Κυπριακή διάλεκτος της ελληνικής γλώσσας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
{{Ιστορία της Ελληνικής γλώσσας}}
Η '''κυπριακή διάλεκτος''' (ή '''κυπριακά''') είναι η διάλεκτος της [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνικής γλώσσας]] που ομιλείται από περίπου επτακόσιες χιλιάδες (700.000) [[Έλληνες της Κύπρου|Ελληνοκυπρίους]] στην [[Κύπρος|Κύπρο]] και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνοκυπρίους της διασποράς, κυρίως στο [[Ηνωμένο Βασίλειο]], την [[Αυστραλία]], τις [[ΗΠΑ]], καθώς και την [[Ελλάδα]]. Σχεδόν ποτέ δεν χρησιμοποιείται ως επίσημος γραπτός λόγος, αλλά είναι η κοινή ομιλουμένη των περισσοτέρων Ελληνοκυπρίων. Είναι επίσης η πρώτη γλώσσα πιο ηλικιωμένων [[Τουρκοκύπριοι|Τουρκοκυπρίων]] από [[Χωριό|χωριά]] όπως η [[Λουρουκίνα]] και από την περιοχή της [[Τυλληρία]]ς, ενώ περισσότεροι ηλικιωμένοι Τουρκοκύπριοι μιλούν τα Ελληνικά με Κυπριακή Διάλεκτο ως δεύτερη γλώσσα.
Σε επίσημο περιβάλλον θεωρείται πιο αποδεκτή η χρήση της [[Νέα ελληνική γλώσσα|Κοινής Νέας Ελληνικής]] (όπως στα σχολεία, στο κοινοβούλιο, στα μέσα ενημέρωσης και παρουσία μη Κυπρίων ομιλητών της Ελληνικής). Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας επίσημες γλώσσες της νήσου είναι η Ελληνική και η [[Τουρκική γλώσσα|Τουρκική]]<ref>{{Cite web|url=https://www.academia.edu/11564061/Τι_απέγινε_η_κυπριακή_διάλεκτος_|title=Τι απέγινε η Κυπριακή Διάλεκτος; Δημογραφία και Γλωσσική Επαφή στην Κύπρο του 21ου αιώνα|last=Καρυολαίμου|first=Μαριλένα|date=2008|website=www.academia.edu|publisher=Επετηρίδα Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών ΧΧΧΙV|archiveurl=|archivedate=|accessdate=10/04/2018}}</ref>. Η έντονη επίδραση της Κοινής Νέας Ελληνικής διαμέσου των [[ΜΜΕ|Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης]], της Εκπαίδευσης, του τύπου και της λογοτεχνίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποχωρεί σταδιακά η διάλεκτος έναντι της επίσημης Ελληνικής ή/και να απλοποιείται, γεγονός που παρατηρείται και στις υπόλοιπες διαλέκτους της Ελληνικής Γλώσσας.<ref>{{Cite web|url=file:///C:/Users/Nearchos/Downloads/common_lang.pdf|title=Κοινή γλώσσα και διάλεκτος.Το ζήτηµα της "γλωσσικής διµορφίας" στην Κύπρο|last=Μοσχονάς|first=Σπύρος Α.|date=Μάϊος 2002|website=Νέα Εστία, τόµος 151ος, τεύχος 1745 (Μάιος 2002), 898-928|publisher=|accessdate=17/12/2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130812155911/http://c/|archivedate=2013-08-12|url-status=dead}}</ref>
 
Σε επίσημο περιβάλλον θεωρείται πιο αποδεκτή η χρήση της [[Νέα ελληνική γλώσσα|Κοινής Νέας Ελληνικής]] (όπως στα σχολεία, στο κοινοβούλιο, στα μέσα ενημέρωσης και παρουσία μη Κυπρίων ομιλητών της Ελληνικής). Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας επίσημες γλώσσες της νήσου είναι η Ελληνική και η [[Τουρκική γλώσσα|Τουρκική]]<ref>{{Cite web|url=https://www.academia.edu/11564061/Τι_απέγινε_η_κυπριακή_διάλεκτος_|title=Τι απέγινε η Κυπριακή Διάλεκτος; Δημογραφία και Γλωσσική Επαφή στην Κύπρο του 21ου αιώνα|last=Καρυολαίμου|first=Μαριλένα|dateyear=2008|website=www.academia.edu|publisher=Επετηρίδα Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών ΧΧΧΙV|archiveurl=|archivedate=|accessdate=10/04/2018-04-10}}</ref>. Η έντονη επίδραση της Κοινής Νέας Ελληνικής διαμέσου των [[ΜΜΕ|Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης]], της Εκπαίδευσης, του τύπου και της λογοτεχνίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποχωρεί σταδιακά η διάλεκτος έναντι της επίσημης Ελληνικής ή/και να απλοποιείται, γεγονός που παρατηρείται και στις υπόλοιπες διαλέκτους της Ελληνικής Γλώσσας.<ref>{{Cite web|url=file:///C:/Users/Nearchos/Downloads/common_lang.pdf|title=Κοινή γλώσσα και διάλεκτος.Το ζήτηµα της "γλωσσικής διµορφίας" στην Κύπρο|last=Μοσχονάς|first=Σπύρος Α.|date=ΜάϊοςΜάιος 2002|website=Νέα Εστία, τόµος 151ος, τεύχος 1745 (Μάιος 2002), 898-928|publisher=|accessdate=17/12/2016-12-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130812155911/http://c/|archivedate=2013-08-12|url-status=dead}}</ref>
Στη νεότερη εποχή σημαντικοί ποιητές όπως ο [[Βασίλης Μιχαηλίδης]] (1849-1917) και ο [[Δημήτρης Λιπέρτης]] (1866-1937) και ακόμα νεότεροι όπως ο [[Παύλος Λιασίδης]] (1901-1985) χρησιμοποιούν τη διάλεκτο σε γραπτή μορφή<ref>{{Cite web|url=http://www.snhell.gr/references/quotes/writer.asp?id=215|title=Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού|last=Μιχαηλίδης|first=Βασίλης|date=|website=Νέα Ελληνική Λογοτεχνία και Πολιτισμός|publisher=Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού|archiveurl=|archivedate=|accessdate=10/04/2018}}</ref>. Πολλοί άλλοι λογοτέχνες, συνήθως ποιητές αλλά και πεζογράφοι, χρησιμοποιούν ακόμα την Κυπριακή διάλεκτο. Υπάρχει επίσης πληθώρα κυπριακών τραγουδιών (παραδοσιακά, δημοτικά και σύγχρονα), αλλά και σκετς, θεατρικά και τηλεοπτικές σειρές που χρησιμοποιούν τη διάλεκτο.
 
