Μεγάλο Φίλτρο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Esslet (συζήτηση | συνεισφορές)
+ πρότυπο
Esslet (συζήτηση | συνεισφορές)
+ προσθήκη + εικόνες
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Kardasev scale energy consumptions (el).svg|μικρογραφία|320x320εσ|Η κατανάλωση ενέργειας των τριών τύπων πολιτισμών της κλίμακας Καρντάσεφ. Ένα Μεγάλο Φίλτρο θα σήμαινε την απουσία πολιτισμών πιο ανεπτυγμένων από τον τύπο Β.]]
Το '''Μεγάλο Φίλτρο''' αναφέρεται σε οτιδήποτε εμποδίζει την μη ζωντανή ύλη από το να υποστεί [[αβιογένεση]], με την πάροδο του χρόνου, προς δημιουργία διευρυνόμενης και συνεχιζόμενης [[Ζωή|ζωής]], όπως αυτή μετράται από την [[κλίμακα Καρντάσεφ]].<ref name="Hanson">{{Cite web|url=http://hanson.gmu.edu/greatfilter.html|title=The Great Filter &mdash; Are We Almost Past It?|last=Hanson|first=Robin|authorlink=Robin Hanson|ημερομηνία=1998|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100507074729/http://hanson.gmu.edu/greatfilter.html|archivedate=2010-05-07}}</ref><ref name="NYT-20150803">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2015/08/04/science/space/the-flip-side-of-optimism-about-life-on-other-planets.html|title=The Flip Side of Optimism About Life on Other Planets|last=Overbye|first=Dennis|work=[[New York Times]]|date=August 3, 2015|author-link=Dennis Overbye|accessdate=October 29, 2015}}</ref> Το Μεγάλο Φίλτρο αποτελεί μια από τις πιθανές λύσεις του [[Παράδοξο του Φέρμι|παράδοξου του Φέρμι]] και υπονοεί επίσης ότι δεν υπάρχει πολιτισμός ανώτερου επιπέδου από τον τύπου Β στην κλίμακα Καρντάσεφ.<ref>{{Cite web|url=http://www.princeton.edu/~achaney/tmve/wiki100k/docs/Kardashev_scale.html|title=Κλίμακα Καρντάσεφ|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=Πανεπιστήμιο του Πρίνσετον|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
 
Η ιδέα προέρχεται από το επιχείρημα του [[Ρόμπιν Χάνσον]] ότι η αποτυχία να βρεθούν [[Εξωγήινη ζωή|εξωγήινοι]] πολιτισμοί στο [[παρατηρήσιμο σύμπαν]] υποδηλώνει την πιθανότητα ότι κάτι είναι λάθος σχετικά με ένα ή περισσότερα από τα επιχειρήματα διαφόρων επιστημονικών κλάδων ότι η εμφάνιση προηγμένης νοήμονος ζωής είναι πιθανή. Αυτή η παρατήρηση γίνεται αντιληπτή ως ένα "Μεγάλο Φίλτρο" που δρα μειώνοντας τον μεγάλο αριθμό των σημείων όπου μπορεί να προκύψει νοήμων ζωή, στο μικροσκοπικό αριθμό ευφυών ειδών με προηγμένους πολιτισμούς που παρατηρούνται στην πράξη (επί του παρόντος μόνο ένας: ο [[άνθρωπος]]).<ref>Hanson 1998: "No alien civilizations have substantially colonized our solar system or systems nearby. Thus among the billion trillion stars in our past universe, none has reached the level of technology and growth that we may soon reach. This one data point implies that a Great Filter stands between ordinary dead matter and advanced exploding lasting life. And the big question is: How far along this filter are we?"</ref> Αυτός ο ουδός πιθανότητας, που θα μπορούσε να βρίσκεται [[Γεγονός μαζικού αφανισμού|πίσω μας]] (στο παρελθόν) ή μπροστά μας (στο μέλλον), μπορεί να λειτουργεί ως εμπόδιο στην εξέλιξη νοήμονος ζωής ή ως μια αυξημένη πιθανότητα αυτοκαταστροφής.<ref name="Bostrom">{{Cite journal|last=Bostrom|first=Nick|authorlink=Nick Bostrom|date=May–June 2008|url=http://www.nickbostrom.com/extraterrestrial.pdf|format=PDF|title=Where Are They? Why I hope the search for extraterrestrial life finds nothing|journal=Technology Review|publisher=Massachusetts Institute of Technology|pages=72–77|accessdate=|doi=|quote=}}</ref> Το βασικό, απροσδόκητο και φαινομενικά παράλογο, συμπέρασμα αυτής της παρατήρησης είναι ότι όσο πιο εύκολο ήταν για τη ζωή να εξελιχθεί μέχρι και το επίπεδό μας, τόσο πιο δυσοίωνες είναι οι μελλοντικές μας πιθανότητες.
 
