Ρωσία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Με την ίδρυση των πρώτων ανατολικών Σλαβικών κρατιδίων, τον 9ο αιώνα, αφίχθησαν Βάραγγοι, έμποροι, πολεμιστές και έποικοι από την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Κατά κύριο λόγο ήταν Βίκινγκς Σκανδιναβικής προέλευσης, που επιχείρησαν να μετακινηθούν κατά μήκος των πλωτών οδών που συνδέουν την ανατολική Βαλτική με τη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία. Σύμφωνα με το Σλαβικό έργο Πρώτο Χρονικό ένας Βάραγγας του λαού των Ρως, εν ονόματι Ρούρικ, εκλέχτηκε ως κυβερνήτης του Νόβγκοροντ το 862.<ref>[{{Cite web |url=http://greek.ruvr.ru/2012_06_12/77830260/ |title=н║н©о┘о│н╧н╨н╞н╢н╣о┌, н║о┴о┌ н╨н╠н╧ о│о┴о┐н╧н╨н╝ н╨о│н╠о└н╧н╨о▄о└н╥о└н╠ - н∙н╧н╢н╝о┐н╣н╧о┌ - н═н©н╩н╧о└н╧н╨н╝ - н≈ н╕о┴н╫н╝ о└н╥о┌ н║о┴о┐н╞н╠о┌<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130403130730/http://greek.ruvr.ru/2012_06_12/77830260/ |archivedate=2013-04-03 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.orp.gr/?p=3462 Βαράγγοι: οι μισθοφόροι των Βυζαντινών αυτοκρατόρων – Θωμά Μαστακούρη. | Ορθόδοξη Πορεία<!-- Bot generated title -->]</ref> Κατά το 882 ο διάδοχός του Όλεγκ κατευθύνθηκε νότια και κατέλαβε το Κίεβο από τους Χαζάρους. Οι απόγονοι του Όλεγκ υπέταξαν όλες τις τοπικές ανατολικές Σλαβικές φυλές, διέλυσαν το Χαγανάτο των Χαζάρων, ενώ εξαπέλυσαν πολλές στρατιωτικές επιθέσεις στο Βυζάντιο και την Περσία<ref>[http://eclass31.weebly.com/beta940rhoalphagammagammaomicroniota---piomicronlambdaepsilonmuiotakappa941sigmaf-muetachialphanu941sigmaf.html#.U_CivHQRNok Βάραγγοι - Πολεμικές μηχανές - e-class<!-- Bot generated title -->]</ref>.

Η Γαλικία-Βολυνία τελικώς αφομοιώθηκε από την [[Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία]], ενώ οι μογγολικές περιοχές Βλαντίμιρ-Σούζνταλ και Δημοκρατία του Νόβγκοροντ, περιοχές στην περιφέρεια του Κιέβου, έθεσαν τις βάσεις για το σύγχρονο ρωσικό έθνος. Το Νόβγκοροντ μαζί με το Πσκοφ διατήρησαν ενός βαθμού αυτονομία κατά τη διάρκεια της μογγολικής κυριαρχίας και είχαν σε μεγάλο βαθμό γλυτώσει τις θηριωδίες που πραγματοποιούσαν οι [[Μογγόλοι]] στην υπόλοιπη χώρα. Με επικεφαλής τον πρίγκιπα [[Αλέξανδρος Νιέφσκι|Αλέξανδρο Νιέφσκι]] οι Ρώσοι του Νόβγκοροντ απέκρουσαν εισβολή των Σουηδών στα εδάφη τους, το 1240, καθώς επίσης και τις επιθέσεις των Γερμανών το [[1242]], κατά την [[Μάχη των Πάγων]], τερματίζοντας τις προσπάθειές τους να αποικίσουν την βόρεια Ρωσική περιοχή<ref>[{{Cite web |url=http://el.sciencegraph.net/wiki/Μάχη_των_Πάγων%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%A0%CE%AC%CE%B3%CF%89%CE%BD |title=Μάχη των Πάγων |{{!}} ScienceGraph.net<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2019-10-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160323021345/http://el.sciencegraph.net/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%A0%CE%AC%CE%B3%CF%89%CE%BD |archivedate=2016-03-23 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.e-go.gr/news/article.asp?catid=18122&subid=2&pubid=63640319]{{Dead link|date=April 2015}}</ref><ref>[http://www.saint.gr/3084/saint.aspx Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιος Αλέξανδρος «Νιέφσκι»<!-- Bot generated title -->]</ref>.

