Αυστραλία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 2 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
Γραμμή 65:
Η '''Κοινοπολιτεία της Αυστραλίας''' είναι η έκτη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο (γεωγραφικά) και η μεγαλύτερη στην [[Αυστραλασία]] και στην [[Ωκεανία]]. Στα νοτιοανατολικά της βρίσκεται η [[Νέα Ζηλανδία]], στα βόρεια της η [[Ινδονησία]], η [[Παπούα Νέα Γουινέα]] και το [[Ανατολικό Τιμόρ]]. Το όνομα Αυστραλία προέρχεται από τη [[Λατινική γλώσσα|λατινική]] φράση ''terra australis incognita'' («άγνωστη νότια γη»). Η έκτασή της είναι 7.688.287 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]] και ο πληθυσμός της είναι 25.287.400 κάτοικοι σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση του Μαρτίου του 2019<ref name=stats/>. [[Πρωτεύουσα]] είναι η [[Καμπέρα]], με 403.000 κατοίκους (2016).<ref>[https://web.archive.org/web/20170930073403/http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/Latestproducts/3218.0Media%20Release12016?opendocument&tabname=Summary&prodno=3218.0&issue=2016&num=&view= Ten years of growth: Australia's population hot spots]</ref> Αποτελείται από την αυστραλιανή ήπειρο, την [[Τασμανία]] και πολυάριθμα νησιά.
 
Για τουλάχιστον 40.000 χρόνια πριν από τον ευρωπαϊκό αποικισμό στα τέλη του 18ου αιώνα, η Αυστραλία κατοικούνταν από ιθαγενείς Αυστραλούς, οι οποίοι ανήκουν σε μια ή περισσότερες από τις περίπου 250 γλωσσικές ομάδες.<ref>{{cite web|url=http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.NSF/2f762f95845417aeca25706c00834efa/aadb12e0bbec2820ca2570ec001117a5!OpenDocument|title=Australian Social Trends|work=Australian Bureau of Statistics website|publisher=Commonwealth of Australia|accessdate=6 Ιουνίου 2008}}</ref><ref>Michael Walsh. 'Overview of indigenous languages of Australia' in Suzane Romaine (ed) ''Language in Australia'' (Cambridge: Cambridge University Press, 1991) ISBN 0-521-33983-9</ref> Μετά την ανακάλυψη από Ολλανδούς εξερευνητές το 1606, το ανατολικό μισό της Αυστραλίας διεκδικήθηκε από τη Βρετανία το 1770 και αρχικά εγκαταστάθηκαν μέσω της ποινής της μεταφοράς στην αποικία της Νέας Νότιας Ουαλίας, η οποία επισήμως ιδρύθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 1788 (αν και επίσημη κατοχή της γης είχε συμβεί στις 26 Ιανουαρίου 1788).<ref>{{cite web |url=http://www.baseline.nsw.gov.au/history.html |title=The Heritage of the Land and Property Management Authority |publisher=Baseline.nsw.gov.au |date= |accessdate=2010-10-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110222050307/http://www.baseline.nsw.gov.au/history.html |archivedate=2011-02-22 |url-status=dead }}</ref> Ο πληθυσμός αυξήθηκε σταθερά κατά τα επόμενα χρόνια, η ήπειρος εξερευνήθηκε και επιπλέον πέντε αυτοδιοικούμενες υπερπόντιες βρετανικές αποικίες ιδρύθηκαν. Αυτές οι έξι αποικίες ενώθηκαν το [[1901]].
 
Οι κάτοικοι της Αυστραλίας ομιλούν την [[αγγλική γλώσσα]] ενώ συνυπάρχουν και οι γλώσσες των ιθαγενών που μοιάζουν μεταξύ τους και διαιρούνται σε δυο μεγάλες ομάδες, την ομάδα του νότου και την ομάδα του βορρά. Νόμισμα της χώρας είναι το [[δολάριο Αυστραλίας]].
Γραμμή 83:
 
