Καρλόβασι Σάμου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎top: διόρθωση συνδέσμων προς ΕΕΤΑΑ
Επιμέλεια
Γραμμή 14:
| υψόμετρο=
| πρώην όνομα =
|ταχυδρομικός κωδικός = 83200<ref>[https://www.gtp.gr/LocPage.asp?id=8348&lng=1 Greek Travel Pages]</ref>
|τηλεφωνικός κωδικός = +30 22730
|ιστοσελίδα=
}}
Το '''Καρλόβασι''' είναι [[κωμόπολη]] του [[Νομός Σάμου|νομού Σάμου]] με πληθυσμό 6.708 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011<ref>{{Cite web |url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf |title=Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 |accessdate=2018-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170517060843/https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf |archivedate=2017-05-17 |url-status=live }}</ref> και είναι φοιτητική πόλη. Είναι το δεύτερο πολυπληθέστερο κέντρο του νησιού μετά την [[Σάμος (πόλη)|Πόλη της Σάμου]]. Είναι γνωστή και ως συμπρωτεύουσα του νομού Σάμου. Σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση του 2011 ([[Σχέδιο Καλλικράτης]]), από 1 Ιανουαρίου 2011 εντάχθηκε στο νέο διευρυμένο [[Δήμος Σάμου|Δήμο Σάμου]] της [[Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου|Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου]].
Γραμμή 26:
Σύμφωνα με το μεγάλο Σαμιώτη ιστορικό [[Επαμεινώνδας Σταματιάδης|Επαμεινώνδα Σταματιάδη]], το όνομα Καρλόβασι προέρχεται από τις δύο τουρκικές λέξεις '''Karli - ovasi''' που σημαίνουν χιονισμένος κάμπος. Αν και η ερμηνεία αυτή είναι η επικρατέστερη, όμως δεν είναι εντελώς πειστική γιατί το Καρλόβασι σχεδόν ποτέ δεν καλύπτεται από χιόνια. Γι' αυτό άλλοι ιστορικοί καταφεύγουν σε άλλες ερμηνείες. Σε δημοσίευμά της η ιστορικός Ευαγγελία Μπαλτά συνδυάζει το τοπωνύμιο Καρλή - Οβαζί με την αναφορά για την ύπαρξη ενός ποταμού στην περιοχή με παρόμοιο όνομα. Είναι λοιπόν πιθανόν το Καρλόβασι να μην είναι ο χιονισμένος κάμπος, αλλά ο κάμπος του ποταμού Καρκλίκ (Καρκλίκ - οβασί), που η χρήση το οδήγησε στη σημερινή ονομασία Καρλόβασι. Έχει πολλές εκκλησίες με σπουδαιότερες τον Άγιος Νικόλαο την Παναγία, την Αγία Τριάδα και πολλές άλλες.
 
Το λιμάνι Καρλοβασίου ξεκίνησε να κατασκευάζεται στη θέση Σχίνος, δυο χιλιόμετρα από το Νέο Καρλόβασι<ref name=ICSDaegean>{{cite web | url=http://www.icsd.aegean.gr/icsd/plirofories/samos-karlovasi.php | title=Καρλόβασι | accessdate=2013-07-24 | work=Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων | publisher=Πανεπιστήμιο Αιγαίου}}</ref>, στα τέλη του 19ου αιώνα, κατά την περίοδο της Ηγεμονίας στη Σάμο. Η θέση επιλέχθηκε από τον ισχυρό πολιτικό Ιωάννη Χατζηγιάννη. Σημαντικά κτίρια στο λιμάνι Καρλοβασίου είναι το Τελωνείο και το Λιμενικό Ταμείο. Παλαιότερα λειτουργούσε ταρσανάς που ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Κοντάρα. Τα τελευταία χρόνια έγινε επέκταση του λιμανιού προς την ανατολική πλευρά. Είναι το οικονομικό κέντρο του Καρλοβασίου.
 
