πιο αιματηρά επεισόδια αυτής της διαμάχης ήταν και η αιματηρή καταστολή της "Δημοκρατίας των Συμβουλίων" (Räterepublik)<ref>[https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:PjMvrS_pUZkJ:www.ijhssnet.com/journals/Vol_1_No_20_December_2011/3.pdf+%22adolf+Hoffmann%22+bavaria+1919&hl=en&pid=bl&srcid=ADGEESjbdwOAfX2lkJwQFhQL7Uq0NUlhcjUsQMATXOU4eopNlq9gNpAL818uNG_RSmVVr6KlYBtddbXzHRdjjlAQvVy_94ggT8MrkjwKymM7hQTvg2cqBJkwwcHbA-VFDD_w9JYkNRtb&sig=AHIEtbT1Prmn-WWa9lC-DcjxDtU3zvuf2Q Jeffrey S. Gaab (December 2011). "Hitler’s Beer Hall Politics: A Reassessment based on New Historical Scholarship". International Journal of Humanities and Social Science. σελ. 36]</ref> στο [[Μόναχο]]. Ταυτόχρονα, τα προβλήματα της οικονομίας, μαστιζόμενης από τον πληθωρισμό, προκάλεσαν κατά το 1922-23, την κατάληψη της [[κοιλάδα του Ρουρ|Ρηνανίας]] από γαλλικά στρατεύματα, καθώς η γερμανική κυβέρνηση αδυνατούσε να καταβάλει έγκαιρα τις οφειλόμενες πολεμικές αποζημιώσεις. Η γερμανική κυβέρνηση, ανίκανη να αντιδράσει στρατιωτικά, υποκίνησε απεργία των εργαζομένων στις βιομηχανίες του Ρουρ<ref>[http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Ruhr+Crisis+of+1922%E2%80%9323 Free Dictionary: ''Ruhr Crisis of 1922–23'']</ref>, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο εκατό εργατών από το πυρ που άνοιξαν τα γαλλικά στρατεύματα. Ο στραγγαλισμός του εμπορίου και των διεθνών σχέσεων της Γερμανίας, λόγω της Συνθήκης, οδήγησε σε πληθωρισμό, ανεργία και οικονομική ανέχεια. Στις αρχές, μάλιστα, της δεκαετίας του '20 ο πληθωρισμός έφθασε σε πρωτόγνωρα, ακόμη και σε διεθνές επίπεδο, ύψη<ref>
Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται κάπως, όταν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι αντιλήφθηκαν ότι η Γερμανία τείνει να μετατραπεί σε καζάνι που βράζει. Υπό την ηγεσία του [[Γκούσταβ Στρέζεμαν]] (Gustav Stresemann), ενός έντονα εθνικόφρονα αλλά και ρεαλιστή πολιτικού, η Γερμανία ακολούθησε τη λεγόμενη "πολιτική της εκπλήρωσης" (''Erfüllungspolitik'')<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/191255/Erfullungspolitik Encyclopedia Britannica, ''Erfüllungspolitik'']</ref> των υποχρεώσεών της. Της επετράπη, έτσι, η είσοδος στην [[Κοινωνία των Εθνών]] ([[Συνθήκες του Λοκάρνο]]), που οδήγησε σε άρση του εμπάργκο και βελτίωση των κρατικών οικονομικών, ειδικά με την αθρόα εισροή αμερικανικών δανείων, καθώς και ελαφρά άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε η συνεργασία με τον έτερο διεθνή παρία, τη [[Σοβιετική Ένωση]] ([[Συνθήκη του Ραπάλλο (1922)|Συνθήκη του Ραπάλλο]]). Κατά το διάστημα 1924-1929 η Δημοκρατία της Βαϊμάρης γνώρισε τη "χρυσή εποχή" της. Ωστόσο, λίγο πριν τον θάνατό του το 1929, ο Στρέζεμαν έκανε την εξής διαπίστωση: "Η οικονομική κατάσταση της Γερμανίας εμφανίζεται ανθηρή μόνο στην επιφάνεια. Η Γερμανία στην πραγματικότητα βαδίζει επάνω στον κρατήρα ενός ηφαιστείου. Αν κληθεί να εκπληρώσει άμεσα τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, ένα μεγάλο τμήμα της οικονομίας της θα καταρρεύσει".<ref>[http://www.historylearningsite.co.uk/weimar_depression_1929.htm History Learning site (UK): ''Weimar Republic and the Great Depression'']</ref>
Γραμμή 97:
Μέσα σε αυτή την κατάσταση, εμφανίστηκε στη [[Βαυαρία]] του 1919 ένα μικρό πολιτικό κόμμα, το Κόμμα των Γερμανών Εργατών (''Deutsche Arbeiterpartei'', DAP). Το δημιούργησαν οι [[Άντον Ντρέξλερ]] (Anton Drexler), [[Ντίτριχ Έκαρτ]] (Dietrich Eckhart) και Γκόντφριντ Φέντερ (Gottfried Feder).<ref>[http://www.schoolshistory.org.uk/ASLevel_History/foundationsofthenaziparty.htm School History UK]</ref> Αρχηγός του ορίστηκε ο [[Άντον Ντρέξλερ]]. Η Βαυαρία εκείνη την περίοδο ήταν ένα από τα κύρια κέντρα της γερμανικής άκρας δεξιάς. Με την ενεργό υποστήριξη της τοπικής [[Ράιχσβερ]], πληθώρα παραστρατιωτικών ομάδων και πολιτικών σχηματισμών δημιουργήθηκαν από τις τάξεις των Φράικορπς, των οποίων ο πολιτικός προσανατολισμός ήταν έντονα αντικομμουνιστικός, παγγερμανικός και αντισημιτικός. Μέλος του κόμματος έγινε τότε και ένας δεκανέας, γεννημένος στο Μπραουνάου αμ Ιν (Braunau am Inn) της [[Αυστρία]]ς, ο [[Αδόλφος Χίτλερ]] (Adolf Hitler). Ενώ το κόμμα αγωνιζόταν χωρίς ιδιαίτερα ικανό αρχηγό, ο Χίτλερ σύντομα κατάφερε να ξεχωρίσει, χάρη στη δεινή ρητορική του, και να αναλάβει την αρχηγία του (29 Ιουλίου 1921)<ref name=hp>[http://www.historyplace.com/worldwar2/riseofhitler/leader.htm The History Place: ''Hitler Named Leader of Nazi Party'']</ref>. Ως αρχηγός πλέον, ο Χίτλερ μετονομάζει το Κόμμα σε Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter Partei (Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα, [[NSDAP]]) ή, συντομογραφικά, '''Ναζί'''. Παράλληλα, ο Χίτλερ με τους συνεργάτες του, καταρτίζουν ένα πρόγραμμα είκοσι πέντε σημείων, το οποίο και θα αποτελέσει το πολιτικό μανιφέστο του Κόμματος.<ref>[http://www.schoolshistory.org.uk/ASLevel_History/25pointnsdapprogramme.htm School History: ''25 points of NSDAP Programme'']</ref> Η δημοτικότητα του Κόμματος αυξάνεται συνεχώς, καθώς πολλά από τα σημεία του μανιφέστου έχουν ευρεία λαϊκή απήχηση.
