Αριστοτέλης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{άλλεςχρήσεις}}
{{Πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Αριστοτέλης''' ([[Αρχαία ελληνική γλώσσα|Αρχαία Ελληνικά]]: Ἀριστοτέλης)Νικομάχου Σταγειρίτης ([[Αρχαία Στάγειρα]], [[384 π.Χ.]] - [[Χαλκίδα]], [[322 π.Χ.]]) ήταν [[αρχαία Ελλάδα|αρχαίος Έλληνας]] [[φιλοσοφία|φιλόσοφος]] και [[επιστήμονας]] που γεννήθηκε στα [[Αρχαία Στάγειρα|Στάγειρα]] της [[Χαλκιδική|Χαλκιδικής]] στη [[Μακεδονία]]. Σε ηλικία 17 ετών εισέρχεται στην [[Ακαδημία του Πλάτωνα]], στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], όπου παραμένει έως τα 37 του έτη. Εκεί συνδέεται τόσο με τον ίδιο τον [[Πλάτωνας|Πλάτωνα]] όσο και με τον [[Εύδοξος ο Κνίδιος|Εύδοξο]], τον [[Ξενοκράτης|Ξενοκράτη]] και άλλους στοχαστές.<ref>Νέα Δομή, τόμος 5 (σελ.104)</ref> Τα έργα του αναφέρονται σε πολλές επιστήμες, όπως [[φυσική]], [[βιολογία]], [[ζωολογία]], [[μεταφυσική]], [[λογική]], [[ηθική]], [[ποίηση]], [[θέατρο]], [[μουσική]], [[ρητορική]], [[πολιτική]] κ.ά, και συνιστούν το πρώτο ολοκληρωμένο [[φιλοσοφικό σύστημα|σύστημα]] στη [[Φιλοσοφία#Φιλόσοφοι|Δυτική Φιλοσοφία]].
Η περίοδος της ωριμότητας αρχίζει με τις βιολογικές έρευνες και τα συμπεράσματά του είναι η πρώτη συστηματοποίηση των βιολογικών φαινομένων στην [[Ευρώπη]]. Η σκέψη και οι διδασκαλίες του Αριστοτέλη, που συνοπτικά περιγράφονται με τον όρο [[Αριστοτελισμός]], επηρέασαν για αιώνες τη φιλοσοφική, θεολογική και επιστημονική σκέψη έως και τον ύστερο [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]].
==Γενικά==
Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, φεύγει από την [[Αθήνα]] και κατόπιν εντολής του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου]], αναλαμβάνει το [[343 π.Χ.]]/42 τη διδασκαλία του [[Μεγάλου Αλεξάνδρου]].<ref>Νέα Δομή, τόμος 5 (σελ. 105)</ref> Σύμφωνα με την [[Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα]]: «ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πρώτος γνήσιος επιστήμονας στην ιστορία... και κάθε κατοπινός επιστήμονας του οφείλει κάτι»<ref>{{cite book |title=The Britannica Guide to the 100 Most Influential Scientists |publisher=Running Press |author=Encyclopædia Britannica |year=2008 |pages=12 |isbn=9780762434213}}</ref>
Ως διδάσκαλος του [[Μεγάλου Αλεξάνδρου]], ο Αριστοτέλης, απέκτησε διάφορες ευκαιρίες και αφθονία προμηθειών. Έτσι, ίδρυσε μια βιβλιοθήκη στο [[Λύκειο]], η οποία έγινε αρωγός στην παραγωγή εκατοντάδων έργων του. Το γεγονός ότι υπήρξε μαθητής του [[Πλάτωνας|Πλάτωνα]], τον οδήγησε στις απόψεις του [[Πλατωνισμός|πλατωνισμού]], αργότερα, όμως, μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, οδηγήθηκε, περισσότερο, σε εμπειρικές μελέτες και μετατοπίζεται από τον πλατωνισμό στον [[Εμπειρισμός|εμπειρισμό]].{{sfn|Barnes|2007|p=6}} Πίστευε ότι οι ιδέες και οι γνώσεις όλων των λαών βασιζόταν, τελικά, στην [[αντίληψη]]. Στις απόψεις του, για τις [[φυσικές επιστήμες]], βασίστηκαν πολλά έργα του.