Στη νεότερη εποχή σημαντικοί ποιητές όπως ο [[Βασίλης Μιχαηλίδης]] (1849-1917) και ο [[Δημήτρης Λιπέρτης]] (1866-1937) και ακόμα νεότεροι όπως ο [[Παύλος Λιασίδης]] (1901-1985) χρησιμοποιούν τη διάλεκτο σε γραπτή μορφή<ref>{{Cite web|url=http://www.snhell.gr/references/quotes/writer.asp?id=215|title=Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού|last=Μιχαηλίδης|first=Βασίλης|date=|website=Νέα Ελληνική Λογοτεχνία και Πολιτισμός|publisher=Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού|archiveurl=|archivedate=|accessdate=10/04/2018-04-10}}</ref>. Πολλοί άλλοι λογοτέχνες, συνήθως ποιητές αλλά και πεζογράφοι, χρησιμοποιούν ακόμα την Κυπριακή διάλεκτο. Υπάρχει επίσης πληθώρα κυπριακών τραγουδιών (παραδοσιακά, δημοτικά και σύγχρονα), αλλά και σκετς, θεατρικά και τηλεοπτικές σειρές που χρησιμοποιούν τη διάλεκτο.
 
==Διαλεκτολογική ένταξη και έρευνα==
Γραμμή 61:
|-
!1ο πρόσωπο
!colspan="2"|Εν.<br />Πληθ.
|(εγιώ / εγιώνι) / εγώ(νι)<br />εμείς
|colspan="2"|εμένα(ν)<br />εμάς
|με<br />μας
|μου<br />μας
|-
!2ο πρόσωπο
!colspan="2"|Εν.<br />Πληθ.
|εσού / εσούνι<br />εσείς
|colspan="2"|εσένα(ν)<br />εσάς
|σε<br />σας
|σου<br />σας
|-
!rowspan="2"|3ο πρόσωπο
!Εν.
!αρσ.<br />θηλ.<br />ουδ.
|τούτος<br />τούτη(ν)<br />τούτο(ν)
|τούτο(ν)/τούντο(ν)<br />τούτη(ν)/τούντη(ν)<br />τούτο(ν)/τούντο(ν)
|τούτου/τούντου <br />τούτης/τούντης<br />τούτου/τούντου
|το(ν)<br />τη(ν)<br />το
|του<br />της<br />του
|-
!Πληθ.
!αρσ.<br />θηλ.<br />ουδ.
|τούτοι<br />τούτες<br />τούτα
|τούτους/τούντους<br />τούτες/τούντες<br />τούτα/τούντα
|τούτων/τούντων<br />τούτων/τούντων<br />τούτων/τούντων
|τους<br />τες<br />τα
|τους<br />τους<br />τους
|}
 
Γραμμή 159:
ɛvɾɛˈθikasim ˈbalɛ|amːa i kɔndɔˈnuɾa i alɛˈpu ɛˈxɔnːɛtum bu ˈlːɔu tuz na ˈðiˈːndam bu laˈlun‖ aˈku.i tɛs tʃɛ paɾapɔˈɳundɛ pɔs ˈɛn ivˈɾiskunˈdipɔtɛ na ˈfasin]</big>
|}
 
==Παραπομπές==
<references/>
 
===Βιβλιογραφικές πηγές===
Γραμμή 188 ⟶ 191 :
*[https://web.archive.org/web/20160312162156/http://magazine.apopsi.com.cy/2008/04/57 Κυπριακά]
*[https://web.archive.org/web/20160314063544/http://magazine.apopsi.com.cy/2008/04/56 Διάλεκτος ή Κοινή;]
*{{Cite web|url=http://www.eltopia.com.cy/news/Cyprus/article/9564/kypriaki-dialektos-theoreitai-apo-istorikoys-os-i-monadiki-pragmatika-zontani-elliniki-dialektos.html|title=Κυπριακή διάλεκτος θεωρείται από ιστορικούς ως η μοναδική πραγματικά ζωντανή ελληνική διάλεκτος|last=|first=|date=2016-09-09|website=www.eltopia.com.cy|publisher= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161216212330/http://www.eltopia.com.cy/news/Cyprus/article/9564/kypriaki-dialektos-theoreitai-apo-istorikoys-os-i-monadiki-pragmatika-zontani-elliniki-dialektos.html|archivedate=2016-12-16|accessdate=2016-12-16}}
 
==Λογισμικό Γραφής της Κυπριακής==