Καινοφανής αστέρας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Επιμέλεια
Γραμμή 84:
Το αέριο που εκτοξεύεται διακρίνεται χονδρικά σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη περιλαμβάνει αέριο που κινείται με υψηλότερη ταχύτητα και έχει εκτοξευθεί ομοιογενώς, ενώ η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει αέριο που κινείται με μικρότερες ταχύτητες και βρίσκεται συμπυκνωμένο σε «θρόμβους». Η δημιουργία των συμπυκνώσεων φαίνεται ότι συνδέεται με την ανάμιξη μεγάλης ποσότητας υλικού από το εσωτερικό του λευκού νάνου κατά τη βίαιη και τυρβώδη φάση της εκρήξεως, πέρα από την ανάμιξη που συμβαίνει, όπως αναφέραμε, επί αιώνες στην ήπια φάση της προσαυξήσεως. Πραγματικά, το εκτοξευόμενο υλικό εμφανίζει, στην περίπτωση λευκού νάνου οξυγόνου-νέου-μαγνησίου (ONeMg), περιεκτικότητες σε οξυγόνο, νέο, άζωτο και αργίλιο (αλουμίνιο) πάνω από τριάντα φορές μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες του υλικού που προέρχεται από τον άλλο αστέρα, και που θα πρέπει να είναι σχεδόν ίδιες με εκείνες του Ηλίου.<ref name=ONeMg/> Μήπως όμως τα στοιχεία αυτά δημιουργήθηκαν κατά την έκρηξη στη βάση του προσαυξητικού στρώματος; Πρόσφατες θεωρητικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η [[πυρηνοσύνθεση]] εκεί οδηγεί κυρίως στη σύνθεση άλλων πυρήνων, με χαρακτηριστική περίπτωση αυτή του ισοτόπου του [[νάτριο|Na-22]].<ref>{{cite web|title = Nuclear Uncertainties in the NeNa-MgAl Cycles
|url = http://iopscience.iop.org/0004-637X/520/1/347/39414.text.html
| accessdate = 282010-07-1028}} </ref> Μελέτες των εκπομπών καινοφανών στο υπέρυθρο έχουν δείξει ότι σχηματίζουν κόκκους [[σκόνη|σκόνης]], και μάλιστα έγινε δυνατή η παρατήρηση του σχηματισμού των κόκκων σε πραγματικό χρόνο και η παρακολούθηση των μεταβολών των γραμμών εκπομπής στα φάσματά τους με την πάροδο του χρόνου. Οι ίδιες μελέτες απέδειξαν ότι όλα τα είδη κόκκων που ανιχνεύονται στο διάστημα ([[άνθρακας|άνθρακα]], [[πυριτικά ορυκτά|πυριτικών]], ανθρακούχου πυριτίου, ακόμα και [[πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες|πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων]]) παράγονται στην εκτινασσόμενη ύλη των καινοφανών.<ref name=infC1975>{{cite journal|authorauthor1 = Ennis, D.; Beckwith,Ennis |author2= S.; Gatley,Beckwith |author3=I.; Matthews,Gatley |author4=K.; Becklin,Matthews |author5=E. E.; Elias,Becklin |author6=J.; Neugebauer,Elias |author7=G.; Willner,Neugebauer |author8=S. P. Willner |title = Infrared observations of Nova Cygni 1975 | year = 1977
| journal= Astrophysical Journal |volume = 214 |pages = 478 - 487
| doi = 10.1086/155273 |bibcode = 1977ApJ...214..478E
| url = http://adsabs.harvard.edu/doi/10.1086/155273
| accessdate= 292010-07-201029}}</ref> Ενδεικτικά, βρέθηκε ότι ο Καινοφανής της Αλώπεκος 1987 (QV Αλώπεκος) παρήγαγε και τα 4 παραπάνω είδη κόκκων. Η διάρκεια ζωής της φωτεινής αναλαμπής που από την αρχαιότητα γινόταν αντιληπτή ως «καινοφανής» εξαρτάται από τη μάζα του φορέα της λευκού νάνου. Λευκοί νάνοι με μεγαλύτερη μάζα (το ανώτατο όριο είναι 1,4 φορές η μάζα του Ήλιου, γνωστό ως «[[Όριο Τσαντρασεκάρ]]») συμπιέζουν εντονότερα το συσσωρευμένο αέριο. Στην περίπτωση αυτή η θερμοπυρηνική σύντηξη αρχίζει πριν συσσωρευθεί μεγάλη ποσότητα αερίου και το απόθεμα εξαντλείται γρήγορα, πράγμα που έχει ως ορατό αποτέλεσμα έναν βραχύβιο καινοφανή. Συνήθως όμως οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις στην επιφάνεια του λευκού νάνου διαρκούν πολλούς μήνες μετά την αρχική έκρηξη. Αν ένας λευκός νάνος υπερβεί το όριο Chandrasekhar τότε εκρήγνυνται όχι ως καινοφανής αλλά ως [[υπερκαινοφανής αστέρας]].<ref name="collapse">[http://www.arxiv.org/abs/astro-ph/9701225v1 The Possible White Dwarf-Neutron Star Connection], R. Canal and J. Gutierrez, arXiv:astro-ph/9701225v1, January 29, 1997.</ref>
 
Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό είναι ότι η μάζα που εκτοξεύεται παρ'όλη την βιαιότητα του φαινομένου δεν ξεπερνά το 1/10.000 της μάζας του Ήλιου, σχετικά μικρό σε σχέση με τη μάζα του λευκού νάνου. Επίσης μόνο το 5% του δίσκου προσαύξησης [[πυρηνική σύντηξη|συντήκεται]] κατά τη διάρκεια της έκρηξης.<ref name="encyc" />
Γραμμή 111:
}}</ref>Το πώς η συμπεριφορά ενός συστήματος τόσο διαφορετικού από όλα τα είδη καινοφανών μοιάζει με εκείνη ενός νάνου καινοφανούς, συνιστά μια πρόκληση για τη θεωρητική προσέγγιση των καινοφανών. Βέβαια ο V803 Κενταύρου αποτελεί τον ταχύτερο νάνο καινοφανή, με εκρήξεις κάθε 23 ώρες.<ref name=V803C2000/><ref>{{cite web
|title = An X‐Ray Study of the Helium‐Disk Dwarf Nova V803 Centauri
|authorauthor1 = Paula Szkody, |author2=Kaori Nishikida, |author3=William Liller
|puplisherpublisher = The University of Chicago Press on behalf of the Astronomical Society of the Pacific |year = 2000
|url = http://www.jstor.org/stable/10.1086/317726
}}</ref> Το «ρεκόρ» αυτό αποτελεί το άλλο άκρο των περιόδων χιλιάδων ετών μεταξύ διαδοχικών εκρήξεων των κλασικών καινοφανών.