Αυτό παρασύρει τον Χίτλερ, ο οποίος με την πεποίθηση ότι ο λαός θα ακολουθήσει, προχωρεί με τους συνεργάτες του και την υποστήριξη του στρατηγού και ήρωα του πολέμου, [[Έριχ Λούντεντορφ]] σε [[πραξικόπημα]] στο [[Μόναχο]] στις [[9 Νοεμβρίου]] [[1923]].<ref>[http://www.historyplace.com/worldwar2/timeline/putsch2.htm History Place: ''The Beer Hall Putsch'']</ref> Με κακό συντονισμό, και αποτυγχάνοντας να εξουδετερώσει ή να συμπαρασύρει τη Ράιχσβερ και την αστυνομία, το πραξικόπημα αποτυγχάνει. Επειδή ως στρατηγείο του ο Χίτλερ είχε επιλέξει τη μπυραρία ''Bürgerbräukeller'' στο Μόναχο, το πραξικόπημα παίρνει το προσωνύμιο "[[Πραξικόπημα της μπιραρίας]]". Ο Χίτλερ συλλαμβάνεται, όπως και όλοι οι συνεργάτες του, δικάζεται και καταδικάζεται σε πενταετή φυλάκιση (τελικά έμεινε φυλακισμένος μόνο για 9 μήνες), ενώ το Κόμμα, έχοντας απωλέσει τον ηγέτη του και, παράλληλα, απαγορευτεί από τις αρχές, περιπίπτει στην αφάνεια<ref>
== Η Ναζιστική ιδεολογία ==
Γραμμή 171:
* Μεταφορών - Επικοινωνιών: [[Γιούλιους Ντόρπμυλλερ]] (Julius Dorpmüller)
* Κατασκευών και Εξοπλισμών: [[Φριτς Τοτ]], [[Άλμπερτ Σπέερ]] (Fritz Todt, Albert Speer)
* Ταχυδρομείων: [[Βίλχελμ Ονεζόργκε]] (Wilhelm Ohnesorge) (2 Φεβρουαρίου 1937 - 1 Μαΐου 1945), [[Γιούλιους Ντόρπμυλλερ]] (1 - 30 Μαΐου 1945)<ref>
* Ανατολικών Εδαφών: [[Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ]]<ref>Το Υπουργείο δημιουργήθηκε αμέσως μετά την [[Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος|εισβολή στην Σοβιετική Ένωση]]</ref>
* Άνευ χαρτοφυλακίου:
Γραμμή 283:
Ο Χίτλερ κάθε άλλο παρά αδράνησε. Με πολιτικούς χειρισμούς κατορθώνει να άρει μερικώς τον αποκλεισμό των εξοπλισμών, υπογράφοντας το 1935 το γερμανοβρετανικό σύμφωνο, με το οποίο δίδεται άδεια στη Γερμανία να κατασκευάσει τόσα πολεμικά πλοία, όσα της είναι απαραίτητα για την άμυνά της.<ref>[http://www.navweaps.com/index_tech/tech-089_Anglo_German_Agreement_1935.htm Anglo/German Agreement of 1935, NavWeeps]</ref>
Το 1935 η Γερμανία οργανώνει - αγνοώντας τη Συνθήκη - δημοψήφισμα στο [[Σάαρ]], το οποίο είναι, σύμφωνα με τη Συνθήκη, γαλλικό προτεκτοράτο από το 1919<ref>[http://bio.bwbs.de/bwbs_biografie/Referendum_in_the_Saarland_B1419.html Willy Brand, Bubdeskanzler web page]{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref>. Το αποτέλεσμα είναι να επιστραφεί το Σάαρ στη Γερμανία. Οι παραβιάσεις από το ναζιστικό καθεστώς συνεχίζονται: Η Ρηνανία, από την οποία έχουν αποχωρήσει όλα τα Γαλλοβρετανικά στρατεύματα, είναι αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Οι Ναζί αγνοούν ακόμη μια φορά τη Συνθήκη και στέλνουν στρατεύματα στην περιοχή.