Το 1547 ο γιος του Βασιλείου Γ', ο [[Ιβάν Δ΄ της Ρωσίας|Ιβάν Δ΄]], ο επονομαζόμενος ''Τρομερός'', θα στεφθεί Τσάρος (Καίσαρας) της Ρωσίας. Πλέον η περιοχή των Ρώσων είχε πάρει και επίσημα την ονομασία Ρωσία ή Βασίλειο της Ρωσίας. Ο Τσάρος θέσπισε το 1550 ένα νέο νομικό κώδικα, τον Σουμπέμπνικ, και δημιούργησε το πρώτο ρωσικό φεουδαλικό αντιπροσωπευτικό σώμα, ενώ εισήγαγε το θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης στις αγροτικές περιοχές. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, ο Ιβάν ο Τρομερός, σχεδόν διπλασίασε την εδαφική έκταση της Ρωσίας, καθώς ενσωμάτωσε πολλά εδάφη των ταταρικών χανάτων. Το βασίλειο, ωστόσο, αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις, τόσο στα δυτικά από την Πολωνία, τη Λιθουανία και τη Σουηδία, όσο και στα νότια από το [[Χανάτο της Κριμαίας]]. Το [[1571]], σε μια προσπάθεια να επανακτήσουν παλαιά εδάφη τους, οι Τατάροι, μαζί με τους Οθωμανούς συμμάχους τους, εισέβαλαν στην κεντρική Ρωσία και πολιόρκησαν πολλές πόλεις και κάστρα. Τον επόμενο χρόνο, όμως, ο Ιβάν επιστρέφοντας από την εκστρατεία του στην [[Σουηδία]] κατάφερε να κατανικήσει οριστικά τους Οθωμανούς-Τατάρους, εξαλείφοντας κάθε μελλοντική προσπάθειά τους για εισβολή στη Ρωσία.<ref>[{{Cite web |url=http://www.onalert.gr/stories/poios-htan-o-van-o-tromeros |title=Ποιός ήταν ο Ιβάν ο Τρομερός; - OnAlert.gr<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140115022348/http://www.onalert.gr/stories/poios-htan-o-van-o-tromeros |archivedate=2014-01-15 |url-status=dead }}</ref>

Τα έτη 1601 με 1603 η Ρωσία βρέθηκε αντιμέτωπη με το μεγαλύτερο [[Λιμός της Ρωσίας 1601–1603|λιμό της ιστορίας της]]. Περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας (δύο εκατομμύρια περίπου) αφανίστηκε. Την ίδια περίοδο οι Πολωνοί και οι Λιθουανοί βρήκαν αφορμή ώστε να επιτεθούν από τα δυτικά, καταλαμβάνοντας μεγάλα τμήματα της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της Μόσχας. Η Ρωσία, μάλιστα, από τα προηγούμενα χρόνια βρισκόταν σε καθεστώς ακυβερνησίας και αναρχίας, καθώς με το θάνατο του τσάρου [[Φιοντόρ Α΄ της Ρωσίας|Θεόδωρος Α' της Ρωσίας]]<nowiki/>το 1598 δεν ήταν δυνατόν να εξευρεθεί ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Τελικώς, η περίοδος των κρίσεων ξεπεράστηκε με την εκλογή από το ρωσικό κοινοβούλιο του [[Μιχαήλ Α΄ της Ρωσίας|Μιχαήλ Α' Ρομανόφ]] ως Τσάρου το 1613. Ένα χρόνο νωρίτερα ομάδες Ρώσων εθελοντών κατάφεραν να νικήσουν τους Πολωνούς και τους ανάγκασαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις που είχαν καταλάβει.<ref>[http://natural-disaster.findthebest.com/l/180/Russian-famine-of-1601-1603]{{Dead link|date=April 2015}}</ref><ref>[http://www.localhistories.org/russia.html A Brief History of Russia<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[{{Cite web |url=http://cretablog.gr/politismos/san-simera/item/36830-1613-san-simera-anakiryssetai-tsaros-o-mixail-romanof |title=1613: Σαν σήμερα ανακηρύσσεται Τσάρος ο Μιχαήλ Ρωμανόφ - CretaBlog.gr<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160306183723/http://cretablog.gr/politismos/san-simera/item/36830-1613-san-simera-anakiryssetai-tsaros-o-mixail-romanof |archivedate=2016-03-06 |url-status=dead }}</ref><ref>[{{Cite web |url=http://www.skaipatras.gr/skai-events/item/77664-a.html |title=Σαν σήμερα: 21 Φεβρουαρίου 1613 οι Ρομανώφ |{{!}} Σκάϊ 89.4 Πάτρας - Skai Patras<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160309041606/http://skaipatras.gr/skai-events/item/77664-a.html |archivedate=2016-03-09 |url-status=dead }}</ref>

