Γαλατία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ επιμέλεια
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Map Gallia Tribes Towns.png|right|thumb|250px|Η Γαλατία τις παραμονές των γαλατικών πολέμων. Η Ρωμαϊκή Εθνογραφία χωρίζει τη Γαλατία σε πέντε μέρη.]]
[[Αρχείο:REmpire-Gallia.png|right|thumb|250px|Η θέση της Γαλατίας στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.]]
Η '''Γαλατία''' είναι [[ιστορική περιοχή]] της [[Δυτική Ευρώπη|Δυτικής Ευρώπης]], όπου υφίστατο κατά τη διάρκεια της Εποχής του Σιδήρου, που κατοικήθηκε από [[Κελτικός πολιτισμός|κελτικά]] φύλα και που περιελάμβανε τη σημερινή [[Γαλλία]], το [[Λουξεμβούργο]], το [[Βέλγιο]], το μεγαλύτερο μέρος της [[Ελβετία|Ελβετίας]]ς, τμήματα της βόρειας [[Ιταλία|Ιταλίας]]ς, καθώς και μέρη της [[Ολλανδία|Ολλανδίας]]ς και της [[Γερμανία|Γερμανίας]]ς στη δυτική όχθη του [[Ρήνος|Ρήνου]]. Από τη [[λατινικά|λατινική]] ονομασία της Γαλατίας ([[λατινικά|λατ.]] ''Gallia'') προήλθε και η ονομασία στην [[ελληνική γλώσσα]] των [[Έθνος|έθνους]] των [[Γάλλοι|Γάλλων]] και του σύγχρονου κράτους της [[Γαλλία]]ς, σε αντίθεση με την πλειονότητα των υπόλοιπων γλωσσών του κόσμου, στις οποίες έλκει τη ρίζα της από το κράτος των [[Φράγκοι|Φράγκων]] (βλ. France, Frankreich, Francia κλπ.)
 
Υπό τον [[Βρέννος Α'|Βρέννο]], οι Γαλάτες νίκησαν τους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] στη μάχη του [[Αλίας|Αλία ποταμού]] το [[387 π.Χ.]]. Στον [[Αιγαίο πέλαγος|αιγαιϊκό]] χώρο, το [[281 π.Χ.]] εμφανίστηκε ένα μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα Γαλατών εξ Ανατολής στη [[Θράκη]]. Ένας άλλος Γαλάτης αρχηγός, που ονομαζόταν επίσης Βρέννος με 200.000 στρατό, έφτασε μέχρι τη [[Στερεά Ελλάδα]] και την τελευταία στιγμή ηττήθηκε μη καταφέρνοντας να λεηλατήσει το Ιερό του [[Απόλλων]]α στους [[Δελφοί|Δελφούς]].<ref>Βρέννου δὲ τὸν Γαλατῶν στρατὸν ἀγαγόντος ἐς Δελφοὺς προθυμίαν ἐς τὸν πόλεμον οἱ Φωκεῖς πλείστην τοῦ Ἑλληνικοῦ παρέσχοντο, καὶ ἀπὸ τοῦ ἔργου τούτου μετασχεῖν Ἀμφικτυονίας αὖθις καὶ ἐς τὰ ἄλλα ἐγένετο ἀξίωμα αὐτοῖς ἀνασώσασθαι τὸ ἀρχαῖον. ''[[s:Φωκικά, Λοκρών Οζόλων|Παυσανία, Ελλάδος Περιήγησις, κεφ. 8,3]]''</ref>.
 