[[Αρχείο:Benito Mussolini and Adolf Hitler.jpg|left|thumb|150px|Μπενίτο Μουσολίνι και Αδόλφος Χίτλερ. [[Μόναχο]], 1937]]
Γραμμή 315:
=== Εκπαίδευση ===
Όταν το [[NSDAP]] ανέβηκε στην εξουσία, ο Χίτλερ όρισε ως Υπουργό Παιδείας τον [[Μπέρνχαρντ Ρουστ]] (Bernhard Rust), πρώην δάσκαλο, ο οποίος είχε εκδιωχθεί από την εργασία του ως ημιπαράφρων (φήμες τον ήθελαν να έχει αποπλανήσει κάποια μαθήτριά του<ref>
=== Πολιτισμός και Τέχνες ===
Γραμμή 424:
Η Γερμανία διαθέτει σιδηρομετάλλευμα και γαιάνθρακες κατά μήκος της κοιλάδας του [[Ρουρ]] (Ruhr), όπου και η κύρια βιομηχανική της ζώνη. Της λείπουν ωστόσο, βασικές πρώτες ύλες για τη διεξαγωγή ενός πολέμου: Δεν διαθέτει καθόλου [[πετρέλαιο]], πράγμα που την αναγκάζει να στηρίξει την προμήθειά της σε καύσιμα στις πετρελαιοπηγές της [[Ρουμανία]]ς ([[Πλοέστι|Πλοϊέστι]]). Πολλές από τις γερμανικές στρατιωτικές προσπάθειες αποβλέπουν τόσο στην διατήρηση αυτών των πετρελαιοπηγών όσο και στην κατάληψη νέων (πεδίο Μαϊκόπ στον [[Καύκασος|Καύκασο]], ΕΣΣΔ). Δεν διαθέτει τρόπους προμήθειας [[καουτσούκ]], βασικού υλικού για τη δημιουργία μηχανοκίνητου στρατού, αφού, με βάση τη Συνθήκη, έχει απογυμνωθεί από όλες της τις αποικίες. Οι Σύμμαχοί της αδυνατούν να την τροφοδοτήσουν με τα απαραίτητα υλικά, αφού ο κυριότερος από αυτούς, η [[Ιταλία]], προμηθεύεται γαιάνθρακα από τη Βρετανία<ref>Henri Michel ''La Seconde Guerre Mondiale'', Omnibus, Paris 2001</ref>. Απαιτούνται, επίσης, για τον εξοπλισμό μέταλλα όπως το [[χρώμιο]], το [[μολυβδαίνιο]], το [[μαγγάνιο]], το [[νικέλιο]], το [[αργίλιο]]. Πριν την έναρξη των εχθροπραξιών, οι Ναζί έχουν φροντίσει να εξασφαλίσουν κάποια αποθέματα για τη συνέχιση της παραγωγής και μετά την εκστρατεία της Πολωνίας προμηθεύονται τις απαραίτητες πρώτες ύλες (ακόμη και σιτάρι) από την ΕΣΣΔ. Το καθεστώς, ωστόσο, φροντίζει να εξασφαλίζει την προμήθεια πρώτων υλών από τις κατακτημένες περιοχές (οι Ναζί εκμεταλλεύθηκαν ακόμη και το μη οικονομικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα [[Μολυβδαίνιο|μολυβδαινίου]] στην Β. Ελλάδα). Η [[Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος|εκστρατεία στην ΕΣΣΔ]] το [[1941]] έχει αυτόν ακριβώς το στρατηγικό στόχο: Την κατοχή μεγάλων ορυχείων απαραίτητων μετάλλων (καθώς και πετρελαιοφόρων πεδίων). Η Γερμανία εξασφαλίζει, έτσι, [[νικέλιο]] από την περιοχή της [[Καρελία]]ς και [[μαγγάνιο]] από την περιοχή του Κριβόι-Ρογκ της [[Ουκρανία]]ς. Δεν καταφέρνει, ωστόσο, να καταλάβει κανένα πετρελαιοφόρο πεδίο στην ΕΣΣΔ. Για να απελευθερωθεί από τις τρομερές ελλείψεις, το καθεστώς, από κοινού με επτά μεγάλες χημικές βιομηχανίες, που τον είχαν ήδη δημιουργήσει, εκμεταλλεύεται και ενθαρρύνει όσο μπορεί και με κάθε μέσον τον βιομηχανικό κολοσσό '''[[IG Farben]]''', ο οποίος, εκτός από τα απαραίτητα για την κατασκευή πυρομαχικών νιτρικά άλατα, προσπαθεί (και μέχρις ενός σημείου τα καταφέρνει) να κατασκευάσει τόσο συνθετικά καύσιμα (από γαιάνθρακα και υδρογόνο) όσο και συνθετικό