Η Ρωσία συνέχισε την εδαφική επέκτασή της μέσα στο [[17ος αιώνας|17^ο αιώνα]], ενώ βοηθήθηκε σε αυτή την επέκταση από το σλαβικό φύλο των [[Κοζάκοι|Κοζάκων]]. Οι Κοζάκοι ήταν τότε μια πολιτισμική ομάδα που είχε στρατιωτική δομή και έντονο πολεμικό χαρακτήρα. Το [[1648]] οι Κοζάκοι της ανατολικής [[Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία|Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας]] προχώρησαν σε ένοπλη εξέγερση (Εξέγερση του Χμελνίτσκι) εναντίον των κυριάρχων τους, λόγω της κοινωνικής και θρησκευτικής καταπίεσης. Μετά από την έκκληση των Κοζάκων ο Τσάρος της Ρωσίας δέχτηκε να προσαρτήσει τα εδάφη τους με τη Συνθήκη του Περεγιάσλαφ τον Ιανουάριο του 1654. Ωστόσο, η εμμονή των Πολωνών να παραμένουν σε εδάφη που δεν κατοικούνταν από το λαό τους, οδήγησε σε νέο ρωσοπολωνικό πόλεμο. Τελικά, η Ρωσία θα νικήσει τον πόλεμο και θα επιβάλει την νέα τάξη των συνόρων, όπου οι περιοχές δυτικά του ποταμού Δνείπερου παρέμεναν στην πολωνική κυριαρχία, ενώ τα εδάφη ανατολικά του ποταμού προσαρτώνταν στην Ρωσία. Αργότερα, τα έτη 1670-1671 ομάδες Κοζάκων με επικεφαλής τον [[Στένκα Ράζιν]] θα ξεκινήσουν μια σημαντική εξέγερση για την ανεξαρτησία τους, όμως αυτή θα κατασταλεί άμεσα από τα Ρωσικά στρατεύματα.<ref>[http://englishrussia.com/2012/11/27/we-are-cossacks/ We Are Cossacks! | English Russia<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.conflicts.rem33.com/images/Ukraine/Kozac_E.htm</ref><ref>[{{Cite web |url=http://econc10.bu.edu/economic_systems/NatIdentity/FSU/Ukraine/cossack_uprising.htm |title=The Cossack Uprising Jacek Wypych<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130716173813/http://econc10.bu.edu/economic_systems/NatIdentity/FSU/Ukraine/cossack_uprising.htm |archivedate=2013-07-16 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://el.travelogues.gr/item.php?view=49398 Ο αρχηγός των Κοζάκων Στένκα Ράζιν ρίχνει στον Βόλγα την Ρωσίδα πριγκίπισσα που έχει παντρευτεί, όπως αφηγείται η λαϊκή παράδοση. - STRUYS, Jan Janszoon - ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡ...<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.tovima.gr/society/article/?aid=552672 Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς Μπακούνιν: Ο ρομαντικός της καταστροφής - κοινωνία - Το Βήμα Online<!-- Bot generated title -->]</ref>