=== Κλίμα ===
Το κλίμα της Αυστραλίας είναι διαφορετικό από μέρος σε μέρος. Γενικά, αν και σημειώνονται πολλές βροχές, συχνά φυσούν ξηροί άνεμοι που συντελούν στην έλλειψη βροχών για πολλά χρόνια. Σ' αυτές τις περιόδους ξηρασίας τα εδάφη ερημώνονται εντελώς. Το κλίμα της Αυστραλίας είναι πολύ υγιεινό και δεν ευνοεί τις επιδημικές αρρώστιες, όπως τη φυματίωση, ευνοεί όμως τη διάρροια, τη δυσεντερία και την ελονοσία. Η χώρα ανακοίνωσε το Δεκέμβριο του 2008 ότι ως το έτος 2020 θα έχει μειώσει κατά τουλάχιστον 5% τις εκπομπές [[αέρια θερμοκηπίου|αερίων του θερμοκηπίου]] σε σχέση με τα επίπεδα του 2000.<ref>[http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=967925&lngDtrID=252 in.gr] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081218005956/http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=967925&lngDtrID=252 |date=2008-12-18 }}, ''Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αποφάσισε η Αυστραλία'', 2008-12-15.</ref>
 
== Χλωρίδα και πανίδα ==
Γραμμή 134:
== Οικονομία ==
[[Αρχείο:Kalgoorlie The Big Pit DSC04498.JPG|thumb|250px|Το ανοικτό ορυχείο χρυσού στη [[Καλγκούρλι]], στη δυτική Αυστραλία, είναι το μεγαλύτερο της χώρας.<ref name=":0">{{cite web|url=http://www.abc.net.au/news/stories/2010/04/20/2877497.htm |title=Government to help Kalgoorlie quake victims |accessdate=2010-06-02 |date=2010-04-20 |publisher=[[Australian Broadcasting Corporation]]| archiveurl=https://web.archive.org/web/20100606061719/http://www.abc.net.au/news/stories/2010/04/20/2877497.htm| archivedate= 2010-06-06 | deadurl=no}}</ref> Η Αυστραλία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού παγκοσμίως.<ref name=USGS2016>{{cite web |url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/mcs/2016/mcs2016.pdf |title=pg. 73 – Gold |publisher=[[USGS]] |year=2016 |format=PDF |accessdate=2016-03-16}}</ref>]]
Η Αυστραλία είναι πλούσια χώρα. Είναι η 12η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και διαθέτει το πέμπτο υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ονομαστικό), με 66.985$. Τα έσοδά της προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως μεταλλευτικές δραστηριότητες, τηλεπικοινωνίες, τραπεζικό σύστημα και τον κατασκευαστικό τομέα.<ref>{{cite book|last=Cassen|first=Robert |title=Rich Country Interests and Third World Development |publisher=Taylor & Francis |year=1982 |location=United Kingdom|isbn=0-7099-1930-1}}</ref><ref>{{cite web|url=http://finance.ninemsn.com.au/newsbusiness/8362821/australia-wealthiest-nation-in-world-report|title=Australia, wealthiest nation in the world|date=2011-10-20|accessdate=2012-07-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120721013637/http://finance.ninemsn.com.au/newsbusiness/8362821/australia-wealthiest-nation-in-world-report|archivedate=2012-07-21|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.smh.com.au/executive-style/luxury/australians-the-worlds-wealthiest-20111101-1mt2r.html|title=Australian's the world's wealthiest|date=2011-10-31|accessdate=2012-07-24|work=The Sydney Morning Herald}}</ref> Είναι οικονομία της αγοράς, με σχετικά υψηλό κατά κεφαλή ΑΕΠ και χαμηλό ποσοστό φτώχειας. Όσον αφορά το μέσο πλούτο, η Αυστραλία κατατάχθηκε δεύτερη στον κόσμο, πίσω από την [[Ελβετία]] το 2013, αν και το ποσοστό φτώχειας ανέβηκε από 10,2% και σε 11,8% από το 2001 μέχρι το 2013.<ref name="Credit" /><ref>{{cite news|title=Richest nation but poverty increasing|url=http://www.theaustralian.com.au/news/latest-news/richest-nation-but-poverty-increasing/story-fn3dxiwe-1226738699752?from=public_rss&utm_source=The%20Australian&utm_medium=email&utm_campaign=editorial&net_sub_uid=44933799|accessdate=2013-10-12|newspaper=The Australian|date=2013-10-12|author=AAP}}</ref> Έχει αναγνωριστεί ως το έθνος με το μεγαλύτερο διάμεσο πλούτο στον κόσμο και δεύτερο υψηλότερο μέσο πλούτο ανά ενήλικα το 2013.<ref name="Credit">{{cite web|title=Global Wealth Reaches New All-Time High|url=http://www.thefinancialist.com/global-wealth-reaches-new-all-time-high/|work=The Financialist|publisher=Credit Suisse|accessdate=2013-10-10|author=Credit Suisse Research Institute|date=2013-10-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729234134/https://www.thefinancialist.com/global-wealth-reaches-new-all-time-high/|archivedate=2016-07-29|url-status=dead}}</ref> Η Αυστραλία κατετάγη τρίτη στο δείκτη οικονομικής ελευθερίας το 2010.<ref>{{cite web|url=http://www.heritage.org/index/Country/Australia|title=Australia|publisher=2010 Index of Economic Freedom|accessdate=2010-03-30| archiveurl=https://web.archive.org/web/20100330033949/http://www.heritage.org/index/Country/Australia| archivedate= 2010-03-30 | deadurl=no}}</ref> Τον Ιανουάριο του 2009 ανακοινώθηκε από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία ότι σημειώθηκε άνοδος της [[Ανεργία|ανεργίας]] το 2008 και έφτασε σε 4,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας,<ref>[http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_17/01/2009_263695 Καθημερινή]{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}, ''Σε τέλμα η οικονομία της Αυστραλίας'', 2009-01-18.</ref> αλλά σε αντίθεση με τις άλλες ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες, δεν μπήκε σε ύφεση κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008-09.<ref name="IMFOutlook2010">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/ |title=World Economic Outlook (WEO) 2010 Rebalancing Growth |publisher=International Monetary Fund | accessdate=2012-05-31}}</ref>
 