καουτσούκ (Buna). Μέσω αυτού του βιομηχανικού κολοσσού, η Ναζιστική Γερμανία πέτυχε όχι μόνο να παραγάγει υλικά που δεν μπορεί να προμηθεύεται, αλλά και να εξασφαλίζει πρώτες ύλες και τεχνογνωσία, παρέχοντας τη δική της ως αντάλλαγμα. Πριν την είσοδο των [[ΗΠΑ]] στον Πόλεμο, εταιρείες όπως η ΙΤΤ, η [[Φορντ]] (Ford), η [[ΙΒΜ]]<ref>{{Cite web |url=http://www.samford.edu/schools/artsci/scs/timm.html |title=Ρόλος των ΙΒΜ και Φορντ στη Ναζιστική Γερμανία |accessdate=2008-02-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080829194452/http://www.samford.edu/schools/artsci/scs/timm.html |archivedate=2008-08-29 |url-status=dead }}</ref>, η [[DuPont]], η Στάνταρντ Όιλ του Νιού Τζέρσεϊ είχαν πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις στη Γερμανία, ενώ μεγάλες Τράπεζες, όπως αυτές των [[Ροκφέλλερ]] και Μόργκαν, έχουν σημαντικές συναλλαγές με τη [[Γερμανική Κεντρική Τράπεζα]]. Ωστόσο, όταν η Γερμανία αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες και αντιλαμβάνεται ότι η βρετανική οικονομία είναι κατά πολύ ισχυρότερη, αποφασίζει να τη "διαταράξει" με την κατασκευή και κυκλοφορία πλαστών χαρτονομισμάτων: Θέτει, έτσι, σε λειτουργία την [[Επιχείρηση Μπέρνχαρντ]], με τα "προϊόντα" της οποίας πραγματοποιεί αγορές αγαθών και πληρώνει τους εκτός Γερμανίας πράκτορες και κατασκόπους της.
Φυσικά, το καθεστώς δεν παρέλειψε την τακτική της λαφυραγώγησης: Από την Τσεχοσλοβακία "απέσπασε" τα εργοστάσια της [[Škoda Auto|Σκόντα]] (Škoda), εξειδικευμένα εκείνη την εποχή στην κατασκευή μέσων και βαρέων όπλων εξαιρετικής ποιότητος αλλά και οχημάτων και κινητήρων. Από την [[Γαλλία]] επισκεύασε περίπου 900 από τα άρματα, που είχαν περιπέσει στα χέρια των γερμανικών στρατευμάτων, και τα χρησιμοποίησε συγκροτώντας νέες θωρακισμένες μεραρχίες, ενώ χρησιμοποίησε και χιλιάδες οχήματα μεταφοράς της ίδιας προέλευσης στην εκστρατεία εναντίον της ΕΣΣΔ. Από το Βέλγιο "αγόρασε" (με χρήματα που είχε αποσπάσει από τα Βελγικά ταμεία) 18.500 αυτοκίνητα, 1.086 ατμομηχανές και 22.120 εμπορικά βαγόνια.<ref>
Το μεγάλο πρόβλημα για την Γερμανία ήταν - και παρέμεινε - η έλλειψη υγρών καυσίμων. Όταν η κατάληψη των πετρελαιοφόρων πεδίων της [[Ρωσία]]ς απέτυχε και οι σύμμαχοι κατάφεραν να προξενήσουν, με αεροπορικό βομβαρδισμό, καταστροφές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο [[Πλοέστι|Πλοϊέστι]] της Ρουμανίας, η κατάσταση στα πολεμικά μέτωπα έγινε σχεδόν απελπιστική. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι από τα άρματα τύπου Tiger που απώλεσε η Γερμανία στις μάχες εναντίον των Συμμάχων, περισσότερα από τα μισά είχαν εγκαταλειφθεί λόγω ελλείψεως καυσίμων<ref>Charles Winchester,''The Demodernization of the German Army in World War 2'', Osprey Publishing</ref>. Η IG Farben αδυνατεί να καλύψει την αυξημένη ζήτηση σε καύσιμα, τόσο λόγω του μικρού παραγωγικού δυναμικού της όσο και της μερικής καταστροφής, από βομβαρδισμούς των συμμαχικών αεροσκαφών, ορισμένων εγκαταστάσεών της.
| |||