Την ίδια χρονική περίοδο, μια ομάδα περίπου 10.000 [[Κέλτες|Κελτών]] πολεμιστών με δούλους και γυναικόπαιδα διέσχιζαν τη [[Θράκη]] και κατευθύνονταν στη [[Μικρά Ασία]], έπειτα από έκκληση του βασιλιά του ελληνιστικού κράτους της [[Βιθυνία]]ς [[Νικομήδης Α'Α΄ Φιλέλληνας|Νικομήδη Α'Α΄ του Φιλέλληνα]] στη διαμάχη με τον αδερφό του. Τελικώς, η ομάδα αυτή εγκαταστάθηκε στις περιοχές της ανατολικής [[Φρυγία]]ς και [[Καππαδοκία]]ς στην κεντρική [[Ανατολία]], γι' αυτό και η περιοχή έγινε γνωστή ως '''[[Γαλατία (Μικρά Ασία)|Γαλατία]]'''.
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 21:
Κατά το 2ο αιώνα π.Χ., η περιοχή της σημερινής [[Γαλλία]]ς αποκαλούνταν από τους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] ''Gallia Transalpina'' (''εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία''). Ο [[Ιούλιος Καίσαρας]] χωρίζει τους Γαλάτες σε τρεις εθνικές υποομάδες: τους [[Γκαλλία Μπελγκίκα|Βέλγους]] στο βορρά, τους [[Κέλτες]] στο κέντρο, και τους [[Ακουιτανία|Ακουιτανούς]] στα νοτιοδυτικά<ref>Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli appellantur. ''[http://www.thelatinlibrary.com/caesar/gall1.shtml Ιούλιος Καίσαρας, Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού Πολέμου, Βιβλίο Α', κεφ. 1]</ref>. Κάποιοι μελετητές πιστεύουν πως οι Βέλγοι έχουν και [[κέλτες|κελτικές]] και [[γερμανία|γερμανικές]] ρίζες, ωστόσο το ζήτημα αυτό δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Αυτό οφείλεται στις πολιτικές παραμέτρους που παρεισέφρυσαν στην ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων από τους [[Γαλλία|Γάλλους]] ιστορικούς το 19ο αιώνα, οι οποίοι είχαν υιοθετήσει πλήρως την άποψη του Καίσαρα ότι η Γαλατία εκτεινόταν από τα [[Πυρηναία]] μέχρι το [[Ρήνος|Ρήνο]] προς βορρά, καθώς ευνοούσε τις εθνικές επεκτατικές φιλοδοξίες της χώρας υπό την ηγεσία του [[Ναπολέων Γ'|Ναπολέοντα Γ']].
 
Ωστόσο, ανάμεσα στις φυλές υπήρχε γλωσσικός διαχωρισμός: γαλατικές θεωρούνταν οι φυλές που μιλούσαν τη [[γαλατική γλώσσα]]. Έτσι, οι [[Ακουιτανία|Ακουιτανοί]] θεωρούνταν μάλλον [[Βάσκωνες]], ενώ οι [[Βελγική Γαλατία|Βέλγοι]] θεωρούνταν Γαλάτες, αλλά με [[Γερμανία|γερμανικές]] επιρροές. Παράλληλα, ταυτόχρονα με τους Γαλάτες, στην περιοχή της Γαλατίας κατοικούσαν [[Λιγουρία|Λιγούριοι]], οι οποίοι είχαν αναμειχθεί με τους [[Κέλτες]], [[Αρχαία Ελλάδα|Έλληνες]] και [[Φοίνικες]], οι οποίοι είχαν ιδρύσει εμπορικές αποικίες στις [[Μεσόγειος|μεσογειακές]] ακτές, όπως η [[Μασσαλία]].
 
Τον 2ο αιώνα π.Χ., η μεσογειακή Γαλατία είχε αναπτυχθεί κι ευημερούσε περισσότερο από τις βόρειες και έντονα δασώδεις γαλατικές περιοχές, στις οποίες υπήρχαν ελάχιστες πόλεις εκτός από φρούρια ([[λατινικά|λατ.]] ''oppidum/-a''). Η ευημερία των νότιων περιοχών ήταν ο λόγος που η [[αρχαία Ρώμη|Ρώμη]] προσέτρεξε για βοήθεια προς τους κατοίκους της [[Μασσαλία]]ς, ενάντια στις επιθέσεις Λιγουρίων και Γαλατών. Μέχρι το [[121 π.Χ.]], οι [[Ρωμαίοι]] είχαν κατακτήσει την περιοχή της [[Προβηγκία]]ς. Έτσι, άρχισε να ανέρχεται σταδιακά και να αποκτά δύναμη η γαλατική φυλή των [[Αρβέρνοι|Αρβερνών]], η οποία κατοικούσε κυρίως τη σημερινή περιοχή του [[Κλερμόν-Φεράν]] και της [[Ωβέρνη]]ς και από την οποία καταγόταν ο γνωστός Γαλάτης στρατηγός [[Βερκιγγετόριξ]].
Γραμμή 28:
{{κύριο|Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου}}
[[Αρχείο:VercingetorixSurrenders.jpg|right|thumb|200px|Ο [[Βερκιγγετόριξ]] παραδίδεται στον [[Ιούλιος Καίσαρας|Ιούλιο Καίσαρα]].]]
Ο [[Ιούλιος Καίσαρας]] μετέβη με το στρατό του στη Γαλατία το [[58 π.Χ.]] με το πρόσχημα της παροχής βοήθειας στους Γαλάτες συμμάχους της [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμης]] ενάντια στους [[Ελβετία|Ελβετούς]]. Με τη βοήθεια διαφόρων γαλατικών φυλών, κατάφερε να κατακτήσει όλη τη Γαλατία εκτός από τη φυλή των [[Αρβέρνοι|Αρβερνών]], οι οποίοι συνέχιζαν να αντιστέκονται με ηγέτη το στρατηγό Βερκιγγετόριξ. Στη [[μάχη της Ζεργκόβια]] το [[52 π.Χ.]], οι Γαλάτες νίκησαν τους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]]<ref name=Caesar>''[http://www.thelatinlibrary.com/caesar/gall7.shtml Ιούλιος Καίσαρας, Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού Πολέμου, Βιβλίο Ζ']''</ref>, ωστόσο ο [[Ιούλιος Καίσαρας]] συνέλαβε τον Βερκιγγεντόριξ μετά τη [[μάχη της Αλεσίας]] (https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Alesia), με την οποία και τερματίστηκε η γαλατική αντίσταση ενάντια στη Ρώμη<ref name=Caesar />.
 