Τα έτη της βασιλείας της [[Μεγάλη Αικατερίνη|Μεγάλης Αικατερίνης]] (Αικατερίνη Β΄), η οποία κυβέρνησε τα έτη 1762–96, η Ρωσία βρέθηκε στο απόγειο της δύναμής της, ενώ η εποχή αυτή έμεινε στην ιστορία ως Εποχή του Ρωσικού Διαφωτισμού. Η Αικατερίνη επέκτεινε τον πολιτικό έλεγχο της Ρωσίας στην [[Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία]], ενώ ενσωμάτωσε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών της μετά το διαμελισμό τους ανάμεσα στη Ρωσία, την Πρωσία και την Αυστρία. Έτσι τα σύνορα της Ρωσίας έφτασαν στην Κεντρική Ευρώπη. Στο νότο, μετά από τους νικηφόρους Ρωσοτουρκικούς Πολέμους εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα ρωσικά εδάφη έφτασαν στη [[Μαύρη Θάλασσα]], ενώ το [[Χανάτο της Κριμαίας]] διαλύθηκε. Οι μάχες εναντίον των Οθωμανών συνεχίστηκαν και τα επόμενα έτη, καθώς στις αρχές του 19ου αιώνα η Ρωσία έκανε σημαντικές εδαφικές επεκτάσεις στην Υπερκαυκασία. Ο Τσάρος [[Αλέξανδρος Α' της Ρωσίας|Αλέξανδρος Α']] (1801–25) απέσπασε την Φινλανδία από το αδύναμο βασίλειο της Σουηδίας το 1809 και την [[Βεσσαραβία]] από τους Τούρκους το 1812. Την ίδια περίοδο οι Ρώσοι αποίκισαν την [[Αλάσκα]] στην [[Βόρεια Αμερική]] και δημιούργησαν εγκαταστάσεις έως και την [[Καλιφόρνια]].<ref>[{{Cite web |url=http://www.mylady.gr/arthra/2012/11/25-megali-aikaterini-i-paratolmi-tsarina-tis-rosias/#.U_nu8XQRNok |title=Μεγάλη Αικατερίνη: Η παράτολμη Τσαρίνα της Ρωσίας |{{!}} My Lady<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130518081309/http://www.mylady.gr/arthra/2012/11/25-megali-aikaterini-i-paratolmi-tsarina-tis-rosias#.U_nu8XQRNok |archivedate=2013-05-18 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.history.co.uk/biographies/catherine-the-great Catherine The Great | HISTORY<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.biography.com/people/catherine-ii-9241622</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.hs.fi/english/article/War+of+Finland+1808-1809+/1135234369020 |title=Αρχειοθετημένο αντίγραφο |accessdate=2014-08-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140819062127/http://www.hs.fi/english/article/War+of+Finland+1808-1809+/1135234369020 |archivedate=2014-08-19 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.sansimera.gr/articles/239 Αφιερώματα - Η ιστορία της Αλάσκας<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.fortross.org/russian-american-company.htm Russian Expansion To America (Russian American Company in California)<!-- Bot generated title -->]</ref>

Ο διάδοχος του Νικόλαου, ο [[Αλέξανδρος Β' της Ρωσίας|Αλέξανδρος Β']] (1855–81), θέσπισε σημαντικές αλλαγές στη χώρα, όπως η σπουδαία απόφασή του το 1861 για κατάργηση του θεσμού της δουλοπαροικίας. Αυτές οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις έδωσαν κίνητρο για την εκβιομηχάνιση και εκσυγχρονισμό του Ρωσικού Στρατού, ο οποίος αργότερα απελευθέρωσε την [[Βουλγαρία]] από τους Οθωμανούς, κατά τον [[Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1877-1878)|Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877–78]].