Η ιδέα προτάθηκε για πρώτη φορά σε ένα ηλεκτρονικό δοκίμιο με τίτλο "Το Μεγάλο Φίλτρο - Το έχουμε σχεδόν ξεπεράσει;" (The Great Filter - Are We Almost Past It?) που γράφτηκε από τον οικονομολόγο Ρόμπιν Χάνσον.
 
== Κύριο επιχείρημα ==
[[Αρχείο:Robin Hanson 2006c.jpg|μικρογραφία|Ο Ρόμπιν Χάνσον το 2006]]
Χωρίς άλλες ενδείξεις ευφυούς ζωής, εκτός από εμάς, φαίνεται ότι η διαδικασία που ξεκινά με έναν αστέρα και καταλήγει με "ανεπτυγμένη συνεχιζόμενη ζωή" πρέπει να είναι απίθανη. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον ένα βήμα σε αυτή τη διαδικασία δεν είναι πιθανό. Ο κατάλογος του Χάνσον, παρόλο που είναι ατελής, περιγράφει τα ακόλουθα εννέα βήματα σε ένα "εξελικτικό μονοπάτι" που οδηγεί στον αποικισμό του παρατηρήσιμου σύμπαντος:
 
Γραμμή 20 ⟶ 22 :
Σύμφωνα με την υπόθεση του Μεγάλου Φίλτρου, τουλάχιστον ένα από αυτά τα βήματα -αν η λίστα ήταν πλήρης- πρέπει να είναι απίθανο. Το Μεγάλο Φίλτρο μπορεί να αφορά την ίδια την εμφάνιση της ζωής, η οποία θα χρειαζόταν αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια για να εμφανιστεί στην επιφάνεια της Γης.<ref>{{Cite journal|title=Potentially biogenic carbon preserved in a 4.1 billion-year-old zircon|url=https://dx.doi.org/10.1073/pnas.1517557112|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|date=2015-10-19|issn=0027-8424|pmc=PMC4664351|pmid=26483481|pages=14518–14521|volume=112|issue=47|doi=10.1073/pnas.1517557112|language=en|first=Elizabeth A.|last=Bell|first2=Patrick|last2=Boehnke|first3=T. Mark|last3=Harrison|first4=Wendy L.|last4=Mao}}</ref> Θα μπορούσε επίσης να είναι μεταξύ των σταδίων εμφάνισης προκαρυωτικών και ευκαρυωτικών κυττάρων. Στη Γη, οι ευκαρυώτες χρειάστηκαν δύο δισεκατομμύρια χρόνια για να εμφανιστούν.<ref>{{Cite book|title=If the Universe Is Teeming with Aliens ... WHERE IS EVERYBODY?: Fifty Solutions to the Fermi Paradox and the Problem of Extraterrestrial Life|first=Stephen|last=Webb|publisher=Springer Science & Business Media|isbn=978-0-387-95501-8|date=2002-10-04|url=https://books.google.ca/books?id=-vZ0BVSHix4C&printsec=frontcover&dq=if+the+universe+is+teeming+with+aliens+...+where+is+everybody&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwjeqIXTgqPJAhUGox4KHUQcAfsQ6AEIGzAA#v=onepage&q=if%20the%20universe%20is%20teeming%20with%20aliens%20...%20where%20is%20everybody&f=false}}</ref><ref name="Bostrom" /> Εάν το Μεγάλο Φίλτρο βρίσκεται πίσω από την ανθρωπότητα, αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο προόδου της τελευταίας είναι εξαιρετικά σπάνιο, ακόμη και μοναδικό, στην ιστορία του Σύμπαντος. Το σύμπαν βρίσκεται έτσι ίσως σε μια φάση αστροβιολογικής μετάβασης που θα επιτρέψει τη διάδοση νοήμονος ζωής, κάτι που δεν ήταν δυνατό πριν.<ref>{{Cite journal|title=Astrobiological phase transition: towards resolution of Fermi's paradox|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18855114|journal=Origins of Life and Evolution of the Biosphere: The Journal of the International Society for the Study of the Origin of Life|date=2008-12|issn=0169-6149|pmid=18855114|pages=535–547|volume=38|issue=6|doi=10.1007/s11084-008-9149-y|first=Milan M.|last=Cirković|first2=Branislav|last2=Vukotić}}</ref>
 
