Δυτική Νορβηγία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 72:
Οι παγετώνες και άλλες δυνάμεις κατέφαγαν την επιφάνεια και δημιούργησαν πυκνές αποθέσεις [[ψαμμίτης|ψαμμιτών]], [[Κροκαλοπαγές πέτρωμα|κροκαλοπαγών πετρωμάτων]] και [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθου]], γνωστών ως σπαραγμιτών. Σχηματίστηκαν επίσης πολλές εκτεταμένες περιοχές, των οποίων το ανάγλυφο έχει διαβρωθεί σε μεγάλο βαθμό. Μεταξύ των υπολειμμάτων αυτών είναι το Οροπέδιο Χάρντανγκερ - 1.100 μ. πάνω από τη θάλασσα - το μεγαλύτερο ορεινό οροπέδιο της Ευρώπης, που καλύπτει περίπου 6.500 τετ. χλμ.
[[File:Terrain of Norway with red snow.jpg|thumb|left|Δορυφορική εικόνα της Νότιας Νορβηγίας με χιόνι που εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα. Ειδικά τα φιορδ Σόγκνεφιόρδ και Χαρντανγκεφιόρδ είναι σαφώς ορατά.]]
===Γεωλογία===
Τα φιόρδ της Δυτικής Νορβηγίας σχηματίστηκαν σε συνδυασμό με την προς ανατολάς κλίση του μεγαλύτερου μέρους της Νορβηγίας κατά την [[Καινοζωικός αιώνας|Καινοζωική]] ανύψωση των Σκανδιναβικών βουνών. Αυτή η ανύψωση, που συνέβη πολύ πριν από τους παγετώνες της [[Τεταρτογενής περίοδος|Τεταρτογενούς]], επέτρεψε στα ποτάμια να διαβρώσουν βαθιά το ανάγλυφο. <ref>{{cite journal|author-last=Holtedahl|author-first=H.|author-link =Hans Holtedahl |date=1967|title=Notes on the formation of fjords and fjord valleys |journal=[[Geografiska Annaler]]|volume=49|issue=|pages=188–203}}</ref><ref>{{cite journal|author-last= Nesje|author-first=A.|author-last2=Dahl|author-first2=S.O. |author-last3=Valen|author-first3=V. |author-last4=Øvstedal|author-first4=J. |date=1992|title=Quaternary erosion in the Sogneford drainage basin, western Norway |journal= [[Geomorphology (journal)|Geomorphology]] |volume=5 |issue=6|pages= 511–520|doi=10.1016/0169-555X(92)90022-G|bibcode=1992Geomo...5..511N}}</ref> Μια μελέτη του Σόγκνεφιόρδ υποστηρίζει ότι η διάβρωση από τους ποταμούς και τους παγετώνες, που δημιούργησε τα φιόρδ, έχει ακολουθήσει [[Τεκτονική Γεωλογία|τεκτονικές]] αδυναμίες του γήινου φλοιού.<ref>{{cite journal|author-last1=Nesje|author-first1=A.|author-last2=Whillans|author-first2=I.M. |date=1994|title=Erosion of the Sognefjord, Norway |journal=[[Geomorphology (journal)|Geomorphology]] |volume=9|issue=1|pages=33–45|bibcode=1994Geomo...9...33N|doi=10.1016/0169-555X(94)90029-9}}</ref>
Οι διαδικασίες αποπαγετοποίησης των περιοχών του [[Μπέργκεν]] και του Νόρντφιορδ-Σούνμερε στη Δυτική Νορβηγία έχουν περιγραφεί και συσχετισθεί. Στην περιοχή του Μπέργκεν οι ακτές πρώτα αποπαγετοποιήθηκαν πριν από 12.600 χρόνια, με μια ακόλουθη επανεμφάνιση (παγετώνων) στη Βόρεια Θάλασσα πριν από 12.200 χρόνια. Αργότερα οι πάγοι της ενδοχώρας υποχώρησαν τουλάχιστον 50 χιλιόμετρα, αλλά σχεδόν έφτασαν στη θάλασσα πάλι κατά τη νέα παγετοποίηση, που τελείωσε ριν από 10.000 χρόνια. Το Σούνμερε ήταν χωρίς πάγο το μεσοδιάστημα πριν από 28.000-38.000 χρόνια. Αργότερα οι πάγοι της ενδοχώρας έφτασαν στη θάλασσα. Η τελική αποπαγετοποίηση είναι δύσκολα χρονολογίσιμη στο Σούνμερε, ενώ νοτιότερα στο Nόρντφιορδ ξεκίνησε πριν από 12.300 χρόνια, ακολουθούμενη από μια σημαντική υποχώρηση. Κατά την τελευταία παγετοποίηση δεν σημειώθηκε μεγάλη επανεμφάνιση των πάγων της ενδοχώρας. Ωστόσο στην περιοχή Νόρντφιορδ-Σούνμερε πολλοί τοπικοί παγετώνες σχηματίστηκαν αυτή την περίοδο έξω από τους πάγους της ενδοχώρας. Λιμναία ιζήματα εκτός ενός τέτοιου κυκλικού παγετώνα έχουν διατρηθεί και χρονολογηθεί, αποδεικνύοντας ότι ο παγετώνας δεν υπήρχε πριν από 12.300-11.000 χρόνι. και ότι σχηματίστηκε και εξαφανίστηκε στο χρονικό διάστημα πριν από 11.000-10.000 χρλόνια. Ο ρυθμός διάβρωσης του κυκλικού παγετώνα ήταν 0,9 mm / έτος.
| |||