Από το Καρλόβασι κατάγονταν ο [[Λυκούργος Λογοθέτης]], ηγέτης των Σαμίων κατά την [[Επανάσταση του 1821]] και ο μουσικοσυνθέτης [[Μανώλης Καλομοίρης]].<ref>{{Cite book|title=ΣΤ' Πανελλήνιο Συνέδριο για τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας από την Κλασσική Αρχαιότητα ως τον εικοστό αιώνα. Πολιτική ιστορία και ιστορία του πολιτισμού |firstauthor=Μ. Γ.|last= Βαρβούνης |publisher=Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Δήμος Θεσσαλονίκης|isbn= |year=2002 |chapter=Όψεις των σχέσεων Σάμου και Μ. Ασίας (19ος-20ός αι.) |editor-last=Αρχέλαος Κουτσούρης|editor-first=Αρχέλαος |location=Θεσσαλονίκη |page=89|quote=}}</ref>.
 
Επίσης, το Καρλόβασι αποτέλεσε τόπο εξορίας του [[Γιάννης Ρίτσος|Γιάννη Ρίτσου]].
Γραμμή 34:
== Ιστορία ==
 
Παλαιότερα ονομάζονταν «Νεοχώριον». Κτίστηκε γύρω στα 1550 απο Σαμίους, την εποχή της ερήμωσης της Σάμου<ref>{{Cite book|title=Ηγεμονική Σάμος |firstauthor=Γεώργιος|last= Κουρέρης|isbn= |year=2002|location=2002 |page=47}}</ref>. Τα βυρσοδεψία αποτέλεσαν μεγάλο μέρος στην ιστορία του Καρλοβάσου. Εκεί επεξεργάζονταν το δέρμα από τα ζώα και το έκαναν ρούχα. Αυτή τη στιγμή, το μόνο που έχει μείνει είναι ερείπια τα οποία αποτελούν αξιοθέατο για τους πολλούς τουρίστες του νησιού αυτού. Επίσης, κοντά στο Φουρνιώτικο Ρέμα υπάρχουν και τα ερείπια του λεπροκομείου που λειτουργούσε παλαιότερα στο Καρλόβασι.
 
Οι πρώτες κατοικίες κτίσθηκαν στη Θέση Αλωνάκι, πάνω στα ερείπια της Γοργύρας. Το Καρλόβασι την εποχή της Ηγεμονίας υπήρξε σπουδαίο βιομηχανικό, εμπορικό και πνευματικό κέντρο του Αιγαίου. Το 1890 είχε 3.348 κατοίκους. Μαζί με το Μεσσαίο Καρλόβασι και το Παλαιό συνέθεταν ένα σύμπλεγμα πόλεως ισάξιο με το λιμένα Βαθέος την πρωτεύουσα της Σάμου.
Γραμμή 40:
Στο φιλελεύθερο Καρλόβασι ιδρύεται το 1784 η Σχολή Καρλοβασίου με χρήματα που άφησε για σκοπό αυτό ο φωτισμένος Καρλοβασίτης ΕπΙσκοπος Πορφύριος Ζεμπέτης. Το πρωτοποριακό για την εποχή του σχολείου που αργότερα μετονομάστηκε σε Πορφυριάδα Σχολή προς τιμήν του ιδρυτού της, υπηρέτησε τις ίδιες επαναστάσεις και μορφοποίησε τους ηγέτες της και αναμφισβήτητα πρώτο του Καρλοβασίτη Λογοθέτη Λυκούργο.
 
Επίσης στο Καρλόβασι ξεκινάει και βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί προοδευτικά το κίνημα των Καρμανιόλων, το οποίο γεννάει μιαν επανάσταση πριν από την επανάσταση, φαινόμενο μοναδικό στα Ελληνικά δεδομένα. <ref>{{Cite web|url=https://www.isamos.gr/i-istoria-tis-polis-tou-karlovasou-apo-tin-palia-epochi-mechri-simera/ |title=Η ΙΣΤΟΡΙΑιστορία ΤΗΣτης ΠΟΛΗΣπόλης ΤΟΥτου ΚΑΡΛΟΒΑΣΟΥΚαρλοβάσου ΑΠΟαπό ΤΗΝτην ΠΑΛΙΑπαλιά ΕΠΟΧΗεποχή ΜΕΧΡΙμέχρι σήμερα ΣΗΜΕΡΑ|last=|first=|date=5 ιουνιου 2015-06-05 |website=www.isamos.gr |publisheraccessdate=2019-12-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160806135302/https://www.isamos.gr/i-istoria-tis-polis-tou-karlovasou-apo-tin-palia-epochi-mechri-simera/ |archivedate=2016-08-06 |accessdateurl-status=live}}</ref>
 
Το 1887 θεμελιώθηκε στη θέση «Παναγίτσα» Καρλοβάσου και περατώθηκε το 1890 λεπροκομείο επειδή τα κρούσματα ήταν αρκετά. Το 1966 το [[Λεπροκομείο Σάμου]] καταργήθηκε και οι 10 περίπου άρρωστοι μεταφέρθηκαν στο Λοιμοδών Αθήνας «Αγία Βαρβάρα».<ref>{{Cite book|title=«Η Υγεία εν Σάμω και Ικαρία» |firstauthor=Μανώλη|last= Νικολαΐδη|isbn=|year=|location=|page=}}</ref>.
 