Εάν όμως η ανθρωπότητα δεν είναι ούτε σπάνια ούτε πρώτη, αυτό θα σήμαινε ότι το Μεγάλο Φίλτρο είναι κομμάτι του μέλλοντός της και ότι θα εξολοθρευτεί πριν φτάσει στο στάδιο του αποικισμού του Γαλαξία. Εάν, δηλαδή, δεν πρόκειται για ένα βήμα του παρελθόντος μας, τότε το βήμα αυτό βρίσκεται στο μέλλον μας και οι προοπτικές μας να φτάσουμε στο βήμα 9 (διαστρικός αποικισμός) είναι ακόμα δυσοίωνες. Εάν τα πρώτα βήματα είναι πιθανά, τότε πολλοί πολιτισμοί θα είχαν εξελιχθεί στο σημερινό επίπεδο του ανθρώπινου είδους. Ωστόσο, κανένας δεν [[Παράδοξο του Φέρμι|φαίνεται να έχει]] φτάσει στο βήμα 9, αλλιώς ο [[Γαλαξίας]] μας θα ήταν γεμάτος αποικίες. Έτσι, ίσως το βήμα 9 είναι το απίθανο και το μόνο που φαίνεται να μας αποτρέπει από το να φθάσουμε στο βήμα αυτό είναι κάποιου είδους καταστροφή ή η εξάντληση των πόρων που οδηγεί στην αδυναμία να πραγματοποιηθεί το βήμα λόγω της κατανάλωσης των διαθέσιμων πόρων (όπως για παράδειγμα των εξαιρετικά περιορισμένων ενεργειακών πόρων).<ref>{{Cite journal|url=|title=Is Humanity Doomed? Insights from Astrobiology|last=Baum|first=Seth|date=8 February 2010|journal=Sustainability|doi=|pmid=|accessdate=}}</ref> Έτσι, σύμφωνα με αυτό το επιχείρημα, η εύρεση [[Πολυκύτταρος οργανισμός|πολυκύτταρης]] ζωής στον [[Άρης (πλανήτης)|Άρη]] (υπό την προϋπόθεση ότι εξελίχθηκε ανεξάρτητα) θα αποτελούσε μια κακή είδηση, αφού θα σήμαινε ότι τα βήματα 2-6 είναι εύκολα και επομένως μόνο τα βήματα 1, 7, 8 ή 9 (ή κάποιο άγνωστο βήμα) αποτελούν το μεγάλο εμπόδιο.<ref name="Bostrom">{{Cite journal|last=Bostrom|first=Nick|authorlink=Nick Bostrom|date=May–June 2008|url=http://www.nickbostrom.com/extraterrestrial.pdf|format=PDF|title=Where Are They? Why I hope the search for extraterrestrial life finds nothing|journal=[[Technology Review]]|publisher=[[Massachusetts Institute of Technology]]|pages=72–77|accessdate=|doi=|quote=}}</ref>
 
== Παραπομπές ==
<references/>
 
<references />{{Εξωγήινη ζωή}}
[[Κατηγορία:Εξωγήινη ζωή]]
<references />{{Εξωγήινη ζωή}}