<ref name="cretablog.gr">[{{Cite web |url=http://cretablog.gr/politismos/san-simera/item/37381-1855-san-simera-o-aleksandros-v-ginetai-tsaros-tis-rosias |title=1855: Σαν σήμερα ο Αλέξανδρος Β γίνεται Τσάρος της Ρωσίας. - CretaBlog.gr<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-09-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140305154257/http://cretablog.gr/politismos/san-simera/item/37381-1855-san-simera-o-aleksandros-v-ginetai-tsaros-tis-rosias |archivedate=2014-03-05 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.istoria.gr/index.php?mod=articles&action=disArcArt&issue=11&id=148 Ιστορία Εικονογραφημένη<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.onalert.gr/stories/oi-rosoi-ena-vima-apo-tin-konstantinoupoli-o-rosotourkikos-polemos Οι Ρώσοι ένα βήμα από την Κωνσταντινούπολη - Ο ρωσοτουρκικός πόλεμος 1877-78 - OnAlert.gr<!-- Bot generated title -->]</ref>

Στα τέλη του [[19ος αιώνας|19^ου αιώνα]] συνέβησαν πολλά σοσιαλιστικά κινήματα στη Ρωσία, που απαιτούσαν νέες γενναίες μεταρρυθμίσεις. Το 1881 ο τσάρος Αλέξανδρος Β' σκοτώθηκε από αναρχικούς, και τη θέση του ανέλαβε ο συντηρητικός, αλλά συνάμα φιλειρηνιστής, γιος του ο Αλέξανδρου Γ'(1881–94).<ref name="cretablog.gr"/><ref>[http://ethnikismos.net/2012/11/26/ο-κοκκινοσ-οκτωβρησ-αποκαλυπτεται/ Ο «Κόκκινος Οκτώβρης» Αποκαλύπτεται | Εθνικισμός.Net<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/greek/news/020910_russianterrorists.shtml Η γέννηση της τρομοκρατίας | BBC Greek<!-- Bot generated title -->]</ref> Ο τελευταίος τσάρος της Ρωσίας, ο [[Νικόλαος Β' της Ρωσίας|Νικόλαος Β']] (1894-1917), δεν ήταν σε θέση να εμποδίσει τα γεγονότα της [[Ρωσική επανάσταση του 1905|Ρωσικής Επανάστασης του 1905]], η οποία προκλήθηκε εξ αφορμής του αποτυχημένου [[Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος|Ρωσοϊαπωνικού Πολέμου]], αλλά και εξαιτίας του περιστατικού επίδειξης ωμής βίας από την αυτοκρατορική φρουρά εις βάρος άοπλων πολιτών στην [[Αγία Πετρούπολη]]. Η εξέγερση ήταν προ των πυλών, όμως την καθυστέρησαν οι σημαντικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων της χορήγησης ελευθεριών της έκφρασης και του συνέρχεσθαι, την νομιμοποίηση των πολιτικών κομμάτων, και τη δημιουργία ενός εκλεγμένου νομοθετικού σώματος, την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Με τις αγρονομικές μεταρρυθμίσεις του [[Πιότρ Στολίπιν]] ένα μεγάλο μέρος αγροτών μετανάστευσε μαζικά και εγκαταστάθηκε στη Σιβηρία. Υπολογίζεται ότι πάνω από τέσσερα εκατομμύρια κάτοικοι έφθασαν στην περιοχή αυτή μεταξύ 1906 και 1914.<ref>[http://www.sansimera.gr/articles/468 Αφιερώματα - Η ρώσικη «Ματωμένη Κυριακή»<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://russiapedia.rt.com/of-russian-origin/russian-imperial-duma/ Russian Imperial Duma – Russiapedia Of Russian origin<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[{{Cite web |url=http://greek.ruvr.ru/2012_04_12/71514530/ |title=н═н╧о▄о└о│ нёо└н©н╩н╞о─н╧н╫. н≈ о└о█о┤н╥ о└н©о┘ о│н╣о├н©о│н╪н╧о┐о└н╝ - н∙н╧н╢н╝о┐н╣н╧о┌ - н═н©н╩н╧о└н╧н╨н╝ - н≈ н╕о┴н╫н╝ о└н╥о┌ н║о┴о┐н╞н╠о┌<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-09-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130403115242/http://greek.ruvr.ru/2012_04_12/71514530/ |archivedate=2013-04-03 |url-status=dead }}</ref>