== Γειτονικά χωριά ==
Γραμμή 63:
 
== Ρίβα ==
Η Ρίβα παλαιότερα ήταν απάνεμη περιοχή, όπου έδεναν τα καΐκια που μετέφεραν στο Καρλόβασι<ref>{{Cite web|url=https://www.isamos.gr/karlovasi-samou-ntokimanter/ |title=Καρλόβασι Σάμου. Ντοκυμαντέρ - iSamos.gr|website=www.isamos.gr|language=el |accessdate=2018-01-04}}</ref> πρώτες ύλες και έπαιρναν κατεργασμένα δέρματα, λάδι, κρασί και άλλα προϊόντα της δυτικής Σάμου. Το όνομα προήλθε κατά πάσα πιθανότητα από το ρήμα «αριβάρω», που σημαίνει «φθάνω» και αφορούσε στα πλεούμενα που έφθαναν εκεί. Μέχρι το 1960 η Ρίβα ήταν η πιο ακμάζουσα περιοχή του Καρλοβάσου, όπου συγκεντρωνόταν το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της πόλης. Βυρσοδεψεία<ref>{{Cite news|url=https://karlovasi.wordpress.com/tabakiko/ |title=Το ταμπάκικο |date=2009-04-01 |newspaper=Μουσείο Βυρσοδεψίας|language=el-GR |accessdate=2018-01-04}}</ref>, αποθήκες, εμπορικά, τράπεζες, αρχοντικά, καφενεία και κέντρα διασκέδασης συνέθεταν ένα παραδοσιακό βιομηχανικό έργο. Η ένωση της Σάμου με την Ελλάδα<ref>{{Cite news|url=https://ellas2.wordpress.com/2009/11/10/%CE%B7-%CE%AD%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%83%CE%AC%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1/ |title=Η Ένωση της Σάμου με την Ελλάδα |date=2009-11-10 |newspaper=ΕΛΛΑΣ|language=el-GR |accessdate=2018-01-04}}</ref> βρίσκει πρωτοπόρους τους Καρλοβασίτες, ενώ η Μικρασιατική καταστροφή φέρνει στο Καρλόβασι ομογενείς πρόσφυγες από τη γειτονική Μικρά Ασία. Έτσι, το 1923 στη Ρίβα ιδρύεται προσφυγικός καταυλισμός. Η υποχώρηση της βιοτεχνίας δέρματος, αλλά και η καταστροφή της παραλίας από τους βορειοδυτικούς ανέμους οδήγησαν στην παρακμή της περιοχής.
 
== Πανεπιστήμιο Αιγαίου ==
Στο Καρλόβασι βρίσκεται η Σχολή Θετικών επιστημών του [[πανεπιστήμιο Αιγαίου|Πανεπιστημίου Αιγαίου]]. Στεγάζεται σε εξαιρετικά νεοκλασσικά κτίρια αλλά και σε βιομηχανικά κτίρια βυρσοδεψείας που του έχουν παραχωρηθεί<ref>{{Cite webbook|title = Ο Τουριστικός Οδηγός της Σάμου |url = wwwhttps://issuu.mysamoscom/superguides.gr/docs/samos_travel_guide_-_my_samos_-____ |titlepages=55-56 |work=issuu.com Ο|publisher=My ΤουριστικόςSamos Οδηγός|accessdate=2019-12-08 της|archiveurl=http://archive.ph/SPPzc Σάμου|archivedate=2019-12-08 |url-status=live}}</ref>. Αποτελεί παράρτημα του ΠανεπιστημίοΠανεπιστημίου Αιγαίου που έχει έδρα τη Μυτιλήνη. Έχει σχολές Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων, Μαθηματικών και Στατιστικής και προσφέρει προπτυχιακές, μεταπτυχιακές (master’s) και διδακτορικές σπουδές (phd).
 
== Αθλητισμός ==