Κωνσταντίνος Καραμανλής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το στρατιωτικό [[Πραξικόπημα της 21ης Απριλίου|πραξικόπημα του 1967]] μετέβαλε τα δεδομένα της ελληνικής πολιτικής, αλλά και σταδιακά ενίσχυσε τις πολιτικές προοπτικές του ίδιου του Καραμανλή. Ο Μακεδόνας πολιτικός κατέληξε γρήγορα στο συμπέρασμα ότι η ομάδα των συνταγματαρχών απέβλεπε σε μονιμοποίηση του στρατιωτικού καθεστώτος, και ήδη από το Νοέμβριο του 1967 θα εκδηλωνόταν δημόσια εναντίον της δικτατορίας. Ταυτόχρονα επεξεργάστηκε τη στρατηγική της ομαλής εξόδου από το στρατιωτικό καθεστώς. Ο βασιλιάς ως σύμβολο της συνταγματικής νομιμότητας είχε θέση στις δηλώσεις του Καραμανλή εκείνης της περιόδου. Άλλα βασικά στοιχεία της πλατφόρμας του ήταν η ανάγκη νέας θεσμικής διευθέτησης του δημοκρατικού πολιτεύματος, ώστε να αποφευχθεί αυτό που θεωρούσε εκφυλισμό του κοινοβουλευτικού συστήματος της προδικτατορικής περιόδου. Η ανάγκη ομαλής διεξόδου από τη δικτατορία ως προϋπόθεση για την επιβίωση του αστικού καθεστώτος, την αποτροπή ανεξέλεγκτων κινήσεων που θα δοκίμαζαν την κοινωνική συνοχή και ηρεμία, πρυτάνευε στον πολιτικό του λόγο, όπως η ανησυχία, ιδίως από το 1973 και μετά, όταν η [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα]] υποδέχτηκε τρία νέα μέλη, για την πιθανότητα αποκοπής της Ελλάδας από την ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία, στην οποία απέδιδε στρατηγική σημασία. Σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής του ήταν η συνεννόηση του πολιτικού κόσμου, ώστε να πειστεί και η [[Ουάσινγκτον]], αναγκαίος παράγοντας κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ότι υπήρχε εναλλακτική φιλοδυτική λύση στο στρατιωτικό καθεστώς. <blockquote>''«Ο σοβαρώτερος όμως από όλους τους κινδύνους είναι η απειλούμενη οριστική αποκοπή της Ελλάδος από την Ευρώπην... Αλλά... υπάρχει το τεράστιον ηθικόν θέμα που συνιστά η κατάργησις της Ελευθερίας εις τον τόπον μας, όταν καλούμεν τους Έλληνας αγρότας και εργάτες να αντιδράσουν κατά του κομμουνισμού, δεν επικαλούμεθα τον κίνδυνον της απωλείας της ανυπάρκτου περιουσίας των, αλλά τον κίνδυνον απωλείας της ελευθερίας των. Γιατί αν το κριτήριον ήτο υλικόν, πολλοί από αυτούς, καλούμενοι να κάμουν επιλογήν δουλείας, θα προτιμούσαν ίσως την ερυθράν από την λευκήν τυραννίαν, δεδομένου ότι και αυτή προσφέρει ησυχίαν και επιπλέον σχετικήν δικαιοσύνην. Και θα πρέπει να προσέξουν οι κυβερνώντες μήπως δημιουργήσουν εις τον λαόν την επικίνδυνον αυτήν ψυχολογίαν... Με τα δεδομένα αυτά πιστεύω ότι η Κυβέρνησις οφείλει να αναθεωρήση την πολιτικήν της και να κάμη, έστω και αργά, εκείνο που ώφειλε προ πολλού να κάμη. Να καλέση τον βασιλέα, που συμβολίζει τη νομιμότητα, και να παραχωρήση την θέσιν της εις μίαν έμπειρον και ισχυράν Κυβέρνησιν. Η Κυβέρνησις αυτή, ασκούσα δι' ωρισμένον χρόνον εκτάκτους εξουσίας, θα δημιουργήση, μακράν από πάθη και αντεκδικήσεις, τα συνθήκας που θα επιτρέψουν να λειτουργήση η δημοκρατία εις την Ελλάδα και να αποφασίση ο κυρίαρχος λαός εγκαίρως και ελευθέρως δια το μέλλον του»''.</blockquote>Στις 24 Ιουλίου 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επανήλθε θριαμβευτικά στην Ελλάδα<ref>{{Cite web|url=https://www.militaire.gr/karamanlis-metapoliteysi-1974/|title=Η νύχτα που ΄ρθε ο Καραμανλής! Ένα αποκαλυπτικό κείμενο για την αρχή της μεταπολίτευσης|last=Λασκαρίδης|first=Λάζαρος|date=24/7/2017-07-24 |website=militaire.gr|publisher=|accessdate=26/7/2017-07-26}}</ref>, μετά την κατάρρευση της δικτατορίας υπό το βάρος του πραξικοπήματος στην [[Κύπρος|Κύπρο]] και την [[Τουρκική εισβολή στην Κύπρο|τουρκική εισβολή]] στη μεγαλόνησο. Οι ιδιαίτερες συνθήκες με τις οποίες επήλθε η μεταπολίτευση, η ταχύτητα μεταβίβασης της εξουσίας από τους στρατιωτικούς και η συμφωνία τελικά του αστικού πολιτικού κόσμου προς το πρόσωπο του Καραμανλή, χωρίς να έχει επέλθει κοινωνική αποσταθεροποίηση και μαζική κινητοποίηση, επέτρεπαν στον Μακεδόνα πολιτικό να εφαρμόσει τη μετριοπαθή στρατηγική του, χωρίς την άμεση πίεση ριζοσπαστικών εναλλακτικών, τις οποίες θα επιδίωκε να προλάβει πριν από πιθανή εκδήλωσή τους και όχι να τις εξουδετερώσει μετά από αυτήν.