Τον Φεβρουάριο του 1917 ο τσάρος Νικόλαος Β' αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά από αιματηρές ένοπλες συγκρούσεις στην Αγία Πετρούπολη<ref>[http://tvxs.gr/news/taksidia-sto-xrono/i-epanastasi-toy-flebari-kai-i-ptosi-toy-tsaroy Η «Επανάσταση του Φλεβάρη» και η πτώση του τσάρου | TVXS - TV Χωρίς Σύνορα<!-- Bot generated title -->]</ref>. Ο τσάρος και η οικογένειά του φυλακίστηκαν και αργότερα εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου<ref>[{{Cite web |url=http://cretablog.gr/politismos/istorika-ntokoymenta/item/19286-einai-agioi-oi-romanof |title=Είναι άγιοι οι Ρωμανώφ; - CretaBlog.gr<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-09-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131025082214/http://cretablog.gr/politismos/istorika-ntokoymenta/item/19286-einai-agioi-oi-romanof |archivedate=2013-10-25 |url-status=dead }}</ref>. Η εντολή της δολοφονίας τους δόθηκε από τον [[Βλαντιμίρ Λένιν]], ηγέτη των επαναστατών<ref>[http://www.istorikathemata.com/2011/01/blog-post_18.html Η σφαγή της Τσαρικής οικογένειας των Ρωμανώφ δεν έγινε μετά από διαταγή του Λένιν σύμφωνα με νέα Ιστορική έρευνα - Θέματα Ελληνικής Ιστορίας<!-- Bot generated title -->]</ref>. Η μοναρχία αρχικά αντικαταστάθηκε από μια ασταθή συμμαχία πολιτικών κομμάτων, που ονομαζόταν Προσωρινή Κυβέρνηση. Ταυτόχρονα είχε δημιουργηθεί ένα εναλλακτικό σοσιαλιστικό καθεστώς, το Σοβιέτ της Πετρούπολης, το οποίο ασκούσε εξουσία μέσω των δημοκρατικά εκλεγμένων συμβουλίων των εργατών και των αγροτών, που ονομάζονταν [[Σοβιέτ]].<ref>[http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=7080548&publDate=14/10/2012 Από τον Απρίλη στον Οκτώβρη - Οι εξελίξεις το Μάη του 1917 | ΙΣΤΟΡΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ<!-- Bot generated title -->]</ref> Η κυριαρχία των νέων αρχών επιδείνωνε την κρίση στη χώρα, αντί να την περιορίσει. Τελικώς, η [[Οκτωβριανή Επανάσταση]], με επικεφαλής τον ηγέτη των [[Μπολσεβίκοι|Μπολσεβίκων]] [[Βλαντιμίρ Λένιν]], ανέτρεψε την προσωρινή κυβέρνηση και έδωσε πλήρη εξουσία στα Σοβιέτ, με αποτέλεσμα τη δημιουργία του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο.<ref>[http://www.kathimerini.gr/707226/opinion/epikairothta/arxeio-monimes-sthles/h-alh8eia-kai-to-yeydos-ths-oktwvrianhs-epanastashs Η αλήθεια και το ψεύδος της Οκτωβριανής Επανάστασης | Απόψεις | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.iefimerida.gr/news/129488/οκτωβριανή-επανάσταση-πραξικόπημα-συνωμοτών-μπολσεβίκων-ή-δημοκρατική-εξέγερση-της-εργατ Οκτωβριανή Επανάσταση: Πραξικόπημα συνωμοτών Μπολσεβίκων ή δημοκρατική εξέγερση της εργατικής τάξης; [βίντεο&#93; | iefimerida.gr<!-- Bot generated title -->]</ref>

Στις 22 Ιουνίου του 1941, η Γερμανία έσπασε το σύμφωνο μη επίθεσης και εισέβαλε στη Σοβιετική Ένωση με τη μεγαλύτερη και πιο ισχυρή δύναμη εισβολής στην ανθρώπινη ιστορία, ανοίγοντας το μεγαλύτερο και καθοριστικό κεφάλαιο του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β’ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Παρά το γεγονός ότι ο γερμανικός στρατός είχε σημαντικές αρχικές νίκες, η προώθησή του σταμάτησε στη [[Μάχη της Μόσχας]]. Στη συνέχεια, οι Γερμανοί αντιμετώπισαν μεγάλες ήττες πρώτα στη [[Μάχη του Στάλινγκραντ]] το χειμώνα του 1942-43, και στη συνέχεια στη [[Μάχη