Η χώρα κατετάγη δεύτερη στο [[Δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης|Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης]] του ΟΗΕ το 2015 και έκτη στο δείκτη ευμάρειας του Legatum το 2016.<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Tables_reprint.pdf|title=Human Development Report 2010 – tables|year=2010|publisher=United Nations|accessdate=2011-04-25| archiveurl=https://web.archive.org/web/20110429045417/http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Tables_reprint.pdf| archivedate= 2011-04-29 | deadurl=no}}</ref> Όλες οι πόλεις της Αυστραλίας κατατάσσονται σε υψηλές θέσεις σε παγκόσμιες μελέτες βιωσιμότητας.<ref>{{Cite news|url=http://www.theage.com.au/articles/2004/02/06/1075854028808.html|title=Melbourne 'world's top city'|date=2004-02-06|work=The Age|accessdate=2009-01-31| archiveurl=https://web.archive.org/web/20090130144426/http://www.theage.com.au/articles/2004/02/06/1075854028808.html| archivedate= 2009-01-30 | deadurl=no}}</ref> Στη λίστα του [[The Economist]] για το 2017, η Μελβούρνη κατετάγη στη πρώτη θέση για έβδομη χρονιά στη σειρά, ενώ η Αδελαΐδα και το Περθ ήταν στις θέσεις 5 και 7 αντίστοιχα.<ref>[https://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2017/08/daily-chart-10 "Global liveability has improved for the first time in a decade"], [[ABC News (Australia)|ABC News]]. Ανακτήθηκε 2017-10-13.</ref> Η Αυστραλία έχει ανάμεσα στις υψηλότερες τιμές κατοικίας παγκοσμίως και μερικά από τα μεγαλύτερα οικιακά χρέη.<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/blogs/thereporters/nickbryant/2011/04/australian_affordablity.html |title=Nick Bryant's Australia: Australian affordablity |publisher=BBC |accessdate=2011-04-26}}</ref> Το κυβερνητικό χρέος της Αυστραλίας είναι περίπου 190 δις $,<ref>{{cite web|author=Hughes, Tim |url=http://www.couriermail.com.au/money/money-matters/australian-dollar-continues-astronomical-rise-to-30-year-highs-as-us-dollar-euro-tank/story-fn3hskur-1226044717380 |title=Australian dollar continues astronomical rise to 30-year highs as US dollar, euro tank |publisher=Courier Mail |accessdate=2011-04-26}}</ref> περίπου του 20% του ΑΕΠ της χώρας.<ref>{{cite web|url=http://www.indexmundi.com/australia/public_debt.html |title=Australia Public debt – Economy |publisher=Indexmundi.com |date=2012-01-09 |accessdate=2012-04-15}}</ref>