=== Ρωμαϊκοί χρόνοι ===
Γραμμή 39:
Στους Γαλάτες κυριαρχούσε ο [[ανιμισμός]], καθώς απέδιδαν ανθρώπινα χαρακτηριστικά στα στοιχεία της φύσης γύρω τους, εξυψώνοντάς τα σε ημίθεους, όπως λίμνες, ποτάμια, βουνά, ακόμα και ζώα. Το ιερότερο ζώο τους ήταν το [[αγριογούρουνο]], το οποίο εντοπίζεται ως σύμβολο σε γαλατικό στρατιωτικό εξοπλισμό, ενώ το κυνήγι του συμβολίζει την καταδίωξη του πνευματικού από το επίγειο.
 
Έδιναν εξαιρετική σημασία στους χρησμούς, στις προφητείες και στους οιωνούς. Η ιστορία και η λαογραφία τους είναι γεμάτη από τέτοια περιστατικα, που δείχνουν λαούς οι οποίοι στέκονται με δέος μπροστά στις ανώτερες δυνάμεις. Η θρησκεία τους ήταν πολυθεϊστική: υπήρχε ένα κοινό πάνθεον για όλες τις φυλές, ωστόσο λατρεύονταν και τοπικές και οικιακές θεότητες, με μεγάλες επιρροές από την [[αρχαία ελληνική θρησκεία|αρχαία ελληνική]] και [[ρωμαϊκή θρησκεία]]. Τα ονόματα των κυριώτερων από τους θεούς τους ήταν: [[Τοουτάτης]], που αντιστοιχεί προς τον [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]] του ελληνικού δωδεκάθεου, Γράννος ή Βέλενος, που έχει τις αρμοδιότητες του [[Απόλλων|Απόλλωνα]]α, [[Έσους]] που παραλληλίζεται με τον [[Άρης (μυθολογία)|Άρη]], Τάρανις, αντίστοιχος του ελληνικού [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] και [[Μινέρβα]] που διαδραματίζει τον ρόλο της [[Αθηνά|Αθηνάς]]ς.
 
Η λατρεία των θεών αυτών στους οποίους πίστευαν οι Γαλάτες προσφερόταν μέσω των ιερέων που οι πιο επιφανείς λέγονταν [[δρυίδες]], και από μάντεις που είναι γνωστοί με το όνομα "«ανάτεις"», Οι δρυίδες ήταν κυρίαρχες φυσιογνωμίες και είχαν εξέχουσα θέση σε κάθε φυλή: ήταν αρμόδιοι για την πολιτιστική και θρησκευτική γνώση, καθώς επίσης και για τις τελετουργικές ιεροπραξίες, αλλά και υπεύθυνοι για την εκπαίδευση των ''αριστοκρατών''. Κατείχαν όχι μόνον θρησκευτική αλλά και κοινωνική δύναμη, που ενδεχομένως σε ύστερες φάσεις εξελίχθηκε σε πολιτική. Το ισχυρότερο εργαλείο που κατείχαν ήταν η δύναμη της αποκοπής: όταν ο [[δρυίδης]] απέκοπτε το μέλος κάποιας φυλής, εκείνο ήταν υποχρεωμένο να ξεκόψει από τις ρίζες του και να απομακρυνθεί από τη φυλή. Ο σεβασμός προς τους νεκρούς ήταν μεγάλος και τους κήδευαν, προπαντός τους επισήμους, με εξαιρετικές τιμές. Μαζί με τον νεκρό, έκαιγαν και πολλά αντικείμενα που είχε αγαπήσει όσο ζούσε. Ακόμα και προσφιλή του ζώα έκαιγαν μαζί του και όχι σπάνια και δούλους του.
 
== Κοινωνική δομή των Γαλατών ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Γαλατία"