του Κουρσκ]] το καλοκαίρι του 1943. Άλλη μία γερμανική αποτυχία σημειώθηκε και στη [[Μάχη του Λένινγκραντ]], κατά την οποία η πόλη βρισκόταν σε πολιορκία από τις γερμανικές και φινλανδικές δυνάμεις μεταξύ 1941-1944, με αποτέλεσμα η πείνα και οι ασθένειες να προκαλέσουν πάνω από ένα εκατομμύριο θανάτους. Ωστόσο η πόλη δεν παραδόθηκε. Υπό την αρχιστρατηγία του Στάλιν, η οποία επιβοηθήθηκε από μεγάλους στρατιωτικούς, όπως ο [[Γκεόργκι Ζούκοφ]] και ο [[Κονσταντίν Ροκοσόφσκυ]], οι σοβιετικές δυνάμεις κατέλαβαν ανατολική Ευρώπη το 1944-1945, ενώ μπήκαν θριαμβευτές στο Βερολίνο το Μάιο του 1945. Τον Αύγουστο του 1945 ο σοβιετικός στρατός εκδίωξε τους Ιάπωνες από την κινεζική [[Μαντζουρία]] και τη [[Βόρεια Κορέα]], συνεισφέροντας στη νίκη των Συμμάχων έναντι της Αυτοκρατορίας της Ιαπωνίας.<ref>[http://www.newsbomb.gr/prionokordela/diethni/story/462978/22-ioynioy-1941-enarxi-tis-epiheirisis-mparmparosa 22 Ιουνίου 1941: Έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=3136367&publDate=2005-12-04%2000:00:00.0 Η Μάχη της Μόσχας | ΙΣΤΟΡΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ<!-- Bot generated title -->]{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref><ref>[http://www.onalert.gr/stories/to-megalo-lathos-tou-xitler-stin-mosxa Το μεγάλο λάθος του Χίτλερ στη Μόσχα.ΒΙΝΤΕΟ - OnAlert.gr<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.sansimera.gr/articles/347 Αφιερώματα - Η Μάχη του Στάλινγκραντ<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.istoria.gr/index.php?mod=articles&action=disArcArt&issue=59&id=611 Ιστορία Εικονογραφημένη<!-- Bot generated title -->]</ref>

Από το 1985 και μετά, ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, [[Μιχαήλ Γκορμπατσόφ]], προσπάθησε να θεσπίσει φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις στο σοβιετικό σύστημα, με την εισαγωγή πολιτικών διαφάνειας και αναδιάρθρωσης, σε μια προσπάθεια να τερματιστεί η περίοδος της οικονομικής στασιμότητας και για να εκδημοκρατιστεί η κυβέρνηση. Αυτό, ωστόσο, οδήγησε στην άνοδο ισχυρών εθνικιστικών και αυτονομιστικών κινημάτων. Πριν από το 1991, η σοβιετική οικονομία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, όμως κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών είχε πληγεί από ελλείψεις αγαθών στα καταστήματα, από μεγάλα ελλείμματα στον προϋπολογισμό και από την εκρηκτική αύξηση της προσφοράς χρήματος, που οδήγησε σε πληθωρισμό.<ref>[http://newpost.gr/post/114336/mixail-gkormpatsof-o-pantodynamos-igetis-ton-soviet-poy-egine-Mr-Pizza-epistrefei Μιχαήλ Γκορμπατσόφ: Ο παντοδύναμος ηγέτης των Σοβιέτ που... - Newpost.gr<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[{{Cite web |url=http://www.neakriti.gr/?page=newsdetail&DocID=846668&srv=244 |title=Νέα Κρήτη - Παγκρήτια εφημερίδα - 1991: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ παραιτείται από την ηγεσία του ΚΚΣΕ<!-- Bot generated title -->] |accessdate=2014-09-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160309222449/http://www.neakriti.gr/?docid=846668&page=newsdetail&srv=244 |archivedate=2016-03-09 |url-status=dead }}</ref>