Γραμμή 20:
Ο Αριστοτέλης πρόωρα ορφάνεψε από πατέρα και μητέρα και την κηδεμονία του ανέλαβε ο φίλος του πατέρα του [[Πρόξενος]], που ήταν εγκαταστημένος στον [[Αταρνεύς|Αταρνέα]] της μικρασιατικής [[Αιολίδα]]ς, απέναντι από τη [[Λέσβος|Λέσβο]]. Ο Πρόξενος, που φρόντισε τον Αριστοτέλη σαν δικό του παιδί, τον έστειλε στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] σε ηλικία 17 ετών ([[367 π.Χ.]]), για να γίνει μαθητής του Πλάτωνα. Πράγματι, ο Αριστοτέλης σπούδασε στην [[Ακαδημία του Πλάτωνα]] επί 20 χρόνια (367 - 347), μέχρι τη χρονιά δηλ. που πέθανε ο δάσκαλός του. Στο περιβάλλον της Ακαδημίας άφηνε κατάπληκτους όλους και τον ίδιο το δάσκαλό του, με την ευφυΐα και τη φιλοπονία του. Ο Πλάτωνας τον ονόμαζε "νουν της διατριβής" και το σπίτι του "οίκον αναγνώστου".
Όταν το [[347 π.Χ.]] πέθανε ο Πλάτωνας, προέκυψε θέμα διαδόχου στη διεύθυνση της σχολής. Επικρατέστεροι για το αξίωμα ήταν οι τρεις καλύτεροι μαθητές του [[Πλάτων|Πλάτωνα]], ο Αριστοτέλης, ο [[Ξενοκράτης]] και ο [[Σπεύσιππος]]. Ο Αριστοτέλης τότε μαζί με τον [[Ξενοκράτης|Ξενοκράτη]] εγκατέλειψαν την Αθήνα και εγκαταστάθηκαν στην [[Άσσος|Άσσο]], πόλη της μικρασιατικής παραλίας, απέναντι από τη [[Λέσβος|Λέσβο]]. Την Άσσο κυβερνούσαν τότε δύο πλατωνικοί φιλόσοφοι, ο [[Έραστος]] και ο [[Κορίσκος]], στους οποίους είχε χαρίσει την πόλη ο ηγεμόνας του [[Αταρνεύς|Αταρνέα]] και παλιός μαθητής του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, [[Ερμίας ο Αταρνεύς|Ερμίας]]. Οι δύο φίλοι, κυβερνήτες της Άσσου, είχαν ιδρύσει εκεί μια φιλοσοφική σχολή, ως παράρτημα της Ακαδημίας.
Στην Άσσο ο Αριστοτέλης δίδαξε τρία χρόνια και μαζί με τους φίλους του κατόρθωσε ό,τι δεν μπόρεσε ο Πλάτωνας. Συνδέθηκαν στενά με τον Ερμία και τον επηρέασαν τόσο, ώστε η τυραννία του να καταστεί ηπιότερη και δικαιότερη. Το τέλος του τυράννου όμως ήταν τραγικό. Επειδή προέβλεπε την εκστρατεία των Μακεδόνων στην [[Ασία]], συμμάχησε με το Φίλιππο. Γι' αυτό τον συνέλαβαν οι [[Πέρσες]] και τον θανάτωσαν με μαρτυρικό σταυρικό θάνατο.
Το [[345 π.Χ.]] ο Αριστοτέλης, ακολουθώντας τη συμβουλή του μαθητή του [[Θεόφραστος|Θεόφραστου]], πέρασε απέναντι στη Λέσβο και εγκαταστάθηκε στη [[Μυτιλήνη]], όπου έμεινε και δίδαξε μέχρι το [[342 π.Χ.]] Στο μεταξύ είχε παντρευτεί την βιολόγο [[Πυθιάδα]], που ήταν ανιψιά και θετή κόρη του [[Ερμίας ο Αταρνεύς|Ερμία]], από την οποία απέκτησε κόρη που πήρε το όνομα της μητέρας της. Μετά το θάνατο της πρώτης του συζύγου ο Αριστοτέλης συνδέθηκε αργότερα στην Αθήνα με τη Σταγειρίτισσα [[Ερπυλλίδα]], από την οποία απέκτησε ένα γιο, το [[Νικόμαχο]].
| |||